De Eerste Kamer beslist binnenkort over de herindeling van Groningen, Ten Boer en Haren. Slotakkoord van een ongelijke en oneerlijke strijd.
Sinds 2013 is een oneerlijke strijd voor zelfstandigheid van de mooie en goed functionerende gemeente Haren gestreden. In dat jaar verscheen het eindrapport van de Visitatiecommissie Bestuurlijke Toekomst Groningen, genaamd Grenzeloos Gunnen, waarin onder meer geadviseerd werd om Haren met Ten Boer bij de gemeente Groningen te voegen. Provincie en stad Groningen lieten daarna als een wurgslang niet meer los. Na een voorlopig besluit van de toenmalige meerderheid van de gemeenteraad van Haren tot een herindeling met Groningen en Ten Boer, werd de zelfstandigheid inzet van de gemeenteraadverkiezingen in 2014 en een burgerraadpleging over het voorlopig besluit. Er ontstond een nieuwe meerderheid van voorstanders van zelfstandigheid. Ruim 74 procent was tegen het raadsbesluit, en dat bij een opkomst van 75,5 procent.
Gedeputeerde Staten gaven in 2015 met zoveel woorden aan dat het uitgangspunt is dat gemeentelijke herindeling niet wordt opgelegd: „Wij geven de gemeenten nadrukkelijk de ruimte om hun eigen verantwoordelijkheid in deze te nemen en die in te vullen.” Dat heet gunnen. Het gemeentebestuur van Groningen gaf bij herhaling aan dat herindeling met Haren voor hen niet nodig was en dat Haren vooral zelf moest beslissen, zolang de herindeling met Ten Boer maar niet in gevaar zou komen. Ook dat heet gunnen. Aangezien bestuur van provincie en Stad niet meer op medewerking van Haren konden rekenen, moest uit een ander vaatje worden getapt. Op 30 maart, nota bene de laatste werkdag van commissaris van de Koning Max van den Berg, besloot GS om de zogenaamde Arhi-procedure voor herindeling van Haren bij Groningen en Ten Boer te starten. Instemming werd Haren niet gegund. Daarna begon een langzame wurging van de gemeente Haren. Verschillende rapporten over bestuurskracht zagen het licht. Uit diverse rapporten zijn de bij een noodzakelijke herindeling passende argumenten geselecteerd en niet passende feiten weggelaten. Niet dat er niets aan de hand was met Haren. Geprikkeld door deze rapporten is het verbeterplan Beterr Haren gestart en met succes.
Het provinciale herindelingsadvies van januari 2017 aan de minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk stond vol van onjuistheden, onwaarheden en weggelaten feiten. Zijn opvolger, Kajsa Ollongren, werd geacht het advies kritisch te beoordelen, maar liet dat na. De leden van de Tweede Kamer hadden de plicht om het door haar ingediende wetsvoorstel te toetsen. Slechts een kleine minderheid van de partijen in de Kamer deed dat naar eer en geweten, terwijl velen er zich van afmaakten en zelfs feitelijke onjuistheden en leugens debiteerden. Alle informatie vanuit Haren die het tegendeel feitelijk aantoonde, werd genegeerd, zoals de goede financiële staat en vooruitzichten, in tegenstelling tot die van Groningen. Het besluit stond immers al vast!
Het vooropgestelde doel was en is om Haren eindelijk bij de stad Groningen te voegen ten faveure van de groei van de stad Groningen, maar dat argument werd valselijk niet genoemd. Ondertussen werd Haren gekleineerd en uitgerookt. De conclusie is duidelijk. Indien in de verschillende gremia en overlegjes van provinciale bestuurders en Haagse ministeries en Kamerleden een opvatting heeft postgevat, laat de wurgslang van valse argumenten niet meer los en is het de lokale democratie niet meer gegund om in de besluitvorming te participeren. Het vertrouwen in de democratie wordt zo ondermijnd en burgers keren zich terecht af van de politiek. Het eerste houvast van onze democratie is immers de directe leefomgeving, je eigen gemeente, en die wordt ons Harenaars niet gegund. De Eerste Kamer mag hier binnenkort over beslissen.
Zacharias J. De Langen uit Haren is lid van D66