“Grote vragen over FIJNSTOF “ van Wim Van Hees en Dirk Avonts
Natuurlijk is de opwarming van de Aarde het grootste probleem en de plastic zondvloed heeft ook onze aandacht maar de luchtkwaliteit gaat ons direct aan. Het gebied Vlaanderen, Nederland en Westfalen behoren tot het meest vervuilde stuk van Europa.
Luchtvervuiling kost ons gemiddeld negen maanden van ons leven. Deze luchtvervuiling speelt niet alleen in steden maar ook in plattelandsgemeenten zoals Overbetuwe.
Fijnstof (en andere verbrandingsstoffen CO2, CO, NOx en O3 , slijtagestoffen en zware metalen) daar draait het om. Bovendien is fijnstof het best te meten en de beste indicator en voorspeller van de gezondheidsaspecten. Jarenlang hebben Wim van Hees ( mediadeskundige) en Dirk Avonts (professor huisartsgeneeskunde aan UGent) vragen beantwoord over fijnstof en wat eraan te doen valt. Een ding is de laatste tien jaar wel duidelijk geworden; inademen van te veel fijnstof tast onze levenskwaliteit aan. Wij lijken op kikkers die direct uit te heet water springen maar geen bezwaar hebben tegen langzaam gaarkoken; je valt bij fijnstof nu eenmaal niet direct dood neer.
In de vorm van vraag en antwoord geeft dit boekje inzicht in de wetenschappelijke kennis van deze complexe materie. Het is de verdienste van de burgerbeweging “Ademloos” (opgericht 4 mrt 2008) dat ook beleidsmakers de fijnstofproblematiek beginnen te onderkennen tenminste in België.
ISBN 978 94 6310 288 9 € 19.99 250 blz. In willekeurig volgorde te lezen.
Veel vragen komen van het blog www.ademloos.be .
Een honderdtal vragen die op de blog binnenkwamen worden in tien hoofdstukken beantwoord/besproken. Zo komt in het hoofdstuk “Fijnstof in het lichaam” de vragen aan bod over “Hoe komt de fijnstof in je lichaam?”, “Welke organen worden het meest belast?” en “Welke invloed heeft fijnstof op het ongeboren kind?”.
In hoofdstuk 2 “Fijnstof in de omgeving” komen de verschillen tussen fijnstofdeeltjes aan de orde en concentraties van fijnstof in verschillende omgevingen. Bijvoorbeeld in een klaslokaal is de concentratie fijnstof dubbel zo hoog als op de speelplaats. Verder hebben de bladeren van bomen een hoge absorptiegraad voor fijnstof. Dit laatste is met name belangrijk omdat filters en mondkapjes niet werken voor de gevaarlijkste fijnstof P0,1.
Zo is de stofzuiger eerder producent van UFS(= ultrafijnstof=P0,1=UFP=MP0,1) dan opruimer.
Fijnstof in het verkeer levert ook interessante inzichten; fietsers bij stoplichten en automobilisten in de file hebben het zwaar te verduren. Luchtkwaliteit bij fietsen en wandelen in de stad kunnen leiden tot aanpassen van je gebruikelijke routes.
Ook fijnstofkennis binnenshuis en verbranden van hout kan leiden tot gedragsverandering.
Omdat fijnstofproblemen oplossen alleen zin heeft in Europees verband zijn gestandaardiseerde meetafspraken en verfijning van de instrumenten en meetnetwerken essentieel.
De vraag “wat kun je zelf doen?” wordt ook behandeld en ook hoe “Ademloos” de overheid en politieke partijen wist te bereiken.
Het boekje laat zich kriskras lezen. De begrippen als P10, P2,5 , P0,1, giga-, nano-,microgram worden keurig uitgelegd in de “Verklarende woordenlijst”.
Hier volgt nog tot slot de inhoudsopgave:
Inleiding
Fijnstof in het lichaam
Fijnstof in de omgeving
Fijnstof in het verkeer
Luchtkwaliteit in de stad
Fietsen en wandelen in de stad
Fijnstof binnenshuis
Het verbranden van hout
Het meten van de concentratie fijnstof
Samen voor gezonde lucht
Fijnstof maakte ademloos groot
Verklarende woordenlijst
Literatuurlijst
Zoals je ziet is er voor iedereen wat wils in de verschillende hoofdstukken.
Ergens zie ik parallellen met de negentiende eeuw waar de ontdekking van de tot dan toe onzichtbare ziekteverwekkers uiteindelijk leidde tot aanleggen waterleidingen, waterzuiveringen, toiletten en rioleringen. Alleen vreemd dat de bouwers van oplossing zelden worden geëerd in de schoolboeken. Hopelijk krijgen de fijnstofbestrijders meer eer.
Veel leesplezier!