Voorzitter, “In vertrouwen” was de titel van ons verkiezingsprogramma bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen. Wederzijds vertrouwen is de basis voor onze democratie. Daar hebben wij ons de afgelopen jaren sterk voor gemaakt in Helmond én in de praktijk gebracht. Door naast en niet tegenover onze inwoners te staan. Door maatwerk toe te passen en ons te verplaatsen in de wereld van de ander. En door te vertrouwen in plaats van te wantrouwen.
Wederzijds vertrouwen vraagt om een andere overheid waar we in Helmond dus al een start mee hebben gemaakt maar die ook nog hoognodig doorontwikkeld moet worden. Op alle beleidsterreinen moet dit een vanzelfsprekendheid worden, tot in de haarvaten van onze medewerkers. Waarbij het uiteraard van belang is dat onze medewerkers hierbij zowel de ruimte áls het vertrouwen krijgen om te kunnen doen wat nodig is.
In het kader van deze doorontwikkeling heeft de SP vorig jaar de motie “Het huis van het Recht” ingediend. Een motie die tot onze grote vreugde aangenomen en omarmd is en waarvan we weten dat eraan gewerkt wordt. Maar ons ongeduld brengt ons vandaag toch tot de vraag wanneer het college verwacht dat we de feestelijke opening van ons Helmonds ”Huis van het recht” kunnen vieren?
Voorzitter, structureel, duurzaam beleid voor de lange termijn helpt óók om het vertrouwen te herstellen. Geen ondoordacht “waan van de dag” beleid maar beleid dat oplossings- en toekomstgericht is. Een goed voorbeeld hiervan is onder andere het programma “Meedoen, rondkomen en vooruitkomen”.
Als we alleen al naar de minimaregelingen kijken dan zien we dat we in Helmond echt het verschil hebben kunnen maken. In 2014 zijn we begonnen met de eerste Armoedeconferentie om van daaruit stap voor stap tot een gedegen beleidsplan minima en schulden te komen. Onze minimaregelingen zijn in tegenstelling tot andere gemeenten ruimhartig waardoor hier, meer mensen voor in aanmerking komen.
Per 2023 is de inkomensgrens voor de inkomensverklaring verhoogd van 120 naar 130% van de geldende bijstandsnorm. Vanaf 2024 wordt ook de inkomensgrens voor de bijzondere bijstand en de Collectieve Aanvullende Verzekering verhoogd van 120 naar 130%. En ook de individuele inkomenstoeslag zal in 2024 herzien worden.
De studietoeslag voor studenten met een medische beperking bedraagt in Helmond 25% van het wettelijk minimumloon voor de geldende leeftijd en is hiermee hoger dan de wettelijke minimumbedragen die het Rijk heeft vastgesteld. De energietoeslag van 2022 is uitgekeerd aan huishoudens met een inkomen tot 140 en 150% van de bijstandsnorm en in 2023 tot 130%. Vanaf 2024 wordt de huidige regeling voor dierenartskosten uitgebreid en in 2024 komt er een uitwerking van de Helmondpas en Witgoedregeling.
Onze stad heeft óók een gedegen schuldhulpdienstverlening door onder andere vroegsignalering, budgetcoaches en het opkopen van schulden. Waardoor mensen met schulden eerder en beter geholpen worden. En zo zijn er nog veel meer structurele maatregelen, voor nu te veel om allemaal op te noemen, om onze inwoners te ondersteunen.
Voorzitter, de SP is altijd fel tegenstander geweest van de Participatiewet die in onze ogen gedoemd was om te mislukken. Maar in de loop der jaren hebben we ook hier de nodige stappen gezet om deze strenge wet te verzachten.
Zoals de oprichting van het Stadsleerbedrijf, een andere houding en bedrijfsvoering van ons werkbedrijf Senzer, met maatwerk en werken volgens de bedoeling. Een wet die vanuit het Rijk gestoeld was op wantrouwen maar door ons uitgevoerd wordt vanuit vertrouwen. We investeren in onze inwoners zodat zij daadwerkelijk mee kunnen doen, aan het werk en vooruit geholpen kunnen worden.
Maar helaas worden we nu weer geconfronteerd met twee kwetsbare groepen die de dupe zijn geworden van een wijziging van regelgeving door het Rijk. Wajongers hebben namelijk sinds dit jaar geen recht meer op kwijtschelding van lokale belastingen. En een groep, die voornamelijk uit alleenverdienershuishoudens met ook een UWV-uitkering bestaat, krijgt door een ongelukkige samenloop van regelingen minder zorg- en huurtoeslag waardoor zij onder het bestaansminimum komen.
Voorzitter, twee concrete voorbeelden waarbij de systeemwereld van gecompliceerde wetten en regels weer compleet voorbijgaat aan de leefwereld van kwetsbare mensen. Het Rijk is hier al langer van de op de hoogte maar een structurele oplossing lijkt voorlopig nog niet voor handen. Om de gedupeerden in Helmond niet langer in onzekerheid te laten roepen wij het college via een motie op om in actie te komen zodat deze gedupeerden zo snel mogelijk geholpen kunnen worden.
Voorzitter, de SP heeft er al jarenlang voor gepleit maar in 2024 zien wij onze langgekoesterde wens eindelijk in vervulling gaan. En dan heb ik het over de aanpak ervaringsdeskundigheid. Want ook ervaringsdeskundigheid draagt bij aan een andere overheid. Voor de SP zijn ervaringsdeskundigen van grote waarde om tot beleid te kunnen komen dat aansluit bij de leefwereld van onze inwoners. Onze overtuiging is dan ook dat het tegengaan van generatiearmoede met ervaringsdeskundigheid grote kans van slagen heeft.
Voorzitter, onze jeugd moet ook op het vertrouwen van een andere overheid kunnen rekenen. Waarbij er meer oog is voor hen, zij zelf mee mogen praten en aan mogen geven wat zij nodig hebben. Zoals ook de jongeren uit de jeugdzorg ons destijds in de Fonkel hebben gevraagd. Of zoals de jongeren met het initiatief voor de film Hideout ons hebben laten zien. Waarbij preventie, kansen scheppen en vertrouwen hebben in onze jongeren een grote rol spelen. Voor de SP is het een groot goed dat we investeren in onze kinderen en jeugdigen zoals blijkt uit programma 4.
Voorzitter, wonen is een grondrecht en iedereen verdient een dak boven zijn hoofd. In Helmond wordt er flink gebouwd en naar oplossingen gezocht voor de woningnood. Waarbij de betaalbaarheid van een woning voor de SP van groot belang blijft, niet alleen de huur maar ook de energielasten. We zien grote gebiedsontwikkelingen die nodig zijn maar ook voor onrust kunnen zorgen.
Zoals het geval is bij Houtsdonk waarbij de bewoners van de HeBoMa-flats in grote onzekerheid zitten over eventuele sloop van hun woning. Bij deze grote en ingrijpende ontwikkelingen moet óók sprake zijn van een andere overheid.
Die zorgen serieus neemt en een woningcorporatie oproept om snel met bezorgde bewoners in gesprek te gaan en tijdens het gehele traject in gesprek te blijven. Is het college dat met ons eens?
Voorzitter, we hebben te maken met grote opgaven om onze stad te verduurzamen en leefbaar te houden. Waarbij het van groot belang is dat alle inwoners mee moeten kunnen doen. Een van de maatregelen die we daarvoor genomen hebben is de Aanpak energiearmoede. We horen graag van het college hoe deze aanpak in de praktijk uitpakt en of er nog meer nodig is.
Voor een duurzaam en leefbaar Helmond zijn een energietransitie en mobiliteitstransitie noodzakelijk. En ook al wordt deze noodzaak niet door iedereen gevoeld, moeten wij als betrouwbare overheid nu onze verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst van Helmond. Het levert veel kritiek en weerstand op maar door stap voor stap iedereen mee te nemen en te betrekken kan er gewerkt worden aan vertrouwen waardoor er een gedeelde verantwoordelijkheid ontstaat.
Voorzitter, in Helmond voeren we al jarenlang sociaal beleid waarbij we er alles aan doen om te voorkomen dat onze inwoners kopje onder gaan. Maar zolang het Rijk niet de tweedeling aanpakt en bestaanszekerheid alleen maar lekker bekt, blijven wij pleisters plakken.
Jarenlang neoliberaal beleid heeft veel kapot gemaakt en het vertrouwen flink geschaad. Maar op 22 november kunnen we een andere koers inslaan want pleisters plakken helpt niet maar stemmen wel!
Voorzitter, vol overtuiging hebben wij vorig jaar het Ambitieakkoord “Een sterker Helmond voor iedereen” ondertekend. Een Ambitieakkoord waarin onze speerpunten verwerkt zijn in de vele ambities die wij graag samen willen realiseren. Wij willen onze bijdrage leveren aan het mogelijk maken van die broodnodige andere overheid.
De SP kan vol vertrouwen instemmen met deze begroting. Die overigens heel inzichtelijk gemaakt is door van 13 naar 4 programma’s te gaan en hiermee recht doet aan de integraliteit van het beleid.
