Nederland is binnen Europa het slechtste jongetje van de klas. Sinds 1990 zijn de populaties wilde dieren gehalveerd op het boerenland en in natuurgebieden. De belangrijkste reden voor deze afname is de enorme stikstofuitstoot. De meeste stikstofuitstoot komt van de landbouw. Ook het verlies aan oorspronkelijke natuur is hier een stuk groter dan in de rest van ons continent. En de biodiversiteit herstellen, daar is ons land nog het minst aan toegekomen van iedereen.
Deze feiten liegen er niet om en gaan hand in hand met de tendens dat boeren steeds meer dieren moeten houden om een goede boterham te verdienen. Zo is de melkprijs de afgelopen decennia nagenoeg gelijk gebleven, ondanks de stijgende kosten voor boeren. Schaalvergroting en intensivering is voor veel boeren de enige manier geweest om het hoofd boven water te houden. Met alle gevolgen van dien voor hun omgeving, het dierenwelzijn, de biodiversiteit en de volksgezondheid.
Kortom, het huidige landbouwsysteem is failliet. Het is nu of nooit. Als bestuurders en politici nu niet gezamenlijk achter het stikstofbeleid blijven staan zal de natuur steeds verder achteruitgaan en wordt het steeds moeilijker deze weer in goede staat te krijgen. Dit is niet alleen rampzalig voor onze biodiversiteit, maar ook voor de bouw. Het gevolg is dat het steeds moeilijker zal worden om een vergunning te krijgen, ook voor de activiteiten die nodig zijn om bijvoorbeeld onze energietransitie te doen slagen.
Onlangs oordeelde de rechtbank in Noord-Holland nog dat de snelheidsverlaging naar 100 km per uur onvoldoende is om nieuwe woningen te bouwen. De uitstoot van stikstof wordt te weinig teruggedrongen. Hierdoor is de bouw van tienduizenden woningen onzeker. En dat terwijl we voor 2030 een miljoen woningen moeten bouwen om het nijpende woningtekort op te lossen.
Ook de provincie Overijssel verloor onlangs een groot aantal rechtszaken van milieuorganisaties. Deze maakten met succes bezwaar tegen het trage stikstofbeleid van de provincie.