Nederland (en met Nederland de rest van de wereld) is in de ban van de strijd tegen discriminatie. De black lives matter beweging, de beweging die opkomt voor de rechten van onze gekleurde medemens, heeft de afgelopen maanden met haar demonstraties veel aandacht gekregen nadat George Floyd in Amerika op een afschuwelijke manier aan het einde van zijn leven gekomen is. George Floyd is in het discriminatie debat een katalysator van allerlei onderdrukte emoties gebleken, zoals Rosa Parks dat was in de strijd voor gelijke burgerrechten met haar weigering in de bus op te staan voor een andere (witte) passagier. Kortom: een belangrijk historisch moment met hele grote gevolgen.
De afgelopen weken heb ik veel uitspraken op social media opmerkingen voorbij zien komen als reactie op alle aandacht voor het onderwerp discriminatie. Zeker op social media laten voor- en tegenstanders van met name de black lives matter beweging zich helemaal gaan. Er werden veel parallellen getrokken met de zwarte pieten discussie. De toonzetting van zowel voor- als tegenstanders kwam ook overeen. Kortom: deze discussie doet veel met de mens… Beide discussies laten een verharding zien die nodig is om je beginpositie in te nemen, maar helaas wordt er nog niet echt over gegaan tot de volgende stap: het gesprek. Dat is belangrijk omdat je alleen door het gesprek met elkaar aan te gaan, de afstand kunt overbruggen. Of in elk geval een heel eind naar elkaar toe kunt komen. Het tolereren van de ander maakt dan plaats voor respect voor je medemens. Respect voor elkaars opvattingen, respect voor elkaar als persoon.
Discriminatie komt ook binnen onze eigen gemeentegrenzen voor. En ondanks dat velen het wellicht niet zo ervaren, zijn er toch wel wat voorbeelden te noemen. Vanuit mijn politieke werk in de rol van fractievolger (dat is een raadslid zonder stemrecht), kom ik o.a. de volgende voorbeelden tegen. 1- Te beginnen met de meest herkenbare: Het verschil in behandeling van christenen en moslims. Als er een nieuwe kerk gepland wordt om te bouwen, vinden de meeste burgers dat prima, want een kerk is een uiting van Nederlandse tradities. Bij een wijziging van bestemming zal die zelfde burger niet zo snel een zienswijze indienen of gaan klagen. Helaas zijn we minder tolerant als het woord kerk in bovenstaande door het woord moskee wordt vervangen. Dan wordt er direct geklaagd over de te verwachten geluidsoverlast van de oproep tot gebed. Echter, die klachten zijn er niet als het gaat over de diverse kerkklokken die je voorafgaand aan de kerkdienst hoort. Dat is blijkbaar geen enkel probleem. Dat is geen verwijt, maar het is wel een constatering dat de ene groep burgers anders wordt behandeld dan de andere. En dat is nu precies wat discriminatie is. 2- Fraudebestrijding: We zijn een sociale gemeente, maar vinden het heel normaal dat er op een gegeven moment een voorstel komt om burgers op fraude te controleren. Laat ik voorop stellen dat fraude altijd aangepakt dient te worden. Echter, wat mij stoort is dat de controle zich uitsluitend focust op burgers met een bijstandsuitkering (de verklaring: Daar hebben we een financiële band mee die makkelijk kan worden gecontroleerd). Let wel: Die zelfde controle wordt niet bij burgers met eigen inkomen (door baan in loondienst of eigen bedrijf) uitgevoerd. En ook dat is een vorm van discriminatie. Immers, burgers met een afhankelijkheidspositie richting overheid worden dus anders behandeld dan burgers die die afhankelijkheid niet hebben. 3- Sociale huurwoningen: Als er een nieuwe woonwijk wordt gepland, wordt er geopperd dat er verhoudingsgewijs vooral niet teveel sociale huurwoningen moeten worden gebouwd, want deze bewoners zouden minder netjes zijn met huis en omgeving. Datzelfde wordt niet over huurders en kopers uit het hogere segment gezegd. Dit verschil maken in behandeling van huurders, met toevoeging van niet wetenschappelijk onderbouwde aannames, is een vorm van discriminatie. 4- Toegankelijkheid van infrastructuur: In Ede heeft de auto altijd voorrang op andere weggebruikers. Het meest heldere voorbeeld hiervan is de Jan Th. Tooroplaan. Zowel fietspad als trottoir worden op diverse plekken geblokkeerd door de ingebouwde parkeervakken. Daarnaast wordt het mensen met verminderde mobiliteit onmogelijk gemaakt om op een veilige manier met hun driewieler of met begeleiding ernaast te fietsen omdat het fietspad verhoogd is aangelegd ten opzichte van weg. Een groep (de automobilist) voorrang geven ten opzichte van anderen is een vorm van discriminatie. 5- Maar ook in ander gedrag zien we dit terug. Als een moslim gaat stemmen voor zijn vrouw en zichzelf, vinden velen daar wat van, maar als een orthodox christelijke man gaat stemmen voor zijn vrouw en zichzelf, vinden we dat allemaal heel normaal. De negatieve beeldvorming richting de moslims en vrouwen in dit voorbeeld is een vorm van discriminatie.
Discriminatie gebeurt vaker dan we denken. Feit is dat verschillende groepen in onze samenleving hier meer mee te maken krijgen dan anderen. Vandaar dat ik een oproep doe tot verbinding. Alleen door verbinding te leggen met de ander, kunnen we begrip voor elkaar creëren. En ja, dat betekent ook dat we over onze eigen schaduw heen moeten durven te stappen. Samen met mijn collega’s van de fractie GroenLinks Ede probeer ik zoveel mogelijk als kan de verbinding te zoeken. In het verlengde daarvan wil ik een lokaal initiatief onder de aandacht brengen: Het Edese black lives matter manifest.
Het Edese Black Lives Matter manifest wordt aankomende zaterdag (11 juli van 12:00-13:30 uur) op de Ginkelse Heide (bij Airborne Monument) wordt gehouden. Volgens de organisatoren zal een podium worden geboden voor sprekers met verschillende achtergronden. Zij zullen ervaringen delen in de vorm van verhalen, speeches en gedichten rondom racisme en discriminatie. Er wordt gevraagd solidariteit te tonen en in vrede aan te sluiten en een luisterend oor en een open hart te bieden aan deze sprekers en iedereen die met racisme en discriminatie te maken heeft. En uiteraard wordt er rekening gehouden met COVID-19, dus je moet een mondmasker dragen en de 1,5 meter afstand regel naleven. Samen met collega's uit de fractie GroenLinks Ede zal ik ook aanwezig zijn.
Ik hoop je daar te mogen zien en spreken.
Met hartelijke groet, Boyce de Jong fractie GroenLinks Ede