Bij bouwplannen moet met veel dingen rekening gehouden worden. Is er voldoende groene? Krijgen bewoners bij hun huis voldoende zonlicht? Is er voldoende parkeerruimte? De ontwerpers proberen op basis van een hele lijst met eisen tot een zo goed mogelijk ontwerp te komen. Maar is dit ook het beste ontwerp? Wat als we gezien de woningnood in elk plan toch wat meer woningen zouden bouwen?
De ChristenUnie wil hier meer grip op. Raadslid Frank Visser: Nu krijgen we aan het eind een ontwerp met stapels rapporten. Als je dan als raadslid vraagt of er bij een flatgebouw niet nog een extra verdieping op kan dan is het antwoord al snel dat dit leidt tot vertraging omdat dan alle onderzoeken opnieuw moeten. Maar het lastige is dat ik aan de voorkant dat ook niet kan zeggen omdat dan juist alle onderzoeken nog gedaan moeten worden….Daarom heeft de ChristenUnie een motie ingediend om voortaan tijdens het ontwerpen steeds een toets te doen of extra woningen niet mogelijk zijn. Frank Visser: ik wil dat veel transparanter wordt welke keuzes tijdens het ontwerpproces zijn gemaakt. Dit dwingt ontwerpers er ook het maximale uit te halen. Dat geldt niet alleen voor het aantal woningen, maar wat mij betreft bijvoorbeeld ook voor groen.
Helaas kreeg de motie geen steun in de Gemeenteraad. Frank Visser: toch blijf ik er voor strijden. Het is al een paar keer gelukt een plan aangepast te krijgen, maar ik loop steeds tegen het argument “vertraging” aan. Ik hoop dat we echt tot een manier van ontwerpen komen waarin we kansen voor extra woningen, waar dit verantwoord is, niet missen!
MOTIE Extra woningentoets in Haarlems Ruimtelijk Planproces
De gemeenteraad van Haarlem in vergadering bijeen op 25 januari 2024,
Constaterende dat:
Het Stedenbouwkundig Plan Prinses Beatrixplein een overschot kent op de parkeerbalans van 37 parkeerplaatsen; De voorziene mobiliteitshub bovendien opschaalbaar is zodat meer parkeerplekken kunnen worden gecreëerd; Vanuit parkeeroptiek er dus ruimte is voor het toevoegen van extra woningen aan het plan; De Raad dit pas op dit moment kan beoordelen omdat eerder deze cijfers niet bekend waren; Het benutten van de ruimte op de parkeerbalans in dit geval ruimte zou kunnen bieden om 40 tot 100 woningen aan het plan toe te voegen; Tegelijkertijd aanpassen nu lastig is omdat alle onderzoeken zijn afgerond en de ruimtelijke procedures in gang zijn gezet;Naar aanleiding van deze casus overwegende dat:
Bij startnotities de noodzakelijke onderzoeken zoals bezonning en parkeren nog niet zijn uitgevoerd en hierdoor de Raad op dat moment nog geen gefundeerde uitspraken kan doen over het aantal bouwlagen en het aantal woningen; In de volgende fase deze onderzoeken reeds zijn gedaan maar het op dat moment aanbrengen van een wijziging per definitie vaak zal betekenen dat onderzoeken en delen van het ontwerp opnieuw moeten worden gedaan; Hierdoor de Raad in feite alleen maar ja of nee kan zeggen en geen mogelijkheden heeft om bij te sturen omdat de Raad altijd of te vroeg of te laat is; De ruimte voor de Raad de laatste tijd nog verder wordt ingeperkt doordat ruimtelijke ontwikkelingen in verband met het gewenste tempo steeds vaker integraal aan de Raad worden voorgelegd (bestemmingsplan, beeldkwaliteitsplan en stedenbouwkundig plan tegelijkertijd)Overwegende dat:
De Raad voldoende in positie moet worden gebracht en dat op dit moment in dit politiek belangrijke dossier niet het geval is; Gezien de hoge woningnood het zonde is als er kansen worden gemist woningen toe te voegen waar dit ruimtelijk gezien (mogelijk) wel verantwoord is; Om vertraging te voorkomen het onderzoek of extra woningen mogelijk zijn het beste in het ruimtelijk planproces kan worden ingepast middels een “extra woningentoets” net zoals er in plannen altijd een “groentoets” en een “watertoets” wordt gedaan; Uit zo’n toets bijvoorbeeld duidelijk kan worden dat enkele tientallen extra woningen mogelijk zijn maar dat dit wel leidt tot een slechtere bezonning voor bijvoorbeeld 10 woningen; De Raad met dergelijke informatie in staat wordt gesteld een eigen afweging te maken; Het van belang is dat dit tijdig in het proces gebeurd om vertraging te voorkomen;Verzoekt het college:
In het vervolg in het Haarlems Ruimtelijk Planproces bij woningbouwprojecten op relevante beslismomenten een toets te doen op de mogelijkheid extra woningen toe te voegen en daarbij de ruimtelijke randvoorwaarden en consequenties van deze extra woningen in kaart te brengen op een niveau dat passend is bij de fase in het proces; Daarbij in ieder geval in te gaan op de mogelijkheden van het benutten van de reservecapaciteit in de parkeerbalans, het vergroten van deze capaciteit door toevoegen van parkeervoorzieningen of andere mobiliteitsmaatregelen zoals deelmobiliteit en op de gevolgen voor bezonning; De Raad bij alle relevante besluitvormingsmomenten te informeren over de resultaten van deze toets en in staat te stellen om alles afwegende op dat moment te kiezen voor een variant met deze extra woningen zodat er verder geen vertraging ontstaat in het planproces omdat hier al rekening mee is gehouden;en gaat over tot de orde van de dag.
Frank Visser, ChristenUnie