Ondanks de corona-crisis gaat de politiek gewoon door. Een belangrijk onderwerp is de verduurzaming van de energievoorziening. De Rijksoverheid vraagt aan regio’s om in een Regionale Energiestrategie (RES) aan te geven hoe ze dit gaan doen, en de ontwikkeling van deze plannen ligt bepaald niet stil. Houten zit in de U16: de U16-regio bestaat uit 16 gemeenten die samen ongeveer de provincie Utrecht beslaan (minus het gebied rond Amersfoort en Veenendaal).

Alle regio’s moeten voor 1 juni een “concept-bod” doen: d.w.z. een document indienen bij het Rijk waarin wordt beschreven hoeveel duurzame energie de regio gaat opwekken. Besparing maakt nog geen deel uit van de plannen. Alle vergunningen voor projecten moeten in 2025 rond zijn, en voor 2030 moet alles er staan. Dat is veel langzamer dan waar de klimaatcrisis om vraagt, maar het is een begin.

Het concept-bod van ‘onze’ regio is 1.8 TWh (zie kader hieronder voor een toelichting). Het is mogelijk om zoveel elektriciteit op te wekken met bijvoorbeeld:

45 grote windmolens; 15% benutting van grote dakoppervlakken voor zonnepanelen; 800 ha (8 km2) zonnevelden.

Maar dan ben je er helaas nog niet. We verbruiken namelijk niet alleen elektriciteit (20%), maar ook warmte (40%) en motorbrandstof (40%). Het goede nieuws is dat het in principe mogelijk zou moeten zijn om bijna geheel over te schakelen op duurzame warmte en elektriciteit, ook omdat overschakelen op elektriciteit processen efficiënter maakt.

GroenLinks vindt een belangrijk aandachtspunt voor deze strategie lokaal eigenaarschap. Wij willen dat met name omwonenden direct profiteren van bijvoorbeeld een zonneveld. Dat kan met aandelen, maar het is nog niet zo eenvoudig om zo voldoende geld op te halen. Bovendien is dat alleen weggelegd voor mensen die genoeg geld hebben om te kunnen investeren. Het zou mooier zijn als de gemeente kon investeren: dan was de energievoorziening automatisch van ons allemaal. Als GroenLinks willen we graag wetgeving in die richting zien.

In de komende maand zal het onderwerp RES in de gemeenteraad komen: in mei bespreken we het concept-bod in de gemeenteraad (12 mei RTG, 19 mei Raad). In het najaar worden de bestuurlijke besluiten in de regio genomen en daarna wordt de inpassing concreter. Op dit moment praten we nog niet over locaties om de verduurzaming van de energievoorziening te realiseren: het concept-bod geld voor de hele U16-regio samen.

Dick Veldkamp   Portefeuillehouder duurzame energie fractie GroenLinks Houten

De ontwerp-RES is hier te vinden.

Kader 1: Wat zijn de getallen?

Het Nederlandse stroomverbruik is 120 TWh per jaar. Hiervan moet in 2030 volgens het Klimaatakkoord 70% (= 84 TWh) duurzaam zijn. Dat moet bereikt worden met 49 TWh wind-op-zee en 35 TWh wind en zon op land. Vertaal je 35 TWh evenredig naar de U16-regio, dan kom je uit op 1 à 2 TWh duurzame stroom.

Het bod van de U16 is 1.8 TWh. Het is mogelijk om deze hoeveelheid (of iets meer) op te wekken met bijvoorbeeld:

45 grote windmolens ≈ 0.7 TWh; 15% benutting van grote dakoppervlakken voor zonnepanelen ≈ 0.5 TWh; 800 ha (8 km2) zonnevelden ≈ 1.0 TWh.

Het totaalverbruik van de U16 is 23 TWh (ca. 20% elektriciteit, 40% warmte en 40% motorbrandstof). Bij overschakeling naar (duurzame) elektriciteit kan het totaal jaarverbruik worden teruggebracht van 23 TWh naar 14 TWh. Er hoeft dan 9 TWh minder opgewekt te worden. Alle gemeenten behalve Utrecht, Zeist en Nieuwegein zouden lokaal hun eigen elektriciteit en warmte kunnen opwekken. Dit is wel het meest optimistische scenario: we gaan er dan bijvoorbeeld van uit dat ook al het vervoer geëlektrificeerd kan worden en er vergaand wordt geïsoleerd.

Lees meer over:

de energieanalyse het klimaatakkoord een analyse van alle RESsen tot nu toe de CBS Klimaatmonitor

Kader 2: Wat betekent 23 TWh?

De terawattuur (TWh) is een zeer grote energie-eenheid. De eenheid kWh is waarschijnlijk bekender: een huishouden gebruikt aan elektriciteit ca. 3000 kWh per jaar.

1 TWh = 1.000.000.000 kWh (kilowattuur) 1 TWh = 1.000.000 MWh (megawattuur) 1 TWh = 1.000 GWh (gigawattuur)

Het elektriciteitsverbruik van Houten is 160 GWh/jaar (= 0,16 TWh), waarvan 50 GWh voor huishoudens. Windpark Houten levert 10 GWh, het net gebouwde zonneveld Groenedijkje gaat ca. 15 GWh leveren. Windpark Goyerbrug komt in de boeken voor 65 GWh. Dat is samen al 90 GWh. Er zitten nog twee zonneprojecten in de pijplijn ter waarde van 25 GWh.

Aan deze getallen is te zien dat Houten binnen een jaar of vijf zijn eigen elektriciteit duurzaam zou kunnen opwekken als er nog 50 ha zonneveld bij zou komen (1 ha zonneveld levert ca. 1 GWh per jaar).

 

Kader 1: Wat zijn de getallen?

Het Nederlandse stroomverbruik is 120 TWh per jaar. Hiervan moet in 2030 volgens het Klimaatakkoord 70% (= 84 TWh) duurzaam zijn. Dat moet bereikt worden met 49 TWh wind-op-zee en 35 TWh wind en zon op land. Vertaal je 35 TWh evenredig naar de U16-regio, dan kom je uit op 1 à 2 TWh duurzame stroom.

Het bod van de U16 is 1.8 TWh. Het is mogelijk om deze hoeveelheid (of iets meer) op te wekken met bijvoorbeeld:

45 grote windmolens ≈ 0.7 TWh; 15% benutting van grote dakoppervlakken voor zonnepanelen ≈ 0.5 TWh; 800 ha (8 km2) zonnevelden ≈ 1.0 TWh.

Het totaalverbruik van de U16 is 23 TWh (ca. 20% elektriciteit, 40% warmte en 40% motorbrandstof). Bij overschakeling naar (duurzame) elektriciteit kan het totaal jaarverbruik worden teruggebracht van 23 TWh naar 14 TWh. Er hoeft dan 9 TWh minder opgewekt te worden. Alle gemeenten behalve Utrecht, Zeist en Nieuwegein zouden lokaal hun eigen elektriciteit en warmte kunnen opwekken. Dit is wel het meest optimistische scenario: we gaan er dan bijvoorbeeld van uit dat ook al het vervoer geëlektrificeerd kan worden en er vergaand wordt geïsoleerd.

Lees meer over:

de energieanalyse het klimaatakkoord een analyse van alle RESsen tot nu toe de CBS Klimaatmonitor

Kader 2: Wat betekent 23 TWh?

De terawattuur (TWh) is een zeer grote energie-eenheid. De eenheid kWh is waarschijnlijk bekender: een huishouden gebruikt aan elektriciteit ca. 3000 kWh per jaar.

1 TWh = 1.000.000.000 kWh (kilowattuur) 1 TWh = 1.000.000 MWh (megawattuur) 1 TWh = 1.000 GWh (gigawattuur)

Het elektriciteitsverbruik van Houten is 160 GWh/jaar (= 0,16 TWh), waarvan 50 GWh voor huishoudens. Windpark Houten levert 10 GWh, het net gebouwde zonneveld Groenedijkje gaat ca. 15 GWh leveren. Windpark Goyerbrug komt in de boeken voor 65 GWh. Dat is samen al 90 GWh. Er zitten nog twee zonneprojecten in de pijplijn ter waarde van 25 GWh.

Aan deze getallen is te zien dat Houten binnen een jaar of vijf zijn eigen elektriciteit duurzaam zou kunnen opwekken als er nog 50 ha zonneveld bij zou komen (1 ha zonneveld levert ca. 1 GWh per jaar).