De financiële tekorten in de jeugdzorg krijgen veel aandacht in de media, in Tilburg, de regio Hart van Brabant en in Den Haag. Hoe staat het ervoor in Tilburg? En wat vindt GroenLinks hiervan? We leggen het je graag uit!
Wie is er verantwoordelijk voor de jeugdzorg?
Sinds 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Toen heeft het Rijk de jeugdzorg overgedragen (de ‘decentralisatie’ of ‘transitie’) met het idee op termijn van een ‘transformatie’ te kunnen spreken: de zorg moest dichterbij, in de leefwereld van de burger, integraler, preventiever en bijgevolg effectiever en goedkoper kunnen. Tilburg heeft snel de handen in elkaar geslagen met de andere gemeenten in de regio Hart van Brabant, want samen sta je sterker.
Wat doen we in regioverband en waarom?
De regiogemeenten Hart van Brabant werken vanuit de gezamenlijke strategische koers “Samen met de Jeugd” om de jeugdzorg beter te laten aansluiten op de behoeften. Als grootste gemeente is Tilburg de kartrekker. De Bestuurscommissie Jeugd, die bestaat uit alle wethouders Jeugd, zorgt voor onderlinge afstemming tussen de gemeenten.
Door samen te werken in de regio kunnen ook werkprocessen efficiënter (Tilburg doet de backoffice voor andere gemeenten) en hebben zorgaanbieders met minder verschillende regels en aanbestedingen te maken. De regio koopt de zorg nu gezamenlijk en resultaatgericht in.
Waarom zijn er tekorten?
Toen het Rijk de taken en verantwoordelijkheid over de jeugdzorg overdroeg aan de gemeenten, deden ze dat met minder geld. Want zorg dichterbij en meer ruimte voor maatwerk, dat zou de zorg goedkoper moeten maken. Helaas bleek die redenering niet te kloppen. Nieuwe taken vragen natuurlijk ook organisatorische investeringen. Daarnaast doen steeds meer jongeren een beroep op jeugdzorg en de vraag naar complexe/duurdere zorg is toegenomen.
Hoe groot is het tekort in Tilburg?
In Tilburg hebben we op dit moment een structureel tekort van 9 miljoen euro. Dat betekent dat als we blijven doorgaan zoals we bezig zijn, we elk jaar 9 miljoen euro tekort hebben.
Wat doet Tilburg daaraan?
In het bestuursakkoord is afgesproken dat we (in tegenstelling tot andere gemeenten in Nederland) niet kil gaan bezuinigen. Er is een transformatiebuffer ingesteld om tekorten tot 2020 mee af te dekken. In tussentijd is de gemeente druk bezig om te kijken hoe de zorg beter kan en hoe we tekorten kunnen terugdringen.
Met een aantal beheersmaatregelen kijkt Tilburg wat wel en niet werkt. Op basis daarvan worden keuzes gemaakt om het beleid te verbeteren.
Tilburg heeft een erg actieve rol opgepakt in de lobby richting Den Haag via de VNG (koepelorganisatie gemeenten) en de G40 (samenwerkingsverband middelgrote steden). Samen brengen ze de belangen van de gemeenten onder de aandacht bij het Rijk. Het kabinet heeft op 8 mei bekend gemaakt meer geld vrij te maken. Maar dat is nog niet genoeg. (Zie ook de toelichting van wethouder Marcelle Hendrickx bij Nieuwsuur.) Ook de jeugdzorg zelf plant acties.
Om wachtlijsten bij de intake terug te dringen is er tijdelijk extra capaciteit ingezet bij de Toegang (multidisciplinaire wijkteams waar je terecht kunt met je zorg- en hulpvragen).
Wat gaat goed volgens GroenLinks?
GroenLinks is blij dat Tilburg alles op alles zet om grip te krijgen op de kosten en ervoor kiest om niet te bezuinigen. Het college houdt de raad structureel op de hoogte en GroenLinks volgt de ontwikkelingen op de voet.
De kwaliteit van zorg en de aansluiting op de leefwereld van kinderen en jongeren blijft voorop staan. Kortom… dat we elk kind zien.
Wat kan beter volgens GroenLinks?
GroenLinks Tilburg heeft eerder haar zorgen geuit over kinderen en jongeren die te lang moeten wachten op hoognodige zorg, over zorgprofessionals die last hebben van logge werkprocessen, over zorginstellingen die met de gemeente de strijd aangaan voor eerlijke tarieven. We verwezen toen naar de krantenkop uit het NRC “Tekorten jeugdzorg, het nieuwe normaal” met de hoop dat we het vooral niet normaal gaan vinden en blijven zoeken naar oplossingen. Ook vragen we ons af of we de omslag naar preventie voldoende (kunnen) maken en zien we graag een sterkere verbinding met het onderwijs. We vertrouwen erop dat gemeente Tilburg de urgentie voelt én intensief aan oplossingen werkt. Toch blijven we aandacht vragen voor deze onderwerpen.
Liesje Carlier