Met elkaar een uitdagende toekomst tegemoet.
De Algemene beschouwingen fractie 2019
Inhoud 1. Inleiding 3 1.1. Den Helder zindert 3 1.2. Kadernota ademt positiviteit en een wil naar voren te denken en te werken 3 1.3. Een gemeente die in woord en daad tussen haar bewoners staat. 4 2. Bestuurlijke vernieuwing 5 2.1. Gemeentelijke inspanningen: gezamenlijk, afgestemd én geïntegreerd 5 2.2. Stadsvernieuwing vereist doorgaande projectorganisatie à la Zeestad 5 2.3. Investeren in werkdriehoek tussen raad, college en ambtelijk apparaat 6 2.4. Zelfkritiek 6 3. Zorgzame gemeente 6 3.1. Bestrijden armoede prioriteit 6 3.2. Geen steun voor deel huidige bezuinigingsvoorstellen sociaal domein 7 3.3. Meer doen voor gezinnen met meerdere problemen 7 4. Vitale gemeente 7 4.1. Stadspromotie 2.0 nodig 8 4.2. Dubbelspoor en snelfietsroute 8 4.3. Nieuwe woningbouwlocaties noodzakelijk: Station Nollen?! 8 4.4. Gezondheid bewoners toetssteen voor haven, TESO en Willemsoord 8 4.5. Voorstel: splitsen van het binnenkomend en uitgaand TESO-verkeer 9 4.6. Rijkscoördinator met doorzettingsmacht noodzakelijk 9 5. Leefbare gemeente 9 5.1. Cultuur pijler onder doorontwikkeling stad 10 5.2. Aanpassing financiering voor onderbrengen wildopvang bij Helderse vallei 10 5.3. Voorstel aanpassing programma ‘leefbare gemeente’ 11 5.4. Extra gemeentelijke werkers in buurten en wijken 11 6. En verder 12 6.1. Een vitale stad is ook duurzame stad 12 6.2. Meer stranddouches graag 13
1. Inleiding
1.1. Den Helder zindert Den Helder zindert van verandering. In de stad waar de zon de meeste uren schijnt, breekt een nieuwe zon door. Een nieuwe zon die een nieuw licht schijnt op de toekomst van onze stad en haar inwoners en bezoekers. Een toekomst waar: • een ieder zorg krijgt als het nodig is; • we kunnen werken en aan het werk zijn als het moet; • we genieten van onze woonomgeving en trots zijn op het nieuwe moois; • we ons veilig voelen in de publieke ruimte; • we genieten van culturele activiteiten en natuurschoon; • we op een gewone manier in gesprek zijn met elkaar en waar naar elkaar geluisterd wordt in wijken en buurten en op plekken en plaatsen waar we elkaar tegenkomen; • inwoners, bezoekers, mensen die hun huis en haard hebben moeten verlaten, vrijwilligers van verenigingen, medewerkers van gemeente, stedelijke organisaties en bedrijven elkaar ontmoeten in gastvrijheid en met respect; • in verwondering én met bewondering over ons wordt gesproken in de rest van het land . Wij allen verblijven in Den Helder tijdelijk of permanent: samen met elkaar maken we de stad. Wij zijn de stad! Daar schijnen we het nieuwe licht op.
1.2. Kadernota ademt positiviteit en een wil naar voren te denken en te werken De behandeling van een kadernota neemt in de politiek bestuurlijke agenda van de gemeente en Helder een zeer belangrijke rol in. Het is het moment waarop -met het coalitieakkoord als leidraad- in de jaarlijkse cyclus van besturen er een gedachte-en meningsuitwisseling plaatsvindt tussen de raad en het college. Actualiteiten (context, financieel en inhoudelijk) moeten aan de orde komen en worden in debat besproken en mogelijk verwerkt in de werkagenda’s van het ambtelijk apparaat. In het coalitieakkoord spreken we bij het onderwerp ‘bestuurlijke vernieuwing’ van het aangaan van “een open dialoog”. Een “open” behandeling van de kadernota, waarbij de uitkomsten in besluiten en intenties verwerkt worden in de concept-meerjarenbegroting, geeft niet alleen ruimte aan debat maar zeker ook -is de overtuiging- aan nog meer doordachte en toegeruste programma’s die juist daardoor een grotere kans geven op de realisering van gestelde doelen en gewenste maatschappelijke effecten. Dat alles kunnen we opschrijven. Maar slechts in de praktijk wordt verandering reëel. Deze kadernota en beschouwingen daarop zijn daarom voor de PvdA slechts een aanzet, een inspiratie en het luiden van de bel. De bel voor een volgende ronde, want er is al veel voorbereid, in de startblokken gezet en al gaande. Nu gaat het er om voorwaarts te gaan. De horizon scherpt zich in het nieuwe zonlicht. Daarheen is de koers. Wat de PvdA betreft gaat deze kadernota dus niet zozeer om of we de dingen goed doen of beter moeten doen, maar vooral of we de goede dingen gaan doen. Het college heeft hiervoor een prima aanzet gegeven. Deze kadernota ademt positiviteit en een wil naar voren te denken en te werken. En dat is onder andere het resultaat van de samenwerking die we dit voorjaar zijn begonnen om tot een andere opzet van de nota te komen. De kadernota is bij uitstek het stuk op basis waarvan we met elkaar in debat gaan over hoe we in de toekomende jaren onze inspanningen voor onze stad willen organiseren. Natuurlijk in lijn met de coalitieafspraken die we daarover hebben gemaakt, maar minder gedrongen in de financiële kaders waarmee we met begrotingsbesprekingen worden geconfronteerd. Met deze kadernota wordt een prima aanzet gegeven voor die gewenste vrijere gedachtenuitwisseling tussen de raadspartijen en het college. Natuurlijk is het bij deze eerste keer ook nog zoeken. De vier nieuwe programma’s maken het besturen overzichtelijker. Maar door de wijze van beschrijven en presenteren is het nog wel kijken naar wat er echt gebeurt of gaat gebeuren. Waar wordt de echte verandering geraakt of waar zijn toch de oude activiteiten in nieuwe bewoordingen weergegeven? Daarom denken wij voor dit jaar nog niet zover zijn dat de begrotingsbehandeling een in hoofdzaak technische behandeling kan krijgen. Eerder denken we aan een voortgaande uitwerking van de doelen en doelstellingen waarmee we de gewenste en noodzakelijke veranderingen, de kansen en uitdagingen concreet kunnen maken en kunnen voorzien van de juiste condities. Je kan maar beter goed voorbereid op reis gaan, dan halverwege halsbrekende toeren moeten uithalen om je reisbescheiden alsnog in orde te brengen. Daarom is het van belang om niet alleen als gemeentelijke organisatie op reis te gaan. Veranderen doe je door met alle betrokken partijen -met elkaar dus- in gesprek te gaan. Daar moet je de tijd voor nemen. Tijd nemen om je er bewust van te worden hoe op de locaties die onze stad vormen -buurten & wijken, het buitengebied, haven en bedrijventerreinen- de veranderingen gaande zijn. Dat verkeer tussen mensen zelf de kern is en blijft van onze verbinding met de stad. Daarom vragen we het college ook in de tweede helft van dit jaar door te gaan met de gesprekken met de maatschappelijke organisaties en daarbij niet alleen te spreken over een eventuele doelmatigheid waarbij de gewenste doeltreffendheid (‘het maatschappelijk effect’) niet geschaad wordt, maar ook de organisaties te vragen hoe zij zelf willen en kunnen bijdragen aan het met elkaar oppakken van de mogelijkheden en kansen voor onze stad aan zee.
1.3. Een gemeente die in woord en daad tussen haar bewoners staat. ‘Met elkaar’ staat voor ons voorop. We vragen daarom op voorhand een goede en inhoudelijke voorbereiding van het voorstel om te starten met het gebruik van data via een ‘Urban Data Center’. Het is de overtuiging van de PvdA dat we de afgelopen jaren te veel zijn afgedreven van directe contacten tussen gemeente en haar inwoners. We zijn een regieorganisatie geworden, waarbij het de overtuiging was dat een andere wijze van organiseren zou leiden tot een meer doelmatiger en doeltreffender dienst-en zorgverlening. Dat is zeker ook voor een deel waar gebleken maar er is ook een keerzijde zichtbaar geworden. Het heeft afstand geschapen, onpersoonlijkheid gegeven, bestuurlijke verkokering gecreëerd. En waar geïntegreerd samengewerkt moest worden, is te veel aan deeloplossingen gewerkt. Waar Den Helder nu zindert, willen we vooral ook een activerende gemeente worden. Een gemeente die in woord en daad tussen haar bewoners staat. Data kan daarbij ondersteunen maar zeker niet vervangen. De gemeente mag geen data-informatiecentrale worden van waaruit de gemeentelijke regisseurs hun pijlen op onze stedelijke samenleving richten. Zelf weer aan bak waar het moet en kan, zelf de ogen en oren zijn in alle geledingen van onze stedelijke samenleving. Zelf in gesprek in gaan om -met alle Nieuwe Diepers, Jutters, Dorpers, Huisduiners en al degenen die ons daarbij willen steunen- met volle energie verder aan slag te gaan met de kansen en uitdagingen. Dus wat de PvdA betreft: met volle energie op weg naar de open, zorgzame, vitale en bovenal levensbestendige stad die we met elkaar willen zijn en uitstralen. Uitstralen natuurlijk als de zonnigste stad van Nederland.
2. Bestuurlijke vernieuwing
2.1. Gemeentelijke inspanningen: gezamenlijk, afgestemd én geïntegreerd Voor de PvdA geldt -zoals hierboven al aangegeven- dat de maatschappelijke uitdagingen van de 21e eeuw noodzaken tot het anders organiseren van de relaties tussen de gemeente en haar inwoners. Blijvend lage opkomstcijfers bij gemeenteraadsverkiezingen en tanend vertrouwen in het plichtsgetrouw besturen en inrichten van onze stad, zijn tekenen dat er spanning staat op de gemeentelijke democratie. We moeten daar gehoor aan geven en ons blijven inspannen om verbetering te creëren. Voor ons is verdere integratie in de samenwerking in buurt en wijk -zichtbaar, tastbaar en met effect- een zeer belangrijke invulling van deze inspanningen. Gemeentelijke inspanningen dienen niet langer als afzonderlijke diensten te worden verricht maar gezamenlijk – afgestemd en geïntegreerd- te worden uitgevoerd. Toezichthouders, beheerders openbare ruimte, zorgverleners, medewerkers van stedelijke organisaties, verlenen -met elkaar- in woord én daad de noodzakelijke zorg voor het wonen, werken en welzijn van onze inwoners.
2.2. Stadsvernieuwing vereist doorgaande projectorganisatie à la Zeestad Dit geldt niet alleen op jaarlijkse beheer-basis, maar ook op projectmatig niveau naar de toekomst toe. Het is de overtuiging van de PvdA dat om de 20 à 30 jaar in elke woonbuurt een grotere onderhoudsslag moet worden uitgevoerd. In de jaren 80 gebeurde dat in onze voormalige stadsvernieuwingsgebieden van Galenbuurt, Oostslootbuurt etc. In jaren 90 is er een begin gemaakt met een zeer ingrijpende omvorming van Nieuw den Helder en de laatste 10 jaar zijn we volop in de weer met ons stadscentrum. Maar daar mag het niet bij blijven. We moeten door en verder. Volgens ons vraagt bijvoorbeeld de Visbuurt echt weer om een grootschaliger aanpak. Maar ook de eerste buurten in Julianadorp zijn aan de beurt. De huidige inspanningen met betrekking tot een gebiedsgerichte aanpak zijn daarvoor een eerste aanzet. Maar het zal groter en ingrijpender moeten worden opgezet. Een grootschaliger en projectmatige aanpak zal toch zeker een aantal jaren duren. Zeestad is een uitermate succesvolle organisatievorm gebleken. Natuurlijk zijn aanpassingen mogelijk en hier en daar ook wenselijk, maar in grote lijnen heeft door Zeestad met haar partners -in het bijzonder Woningstichting- onze stad een nieuwe vitale uitstraling gekregen. Dat moet voor wat betreft de woonbuurten zelf ook gaan gelden. De PvdA wil het veel langer doorgaan van een stedelijke vernieuwingsorganisatie á la Zeestad in het debat brengen. Een verlenging en een uitbreiding van het werkterrein van Zeestad kan echter niet tot 2023 wachten. Nu zijn de opgaven in de in aanmerking komende buurten al groot. De PvdA wil dat we dit najaar een nieuwe projectportfolio voor en met Zeestad vastleggen. Natuurlijk zal dat net als in 2007/8 tot discussies leiden, maar gegeven de huidige inspiratie en wens tot slagvaardigheid komen we daar zeker uit en gaan we de komende 10 jaar en verder weer volop aan de slag. Daar past nog wel een belangrijke conditie bij: er moeten natuurlijk voldoende financiële middelen worden vrijgemaakt. Wij horen nog weinig instemmende geluiden om ons heen, maar voor de PvdA is het daarbij bespreekbaar dat we voor het doen van fundamentele investeringen in de vitaliteit van onze stad, ook kijken naar een gerechtvaardigde omslag naar daadkracht van de lasten die daarvoor moeten worden opgebracht. Afgelopen jaren konden we voor onze Zeestadprojecten ook putten uit eenmalige reserves door de verkochte aandelen van onze voormalige nutsvoorzieningen. Die zijn nu goed besteed en op. Natuurlijk mogen we met een schuin oog kijken naar de provincie, maar zelf zullen we zeker ook een behoorlijke duit in het zakje moeten doen. Daarbij is het natuurlijk uit de lengte of de breedte, maar mag het wat ons betreft zeker niet ten koste van onze maatschappelijke- en zorgvoorzieningen gaan. Die zullen mogelijk vanwege de door ons gewenste geïntegreerde aanpak juist geïntensiveerd moeten worden. Immers, stadsvernieuwing is al lang geen stenen stapelen meer. Integendeel! Een vitale gemeente is pas écht een vitale gemeente als het tevens een zorgzame en een leefbare gemeente is. Den Helder is ondeelbaar: wij met z’n allen met elkaar!
2.3. Investeren in werkdriehoek tussen raad, college en ambtelijk apparaat Natuurlijk zal het opstellen van een nieuwe strategische visie ook weer druk geven op de inspanningen van ons ambtelijk apparaat. Er daar ligt een zorgpunt. We zien gaten in de zorgvuldigheid en slagvaardigheid. De bestuurlijke agenda moet realistischer. Laat consequenties zien als er onverwachte vacatures ontstaan, ambities moeten bijgesteld kunnen worden en er moet realistischer gepland worden. Ga in vroegtijdig stadium opiniërende gesprekken aan. Laat control op beleidsvoorbereiding los. Leg alternatieven voor. Deze aanbevelingen gelden voor ons allen. We moeten echt investeren in het verbeteren van de werkdriehoek tussen raad, college en ambtelijk apparaat. Alleen een goed geoliede werkdriehoek kan zorgen voor zorgvuldigheid en slagvaardigheid. En dat is wat onze bewoners van ons vragen. En als dat geleverd wordt, wordt er weer echt gewerkt aan het het vertrouwen in het functioneren van onze gemeentelijke democratie.
2.4. Zelfkritiek Dus ook wijzelf -als raad- dienen kritisch op ons eigen functioneren te zijn. Vragen we de griffie niet om te veel informatie? De vele goedbedoelde infobijeenkomsten drukken de agenda’s geregeld zo dicht dat aanwezigheid vaak te mager is. Dit moet toch realistischer en anders kunnen. Informatie waar weinig tot niets mee gebeurt leidt tot onbegrip en misverstand. En dat terwijl we juist maatschappelijke organisaties en vertegenwoordigingen keihard nodig hebben voor de noodzakelijke slagvaardigheid. Hier moeten we wat aan doen. Werken aan bestuurlijke vernieuwing heeft geen enkele zin als we niet eerste zelf onze eigen zaken op brengen. Een realistischer bestuurlijke agenda en een beter gedoceerde agenda voor informatiebijeenkomsten zijn voor de PvdA punten die we eerst zelf moeten oppakken alvorens we -door onze ambities gedreven- te veel verwachtingen wekken bij onze inwoners en stedelijke organisaties. Slechts door betrouwbaarheid in uitvoering wordt vertrouwen gewekt.
3. Zorgzame gemeente
3.1. Bestrijden armoede prioriteit Het realiseren van de doelen zoals we die stellen bij het ‘programma zorgzame gemeente’ behoort voor de PvdA tot de absolute kerntaken van onze gemeente. Natuurlijk doen we dat samen met betrokken partners in de praktijk. Samen richten we ons op die bewoners die soms een zetje nodig hebben maar helaas ook dikwijls onze onvoorwaardelijke steun verdienen om hun wonen en leven in Den Helder van lichamelijke, geestelijke en maatschappelijke kwaliteit te voorzien. Een ieder moet kunnen meedoen. Den Helder is van ons allemaal. Korten in het sociaal domein is voor de PvdA zeker geen vanzelfsprekendheid. Integendeel we zijn van mening dat op een aantal onderwerpen juist extra steun nodig is. Goed dat het college het bestrijden van armoede als prioriteit ziet. Daar horen zeker geen bezuinigingen bij. Samenwerkingen dienen op dit gebied juist versterkt te worden. Daar past wat ons betreft dus geen andere wijze organiseren van de voedselbank bij. Ga in gesprek met betrokkenen en neem ideeën vanuit de praktijk in, hoe de armoedebestrijding slagvaardiger kan worden ingericht. Als er ergens een doelstelling naar 0 dient te worden gerealiseerd dan is dat armoede wel. In het vernieuwde Den Helder dient armoede uitgebannen te zijn! Bezuinigingen op het sociaal domein komen voor een belangrijk deel voort uit het overbrengen van de landelijke uitvoering naar uitvoering door de gemeenten. De verwachting was dat door de activiteiten directer op de praktijk zelf te organiseren, het organiseren zelf doelmatiger kan worden. Op die manier wordt er ook door onze gemeente naar de mogelijkheden voor bezuinigingen gekeken. De positieve en gewenste effecten moeten op z’n minst van dezelfde orde zijn en liefst vinden er verbeteringen plaats. Immers, wie er het dichtst opstaat weet het beste wat te doen en heeft daar dan ook de middelen voor. Zo lezen we ook de kadernota. Waar het kan anders organiseren, maar wel met behoud van op z’n minst hetzelfde maatschappelijk effect.
3.2. Geen steun voor deel huidige bezuinigingsvoorstellen sociaal domein De nu gepresenteerde voorstellen nemen echter wel een erg groot voorschot op de toekomst. Voorgestelde zoekrichtingen m.b.t. sociaaljuridische dienstverlening, preventie schuldhulpverlening en professioneel zorgaanbod in buurthuizen zijn in deze kadernota te vroeg opgenomen. In de onderbouwingen ervan wordt ook al gesproken over twijfels van haalbaarheid. PvdA vindt van deze voorstellen -inclusief het voorstel m.b.t. de voedselbank en actief talent- dat ze niet passen in de mogelijke zoekrichtingen naar meer doelmatigheid. De betrokkenen staan dicht op de getroffen bewoners zelf. Hun werk en netwerken dienen eerder versterkt te worden. Zij zijn onze maatschappelijke ogen en oren in buurten en wijken. Eerder verdienen ze extra steun. Voor knelpunten met betrekking tot de herinrichting van het sociaal domein zijn juist reserves beschikbaar. Laten we die dan daar ook voor gebruiken. Als je nu met elkaar de effecten weet te creëren, kan later de balans daarvan in positieve zin worden opgemaakt. In een zorgzame gemeente dienen bezuinigingen pas te worden ingeboekt als in de praktijk de doelstellingen zijn gerealiseerd. En niet andersom. Als je succesvol wilt reorganiseren moet je eerst investeren!
3.3. Meer doen voor gezinnen met meerdere problemen Investeren doe je in mensen, met middelen en natuurlijk door een idee te hebben wat je daarmee wilt bereiken. Naast armoedebestrijding ligt de prioriteit daarbij voor PvdA in belangrijke mate op het verkleinen van het aantal gezinnen dat met een geheel aan problemen wordt geconfronteerd. Problemen die ook nog op elkaar inwerken. De problemen zijn zodanig groot geworden dat de betrokken door de bomen slechts bomen zien en geen enkel pad meer om eruit te komen. In de kadernota zijn daarover ambities gesteld van 10 tot 20 % vermindering in 4 jaar tijd. Dat vinden we te mager. De nu voorziene inspanningen met de gezinscoaches en het doorbraakfonds zijn goede stappen. Maar er moet meer gebeuren om een echte doorbraak uit de problematiek te bereiken. We willen met het college dit najaar in gesprek om te onderzoeken welke activiteiten uitgevoerd kunnen en moeten worden om aan het einde van onze bestuursperiode minimaal een vermindering te bereiken van een kwart van de betrokken inwoners. De oproep is daarbij tevens aan alle betrokken Helderse organisaties om aan te geven welke bijdrage zij aan deze doelstelling kunnen leveren. Dit zijn de maatschappelijke effecten op basis waarvan we de meerwaarde van de organisaties willen bepalen. Alleen met elkaar en eendrachtig kunnen we het redden. Er moeten paden gekapt door het oerwoud van problemen en ontoereikende inspanningen. Alleen het eindresultaat geldt: daadwerkelijk geholpen bewoners.
4. Vitale gemeente
4.1. Stadspromotie 2.0 nodig In een vitale gemeente heerst activiteit en bedrijvigheid. Daar is naast ondernemingszin, organisatievermogen en slagvaardigheid vooral ook bereikbaarheid voor nodig. Op ons grondgebied is een zeer hoogwaardig maritiem technisch ecosysteem aanwezig. Nationaal timmeren vooral ecosystemen rondom universiteitssteden als Eindhoven, Delft en Enschede aan de weg. Maar Den Helder is ook een universiteitsstad en heeft een haven met zeer hoogwaardige civiele en militaire werkgelegenheid. Dat moet in de komende jaren veel meer uitgenut worden. Wonen in Den Helder betekent geen files en op je fiets naar je werk gaan, het hele palet aan culturele voorzieningen aanwezig, een imposante dijk met de mooiste vergezichten, de schoonste stranden en door groen gescheiden wijken om lekker te ontspannen en een uniek bruisend Willemsoord dat een nieuw karakter geeft aan onze stad aan zee. Het wordt tijd voor een duidelijk, vernieuwd, uitnodigend verhaal naar buiten. Er gaat niets boven Groningen, Zwolle is booming maar Den Helder is het echte avontuur. Stadspromotie 2.0 graag! We moeten opschalen richting de volgende Sail! We hebben een goed en echt verhaal te vertellen. Den Helder kan en wil weer groeien.
4.2. Dubbelspoor en snelfietsroute Maar dan moeten we wel goed bereikbaar zijn. En daar zit nog steeds de crux. De PvdA verwelkomt de ondersteuning van het college voor onze ideeën om bij de provincie te lobbyen voor een spoedig aanleggen van een snelle fietsroute van Julianadorp naar de Nieuwe Haven en natuurlijk de verdubbeling van het spoor tussen Schagen en Den Helder. De PvdA richt zich daarbij op het realiseren van een echte intercity tussen Den Helder en Amsterdam en een sprinter verbinding met alle tussenliggende stations. Waar het voor Zandvoort opeens wel kan, moet het voor Den Helder toch ook kunnen. Slagvaardigheid is toch ook het devies voor de provincie?! Het nieuwe coalitie- akkoord in de provincie bevat een aantal veelbelovende zinnen. Laten we het met elkaar gaan waarmaken.
4.3. Nieuwe woningbouwlocaties noodzakelijk: Station Nollen?! Voor een dubbelspoor zal natuurlijk ook gekeken moeten worden naar het gebruik van de stations. Meer reizigers zal de druk op verdubbeling verhogen. Maar dat mag voor de PvdA niet het doorslaggevende argument zijn. Een optimale treinverbinding naar Amsterdam zien wij als een basisvoorziening. Een voorziening die bewoners van Amsterdam en Den Helder in staat stelt om binnen het uur van hun huis op het werk te zijn. Woon- en werklocatie zijn in de 21 eeuw nu eenmaal meer gescheiden. De Noordkop kan de nieuwe overloop van de dure en dichtgeslibde noordelijke Randstad worden. Ook Den Helder moet daarvoor de kans krijgen. Laten we een brede inventarisatie maken van mogelijke woningbouwlocaties die Den Helder als overloopgemeente extra aantrekkelijk kan maken. Op voorhand denkt de PvdA er daarbij aan om het wonen in de directe nabijheid van beide NS-stations verder te ontwikkelen. In het centrum zijn we daar met onder meer Zeestad en de woningstichting volop en goed bezig: wonen boven winkels en andere nering is een prima aanpak en kan nog verder worden opgepakt. Maar station zuid en omgeving vinden we een zorgenkind. Het wordt tijd voor een Station Nollen (exit Den Helder Zuid!) , waar aan de kant van de Schooten echt nog een slag gemaakt kan en moet worden. Daar zijn goede mogelijkheden voor nieuwe woningbouw. Ook het gebied tussen de Friesche buurt en het spoor is een zeer bespreekbare optie. Het zal de NS en de provincie tonen dat het ons menens is met de verbreding van het spoor.
4.4. Gezondheid bewoners toetssteen voor haven, TESO en Willemsoord En dat geldt ook voor de bereikbaarheid van de haven. Maar hier doet zich een probleem voor dat we niet langer zonder oplossing mogen laten voortduren. We zouden graag Den Helder in een nieuwe promotiecampagne willen aanmerken als misschien wel de gezondste stad van Nederland. Dit is echter niet passend voor de bewoners voor de Binnenhaven, Zuidstraat en Weststraat. Fijnstof en geluidsbelasting maakt het wonen daar bepaald niet gezond. En daar moet nu echt wat aan gebeuren. Al bijna dertig jaar wordt er gesproken over de ontsluiting van de haven. Steeds is daarbij aandacht gevraagd voor de woonkwaliteit van de aanpalende huizen van de bewoners. Maar hoe er ook over gesproken en geschreven is, gedaan is er vrijwel niets. Ondertussen is het haven- en Texelverkeer alleen maar drukker geworden. En ook is er de nieuwe reuring op Willemsoord. Welke plannen ook -gemeentelijk, provinciaal of rijks- voor de PvdA staat nu de woonkwaliteit van de aanpalende bewoners van de havenomgeving voorop. Alle deelbelangen ten spijt.
4.5. Voorstel: splitsen van het binnenkomend en uitgaand TESO-verkeer Plannen zonder eerst gerealiseerde oplossingen voor de bewoners, kan voor wat betreft de PvdA geen verdere doorgang vinden. Nieuwe aanlandings- en vertrekinfra voor de TESO door Rijkswaterstaat, voor de Koninklijke Marine en zelfs ons eigen nieuwe onderkomen op Willemsoord: het zal niet gerealiseerd kunnen worden als er niet ook verbeteringen voor de bewoners zijn geregeld. Ook het doormodderen met de Moormanbrug moet afgelopen zijn. Daarom verwachten we allereerst nu een echt voorstel voor een structurele verbetering van de ontsluiting en bereikbaarheid van de havenomgeving waarbij voor de bewoners de gezondheidsbelasting structureel tot beneden de wettelijke normen is teruggebracht. Verplaatsing naar het oosten van de Moormanbrug, aanleg van de Ankerparkbrug en het realiseren van een ontsluiting van Willemsoord over het voormalige terrein van Bewapeningswerkplaatsen kunnen soelaas bieden. Maar onze verwachting is dat dat niet afdoende zal zijn. Het al maar drukker wordende TESO-verkeer blijft de belangrijkste harde noot om te kraken. Daarom komt de PvdA met een ingrijpend idee en voorstel: splitsen van het binnenkomend en uitgaand TESO-verkeer door Den Helder. Waar het binnenkomend autoverkeer voornamelijk via de huidige zeer belastende route richting TESO rijdt, zal het uitgaande verkeer niet langer over de Weststraat en verder worden afgeleid, maar via de Nieuwe Haven richting de oorspronkelijk door de hele raad ondersteunde gele ontsluitingsvariant waarbij er een nieuwe brug over het Noord Hollandskanaal wordt aangelegd die ten zuiden van de Dominee Visserbrug aansluit ter hoogte van de toegangsgang bij fort Westoever.
4.6. Rijkscoördinator met doorzettingsmacht noodzakelijk Maar hoe duidelijk of eendrachtig ook alle belanghebbenden zich uitspreken voor een structurele oplossing, de PvdA denkt dat dat toch niet voldoende vertrouwen geeft in het daadwerkelijk realiseren van een structurele oplossing voor de bewoners. De belangen voor de afzonderlijke spelers lijken domweg te groot. De mogelijkheden voor de gemeente om zo’n oplossing af te dwingen zijn hoogstwaarschijnlijk te gering. Daarom is een volgende actie noodzakelijk. We moeten steun zoeken en krijgen van het Rijk. Waar we voor de echte start van het zeer succesvolle Zeestad traject de stormram steun kregen vanuit het Rijk door het sturen van mevrouw Riet Bakker die met haar Doen! Doen! Doen! het spel van de stadsvernieuwing op de wagen kreeg, is opnieuw een Rijkscoördinator nodig. Een met de statuur van Riet Bakker en doorzettingsmacht. De bereikbaarheid van de haven dient gelijk op te gaan met het gezond wonen van de bewoners aan de toegangswegen naar de haven en de TESO. Het lijkt ons een prachtige taak voor de burgemeester ondersteund door alle partijen om daar in Den Haag de handen voor op elkaar te krijgen. En de eerste keer gaan we gaarne met hem mee. Laat de bus maar voorrijden!
5. Leefbare gemeente
5.1. Cultuur pijler onder doorontwikkeling stad “Cultuur is de ziel van een stad”. Zo begint hoofdstuk 4 ‘Een leefbare gemeente’ van het coalitieakkoord. En dat wordt onverminderd onderschreven door de coalitiepartijen. Het belang van een bloeiende cultuursector vindt zijn grond in het samenwerken van professionals , amateurs en vrijwilligers aan “het mooier maken van onze samenleving”. Het biedt “mensen ontspanning en betekenis”, geeft ruimte aan “de ontwikkeling van jongeren en volwassen” en biedt “broedplaatsen” voor “de sociale cohesie van de stad”. Waar de laatste aangehaalde zinnen in het coalitieakkoord specifiek naar de Helderse bibliotheek verwijzen, gelden deze natuurlijk voor de gehele cultuursector. Een bloeiende cultuursector geeft Den Helder eigenheid en identiteit. Niet in steen of harde infrastructuur, maar gecreëerd door de inwoners van Den Helder zelf. Als er een groepering is die de zogeheten kanteling naar een nieuwe identiteit en imago van Den Helder vorm en inhoud kan geven dan zijn dat de betrokkenen in de cultuursector wel. Een cultureel bruisend Den Helder kan en zal een zeer aantrekkelijke affiche zijn voor nieuwe bezoekers en inwoners van onze stad. En daar hoort ook een cultuurprijs bij.
In de nu voorliggende concept-kadernota wordt het belang van een bloeiende cultuursector uitgewerkt in het programma ‘Leefbare gemeente’. Bij doel 4 daarvan wordt aangegeven: Meer mensen bezoeken Den Helder en maken gebruik van het aanbod van cultuur en natuur in en om de stad. Gezien de aangehaalde betekenis van een bloeiende cultuursector en het daaruit afgeleide doel om meer bezoekers (én bewoners!) te trekken, bevreemdt het daarom de coalitiepartijen dat juist in deze kadernota er een financiële taakstelling wordt opgelegd aan de bibliotheek en Triade, Helderse cultuurinstellingen bij uitstek. Aan de andere kant bevreemdt het evenzeer dat er een zeer grote investering en exploitatie wordt vrijgemaakt voor een nieuw Vogelasiel, terwijl er door de gewenste samengaan met de Helderse Vallei toch ruimschoots samenwerkingsvoordelen zijn te behalen; juist ook op financieel vlak.
De nu voorliggende conceptnota zet in grote lijnen en energieke woorden de gewenste kanteling naar een vernieuwd Den Helder in de vier programma’s neer: “Den Helder durft te investeren in een vitale en leefbare stad”. De wijze waarop de uitwerking van de voorliggende cultuurparagraaf heeft plaatsgevonden geeft echter zorg dat aanwezige kansen om gewenste effecten in de praktijk te realiseren, niet ten volle worden benut. Juist • onze bibliotheek als de beste van de wereld, • Triade als een van de belangrijkste trekkers van een van onze -meest succesvolle- evenementen ‘De dag van de Muziek’ en • de potentie van de Helderse Vallei inclusief een wildopvang om verder door te groeien als bovenregionale educatieve attractie, kunnen en zullen aanjagers zijn. Aanjagers om ‘buitenpoorters’ -naast de vertrouwde kwaliteiten als zee, strand en zon-, kennis te laten maken met de culturele stedelijke kwaliteiten en het vele nieuwe moois in onze stad -natuurlijk Julianadorp incluis – en de directe omgeving.
5.2. Aanpassing financiering voor onderbrengen wildopvang bij Helderse vallei Terecht wordt er in de concept-kadernota aandacht besteed aan het meer in evenwicht brengen van de gemeentelijke begroting. Dit heeft onder meer geresulteerd in voorstellen om een aantal taakstellingen bij maatschappelijke organisaties van onze stad neer te leggen. Argument hiervoor is onder meer de nog geziene mogelijkheden tot meer doelmatig organiseren zonder dat de activiteit zelf -het maatschappelijk effect- in gedrang komt. De PvdA onderkent onverkort de noodzaak tot het werken naar een evenwicht in de gemeentelijke begroting en ziet zeker ook nog mogelijkheden om aan de inkomstenkant van de nu aangehaalde organisaties verbeteringen te behalen. Ook is er de overtuiging dat met de noodzakelijk geachte onderbrenging van de activiteiten van het vogelasiel bij de Helderse Vallei de nodige efficiencyvoordelen behaald kunnen worden, waardoor het nu begrote structurele bedrag behoorlijk kan worden teruggebracht. Netto gezien behoeft er daardoor onder de streep van inkomsten en uitgaven binnen het programma geen wijziging plaats te vinden en is er wellicht zelfs ruimte om extra stimulerende investeringen te doen.
5.3. Voorstel aanpassing programma ‘leefbare gemeente’ De PvdA doet het voorstel om in het programma ‘leefbare gemeente’ tot een aanpassing te komen waarbij: • geen financiële taakstellingen aan de bibliotheek en Triade worden opgelegd; • wordt doorgegaan met gesprekken tussen het college en de organisaties over de mogelijkheden voor het verhogen van eigen inkomsten ( e.g. ‘heffen van billijke tarieven’); • een voorstel wordt voorbereid voor het onderbrengen van wildopvang bij de Helderse Vallei; • in dit voorstel het realiseren van een passende accommodatie voor de wettelijke taken t.a.v. wildopvang wordt opgenomen; • ter financiering van de integratie van een voorziening voor wildopvang in de Helderse vallei de reserve ‘Duinen Noordkop/Bezoekerscentrum à 150.000 euro wordt bestemd; • met de Helderse Vallei het gesprek wordt aangegaan over de invulling van een van de overeengekomen hoofddoelstellingen ‘focus op behoud en positieve ontwikkeling van eigen omzet’. Hierbij kan in het bijzonder gedacht worden aan het heffen van billijke entreetarieven.
5.4. Extra gemeentelijke werkers in buurten en wijken De afgelopen jaren is gebleken dat de openbare ruimte in de buurten en wijken meer aandacht nodig heeft dan nu het geval is. Binnen de openbare ruimte speelt zich van alles af. Dit vraagt om onze constante aandacht op het gebied van vroegtijdige signalering van sociaal-maatschappelijke problematiek in de wijk, maar vraagt daarnaast ook om daadkracht v.w.b. het schoon en op orde houden van het straatbeeld. Werkzaamheden spelen zich voornamelijk af in de buurten en wijken en op de straat. In plaats van ”Hostmanship in de stad” wat op vele manieren wordt uitgelegd komen de PvdA en de Stadspartij – en ondersteund door de overige coalitiepartijen – met het voorstel om in plaats hiervan te komen met medewerkers Beheer Openbare Ruimte, welke in ieder geval gesteund worden door de coalitiepartijen. Om taakmisverstanden te volkomen wordt daarbij aan de volgende functieomschrijving gedacht: Medewerker beheer openbare ruimte (fulltime/36 uur) Afwisselend werk je alleen of in teamverband en je bent samen met gemeentelijke collega’s (wijkmanagers, wijkagenten en medewerkers van de afdeling handhaving) de ogen en oren van de gemeente in de wijken en buurten. Daarvoor onderhoud je ook nauwe netwerkcontacten met medewerkers van overige buurt- en wijkgerichte organisaties ( bijv. van de Woningstichting en de buurt- en wijkhuizen). De medewerkers beheer openbare ruimte worden aangestuurd door de wijkmanager en zijn vooral zichtbaar in de buurt en wijk waar zij hun werkzaamheden uitvoeren. Zij dragen zorg voor het schoon en op orde houden van de wijk en verrichten indien mogelijk ook kleine onderhouds- en herstelwerkzaamheden De medewerkers beheer openbare ruimte werken servicegericht en oplossingsgericht voor de buurt- en wijkbewoners. Zij zijn verantwoordelijk voor een aan hen toegewezen gebied binnen de prachtige gemeente Den Helder waarbij zij tevens het directe aanspreekpunt op straat zijn voor de bewoners. Je krijgt een grote mate van verantwoordelijkheid en vrijheid bij het realiseren van de gevraagde opgaven. Ook is er is ruimte om jezelf te ontwikkelen op het gebied van het beheer van de openbare ruimte. Het is een nieuwe functie binnen onze organisatie en zal samen met je directe collegabeheerders verder kunnen worden ontwikkeld. Je bent een gedreven, zelfstandig persoon die van aanpakken weet. Je beschikt over goede communicatieve eigenschappen, je bent handig en niet bang om vuile handen te maken. Naast reguliere werkzaamheden, assisteert de beheerder bij gladheidsbestrijding, onkruidbestrijding, groot onderhoud en bij stormschade. Tevens levert hij of zij een positieve bijdrage aan de gemeenschap in algemene zin. Wij willen Den Helder schoner, mooier en veiliger maken. Aan jou de uitdaging om hier ook mede vorm aan te geven. De functie-eisen zouden wat ons betreft op MBO3 niveau moeten liggen; Competenties: Wil ervaring opdoen met onderhoud in groen en grijs Is positief ingesteld en geeft het goede voorbeeld Beschikt over goede communicatieve vaardigheden (direct contact met burgers) Signaleert mogelijke misstanden in de wijk Heeft een groot verantwoordelijkheidsgevoel en passie voor de kwalitatieve uitstraling van de wijk Is creatief in het vinden van oplossingen voor vragen vanuit de wijk Toont initiatief, is handig en levert een bijdrage aan een verbeterde woon –en leefomgeving Is pro actief en flexibel ingesteld Is servicegericht, maatschappelijk betrokken en werkt graag samen met anderen
Het spreekt voor zich dat deze opzet nog verder uitgewerkt zal moeten worden waarna er begonnen kan worden met een proef van twee jaar. Na evaluatie kan worden overgegaan tot een definitieve invulling van deze functies. Wij zijn er van overtuigd dat we in Den Helder niet zitten te wachten op nog meer handhaving, maar dat er grote behoefte bestaat aan deze “handjes” in de wijk en in de buurt waar we hiermee in voorzien.
6. En verder
6.1. Een vitale stad is ook duurzame stad Den Helder wil in 2040 een stad zijn met een duurzame energiehuishouding. Maar dan willen we wel de komende maanden de eerste echte en voor de bewoners betaalbare plannen en voorstellen zien: e.g. zonnepanelen op de daken van de gebouwen van het verenigingsleven, bedrijfsleven én de gemeente; energieopwekkend asfalt op onze zeedijk i.s.m. het Hoogheemraadschap. Met zoveel zon en licht – letterlijk en figuurlijk- moet dat toch het ei van Columbus zijn.
6.2. Meer stranddouches graag O ja! De PvdA ziet graag het aantal stranddouches uitgebreid! Dat zal een extra kwaliteit geven om je na het zwemmen of zonnebaden lekker even op te frissen en verder te genieten van het strandleven onder een heerlijk Helders zonnetje. Want waar we het nieuwe licht op Den Helder willen laten schijnen, blijft het huidige zonlicht – voor onze inwoners en bezoekers- ons ongetwijfeld weer van vele heerlijke zomerse dagen voorzien in onze prachtige stad aan zee.
Het bericht Met elkaar een uitdagende toekomst tegemoet. De Algemene beschouwingen fractie 2019 verscheen eerst op PvdA Den Helder.