Op maandag 8 maart debatteerde de gemeenteraad van Leeuwarden over de nieuwe wijk Middelsee. Voor dit gebied is een ontwikkelkader gemaakt, waarin de plannen uit de Stuctuurvisie iets concreter zijn gemaakt. Voor GroenLinks is het van belang dat dit gebied niet halsoverkop wordt volgebouwd, maar dat er een aantrekkelijke wijk ontstaat met ruimte voor groen, genoeg voorzieningen, voldoende sociale woningbouw en aandacht voor duurzaamheid. Omdat bij dit gebied ook een station staat gepland, zijn de ontwikkelingen in het kader van de Lelylijn en andere treinverbindingen ook bepalend voor de invulling van dit gebied.

Over de realisatie van wijken als Camminghaburen en Aldlân werd in de jaren ’70 uren lang vergaderd in een - toen nog - rokerige raadszaal. En met goede reden. De realisatie van een aantrekkelijke nieuw stadsdeel gaat over meer dan plaatjes van mooie gebouwen. Je moet het ook hebben over het functioneren van zo’n wijk. Hoe komen de inwoners op hun werk, hoe ziet de openbare ruimte eruit en waar gaan de kinderen naar school en hoe stimuleer je de sociale samenhang in zo’n nieuwe gebied? Met het ontwikkelkader doet het college daar een aanzet voor.

5000-10.000 woningen

Uiteraard is dit niet de laatste keer dat we over Middelsee en de Werp gaan praten. Het bouwen van zo’n wijk duurt vele jaren en in de tussentijd doen zich regelmatig nieuwe inzichten voor. 

Het eerste nieuwe inzicht doet zich misschien nu al voor, voordat de inkt van het ontwikkelkader droog is. Vorige week kwam het college met de ambitie om 5000-10000 woningen extra te bouwen in het kader van Deltaplan voor het noorden. Als raad zullen we hier binnenkort over doorpraten. Als deze opgave reëel blijkt te zijn, denken wij dat het gevolgen heeft voor het gebied Middelsee. Zoveel woningen kunnen we niet kwijt kunnen in de bestaande stad en de dorpen zonder het groen aan te tasten en de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Het betekent dat we wellicht nog stedelijker moeten bouwen in Middelsee. Dit roept bij GroenLinks vragen op:

Hoeveel woningen kunnen we kwijt in bestaande bebouwd gebied (met behoud van kwaliteit)? 

Kunnen we dit Ontwikkelkader niet beter vasthouden tot er meer duidelijkheid is over deze opgave?

Strategie/volgorde?

Hoe moeten we de ontwikkeling van Middelsee zien in relatie tot andere grote projecten? Bij ons bestaat de indruk dat we nu wel heel veel tegelijk willen. Unia, Middelsee, Spoordok, Oud-oost, de Hem. Opgeteld duizenden woningen, terwijl de productie in de afgelopen jaren op enkele honderden per jaar ligt. Wanneer al deze projecten tegelijk lopen, betekent dit een grote investeringsopgave (kosten gaan voor de baten), een grote belasting van projectcapaciteit bij de dienst (meer inhuur) én bij het ontspannen van de woningmarkt: het risico dat projecten halverwege stilvallen.

Welke strategie heeft het college hierin? Hebben de binnenstedelijke projecten voorrang of eerst de projecten met gemeentelijke grondexploitatie? 

Kan de wethouder ons een actuele woningbouwprogrammering toesturen? 

En meer specifiek: hoe verhoudt de ontwikkeling van Middelsee zich tot het Spoordok? (beide met een stedelijk programma)

Sociale infrastructuur in de wijk

Zo’n wijk gaat over meer dan alleen vastgoed en stenen. In de plannen is geen wijkcentrum opgenomen. Als je een ongedeelde en inclusieve stad wilt, zul je creatief moeten zijn in het organiseren van ontmoeting in de openbare ruimte en in de verschillende voorzieningen. Het liefst vanaf de start van de wijk en niet pas als er al honderden woningen staan. In dat kader denken wij dat het college ook een kans heeft laten liggen door het gesprek met FVC niet nader ander niveau te tillen dan de locatiekeuze. Dit leidt bij ons tot de volgende vragen:

Wat is de visie van het college op de sociale infrastructuur van de wijk? 

Welke voordelen biedt het verplaatsen van de drie sportvelden richting het spoor? Is dit alleen financieel gedreven of zijn er ook inhoudelijk voordelen? 

Hoe nu verder? Linksom of rechtsom moet er een oplossing komen voor de voetbalvelden aan de zuidkant van Leeuwarden. Met wie gaat college hierover in gesprek?

De Werp

Het kader voor de Werp vinden wij te vaag. Even een paar citaten:

“De mobiliteitshub is dé schakel in het vervoersnetwerk”

“Daarnaast is het een plek die iets toevoegt aan zijn omgeving om maatschappelijke doelstellingen te versnellen”

“We vinden dat we dit gebied moeten ontwikkelen met functies die bij deze locatie passen”. 

Uit de opsomming:

Uitvaartvoorzieningen

Leisure en vrijetijdsvoorzieningen

Onderwijsvoorzieningen 

Reclame

Markten 

Commerciële voorzieningen?

Semipermanent wonen met functies?

In het slechtste geval is dit over een paar jaar een winderig parkeerterrein met een uitvaartcentrum, reclamemasten en een paar semipermanente woningen. Terwijl de woningbouwopgave misschien fors gaat toenemen. We overwegen op dit punt een amendement of een motie, maar wachten eerst de reactie van de wethouder af.

Tot slot

GroenLinks wil nog benoemen dat we nog zorgvuldiger om kunnen gaan met groenstructuren en cultuurhistorische lijnen in het gebied de Werp. Dan gaat het om de inpassing van de voormalige Swichumerdyk, Uniastate en de forse bomen langs de voormalige Provinicale weg.