De burgemeester van Kerkrade heeft twee meldingen gedaan bij de Integriteitscommissie vanwege mogelijke strijdigheid met de Gedragscode. Een over Carin Wevers en een over SP Kerkrade. Op grond van een door de Integriteitscommissie gevraagd advies van een extern bureau komt die commissie tot het oordeel dat er in het geval van artikel van Carin Wevers sprake is van een lichte integriteitsschending, in het geval van de melding over de SP bleek uit het extern onderzoek dat er GEEN sprake was van schending van integriteitsregels. Het oordeel van de Integriteitscommissie van de gemeente Kerkrade van 5 februari 2024 dat Carin Wevers met haar artikel in De Limburger van 10 januari 2024 de Gedragscode voor raadsleden heeft geschonden en dat dit een integriteitsschending oplevert is in strijd met de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting. Carin Wevers en de SP-fractie in de gemeenteraad van Kerkrade vragen deze commissie haar oordeel te herzien en beiden te rehabiliteren. Hieronder kunt u het extern advies en de volledige reactie van SP Kerkrade lezen.
REACTIE SP KERKRADE OP HET ADVIES VAN GOVERNANCE & INTEGRITY EN DE BESLISSING VAN DE INTEGRITEISCOMMISSIE VAN DE GEMEENTE KERKRADE
Inzake:
Carin Wevers/ SP-fractie/Burgemeester Kerkrade
Opmerking vooraf:
Waar in het onderstaande van “wij” wordt gesproken, moet daaronder worden verstaan Carin Wevers en de fractie van de SP in de gemeenteraad van Kerkrade.
1. HET GEWRAAKTE ARTIKEL
Het artikel van 10 januari 2024 is geschreven door Carin Wevers in haar hoedanigheid van filosoof en SP-gemeenteraadslid in Kerkrade.
G & I ziet dit over het hoofd en noemt haar alleen raadslid. In het artikel verwoordt Carin Wevers dus een filosofische en tegelijkertijd politieke opvatting.
Zij stelt een actuele kwestie aan de orde, te weten dat ook extreem rijken een morele plicht hebben om na te denken waaraan zij hun geld uitgeven. Puissant rijk zijn is niet moreel neutraal, is haar bewering. Waarna ze vervolgens de vraag stelt wat dit in de praktijk zou betekenen voor extreem rijke bestuurders en of dezen wel hun handtekening zouden moeten zetten onder verzoeken om geld uit de gemeenschapskas voor een of ander goed doel.
Een oproep tot nadenken dus.
Uit het advies van G & I begrijpen wij – wij hebben nog steeds niet de twee (!) meldingen van de burgemeester gezien - dat het de burgemeester alleen te doen is om de passage in het artikel waar Carin Wevers het heeft over de burgemeester zelf en het inkomen van haar echtgenoot (20,1 miljoen in 2021).
Die passage vindt de burgemeester “niet respectvol”, “een poging om haar in het openbaar persoonlijk aan te vallen en haar in haar positie als burgemeester te ondermijnen”
Wij vragen u waaruit blijkt dat die passage niet respectvol is? En waar haalt de burgemeester die persoonlijke aanval en ondermijning van haar positie vandaan? Het staat niet in het artikel en kan daar ook niet uit afgeleid worden. Het is de eigen interpretatie van de burgemeester. Kennelijk bevalt die passage haar niet, maar dat is iets heel anders dan wat er werkelijk staat en wat de bedoeling van Carin Wevers is (zie hierboven).
Anderzijds is het de burgemeester zelf die tegenover De Limburger haar verhouding tot Carin Wevers betitelt als een vete. Iets waarvan Carin Wevers zich in elk geval niet bewust is en dat zij verre van zich werpt. Bovendien zijn de door de burgemeester in haar e-mail aan de SP-fractie van 11 januari 2024 gekozen bewoordingen niet misselijk.
En dan niet onbelangrijk: het artikel en in het bijzonder de gewraakte passage over het inkomen van haar echtgenoot is gebaseerd op openbare bronnen. Wij verwijzen u allen graag, naar artikelen in het Financieele Dagblad, in De Tijd (België) van 22 april 2022 en ook in De Limburger. Ook het geschatte financiële vermogen van de Phoenixgroep is gebaseerd op openbare bronnen.
Zij had natuurlijk ook Trump kunnen noemen maar die woont (gelukkig) niet in Kerkrade.
2. GEEN PROTOCOL
Hier wreekt zich het feit dat er voor de behandeling van integriteitsmeldingen en voor de Integriteitscommissie zelf (hierna te noemen IC) geen protocol bestaat.
a. Wij kennen zoals gezegd nog steeds niet de inhoud van de twee meldingen van de burgemeester. Dat geldt ook voor de bronnen waarop G & I en de IC zich baseren.
b. G & I en de IC hebben geen wederhoor toegepast. Carin Wevers heeft niet kunnen/mogen reageren op die meldingen en op de vele fouten, subjectieve interpretaties en aannames van G & I.
Juist omdat G & I in haar advies de feiten deels onvolledig en deels onjuist weergeeft had het voor de hand gelegen als dit bureau Carin Wevers om commentaar, respectievelijk om een weerwoord had gevraagd. Het staat op gespannen voet met het algemene beginsel van behoorlijk bestuur, aangeduid als het fair play beginsel, dat noch G & I noch de IC dit hebben gedaan. Carin Wevers heeft zich dus niet eens kunnen verdedigen.
c. De Limburger van 8 februari 2024 publiceert – eveneens zonder Carin Wevers of de SP-fractie te horen – het advies van G & I en het oordeel van de IC. Daarmee is vooral Carin Wevers voor de buitenwereld meteen – en dat tot in lengte van jaren - als “schuldige” veroordeeld en is zij - en trouwens ook de SP-fractie - door deze handelwijze ernstig beschadigd.
d. G & I – en in navolging daarvan de IC – zien in de meldingen van de burgemeester een overtreding van de Gedragscode, en betitelen die als een (vermoeden van een) integriteitsschending. De IC gaat die meldingen als een vermoeden van een integriteitsschending behandelen zonder dat daarvoor een protocol voorhanden is. Er wordt ten aanzien van de eerste melding geen sanctie voorgesteld zoals die in de Gedragscode voorkomt maar een aparte maatregel, te weten een “stopgesprek” dat nergens in de betreffende documenten voorkomt. De tweede melding wordt niet-ontvankelijk verklaard.
Deze gang van zaken vinden wij onaanvaardbaar.
3. FEITELIJKE ONJUISTHEDEN IN HET ADVIES:
a. Voorafgaande aan de meldingen van de burgemeester is er geen (poging tot een) gesprek geweest met Carin Wevers. Uit de e-mails, en de telefoon van Carin Wevers blijkt nergens dat de burgemeester geprobeerd heeft haar te spreken. Zij heeft slechts de al eerdergenoemde boze e-mail van de burgemeester ontvangen.
b. Het gesprek van de burgemeester met de KNVB over Roda heeft plaatsgevonden vóórdat de raad daarover een besluit heeft genomen.
G & I zeggen steeds maar dat de burgemeester het gesprek met de KNVB voerde ter uitvoering van een raadsbesluit, maar dat is niet waar. Het besluit van de raad kwam pas na haar pleidooi bij de KNVB.
Terzijde: Naar wij vernemen is de burgemeester ook gevallen over de zinsnede in het artikel dat zij gepraat zou hebben als Brugman bij de KNVB. Wat is er mis met deze woorden? Brugman (zie Van Dale, het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, bij Brugman) was een gerespecteerde en welsprekende monnik uit de 15de eeuw.
c. Nergens staat in het artikel te lezen dat Carin Wevers gezegd zou hebben dat de burgemeester haar “persoonlijk belang” zou hebben geplaatst boven het algemeen belang. G & en I maakt ook niet duidelijk wat dat persoonlijke belang dan wel zou zijn.
d. Nergens staat in het artikel dat Carin Wevers de burgemeester veroordeelt.
e. De brief van de fractievoorzitter van de SP aan het Seniorenconvent is naar deze instantie geschreven nadat de raadsgriffier ook het Seniorenconvent had ingelicht.
4. SUBJECTIEVE INTERPRETATIES
Het advies interpreteert het artikel en de gewraakte passage op een wel heel subjectieve manier. De verwijten die het daarin leest en in het advies worden opgesomd (pag. 5) staan er helemaal niet in en kunnen er ook niet in gelezen worden.
Ad 1. Carin Wevers verwijt nergens de burgemeester dat zij zich inspant om uitvoering te geven aan een raadsbesluit. Wij tekenen hier overigens nogmaals aan dat het raadsbesluit waar het over gaat pas is genomen na haar pleidooi bij de KNVB.
Ad 2. Het meest onzinnige verwijt is dat Carin zou gezegd hebben of verweten zou hebben dat de burgemeester haar persoonlijke belangen boven het algemeen belang zou hebben gesteld. Op dit punt zijn wij hierboven al ingegaan. Het is gewoon niet waar.
Ad 3 en 4. De onder deze punten genoemde verwijten staan er gewoon niet in, kunnen er ook niet in gelezen worden. Zo zou Carin Wevers gesuggereerd hebben dat de burgemeester moreel onjuist handelt en met haar inzet voor Roda andere rijken (verenigd in de Phoenixgroep) ter wille zou willen zijn. Hoe komt G & I daarbij?
Het zijn subjectieve interpretaties van G & I maar die horen niet in een als onafhankelijk en objectief bedoeld advies. G & I gaat hierin zelfs zover dat het feminisme erbij wordt gehaald. De passage daarover in het advies (pag. 6 alinea 2) kan niet gebaseerd zijn op het artikel van Carin Wevers, maar is een subjectief verzinsel van G & I.
Dat Carin Wevers de echtgenoot van de burgemeester heeft genoemd en zijn inkomen, is louter een illustratie van haar visie in dit artikel over de rol van de rijken in onze samenleving.
Het ergste van dit alles is dat de IC deze subjectieve verwijten klakkeloos, althans zonder daar iets over te zeggen, overneemt in haar oordeel.
5. DE VRIJHEID VAN MENINGSUITING
G & I noemt weliswaar de vrijheid van meningsuiting maar vergeet het artikel en de gewraakte passage daaraan te toetsen.
Carin Wevers en de SP-fractie ontkennen met klem dat het gewraakte artikel en de publicaties op de SP-website een integriteitsschending opleveren.
Het staat vast en is niet voor twijfel vatbaar dat de bedoelde passage niet beledigend is of smaad of laster oplevert. Ook wordt niet onderbouwd, laat staan aangetoond dat die passage respectloos zou zijn. Hij is het ook niet.
Ook staat het vast dat Carin Wevers in het artikel een filosofische en tegelijkertijd politieke mening verkondigt.
En dan komen we uit bij de grondwettelijk verankerde vrijheid van meningsuiting (art. 7 van de Grondwet). Dit is een grondrecht dat alleen door de wet in formele zin (een wet van regering en Staten Generaal) beperkt kan en mag worden.
G & I en de IC beroepen zich bij hun oordeel dat in deze kwestie sprake is van een integriteitsschending op de gemeentelijke Gedragscode (art. 5.1 en 5.3).
Echter, die Gedragscode is geen wet in formele zin, maar “slechts” een gemeentelijke regeling, geldend voor raadsleden etc.
Als G & I en de IC hun oordeel over een integriteitsschending baseren op deze code – en dat doen zij – dan is die code een ongeoorloofde beperking van de vrijheid van meningsuiting. En in feite onverbindend, nu hij kennelijk gebruikt wordt en gebruikt kan worden om een mening over een actuele kwestie te diskwalificeren en te betitelen als een integriteitsschending.
Daarmee is het advies van G & I in strijd met de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting, en dat geldt ook het besluit van de IC.
Graag verwijzen u in dit verband naar het blad van de VNG (VNG Magazine nr 17 van 2022!).
Mogelijk is dit artikel aan uw aandacht ontsnapt.
Dat de tweede melding van de burgemeester over de publicaties op de website van de SP-afdeling in Kerkrade niet-ontvankelijk wordt geoordeeld door G & I – en door de IC - vinden wij volkomen terecht. Dat hadden zij ook met de eerste melding moeten doen.
6. TOT SLOT
Nu zowel het advies van G & I als het oordeel van de IC in strijd is met de Grondwet rest de IC niets anders dan alsnog ook de eerste melding van de burgemeester niet ontvankelijk te verklaren. Wij vragen de IC dit alsnog te doen.
Omdat Carin Wevers en ook de SP-fractie ernstig zijn beschadigd in hun eer en goede naam verzoeken wij de IC bovendien ons beiden te rehabiliteren in het openbaar, en wel onmiddellijk.
Het is voor ons onverteerbaar dat hier gesproken wordt van een integriteitsschending terwijl het gaat over een mening die de burgemeester onwelgevallig is. Een echte integriteitsschending is echt iets heel anders.
Wij zouden tenslotte – op het gevaar af dat ook dit weer als respectloos wordt opgevat – u willen verwijzen naar het interview in De Volkskrant van 13 augustus 2023 met hoogleraar bestuurskunde De Vries (“Integriteitsonderzoek rammelt structureel en dat werkt in het nadeel van de beklaagde”) die daarin in de eerste plaats een negatief oordeel uitspreekt over de kwaliteit van integriteitsonderzoeken (“77% rammelt”) maar vooral ook waarschuwt voor dit soort onderzoeken nu het grote gevaar daarvan is dat er allerlei subjectieve elementen in sluipen. Waarvan akte!
Dat had ook de IC tot nadenken moeten stemmen.
Wij vernemen graag uw reactie.
Kerkrade, 14 februari 2024
Carin Wevers
Namens de SP-fractie, en mede namens Carin Wevers
Marianne Laumann, fractievoorzitter
