Poliflw

Toen ik de titel van dit coalitieakkoord zag, was ik eigenlijk best vereerd. Het is toch mooi dat de coalitiepartijen zich voor de titel van het akkoord hebben laten inspireren door onze verkiezingsslogan. Het klinkt heel veelbelovend: samen aan de slag. D66 Boxtel sluit zich graag bij deze kreet aan. Echter, op papier zien die woorden er heel mooi uit. De praktijk blijkt weerbarstiger. Want als samenwerking – ook met de oppositie – zo belangrijk is, waarom zijn wij dan niet in een eerder stadium bij de totstandkoming van het akkoord betrokken? In 2018 is een concept-akkoord verspreid aan álle partijen en is hen de ruimte gegeven ook input te geven. Het doel was om op die manier een meer breed gedragen akkoord te krijgen. Dat dat hier niet is gebeurd, is naar ons idee een gemiste kans.

Als het gaat om het proces, zijn er meer gemiste kansen geweest. Vijf partijen hebben drie maanden in de wachtkamer gezeten en zijn slechts drie keer zeer summier geïnformeerd over de vorderingen. Ook wij begrijpen best dat het een precair proces is geweest waar zorgvuldigheid in moest worden nagestreefd. Maar als vooraf wordt beloofd dat het een open en transparant proces zal worden, dan schep je andere verwachtingen. Door deze gebrekkige manier van communiceren heeft de coalitie bereikt wat ze – denk ik – hadden willen voorkomen. Meerdere malen is in de vorige raadsperiode gezegd dat we af moesten van het coalitie-oppositie-denken. Maar door dit hele proces is dat gevoel juist versterkt. Dat is jammer en wij hadden dat heel graag anders gezien.

Groot was de verbazing toen de kleinste partij werd uitgenodigd plaats te nemen aan de onderhandelingstafel. Het was echter niet die ontwikkeling die de wenkbrauwen bij ons het meest deed fronsen. Doordat de plannen vroegtijdig uitlekten, werden we overvallen door het bericht dat er liefst vijf wethouders zouden komen. Weliswaar parttime (0,8) maar het is alsnog een toename ten opzichte van het vorige college. Als reden voor de uitbreiding noemt u onder meer de toetreding van Esch. Veel werkzaamheden van een college zijn echter gemeentebreed, een toename van 0,4 is daarmee naar ons idee niet te verklaren en niet uit te leggen aan onze inwoners. Wat voor boodschap geven wij af als we enerzijds zeggen in financieel zwaar weer te verkeren maar anderzijds wel kiezen voor een uitbreiding van het gemeentebestuur? Daarom zullen wij samen met de andere oppositiepartijen hiervoor een amendement indienen.

Ook de portefeuilleverdeling roept bij ons vragen op. Er zitten veel dubbelingen, meerdere wethouders zijn verantwoordelijk voor dezelfde dossiers. Het sociaal domein is daarbij vooral opvallend, met liefst vijf wethouders die zich daarover buigen. We vragen ons af hoe dit in de praktijk gaat werken. Wie sluit aan bij intergemeentelijke of provinciale overleggen? Daarnaast baart het ons juist bij dit onderwerp zorgen dat er geen landelijke partij vertegenwoordigd is in dit college. De lijntjes naar de Rijksoverheid zijn voor een landelijke partij vaak korter wat overleg of druk zetten makkelijker maakt. Is hier over nagedacht? Op welke manier gaat u de contacten met Den Haag vorm geven? We hebben hen immers hard nodig, zeker waar het gaat om de kosten voor het sociaal domein.

Tot slot het belangrijkste deel van deze vergadering: de inhoud. Want dat is uiteindelijk waar we ons als gemeenteraad mee bezig houden. Zoals gezegd biedt de titel van het akkoord kansen. Maar het schept ook een belofte. De belofte om echt samen te werken met ondernemers, inwoners, verenigingen, andere gemeenten en met alle partijen in de gemeenteraad. Een belofte waar wij de coalitie zeker aan zullen houden. Samenwerken was voor D66 immers hét sleutelwoord tijdens de campagne en ook voor de komende periode. We zijn blij met de hand die door de coalitie wordt toegestoken en nemen deze graag aan, mits dat gebeurt met respect en het serieus nemen van ieders inbreng. Wel stellen wij daarbij de vraag op welke manier die samenwerking met de gehele gemeenteraad gaat plaatsvinden. Komen er bijeenkomsten waarbij de oppositie mee kan denken over voorstellen? Komen er raadsvoorstellen waar we aan de voorkant al iets van mogen vinden? Hoe mooi de intentie ook is, het schept ook verwachtingen. Hoe gaat participatie van de gemeenteraad plaatsvinden?

Het akkoord wat nu voor ons ligt borduurt grotendeels voort op bestaand beleid. En het spreekt voor zich dat D66 daar niet ontevreden mee is. Een kanttekening: het akkoord blijft vrij algemeen en aan de oppervlakte. De vraag die dat oproept is vooral: hoe gaat het college een en ander aanpakken? We zien dit akkoord vooral als kaderstellend document en missen concrete plannen en ideeën. De ambities zijn groot zo schrijft u in het akkoord, maar nergens wordt duidelijk wat deze ambities precies behelzen. Elke financiële onderbouwing ontbreekt evenals een prioritering. Welke zaken ziet u als absolute speerpunten? Waar gaat het budget het eerste naartoe? Dat blijft vaag en onduidelijk. Daarom zullen we samen met de andere oppositiepartijen een motie indienen.

Op punten waar het akkoord wel concreet wordt, vragen wij ons vooral af hoe realistisch deze plannen zijn. Met name als het gaat om infrastructuur noemt u veel, onze vraag aan u: hoe en vooral waarvan gaat u dit doen? U noemt een onderzoek naar een Noordelijke Ontsluitingsweg. Maar dat zou totale geldverspilling zijn. Dergelijke onderzoeken hebben al vaker plaatsgevonden en het is zonde om geld wat we eigenlijk niet hebben aan dit soort dingen te besteden. We dienen hiervoor samen met SP en CDA een amendement in. Nog twee aandachtspunten betreffende infrastructuur. Als het gaat om de toekomstige fietstunnel in de Tongersestraat gaan wij er vanuit dat deze zo ontworpen wordt dat indien nodig ook auto’s hiervan gebruik kunnen maken. Ook gaan wij er vanuit dat u conform afspraak het onderzoek naar het vrachtverkeer op de Kapelweg gaat uitvoeren en in het voorjaar terugkoppelt aan de gemeenteraad.

De ‘hoe dan’-vraagt keerde bij ons bij het lezen van dit akkoord meerdere malen terug. Bijvoorbeeld als het gaat om meer woningen tegen betaalbare prijzen, klimaatmaatregelen zo snel mogelijk en het betaalbare houden van onze voorzieningen. Uw ambities hierin zijn mooi, maar op welke manier u dit voor elkaar krijgt, blijft in het midden. Verder zijn er ook een aantal zaken die wij missen in dit stuk. U schrijft bijvoorbeeld over de jeugd, vroegsignalering en preventie. Zaken die wij zeker onderschrijven, maar nergens noemt u samenwerkende partners als Brede Scholen Boxtel of ContourdeTwern. Partijen die in deze essentieel zijn. Hoe ziet u hun rol voor zich?

Dan de financiën, uiteindelijk het hete hangijzer voor de komende jaren. En daar zit meteen ons grootste bezwaar met dit akkoord. U schrijft als laatste uitsmijter heel stellig dat de lokale lasten alleen stijgen met de inflatiecorrectie. En natuurlijk is dat iets waar niemand hier tegen is en het is een mooie belofte. Maar kunt u dat waarmaken? De bodem van onze geldkist is al langere tijd in zicht en de actuele ontwikkelingen helpen daar niet bij. Begin februari is door het kabinet een brief gestuurd aan de Tweede Kamer over de herijking van het gemeentefonds. Hoewel veel gemeenten profiteren, geldt dat niet voor Boxtel. We gaan jaarlijks ongeveer een miljoen euro op achteruit. Was u hiervan op de hoogte bij het opstellen van dit coalitieakkoord? Hoe strookt dit met het standpunt dat alleen inflatiecorrectie wordt toegepast bij de lokale lasten? Op welke manier gaat u deze tegenvaller aanpakken? Samen met de andere oppositiepartijen zullen wij hier een amendement voor indienen.

Zoals eerder aangegeven ontbreekt elke financiële onderbouwing of prioritering en dat is iets wat wij zeker gezien de huidige situatie wel verwacht hadden.

D66 Boxtel staat niet negatief tegenover dit akkoord. Dat komt vooral doordat het in onze ogen zoals eerder gezegd kaderstellend is. We zijn benieuwd naar de concrete voorstellen die hieruit voort komen, pas dan kunnen wij als gemeenteraad echt oordelen over de plannen van dit college. We hopen vooral dat de beloftes over samenwerking met inwoners, bedrijven én alle raadsfracties wordt nagekomen. Want belofte maakt nu eenmaal schuld.