Dat voor het Land van Cuijk de vorming van één gemeente de beste aanpak is, moet toch wel duidelijk zijn. Dat aantonen heeft jaren van overleg en rapporten schrijven gekost.
Pogingen van met name Grave aan te tonen dat samenvoegen van Cuijk, Grave en Mill (CGM) ook een goede oplossing zou zijn, hebben behalve nieuwe rekeningen niets meer opgeleverd dan dat het, op zijn vriendelijkst gezegd, half werk zou zijn. Boxmeer en Sint Anthonis blijven dan in de kou staan. Een voordeel van het ook bestuurlijk samenvoegen van die drie gemeenten is wel dat een eind komt aan de situatie dat CGM drie gemeentebesturen te vriend moet houden.
Wellicht dat daarom de oplossing CGM uit te bouwen naar één ambtelijk apparaat voor het hele Land van Cuijk nooit in beeld is geweest. Dan zouden alle gemeenten hun zelfstandigheid kunnen bewaren.
Omdat Grave en Mill niet wilden meewerken aan een gemeente Land van Cuijk, zijn de anderen maar begonnen aan het samenvoegen van hun gemeenten. Ook dat is natuurlijk half werk. Maar dat Grave en Mill nu buiten staan, is hun eigen keuze. Van Grave, en zeker van de LPG in die gemeenteraad, zou je zelfs mogen verwachten dat men daar blij is met het besluit dat de gemeenteraad van Cuijk maandagavond heeft genomen. Daarmee is immers, zolang provincie en rijk zich er niet mee bemoeien, de blijvende zelfstandigheid van Grave verzekerd. En dat is waarin men daar nog steeds zegt te geloven.
De conclusie, in ieder geval de mijne, is dat het vormen van één gemeente Land van Cuijk voor allen die in het Land van Cuijk wonen en werken binnen de huidige mogelijkheden de beste aanpak is. Daarvoor ontbreekt nog wel het draagvlak. Al halverwege het overleg over de samenwerking in het Land van Cuijk is er van buiten de gemeenteraden al op gewezen dat het noodzakelijk is de burgers en ondernemers in het proces mee te nemen. Dat is te weinig gebeurd.
De minister heeft inmiddels wel gezegd dat het rijk niet van plan is dit gemis aan draagvlak te ondervangen. Dat wil niet zeggen dat voortdurende zelfstandigheid van kleine gemeenten daarmee gewaarborgd is. Het rijk wacht alleen met ingrijpen tot de gemeente diep genoeg in het moeras is verzonken. Als er gemeenteraadsleden zijn die stiekem hopen dat het rijk of de provincie wel zal ingrijpen, moeten ze die hoop nu laten varen. Dat betekent dat de gemeentebesturen zelf naar buiten moeten en uitleggen waarom één gemeente Land van Cuijk toch het beste is. Er zijn voldoende ondernemers en burgers die de gemeenteraden best met dat opbouwen van een draagvlak willen helpen.
Als Grave en Mill er toch de voorkeur aan geven zelfstandig te blijven, resteert niets anders dan Sint Anthonis, Boxmeer en Cuijk samen te voegen. Daarbij wordt CGM met de ambtelijke apparaten van Boxmeer en Sint Anthonis één organisatie met één bestuur. Die organisatie heeft dan capaciteit voldoende om, tegen betaling, ook Grave en Mill van dienst te zijn. Daar kan men dan rustig doorgaan met gemeenteraadje spelen.