Begroting
Op 10 november heeft Provinciale Staten hybride vergaderd over de programmabegroting. Fractievoorzitter Marc de Droog heeft namens D66 een amendement ingediend ‘Meer structuur in beleidsdocumenten’ om meer zicht te krijgen op de samenhang van het provinciale beleid. Dit amendement is met algemene stemmen aanvaard. Daarnaast is D66 mede indiener van de motie ‘Langetermijnstrategie’ en van de motie ‘Wet van Wijntjes’. Beide moties zijn door de Staten aanvaard. Ook de programmabegroting is door de Staten aangenomen.
D66 Voorbij de waan, blik op de toekomst
In zijn spreektekst “Fit voor de toekomst” kijkt D66 Statenlid Marc de Droog in hoeverre de provincie klaar is voor de toekomst:
“Een veelgebruikte metafoor in deze statenzaal is die van de rommelzolder. D66 is uiteraard blij met het opruimen, maar we missen in deze metafoor beweging. Want als de zolder is opgeruimd, wat gebeurt er dan nog, waar gaan we dan heen?
Als progressieve partij kijkt D66 graag vooruit, naar de toekomst. Om daar te komen, moet je wel bewegen. We bekijken de provincie daarom liever als een reiziger onderweg naar een verre bestemming. Voor die reiziger is het belangrijk om oog te hebben op een gezond lijf, een opgeruimde geest, een behapbare rugzak en goed gezelschap. Bovendien is het belangrijk te weten welke reis je wilt maken, daar ook concrete stappen in te zetten en te toetsen of je nog op koers bent.
De investeringen in de organisatie staan voor dat gezonde lijf. We zien de provinciale organisatie op krachten komen door het opruimen van en investeren in de organisatie, financiën en processen. De transparante stap van de kadernota naar deze begroting is daarvan een mooi voorbeeld. Het is belangrijk om daarop door te blijven pakken. Fitter te worden voor de reis. Eenmaal onderweg is nog wel de vraag hoe opgeruimd onze geest is en hoe behapbaar de rugzak die we met ons meedragen. Daar zien we als D66 nog wel de nodige ruimte voor ontwikkeling. We doen daarom de volgende 5 suggesties:
Grip op onderbesteding. Jaar in jaar uit blijken we niet alle plannen uitgevoerd te krijgen, zoals blijkt uit de onderbesteding in de zomernota. We dienen daarom samen met CDA de motie ‘Wet van Wijntjes’ in (motie 103). Inzicht in de samenhang van beleid. In de begroting zijn per programma beleidsstukken opgenomen. Deze zijn echter niet volledig. Bovendien ontbreekt het ons en anderen in de provincie al enige tijd aan overzicht over alle beleidsstukken en de samenhang ertussen. We dienen samen met CDA en JA21 een amendement (in om daar een goede inventarisatie van te maken en dit mee te nemen in de P&C cyclus (amendement 63) Scherpte in programmadoelen, beleidsdoelen en meerjarendoelen. Dit zijn er veel en ook van een hoog abstractieniveau. Ook de beoogde resultaten zijn ook vaak niet concreet. D66 wil hier in aanloop naar de kadernota 2023 met GS, PS en ambtelijke organisatie samen op aanscherpen en waar mogelijk indikken. Wat ons betreft kan dat gelijk oplopen met de discussie over de groeisprong 2040 in relatie tot focus op de belangrijkste opgaven die wij voor de provincie zien. Gezamenlijke focus op kernopgaven. Sommige opgaven gaan PS in een periode wat meer aan het hart dan andere. Wij denken dat het helpt om met PS een verkort dashboard te hebben van samen te benoemen prioriteiten. Denk aan de voortgang op versnelling woningbouw, groei van natuurgebied en de voortgang van specifieke mobiliteitsprojecten. Last but not least. Structureel versterken van de strategische kracht van de provincie. Naar aanleiding van onze motie financieren met focus en visie is onder andere het strategennetwerk in ontwikkeling met incidentele middelen. Om als provincie koers te houden op de strategische vragen kan het verstandig zijn dit ook meer structureel vorm te geven. We lazen dit ook terug in de toekomstbegroting van de VVD en dienen daarom samen met hen een motie in voor de langetermijnstrategie (motie 96).Voorzitter, D66 staat uiteraard achter de grote lijn van de koers van dit college. De Provincie Utrecht is een regio waar het goed leven en werken is, en waar de omgevingskwaliteit hoog is. Best iets om trots op te zijn. Dat willen we zo houden, maar groei zet dat wel onder druk. De opgaven van de provincie liggen in het focussen op de belangrijke transities rond klimaat, circulair werken, versterken van de biodiversiteit, terwijl we balans zoeken met de druk op de ruimte voor voldoende woningen, werkgelegenheid, mobiliteit en energietransitie. We zijn daarom ook blij met de investeringen in versnelling van de woningbouw, de transitie van bedrijventerreinen, de extra middelen voor natuur en kijken uit naar het verder concretiseren van de opgave van circulair werken in 2022.
Het is belangrijk dat we ook na deze collegeperiode de koers vast kunnen houden, bijvoorbeeld op klimaat. Terwijl in Glasgow gewerkt wordt aan grotere kaders en afspraken voor klimaatbeleid, staan lokale overheden aan de lat voor het concrete maatwerk. D66 roept al enige tijd dat onze kracht als provincie naast de inhoud, ook ligt in het brengen van structuur door middel van monitoring van onze opgave. Bij de kadernota vroegen we of ‘GS kan zorgen dat er bij de begroting heldere plannen liggen die volgen uit onze moties en de concernbrede opgave voor klimaat stevig onderbouwen?” Helaas moeten we constateren dat de onderzoeken van Drawdown en de uitwerkingen van de moties Klimaat Centraal en de CO2 routekaart pas NA deze begrotingsbehandeling zullen komen. Daarom zijn we nu niet in staat om concreet te toetsen of de middelen die voor de concernbrede opgave ‘klimaatneutrale provincie’ zijn gereserveerd, toereikend zijn. Op basis van het commissiedebat concluderen we dat dat voor de gedeputeerde voldoende is. Voor D66 niet. In 2050 winnen, is in 2022 beginnen. D66 wil dat Provinciale Staten vanaf eind 2022 onderbouwd kunnen prioriteren op onze eigen bijdrage aan de klimaatopgave. Zo’n regionale klimaatmonitor is niet alleen nodig om achteruit te kijken, maar vooral ook om samen vooruit te kijken. Wat is de omvang van de totale opgave in onze provincie? Welke sectoren zijn in welke mate relevant? Waar zitten de grootverbruikers? Hoe is de verdeling over de gemeenten? Welke bestuurslaag pakt welke taak op? Wat zijn de tussendoelen? Wat is de voortgang daarvan? Samenwerking met PBL en CBS is daarbij onontbeerlijk. Samenwerking met gemeenten ook. We hebben bij verschillende gemeenten de klimaatdoelen en monitoring opgevraagd en ook dáár ontbreekt het vaak aan concrete doelen, tussenstappen en voortgangsrapportages. Hoe kun je dan van de volksvertegenwoordiging verwachten dat we verder komen dan een algemeen, gefragmenteerd of suboptimaal debat? De tijd van praten over verre doelen is voorbij, we moeten klimaatbeleid MANAGEN. Integraal. En samen. Kan GS toezeggen Provinciale Staten de komende tijd regelmatig op de hoogte te houden van en te betrekken bij de ontwikkeling van de regionale klimaatmonitor, te beginnen in de eerstvolgende commissie BEM? We kunnen ons, gelet op de aandacht voor klimaat, zelfs voorstellen dat we enthousiaste vrijwilligers kunnen betrekken om deze data en informatie in co-creatie te verrijken.
Komend jaar wordt ook belangrijk voor de energietransitie. Het energiedebat richt zich nu vaak op de korte-termijn-druk om tot realisatie van windmolens en zonneparken te komen. Logisch, gelet op de landelijke afspraken uit het klimaatakkoord. Wat D66 betreft moeten we daar ook vooral volop op in blijven zetten. Wat ontbreekt is het regionale debat over onze energievoorziening in 2040 en 2050. Welk deel komt tzt redelijkerwijs uit onze eigen provincie en welk deel komt van onze grote windparken op zee, of vanuit andere delen van de wereld, zoals zonne-energie uit het Spanje of de Sahara, aquathermie uit Scandinavië, kernenergie uit Frankrijk of daarvoor geschikte locaties in NL? Het betekent nogal wat voor onze ruimte. De meeste mensen houden niet van onzekerheid. Hoe scherper de opgave, hoe hoger het draagvlak. Om onze korte en middellange termijn activiteiten in beweging te houden is het belangrijk te verkennen hoe de energiemix er na 2030 uit zal zien. Kan GS toezeggen de scenario’s voor die energiemix na 2030 in provincie Utrecht te laten onderzoeken in 2022 en daar voor de zomer op terug te komen?
Terug naar de reis. Het is belangrijk daar onderweg van te genieten. Een provincie verander je niet van de ene op de andere dag. Dan is het fijn om een eerdere medereiziger, zoals de heer Overkleeft, tegen te komen, die je erop wijst dat de koers al wat is verlegd. Dat hem opvalt dat in vergelijking tot de vorige periode, andere waarden de boventoon voeren, zoals duurzaamheid, leefbaarheid, samenwerking en een integrale benadering. Dat is goed om te horen. Hou dat vast.
D66 wil dat de Provincie fit is en blijft voor de toekomst. Dat vergt ook van ons als PS dat we ons steeds meer focussen op de hoofdlijnen. Veel partijen vraagt om veel afstemming. Als dat betekent dat we af en toe buiten bestaande kaders moeten sparren of verkennen in plaats van de korte scherpte in de debatten te zoeken, moeten we dat doen. Laten we afspreken daar in 2022 ook hard tijd voor in te plannen op onze woensdagen.
Ik rond af. De provincie staat er sterker voor dan een paar jaar geleden. 2022 is voor D66 het jaar waarin we meters moeten maken: op concreet maken van onze klimaatopgave en energietransitie, op versnelling van de woningbouw, op versterking van de natuur, en op realisatie van projecten voor mobiliteit. Wij hebben er vertrouwen in. De provincie is fit voor de toekomst. Laat nu maar eens zien wat ze kan en doorpakken om topfit te worden!”
PS 17 november
Op 17 november wordt de PS vergadering voortgezet. Op de agenda staat onder meer het statenvoorstel ‘Ontwikkelbeeld regio Amersfoort centraal’ waarin antwoord wordt gegeven op de vraag hoe Amersfoort de groei van wonen en werken op kan vangen zonder afbreuk te doen aan de bereikbaarheid, leefbaarheid en het groen. D66 Statenlid Marianne de Widt is blij met deze krachtige visie die door de regio zelf gemaakt is: “Expliciet kregen we de bevestiging dat de voorstellen voor ruimteverdeling gemaakt zijn op basis van het bodem- en watersysteem. Een grondslag die we in de Omgevingsvisie hebben afgesproken. Dit geeft het vertrouwen dat de voorgestelde ontwikkelingen van wonen, werken en bereikbaarheid in dit gebied van nature gedragen kunnen worden. D66 zal de verdere uitwerking met aandacht volgen.”
Het voorstel is door de Staten aanvaard.
Actualiteitenmotie ‘Verken mogelijkheden Utrechtse Klimaattop’
In deze motie (link) die mede door D66 is ingediend, wordt het college opgeroepen te onderzoeken of een volgende klimaattop – zoals recentelijk in Glasgow – ook in Utrecht gehouden kan worden. Stad Utrecht heeft reeds een motie met die strekking aangenomen en provincie en stad Utrecht zouden samen op kunnen trekken om de klimaattop naar Utrecht te halen. Over een half jaar moeten de resultaten van deze verkenning met de Staten gedeeld worden.
Gedeputeerde Staten reageerden enthousiast en Provinciale Staten hebben de motie aanvaard: een mooi resultaat!
Initiatiefvoorstel van D66 Statenlid Erwin Kamp ‘Trage paden’
D66 Statenlid Erwin Kamp is bezig met een initiatiefvoorstel voor het behoud van zogenaamde trage paden (jaag- en kerkepaden) als cultuurhistorisch erfgoed in onze provincie. Het was de bedoeling dit initiatiefvoorstel in november in de Staten te behandelen maar dat bleek toch nog niet haalbaar. Het voorstel zal nu begin 2022 worden ingediend.
Vooruitblik
De volgende vergadering van Provinciale Staten en tevens de laatste van 2021 vindt plaats op woensdag 15 december. De agenda voor deze vergadering is hier te vinden:
Via deze link kun je ook de vergadering live volgen.
The post Vergadering Provinciale Staten Utrecht op 10 en 17 november 2021 appeared first on Provincie Utrecht.