Er ligt een grote agenda te wachten op het volgende kabinet. Als eerste denk ik aan de groeiende ongelijkheid in kansen tussen mensen. Ongelijke kansen zijn gemiste kansen. Gemiste kansen voor ieder kind dat wel talenten heeft, maar niet de mogelijkheid om die talenten te ontplooien. En gemiste kansen voor onze samenleving. Want als mensen niet de kans krijgen om het beste uit zichzelf te halen, leidt individuele kansenongelijkheid tot collectieve verarming.
Goed onderwijs is de belangrijkste motor voor gelijke kansen. Maar die motor hapert. In de Miljoenennota staat een confronterend plaatje, dat laat zien dat Nederlandse scholieren slechter lezen en rekenen dan 15 jaar geleden.
Leraren doen hun deel, met overtuiging en vakmanschap, iedere dag opnieuw. Maar de politiek stelt leraren onvoldoende in staat om te doen waar zij goed in zijn: ieder kind de aandacht geven dat het verdient. Terwijl wij voor onze welvaart nu en in de toekomst afhankelijk zijn van goed opgeleide mensen. Forse investeringen in onderwijs, onderzoek en wetenschap zijn daarvoor noodzakelijk.
Die investeringen zouden met name gericht moeten zijn op geduld met kinderen met gratis kinderopvang en een brede brugklas, waardering voor leraren met een hoger salaris en het zo snel mogelijk oplossen van het lerarentekort—dat vooral speelt op de plekken waar goede leraren het hardst nodig zijn. Een betere beloning is daarvoor essentieel. Maar ook dat leraren niet te pas en te onpas formulieren hoeven in vullen om te verantwoorden wat ze doen. Het broodnodige extra geld moet terechtkomen waar het hoort: in de klas. Buiten de klas moet er extra tijd zijn voor huiswerk, sport en cultuur. Het rendementsdenken in het hoger onderwijs moeten we achter ons laten zodat studenten in alle vrijheid weer kunnen doen wat ze willen doen: studeren.
In het Document op hoofdlijnen dat de VVD en D66 deze zomer samen hebben geschreven, hebben we de tegenstellingen tussen onze partijen overbrugd en deze grote ambities voor het onderwijs en wetenschap gemarkeerd. Een volgend kabinet moet daar mee aan de slag, liever vandaag dan morgen.