Op 4 juli heeft de gemeenteraad van Kampen met een meerderheid voor het voorstel gestemd om de supermarkten open te stellen op zondag. Met 19 stemmen voor en 12 stemmen tegen is het voorstel aangenomen. Daardoor is het mogelijk dat de supermarkten open mogen op zondag van 12.00-18.00 uur met de aantekening dat niet op zondag mag worden geladen en gelost. De ChristenUnie betreurt dit besluit. Hieronder kunt u de woorden lezen van fractievoorzitter Jan Willem Schutte die hij in de raad namens de ChristenUnie uitsprak voordat het voorstel in stemming werd gebracht.
Voorzitter,Voordat ik in ga op het voorstel over de openstelling van supermarkten op zondag willen wij onze waardering en dank uitspreken over de werkzaamheden van de raadswerkgroep en begeleidingscommissie.
Elke partij zoekt het goede voor de inwoners van deze mooie gemeente. Over wat goed is kan gediscussieerd worden en dat gebeurt dan ook veel in de politiek. Als ChristenUnie zoeken wij ook het goede voor onze inwoners. Daarin proberen wij recht te doen aan een zo groot mogelijke groep. Ten aanzien van de invulling van de zondag willen wij uitleggen welke keuzes wij maken. In ons verkiezingsprogramma staat dat we liever geen verruiming van het aantal koopzondagen wensen vanwege de ongewenste stap naar een 24-uurseconomie. In het coalitieprogramma hebben we heel bewust de afspraak gemaakt dat we een besluit zullen nemen over de zondagsopenstelling van winkels nadat we een zorgvuldig en open gesprek met de samenleving hebben gehad. We zijn als ChristenUnie blij dat dat heeft plaatsgevonden. Het gesprek met elkaar en de ontmoeting van de verschillende meningen was naar onze mening zeer waardevol.
Welvaart brengt vrijheidIk neem u mee terug in de geschiedenis. 23 december 1960 was voor velen een bijzonder dag. Op deze dag werd het door de wet mogelijk gemaakt om naast de zondag ook op zaterdag vrij te zijn van arbeid. Voor 1960 moesten jongeren en ouderen op zaterdag naar school en of werken. Veel van deze mensen vonden het een vooruitgang dat men niet alleen op zondag een vrije dag genoot maar ook op zaterdag. Twee dagen achterelkaar vrij was/is een geweldige verworvenheid. Een verworvenheid waar we volgens de ChristenUnie zuinig op moeten zijn. Een verworvenheid die mogelijk is vanwege de welvaart in ons land. Geen werkweek van 48 uur maar een werkweek van 40 uur. Een extra dag om te rusten en te recreëren.
Gun elkaar rust / prestatiemaatschappij vraagt om rust Veel mensen in onze gemeente ervaren een grote (werk)druk om te voldoen en te kunnen blijven voldoen aan de verwachtingen van de prestatiemaatschappij. Deze trend is onder alle leeftijdsgroepen in onze gemeente waarneembaar, onder studenten, werkenden en gepensioneerden. De tijd waarin wij nu leven staat bol van het bestrijden van eenzaamheid en burn-outs, hulp aan jongeren die overvraagd zijn. Het is een tijd waar de roep om meer om te zien naar elkaar, de participatiemaatschappij steeds luider wordt. De meeste inwoners uit de gemeente Kampen hebben een gezonde arbeidsethos en werken hard. Daarom vinden wij het belangrijk dat er duidelijke rustmomenten zijn voor onze hardwerkende inwoners. Rust waar iedereen recht op heeft. Een of twee dagen opladen om daarna weer te kunnen werken.
24uurseconomieEen werkweek van 40 uur, het is een voorrecht dat dit mogelijk is. Dit voorrecht brengt met zich mee dat we twee dagen vrij zijn van werk. Welke dagen we hiervoor kiezen, moeten we het met elkaar over hebben. Dat is ook waar de discussie over de zondagsrust over moet gaan. Velen zullen denken: ‘maar dat is toch aan mij zelf om te bepalen op welke dag ik wel en niet werk, dat hoeft de overheid toch niet voor mij te doen?’. Dat is nu juist waar wat ons betreft de schoen wringt. Wij denken dat het goed is om dit volgens een vast ritme te doen. Volgens ons geldt ook hier de stelregel: ‘rust, reinheid en regelmaat!’ De prestatiemaatschappij vraagt veel van ons, net als bij top-sport. En een topsporter wordt kampioen als hij oefent en juist ook als hij zijn rust neemt. Denk hierbij aan de gevleugelde uitspraak van oud-wielrenner en Tour de France winnaar Joop Zoetemelk ‘de tour wordt in bed gewonnen’. We mogen rust nemen! Rust van werken zodat mensen tijd hebben om te recreëren, tijd hebben voor ontmoeting en tijd voor bezinning.
Wat is vrijheidVrijheid is een groot goed. Vrijheid is een waarde en over deze waarde valt te discussiëren. Zoals gebleken uit de discussie gevoerd in de samenleving, hebben mensen een verschillend beeld bij de waarde vrijheid. De ene ziet vrijheid als een dag van rust waarop een zeer kleine groep moet werken. Dit heeft als consequentie dat niet alles mogelijk is op zondag, denk daarbij o.a. aan boodschappen doen. Anderen vinden dit juist een beperking van vrijheid. Of je voor of tegenstander bent van het openstellen van supermarkten en wellicht in de toekomst ook andere winkels, iedereen zal het er over eens zijn dat vrijheid niet te claimen valt. Dit heeft te maken met een gezichtspunt. Dat hebben beide groepen van elkaar te respecteren. Ons gezichtspunt is dat vrijheid betekent dat we elkaar in ieder geval één dag in de week rust gunnen, zowel werkgevers als werknemers. Vanuit een eeuwenlange traditie is hiervoor de zondag aangewezen. Op deze dag rusten wij als samenleving collectief. Ons inziens terecht.
Tijd voor elkaarEn ja, dat collectief is voor ons ook waardevol. Wat velen zich wellicht niet realiseren is dat, wanneer iemand moet werken op zondag, ontmoetingen als gezin, vereniging, buren of vrienden vrijwel onmogelijk worden. Laten we daarom deze vrije dag eren en hem op waarde schatten. Zodat we deze dag kunnen vieren samen met hen die ons dierbaar zijn. Laten we de zondag als vrije dag vieren! En ja voor ons als ChristenUnie heeft deze dag waarop wij vrijheid vieren nog een extra dimensie. De zondag is voor ons een geheiligde dag, d.w.z. een apart gezette dag. God gaf ons niet voor niets zes dagen om te werken en de zevende dag om te rusten. Hier hechten wij aan. Wij vieren deze dag ook om onze Schepper te eren ons op Hem te bezinnen en te vieren dat op deze dag ons vrijheid wordt toegezegd. Dat is naar onze mening echte vrijheid!
Resultaten van het gesprek met samenlevingHadden wij als ChristenUnie dan onze mening al klaar en hebben we niets met de uitkomst van het gesprek met de samenleving gedaan. Nee, de ChristenUnie heeft de uitkomst van het rapport van de commissie zondagsverkenning nadrukkelijk betrokken bij haar standpuntbepaling. Het gesprek heeft geholpen om voor en tegenstander dichter bij elkaar te brengen. Daarom was dit gesprek in onze ogen waardevol.
Een kleine greep uit het rapport: het onderwerp kent emoties maar ook realisme, iedereen gunt elkaar vrijheid en de meeste laten zich leiden door de situatie zoals die is. De samenleving is toleranter dan op social media lijkt. Slechts een kleine groep in de leeftijd van 41-52 streeft naar openstelling op zondag. Maar 1 supermarkt wil op zondag graag open en ondernemers in de binnenstad zijn zeer beducht voor een openstelling van supermarkten op zondag.
Ook hebben wij als ChristenUnie onze achterban geraadpleegd. Hieruit putten wij brede steun. Op basis van het gesprek met de samenleving concludeert de ChristenUnie dat zowel voorstanders als tegenstanders elkaar in evenwicht houden. Dan lijkt het legitiem om een compromis te zoeken zoals het initiatiefvoorstel beschrijft. Echter voor de ChristenUnie wegen belangrijke kernwaarden, het houden en eren van de zondag als rustdag zwaar bij het nemen van een besluit.
Terug bij af?1960 was een bijzondere dag omdat het voor veel werknemers en werkgevers mogelijk werd om te genieten van meer vrijheid. Zal 4 juli 2019 de Kamper geschiedenis ingaan als een dag waarop werknemers en werkgevers het moeten gaan doen met minder vrijheid? Wij hopen het niet! Hoe ziet een samenleving er uit als we geen collectieve rustdag meer kennen.Het zal duidelijk zijn, de ChristenUnie kan niet instemmen met een voorstel wat lijdt tot verruiming van de winkeltijden op zondag.