Een wijze wethouder zei een paar weken geleden, ‘bezuinigen is voor niemand leuk’, en dat klopt als je moet bezuinigen vanwege wanbeleid, een recessie of vanuit politieke overtuiging. Maar als je moet bezuinigen omdat het Rijk te weinig geld uitgeeft en te weinig geld beschikbaar stelt voor de gedecentraliseerde zorgtaken dan is dat ronduit frustrerend. Dat betekent dat wanneer je verantwoordelijkheid neemt dat je ook snijdt in je eigen ambities van het coalitie akkoord.
Bijvoorbeeld minder geld naar sportfaciliteiten in De Zuidlanden en minder geld voor de planvorming ‘Ongelijkvloerse kruising spoorwegovergang Schrans’ en dat doet pijn. Wel zijn we blij dat er niet gesneden wordt in het budget voor de energietransitie. Want hoe kunnen we een bijdrage vragen van onze inwoners en ondernemers als wij als lokale overheid dat niet meer doen. We moeten binnen een relatief korte tijd grote stappen nemen om onze ambities te realiseren. Maar voorlopig zijn we nog afhankelijk van aardgas en dat wordt binnenkort meer gewonnen uit kleine velden, ook in onze gemeente.
D66 is geen voorstander van gaswinning in een veenweidegebied, miljoenen worden geïnvesteerd om het waterpeil te laten stijgen en dan nemen we wederom deze gasvelden in gebruik. Maar waar we ons nu zorgen om maken is de kwaliteit en levensduur van de installaties. Die is vastgesteld op 30 jaar en een aantal installaties stammen uit 1978. D66 overweegt dan ook een motie op dit punt.
Terug naar de begroting. Deze is beleidsarm omdat we wachten op de midterm-review. Het moment om de maatregelen uit het coalitieakkoord te heroverwegen en opnieuw onze positie te bepalen. Zolang er in het voorjaar geen zicht is op een forse structurele bijdrage vanuit het Rijk zal er nog meer bezuinigd moeten worden en dat is treurig. Treurig omdat er al weinig investeringsruimte is en omdat je meer bezuinigingen niet meer op kan vangen uit eigen middelen. Er is nu een stevige lobby op gang gekomen en hopelijk leidt dat tot het gewenste resultaat. Anders zullen we misschien toch moeten overwegen om als raadsleden van de drie noordelijke provincies actie moeten gaan voeren. Maar stel dat het financiële perspectief beter is in het voorjaar dan is er wat D66 betreft sprake van het first in, first out principe. Zodra er financieel ruimte is dan krijgen wat ons betreft de geschrapte maatregelen uit het coalitie programma als eerste weer een plekje op de begroting 2021.
Is het dan alleen maar kommer en kwel in Leeuwarden? Gelukkig niet. D66 is ook trots op de ontwikkelingen die plaatsvonden in 2019. Afgelopen week werd Leeuwarden uitgeroepen tot zowel Unesco Stad van de Literatuur als stad waar je het leukste weekendje weg kunt. Beide titels kunnen gezien worden als het nalatenschap van culturele hoofdstad. Maar ook intern gebeurde er mooie dingen. D66 is blij dat er nu een eerlijker en transparanter sporttarievenstelsel voor onze gemeente is vastgesteld. We zijn trots dat onze motie ‘Rengershal’ is uitgevoerd en hierdoor 80.000 euro structureel vrijkomt om de binnensporttarieven te verlagen. Ook juichen we de ontwikkelingen toe om te komen tot een lokaal sportakkoord met alle sportverenigingen om sport en bewegen in onze gemeente verder te stimuleren.
Daarnaast is het besluit gevallen om door te gaan met de gebiedsontwikkeling WTC en de bouw van het nieuwe Cambuurstadion. Een nieuwe fase breekt aan in een langlopend dossier. Op het dossier jeugd en onderwijs zijn ook positieve ontwikkelingen, zo krijgen de Integrale Kindcentra steeds meer gestalte. Ze worden zelfs uitgebreid met een jeugdondersteuner. D66 juicht deze pilot toe, het normaliseren van jeugdhulp is een belangrijk speerpunt. We hebben hier tijdens de behandeling van de jaarstukken ook een motie over ingediend. Ook maken langzaamaan steeds minder mensen gebruik van de bijstand maar is dat te wijten aan het harde werk van de wethouder en de dienst? Of aan het aantrekken van de economie? De afgelopen jaren is er veel geïnvesteerd in het analyseren van deze cijfers en wij zijn blij dat we daarin op korte termijn worden meegenomen.
Maar toch nog een winstwaarschuwing, los van de financiële kant zorgen de decentralisaties voor extra taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Vorig jaar dienden we bij de behandeling van de begroting een motie in om de vaccinatiegraad te verhogen, de uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma werd namelijk ook gedecentraliseerd. We zijn inmiddels een jaar verder en we hebben nog geen plan van aanpak gezien. Dus hoe staat het met de uitvoering van die motie? Per 1 januari komt de volgende decentralisatie er weer aan, namelijk de invoering van de wet verplichte GGZ en de wet Zorg en Dwang. Ook daar maken we ons zorgen om. Ervaring leert dat de gedecentraliseerde taken zorgen voor extra druk op de begroting. Dat het ongelooflijk lastig is om grip te krijgen op een gemeenschappelijke regeling die vaak wordt ingesteld ten behoeve van de uitvoering. Maar daar komen we op een ander moment nog op terug in deze raad.
Voorzitter, tot slot: Wij hebben een vernieuwde driehoek in onze gemeente. Binnen 13 maanden zijn er een nieuwe gemeentesecretaris, griffier en burgemeester begonnen. Een van de opdrachten is het verbeteren van de verhouding tussen de raad, college en ambtelijke dienst. Om onze controlerende taak naar behoren te kunnen uitvoeren is het absoluut noodzakelijk dat de raad tijdig en volledig geïnformeerd wordt. Ook over zaken waarvan de bevoegdheid bij het college ligt.
Maar we moeten ook naar ons zelf kijken. De toon in het debat is verhard, zowel binnen als buiten deze raad. De nuance verdwijnt en wat er overblijft is dat men framed dat als je ergens voor bent je automatisch tegen het andere bent en visa versa. Dus als je het stikstof probleem wilt aanpakken dan ben je tegen onze boeren. Als je als coalitiepartner kritische vragen stelt aan een wethouder dan vertrouw je kennelijk je eigen college niet meer. Men oordeelt over elkaar en deelt dat ook direct met de pers en op social media. Helaas moeten we concluderen dat momenteel het populisme hoogtijd viert in de raad. Een aantal partijen neemt geen initiatief op grote dossiers, maar veroordeelt daarbij acties van andere partijen om zichzelf beter te voelen en op die manier stemmen te winnen. Dat men het dan niet zo nauw neemt met de waarheid wordt gewoonweg geaccepteerd. Een stijl van politiek bedrijven waar D66 zich ten alle tijden tegen zal verzetten. Het debat vindt plaats in de raad op basis van feiten en in de media hoort hoor en wederhoor te worden toegepast. Eerlijkheid en oprechtheid duurt immers het langst.
The post Algemene Beschouwingen appeared first on D66 Leeuwarden .