Van veel mensen horen we het en in de media kommen we het ook tegen: we willen allemaal zo snel mogelijk terug naar normaal. Maar is dat terug naar hetgeen normaal was? Als we eerlijk zijn weten we dat hetgeen normaal was niet vol te houden is. Niet vol te houden voor ons als mensen: we zijn na het gejaag dat voorheen normaal was, toe aan rust.
Uit cijfers van TNO blijkt dat 1,3 miljoen werknemers last hebben van burn-outklachten en dat 44% van alle werknemers vindt dat er maatregelen nodig zijn tegen werkstress. Het is niet gezond dat normaal te vinden. Maar … als we niet oppassen kicken we weer op economische groei en raken de wegen weer verstopt, de lucht nog meer vol fijnstof die ons aller gezondheid bedreigt en wordt de kloof tussen rijk en arm nog groter ondanks alle beloften van het tegendeel. Als we eerlijk zijn, is dat niet het normaal dat ons voor onze kinderen en kleinkinderen voor ogen staat. Hetgeen voorheen normaal was, is niet vol te houden voor ons mensen.
Evenmin is hetgeen normaal was, vol te houden voor de natuur: die kan het tot nu toe normale gebruik/misbruik van haar rijkdommen niet bijbenen en verlangt naar rust en tijd om te herstellen. Als de mensen de tot nu toe normaal geachte oorlog tegen de natuur niet stoppen en we er niet in slagen een economisch systeem te ontwikkelen dat in vrede met de natuur leeft, scheppen we een natuur waarin onze kinderen en kleinkinderen niet meer kunnen leven. We willen terug naar normaal, maar we beseffen dat dit normaal anders is dan het voorbije normaal. Of in ieder geval anders móet zijn en ook kán zijn: langzamer, kleiner, lokaler, eerlijker, beter, mooier en meer samen in plaats van ieder voor zich.
Mens en natuur hebben zo’n normaal nodig. Zolang we ons dat normaal nog voor de geest kunnen halen, kunnen we met z’n allen ook de condities creëren om dat normaal te verwerkelijken. En dan gaan we niet terug, maar vooruit naar een nieuw normaal. Dat zal ons aller samenleven rechtvaardiger maken en onze verhouding met de natuur ten goede komen. Ook in Peel en Maas. De politieke beweging PvdA/GroenLinks blijft zich daar de komende jaren voor inzetten. Ieders steun daarbij is welkom.
Frits Berben, Ellen Hoogenboom, Raf Janssen, Marcel Kleinen, Annigje Primowees, Jan Op de Ven, Fred Peeters, Jop Wijnands
Het bericht Terug naar normaal? verscheen eerst op PvdA Groenlinks.