Die vraag stond centraal tijdens het debat dat de gemeenteraad voerde op donderdag 23 mei. GroenLinks was mede-indiener van de motie hierover die op 22 december 2016 door de gemeenteraad werd aangenomen.
Namens GroenLinks voerde Maaike Ballieux het woord hierover. ‘Honderd jaar geleden is het algemeen kiesrecht ingevoerd. Sindsdien mogen mannen en vrouwen kiezen wie hen vertegenwoordigd in de gemeenteraad, de provinciale staten en de Tweede Kamer. Daarmee hebben onze inwoners invloed op onze democratische rechtstaat.
De wijze waarop we invulling geven aan onze democratische rechtstaat is niet iets wat in steen staat gebeiteld, gelukkig niet. De samenleving verandert. We geven sinds een aantal jaren bijvoorbeeld nieuwe invulling aan de verdeling van taken op het gebied van zorg en ondersteuning. Dat is in Den Haag besloten maar heeft gevolgen voor de manier waarop wij hier, lokaal, met elkaar omgaan. Of we het juiste gesprek voeren. Of onze inwoners zich gehoord voelen. Zeker nu we op de drempel staan van een volgende grote omwenteling, de invoering van de omgevingswet, is het belangrijk om goed te kijken of wij voldoende instrumenten hebben om binnen onze samenleving ‘het goede gesprek’ te voeren, én ook: of we die instrumenten wel goed genoeg gebruiken.
Allereerst wil GroenLinks opmerken dat wij kritisch zijn en blijven op de uitvoeringspraktijk rond de participatietrajecten van de gemeente, en die van andere initiatiefnemers, in onze gemeente. Hier liggen zeker nog een aantal verbeterpunten, die we moeten oppakken.
Een referendum is een nieuw instrument dat we aan onze gereedschapskist kunnen toevoegen. GroenLinks is voorstander van bestuurlijke vernieuwing, en het raadgevende referendum past daarbij.
GroenLinks had een aantal opmerkingen, bijvoorbeeld over de vraag over welke onderwerpen zo’n referendum kan gaan (wat ons betreft alleen onderwerpen die de hele gemeente aangaan). Zoals het in het raadsvoorstel gesteld is, zou het raadgevend referendum bovendien alleen kunnen gaan over een raadsvoorstel. Wat ons betreft mag het ook gaan over een onderwerp waar inwoners graag raad over willen geven, of waar de gemeenteraad de inwoners over wil raadplegen.
Tot slot was onze vraag: hoe zorgen we ervoor dat dit instrument bekend en gebruikt wordt? En dat het gebruiksvriendelijk wordt ingericht? Zo vinden wij de werkwijze waarbij enkel en alleen op het raadhuis in Hoofddorp kan worden ondertekend ontzettend ouderwets. Kan dat in dit digitale tijdperk nou echt niet anders?
Tijdens het debat bleek dat de gemeenteraad behoorlijk verdeeld was. Er waren voor- en tegenstanders van het raadgevend referendum. Maar ook onder de voorstanders bleken de meningen over de uitvoering sterk verdeeld. Besloten werd dat de burgemeester met een aangepast raadsvoorstel naar de raad komt. Daarin staan dan de verschillende opties zoals geopperd tijdens het debat.
En zo was er hoe dan ook sprake van bestuurlijke vernieuwing. Want dat de burgemeester dit, als voorzitter van de gemeenteraad, op zich neemt, is een noviteit!