Geen waterzuiveringsinstallatie maar een ‘waterfabriek’. Heemraad Bert van Vreeswijk van Waterschap Vallei en Veluwe vertelt over een nieuwe manier om aan schoon water te komen.

De nieuwe installatie van Vallei en Veluwe trekt de aandacht, maar wat maakt dit project bijzonder?

Van Vreeswijk: Klassieke zuivering bootst de natuur na. Vroeger deden we onze behoeften in de sloot en de natuur breekt dat af met bacteriën. Maar bij afbraak van organisch materiaal ontstaan onbruikbare producten, terwijl we in 2050 volledig circulair willen zijn. In dit proces wordt niets afgebroken, er komen geen bacteriën aan te pas. Het proces is vergelijkbaar met de waterzuiveringsprocessen in de chemische industrie, maar dat is nog nooit toegepast op rioolwater.

Dat wil zeggen dat het water niet gezuiverd wordt, maar geraffineerd?

Ja, dankzij verschillende installaties achter elkaar. Als het water binnenkomt, wordt viezigheid zoals zand eruit gefilterd, laten we de stoffen samenklonteren en gaat het door verschillende filters heen. Zo ontstaan er twee stromen: een zuivere en een compacte met verschillende stoffen. Verschillende bedrijven gaan in de fabriek die stoffen terugwinnen om producten te maken, bijvoorbeeld voor de landbouw.

Zijn dat bijzondere technieken?

De technieken die ik net noemde zijn niet heel bijzonder, maar wel heel bijzonder is dat we een ionenwisselaar gebruiken die ammonium eruit haalt. Het water is dus ook nog stikstofarm.Ik hoop eigenlijk dat het water zo schoon is dat we het kunnen gebruiken in Natura 2000-gebieden. In de Veluwe mag je geen gezuiverd water lozen vanwege het stikstofgehalte, dus al het water daar moet van regen komen. Als we stikstofarm water uit de zuivering kunnen gebruiken dan kunnen we zelf een continue waterstroom leveren.

Jullie werken tot november met een kleine proefinstallatie. Kan het nog fout gaan als bijvoorbeeld de resultaten tegenvallen?

Ja, het is een relatief kleine zuivering nu, maar er zit een investering van 4 miljoen euro in. We zijn in gesprek met degene die de full-scale fabriek moet gaan bouwen, dat zou volgend jaar gebeuren en een jaar later zou de fabriek helemaal actief zijn. In totaal gaat het om een investering van meer dan 20 miljoen euro. Er worden momenten ingebouwd om te kijken of het nog de moeite waard is, maar het ziet er nu positief uit. We krijgen al drinkbaar water eruit.