Tijdens de gemeenteraadsvergadering van donderdagavond 6 juni 2019 heeft de gemeenteraad van Haaren een historisch besluit genomen. Door in te stemmen met het herindelingsadvies, wordt de weg vrijgemaakt voor de opsplitsing van de huidige gemeente Haaren: het dorp Haaren bij Oisterwijk, het dorp Helvoirt bij Vught, het dorp Esch bij Boxtel en het dorp Biezenmortel bij Tilburg. Hieronder leest u de bijdrage van fractievoorzitter Boy Scholtze. Onderaan de pagina vindt u tevens de stemverklaringen die de VVD Haaren heeft afgelegd, alvorens ingestemd te hebben met het herindelingsadvies.
“Voorzitter, vandaag is een bijzondere dag. We herdenken dat het 75 jaar geleden is dat D-Day plaatsvond, een historisch moment. Vandaag zal ook voor de gemeente Haaren een historische dag worden; zij het van een totaal andere grootte en orde. Uw gemeenteraad neemt vanavond immers een besluit over het herindelingsadvies. 6 juni 1944 was de start van een nieuw begin voor vele Europeanen. 6 juni 2019 wordt de start van een nieuw begin voor Haaren, Helvoirt, Esch en Biezenmortel. Er zullen ongetwijfeld ook mensen zijn die ook nu zouden spreken van een bevrijdingsdag, maar dat zult u mij niet horen zeggen voorzitter.
De afgelopen zes jaar is er meer dan veelvuldig in deze raadszaal en hierbuiten gesproken over de toekomst van onze gemeente. Ik denk dat er weinig gemeenten zijn die zo’n complexe vorm van herindeling überhaupt meemaken, een opsplitsing over vier gemeenten is immers niet eenvoudig, laat staan dat daaraan ten grondslag zo’n uitvoerig proces ligt. Er ligt nu een herindelingsadvies voor, zoals dat identiek is voorgelegd aan onze collega’s in Oisterwijk, Vught, Boxtel en Tilburg. Wanneer alle vijf de raden akkoord gaan met het Herindelingsadvies, gaat de procedure verder op een ander niveau. En daarmee voorzitter, geven wij het formele startsein aan de hogere overheden om over ons bestaan te besluiten. Dat is een gegeven, maar stemt mij toch enigszins droevig zoals u wellicht zult begrijpen.
In december vorig jaar hebben de gezamenlijke gemeenteraden ingestemd met het herindelingsontwerp. Verschilt het nu voorliggende advies daar veel van? Neen, eigenlijk niet. Vanaf deze plaats wil ik alle personen die een zienswijze hebben ingediend bedanken voor hun betrokkenheid. Met dank aan de regionale klankbordgroep is er tevens een hoorzitting geweest waarin betrokkenen hun zienswijze nog toe hebben kunnen lichten. Veel zienswijzen hebben niet geleid tot een aanpassing van het advies en voorzitter, dat kunnen wij als VVD Haaren goed begrijpen. De zorgen die door de betrokkenen zijn geuit, worden wel uiterst serieus genomen en zullen in de daadwerkelijke ontvlechtingsprocedure verder aan bod komen. Voor ons als VVD Haaren blijft het enorm van belang dat er een goede oplossing komt voor ons personeel. We merken dat er veel onzekerheid heerst en hopen dat de gezamenlijke Colleges hierin ook hun verantwoordelijkheid nemen cq blijven nemen. Hoe dan ook; een fatsoenlijke oplossing moet er voor al die harde werkers komen en vanaf deze plaats wil ik mijn grote bewondering uitspreken voor al diegenen die, niet alleen binnen dit dossier maar vooral ook op al die andere taken die wij als gemeente Haaren de komende anderhalf jaar nog gewoon uit moeten blijven voeren, in deze turbulente omgeving keihard door blijven werken. Ik heb daar grote bewondering voor en ik denk met mij, de gehele gemeenteraad.
U weet voorzitter dat wij als VVD Haaren verder twee zaken erg van belang vinden. Het bijeen houden van het dorp Esch is de eerste. Dit wordt ook ondersteund door vele zienswijzen vanuit het dorp zelf. Inmiddels weten we, dat de Beukenhorst hun verzoek heeft ingetrokken. Hiermee komen zij tegemoet aan de wens van de inwoners van Esch en dat siert hen buitengewoon. Wij vinden het voor het Landgoed wel van belang dat er straks goede afspraken komen tussen de gemeenten Vught en Boxtel over de omgang met het Landgoed. Dit om te voorkomen dat er tegenstrijdig beleid gaat ontstaan. We begrijpen de frustratie die (sommige) bewoners van de Ruiting hebben over de keuze om Esch bij Boxtel te voegen en bewonderen hun doorzettingsvermogen en kracht enorm. Dat getuigt van grote moed. Echter, deze gemeenteraad heeft eerder een democratisch gelegitimeerd besluit genomen. Over de secuurheid waarmee eerdere processen zijn afgehandeld valt wellicht te twisten, maar ik betwist niet dat deze gemeenteraad in volle bewustzijn en volledig geïnformeerd een keuze heeft gemaakt. U weet dat wij hier nog een specifiek amendement voor in hebben gediend destijds, maar dat heeft niet mogen baten.
Het tweede punt is het mooie Biezenmortel. Dat de inwonersaantallen sterk lijken op dagkoersen, daar zijn we inmiddels wel achter. De getallen zijn ons om de oren gevlogen en het zal er om blijven spannen of Biezenmortel onder de 10% van het aantal inwoners van Haaren blijft. Wellicht dat de stroomstoring van een tijdje geleden deze nog wat opkrikt, maar de beoordeling daarvan laten wij over aan (uiteindelijk) de Minister en het Parlement. Wat zeker is; wij hebben geijverd voor een logischere grens bij de Oude Bosschebaan, Runsvoort en Gijzelsestraat. Dat is (mede) de reden dat wij tegen het Herindelingsontwerp hebben gestemd in december. Voor de duidelijkheid; het maakte ons niet uit of het gebied dan Helvoirt of Biezenmortel zou heten en dus naar Tilburg of Vught zou gaan. Het ging ons om een logische grens. Echter, wij constateren dat er uiteindelijk geen zienswijzen zijn ingediend die over deze specifieke situatie zijn gegaan, op één na. Dat doet ons beseffen dat de bewoners de situatie accepteren zoals deze nu ook opgenomen is in het advies. En daar draait het uiteindelijk allemaal om. Wij blijven er iets van vinden, maar nemen een besluit op basis van meer dan alleen onze eigen logica uiteraard.
Voorzitter, in tegenstelling tot wat sommigen de afgelopen jaren hebben geschreven, gezegd of getwitterd is het niet zo dat er bij mijn partij, noch bij mijzelf enige vooringenomenheid is geweest. Ja, wij hebben keuzes gemaakt en standpunten ingenomen die soms afweken van andere partijen, het huidige en vorige College of groeperingen buiten de politiek. Maar u zult de VVD Haaren wél na moeten geven, dat wij ons steeds achter een democratisch gelegitimeerd besluit dat door een meerderheid van deze gemeenteraad is genomen hebben geschaard. Dat zullen wij ook na vanavond doen.
Dit hele traject is buitengewoon boeiend geweest. Niet alleen voor ons als gemeente, maar ook voor mij persoonlijk. Bij de coalitie-onderhandelingen in 2014 heb ik min of meer geëist dat we onze inwoners bij het toekomstdebat zouden betrekken en daar heb ik absoluut geen spijt van. Het traject kenmerkte zich met hoogtepunten, maar ook dieptepunten. Ik zal mij de vele waardevolle en gepassioneerde gesprekken blijven herinneren, ook binnen mijn eigen partij. Ik heb genoten van het voorbereiden van mijn bijdragen en, ijdel als ik ben, ben dankbaar voor de complimenten (zelfs een keer een applaus van een ramvolgemeentehuis) die daar vaak op volgden. De democratie is hier in Haaren tot het uiterste in praktijk gebracht. Dieptepunten in het proces blijven voor mij de manier hoe door sommige personen en groeperingen een draai aan de werkelijkheid werd gegeven. De uitkomst maakt mij als persoon niet veel uit, maar u kunt zich niet voorstellen hoe moeilijk het is om machteloos toe te kijken terwijl leugens over jou en jouw gedachten de wereld in worden geholpen. Als dat letterlijk tot intimidaties en lichte bedreigingen gaat leiden en jouw naasten je verzoeken om alsjeblieft uit die poppenkast te stappen, vind ik dat te ver gaan. Zeker hier in Haaren. Ja, dat is wellicht een openbaring die ik hier vanavond doe. Maar ik wil dit wel gezegd hebben want het leed wat daarmee is aangericht, is groot. Dat heeft mij er niet van weerhouden om door te gaan, in het belang van onze vier dorpen en dat zal ik, zullen wij als VVD, de komende tijd blijven doen. Dus diegenen die hoopten dat ik mijn vertrek nu zou aankondigen; helaas.
Voorzitter, ik rond af. Bij mijn eerste toespraak over dit onderwerp zei ik dat ik tot de ‘generatie Haaren’ behoor en liet ik een foto zien waarop een klein jochie stond dat in 1997 de Biezenmortelse carnavalsoptocht meeliep met als slogan: Wij zèn onder Haore gekomen. Dat zelfde kleine jochie is nu, 22 jaar later, trots dat hij onderdeel uitmaakt van dit proces en deze mooie gemeenschappen en zal, hoezeer het ergens diep van binnen pijn doet, vanavond weloverwogen en voor 100% een besluit nemen over de toekomst van de gemeente Haaren.”
De stemverklaring die de VVD Haaren heeft ingediend, alvorens in te stemmen met het herindelingsadvies, luidt:”In december stemde de VVD Haaren tegen het herindelingsontwerp om principiële redenen, maar vooral in de wetenschap dat we het proces niet zouden vertragen. Op de voor ons principiële punten zijn echter nauwelijks tot geen zienswijzen ingediend en daarom zullen wij, na lang intern beraad en in tegenstelling tot bij het herindelingsontwerp, voor het herindelingsadvies stemmen.”