Vandaag is in de Gemeenteraad het debat over het jaarverslag en de jaarrekening van 2017. Ieder jaar blikt de Raad terug op het gevoerde beleid van het afgelopen jaar en wat dit beleid voor financiële gevolgen heeft gehad. Lees de bijdrage van fractievoorzitter Fokke Fennema hier terug.
Voorzitter, Tijdens het debat over de jaarrekening en het jaarverslag kijken we over onze schouder terug naar het afgelopen jaar. Vandaag staat bij uitstek de controlerende taak van de Raad centraal. We houden ons niet niet bezig met de zorgen van morgen, maar met de vragen over gisteren. Een moment waarbij we niet reageren op berichten uit het nieuws, maar kijken naar de werkelijke prestaties van beleid. Heeft het college in het afgelopen jaar bereikt, wat het in het vooruitzicht stelde? En wat gebeurde er daadwerkelijk met het belastinggeld waarover hier besloten werd?
Voorzitter, Twee conclusies die we uit het jaarverslag mogen trekken is dat het Oldambt de wettelijke taken goed uitvoert en dat er goed gescoord wordt op de financiële toetsingscriteria in het kader van het provinciale toezicht. Het jaar 2017 werd afgesloten met een positief resultaat van ruim 1,2 miljoen euro. Dit is een afwijking van nog geen 1% van de primitief begrote lasten, daar waar een afwijking tussen de 2% en 3% inherent is aan het complexe begrotingsproces bij gemeenten. D66 wil dan ook zijn waardering uitspreken voor het goed voorspellend vermogen van de afdeling financieel beleid.
De gunstige berichten over het meerjarenperspectief stemmen ons voor nu tevreden. De solvabiliteit van 31,5% ligt boven het verwachte niveau, maar is helaas lager ten opzichte van vorig jaar. De weerstandscapaciteit is verder ruim voldoende om de risico’s af te dekken. Dit stemt D66 dan ook tevreden.
Wederom krijgt de gemeente een goedkeurende accountantsverklaring. De controleverschillen blijven onder de goedkeuringstolerantie en de jaarrekening is opgesteld naar getrouwheid en rechtmatigheid. We gaan er maar gewoon vanuit dat dit zo is, maar vanzelfsprekend is het niet. Een groot deel van de gemeenten binnen de Europese Unie heeft geen goedkeurende verklaring, ondanks de norm.
Voorzitter, Het tekort op de jeugdzorg van ruim 1,3 miljoen is de op een na grootste post die het resultaat drukt. Dit is een erg grote tegenvaller, vooral omdat deze post in 2018 ook afstevent op een tekort van 2,0 miljoen. De vraag aan het college is dan ook of dit gaat om een structureel tekort en hoe hiermee in de toekomst wordt omgegaan.
Volgens D66 is het bij voorbaat al verspilde moeite om extra geld bij het Rijk te vragen. Meer geld is niet ongeconditioneerd te oplossing van deze tekorten. De wethouders en het RIGG moeten hun creativiteit stoppen in de maatschappelijke partners, niet in het zoeken naar bewijslast dat er meer geld bij moet komen. Met meer geld komt de transformatie nooit op gang en blijven de inwoners tegen alle schotten van de systemen aanlopen.
Voorzitter, De gemeente is aangesloten bij een groot aantal samenwerkingsverbanden en Gemeenschappelijke Regelingen waarheen we jaarlijks enkele miljoenen uit onze begroting doorsluizen. De uitgaven die deze gemeenschappelijke regelingen doen raken onze inwoners direct. Ook is de gemeente steeds meer afhankelijk van deze Regelingen, zoals we nu zagen bij de accountant die pas een goedkeurende verklaring kon afgeven nadat de cijfers van het RIGG bekend waren.
D66 wil dat de democratische legitimiteit en controleerbaarheid van de Gemeenschappelijke Regelingen vergroot wordt. Daarom opteren wij ervoor dat deze Raad samen met het college nieuwe instrumenten gaat ontwikkelen om de controleerbaarheid te vergroten. Wij denken hiervoor bijvoorbeeld aan rapporteurschappen voor raadsleden, waarbij er dan rapporteurs optreden voor de jaarverslagen van de Gemeenschappelijke Regelingen. Dit zorgt voor een effectievere besluitvorming in de Raad. Hierover willen wij in de toekomst graag met het college en de Raad in gesprek gaan.
Voorzitter, Verantwoording is nooit af. We moeten het niet alleen elk jaar gedegen doen. We moeten het ook elk jaar verder verbeteren. Steeds met in ons achterhoofd de vraag of we een adequaat antwoord hebben op de cruciale vragen: ‘deed het college het goede en deed het college wat het deed goed?’. Dat inzicht is er wat ons betreft nog onvoldoende.
Een belangrijke bondgenoot en instrument om op deze vragen antwoord te krijgen is een rekenkamer. Helaas heeft het Oldambt nog geen permanente rekenkamer. Een rekenkamer kan vanuit een onafhankelijke positie de Raad ondersteunen in de kaderstellende en controlerende rol. D66 is dan ook blij dat in het coalitieakkoord is opgenomen dat er afspraken moeten worden gemaakt over de invulling van een rekenkamerfunctie, bijvoorbeeld door aan te haken bij de Noordelijke Rekenkamer. Wat D66 betreft moet hier vaart achter gezet worden, zodat een Oldambtster model zo snel mogelijk operationeel is. Onze vraag aan het college is dan ook welke termijn zij hiervoor in gedachten hebben.
Voorzitter, Samenvattend wil D66 zijn complimenten geven aan het college voor de financiële prestaties over 2017. Daarnaast hopen wij dat er snel een oplossing komt voor het tekort in de jeugdzorg, maar dat het college zich realiseert dat meer geld niet direct de beste oplossing is. Ten slotte wordt er wat D66 betreft vaart gezet achter de ambitie uit het coalitieakkoord om een Oldambtster rekenkamerfunctie te creëren.
D66 kan instemmen met het raadsbesluit dat voorligt. Ik sluit af met het uitspreken van de wens dat we in de gemeente de komende jaren zwarte cijfers blijven schrijven.
Het bericht Inbreng Fokke Fennema bij Verantwoordingsdebat verscheen eerst op D66 Oldambt.