Op 21 juni was ik uitgenodigd voor de expertmeeting “Stereotypering Vrouwen in de Politiek” van de Nederlandse Vrouwen Raad in het kader van de alliantie Werk.en.de.Toekomst. Samen met andere politici en mensen uit het veld hebben we aanbevelingen gemaakt richting politiek en media, maar ook richting vrouwen zelf.
Vrouwen in de politiek is helaas, 102 jaar na het passief- (1917) en 100 jaar na het actief stemrecht (1919), nog steeds een issue. Meer en deel van de politici zijn man, en dan ook nog eens witte, ‘oude’, cis-mannen. Als we alles op zijn beloop laten hebben we over meer dan 100 jaar pas gendergelijkheid. We moeten dus actie ondernemen anders verandert er niets.
Wat is er aan de hand? Als het gaat om leiderschap, kennis of kunde geven we vrouwen het nadeel van de twijfel. Ons beeld van een leider is nog steeds een wat oudere man in pak.
Vrouwen stroken niet met dat beeld en moeten zich daardoor extra hard bewijzen voordat ze als capabel worden gezien. De interviews helpen dan vaak niet mee. Als we kijken naar debatten krijgen vrouwen stereotype vragen als: hoeveel rode jurkjes heb je in je kast hangen? Een tip aan alle vrouwen: je hoeft geen antwoord te geven op dit soort vragen. Kaats de bal terug: hoeveel blauwe pakken heeft u? Of geef geen antwoord en maak je eigen punt. Vat dit soort vragen of commentaar niet te persoonlijk op, het is niet persoonlijk, en reageer op de inhoud (als die er is).
In een groep zit een nieuwkomer eerst in de ontgroeningsfase alvorens in de groep te worden opgenomen. Vrouwen blijven echter de nieuwkomers en blijven dus hangen in de ontgroeningsfase. Dit is moeilijk om in je eentje te kantelen. Tip aan alle vrouwen: spreek met de vrouwen in de vergadering af dat jullie verspreid gaan zitten. Knik elkaar bemoedigend toe, spreek interesse uit over wat de ander gezegd heeft, vertel het als iemand anders het idee steelt. Etc. Zo kan je samen zorgen dat jullie gehoord worden.
Het vrouw zijn is een kwaliteit op zich
Ik ben voor een vrouwenquotum. Waarom? Zonder een quota voor vrouwen verandert er helemaal niets. En dat terwijl uit onderzoek blijkt dat als de politiek een representatie is van de bevolking, de politieke agenda een betere weergave zal zijn van de onderwerpen die spelen in de samenleving. Tevens hebben vrouwen in de politiek een positief effect op wetenschap, betrekkingen met buurlanden, klimaatproblematiek, landbouw, defensie en de nationale industrie.
Maar we kiezen voor kwaliteit, is het meest gehoorde argument. Hebben vrouwen geen kwaliteit dan? Voor alle vrouwen: Het vrouw zijn is een kwaliteit op zich, kijk maar naar bovenstaande effecten. Daarnaast is het veel erger om niet gekozen te worden omdat je een vrouw bent. De kern van dit alles is dat de politiek een representatie van het volk hoort te zijn. Daar hoort ook geaardheid, achtergrond, woonplaats etc. bij.
Zichtbaarheid van vrouwen is goed voor de emancipatie. Zij fungeren als rolmodel voor andere vrouwen en meisjes, met én zonder politieke ambities. Jonge meisjes zijn ambitieuzer in het nastreven van hun carrière als ze vrouwelijke politieke leiders hebben. Dus: Pak je podium. Laat je zelf zien. Claim je succes. Doe het! Wacht niet af. En val elkaar niet af. Help elkaar omhoog. Wees een rolmodel voor anderen! Samen kunnen we zorgen voor een ommekeer.
Facts, hoeveelheid vrouwen in de politiek:
36 procent van het Europees Parlement
35 procent van de Tweede Kamerleden
33 procent van de statenleden
30 procent van de gemeenteraadsleden
26 procent van de wethouders
25 procent van de waterschappen
20 procent van de burgemeesters