Afgelopen maart waren de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de waterschappen. In alle provincies en ook in Leusden won de BBB. Of dit vooral als proteststem gezien moet worden of als daadwerkelijk beter inhoudelijk alternatief valt te bezien, maar iedereen is wel van mening dat de landelijke regering zich moet bezinnen op een dergelijk signaal van de kiezer. Gek genoeg lijkt diezelfde logica niet besteed aan coalitie-vormend Leusden!
Een nieuwe coalitie staat op het punt te gaan regeren in Leusden. CDA en Lokaal Belangrijk zijn het kennelijk eens met de kritiek dat hun wethouders in het eerste jaar onvoldoende hebben geleverd, want om toch nog tot resultaten te komen wordt in allerijl een vierde wethouder aan het college toegevoegd samen met een partij die ideologisch ver van hen af staat. Wat deze partijen echter lijken te vergeten is dat - kijkend naar de verkiezingsuitslag van 15 maart - zij het mandaat van de kiezer al grotendeels zijn kwijtgeraakt.
Lokaal Belangrijk deed als lokale partij uiteraard niet mee en heeft ook geen openlijk stemadvies gegeven. Afgaande op hun kandidaat-wethouder en uitspraken van raadsleden in de LeusderKrant echter, lijkt Lokaal Belangrijk zich vooral verwant te voelen met de BBB. Die partij kon in Leusden rekenen op 16,3% van de stemmen waarmee ze weliswaar de grootste werden, maar lang niet de indrukwekkende 28% van Lokaal Belangrijk bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen. Het CDA zag de steun van de Leusdense kiezers teruglopen van 14,7 naar 10,3% maar houdt toch krampachtig vast aan de macht. Sociaal Leusden is moeilijker te duiden, immers heeft nog nooit een Leusdense kiezer op deze partij gestemd. De partij heeft zelf verklaard niet alleen de raadszetel maar ook het programma van de SP mee te nemen en zou zo geredeneerd op maximaal 3,5% van de Leusdense stemmen mogen leunen. Alles bij elkaar kan de nieuwe coalitie momenteel dus rekenen op slechts circa 30% steun onder de Leusdense bevolking!
De VVD daarentegen, ondanks of juist dankzij hun coalitiebreuk van afgelopen december, zag zich beloond door de kiezer door te groeien van 9,7% (GR22) naar 13,0% (PS23). Zij werd daarmee in Leusden de grootste partij na de BBB. Ook andere gevestigde partijen zoals GroenLinks (10,1%) - PvdA (5,9%), ChristenUnie (7,2%) - SGP (2,2%) en D66 (8,5%) haalden mooie resultaten. Dit brede blok van centrumpartijen mag momenteel dus rekenen op 47% steun, ruim 1,5x zoveel als de gehele nieuwe coalitie. Dit percentage ligt in werkelijkheid waarschijnlijk nog flink hoger, omdat ook veel Leusdense stemmen zijn gegaan naar partijen die lokaal niet actief zijn zoals de Partij voor de Dieren.
Ook in de huidige Leusdense gemeenteraad vormen deze partijen nog altijd een serieus blok met 9 van de 23 zetels. Zij hebben dan ook in het huidige formatieproces een uitnodigende hand uitgestoken naar het CDA, waardoor de door iedereen zo gewenste bredere coalitie door het midden een reële optie leek. Deze coalitie zou hebben bestaan uit een meerderheid van 13 zetels mét de stevige bevestiging vanuit een recente verkiezing. Echter, het CDA breekt definitief met de Leusdense traditie van de redelijkheid, legt het recente signaal van de kiezer naast zich neer en houdt liever vast aan haar partners op de uiterste politieke flanken.
Dit artikel verscheen ook in de LeusderKrant: