In de december nieuwsbrief van GroenLinks Vlaardingen stond al een verkorte versie over de betrokkenheid van Circusschool Hannes en Co bij het Deaf Centre in Kwale in het zuidoosten van Kenia. De beloofde gehele tekst nu op de website.
Circusschool Hannes en Co is een stichting die nu 22 jaar bestaat en gevestigd is in Vlaardingen. De Circusschool heeft geen werknemers en maakt gebruik van deskundigen uit de Circusbranche en medewerkers via een ZZP constructie. De directeur is Anne Kuipers: hij is naast opleider, docent circus, bewegingsonderwijs en drama. De Circusschool maakt gebruik van een orthopedagoge en vertalers voor dove deelnemers.
In Vlaardingen en omstreken is de Stichting ook actief met Club en SportXtra: een club die speciaal opgericht is om deelnemers te begeleiden die een beperking hebben. Beperkingen in de breedste zin van het woord: fysiek en mentaal. De doelstelling van Stichting Circus Hannes is er voor te zorgen dat ook deze kwetsbare groep deelnemers tot ongeveer 18 jaar kan sporten bij een reguliere sportvereniging. De lesmethodes zijn doorspekt met circusactiviteiten, omdat deze bijzonder veel mogelijkheden bieden om het zelfvertrouwen en zelfbewustzijn van kinderen en jongeren te vergroten. Het circusspel biedt bij uitstek de mogelijkheid voor kinderen en jongeren om op elk niveau mee te doen.
Het ‘kunnen meedoen’ heeft vaak een positieve uitwerking op het zelfvertrouwen van de kinderen en jongeren. De deelnemers waarmee is gewerkt hadden vaak een beperking op het gebied van zelfvertrouwen (faalangst), samenwerking (niet tegen verlies kunnen), concentratie (ADHD) en deelnemers die autistische verschijnselen vertonen.
De Circusschool werkt daarnaast samen met Avant Sanare uit Rotterdam voor het begeleiden van kinderen die op school zitten, maar in een kwetsbare thuissituatie verkeren. De kinderen leven thuis, waarbij geweld, drugs, alcohol of vechtscheidingen een groot deel van hun leven bepalen.
Voor het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, buurthuizen, sportclubs en bedrijven organiseert de Circusschool circusdagen en circusspeelplaatsen . De opbrengst van deze activiteiten gaan naar projecten voor kwetsbare kinderen in het buitenland.
Een belangrijke tak van de Circusschool is het vrijwilligerswerk in met name ontwikkelingslanden.Dit gebeurt in samenwerking met stichtingen die zich inzetten voor weeskinderen, dove, blinde kinderen, dak- en thuislozen, straatjongeren en deelnemers met een mentale beperking of deelnemers met een oorlogstrauma. Enkele stichtingen zijn: Respo (bij Hogeschool Windesheim Zwolle (bestaat inmiddels niet meer), Proniños (Vlaardingen; heet nu StartUp4kids, TEX (Weseman Travel voor doven i.s.m Umoja/Stichting ‘t Groenland) en veel lokale stichtingen in het buitenland die zich ontfermen over kwetsbare deelnemers in hun samenleving. De Circusschool heeft een ruime ervaring opgebouwd in Ethiopië, Kenia, Ghana (Hand in Hand: Nkoranza), Zuid Afrika (Respo; Teachers for Africa Foundation), Argentinië (APPACE) , Indonesië (Respo), Sri Lanka (Dr. Reijntjes Dovenschool en ), Peru (Finca, Adesa, Mama Alice, Tumbador) , Egypte (Tawseela), Rusland, Filippijnen (Young Focus) en Roemenië (Noisivoi).Het streven is steeds om een duurzame bijdrage te leveren, dat wil zeggen dat de school door middel van train-the-trainer programma’s educatie en ondersteuning biedt aan lokale partners zodat deze zelfstandig programma’s kunnen voortzetten. Aanschaf van een kist van materialen is een onderdeel van het pakket.
In 2019 is Wesemann Travel een samenwerking aangegaan met stichting Umoja Rijsbergen en Stichting ’t Groenland. De samenwerking is gericht op ontwikkeling van het Deaf Centre in Kwale in zuidoost Kenia. Stichtingen Umoja Rijsbergen en ’t Groenland hebben daar in 2017 een groot ontmoetingscentrum voor doven gebouwd. Om meer activiteiten op gang te brengen en meer inhoud te geven aan de rol van het Deaf Centre in de omgeving, is Wesemann Travel gevraagd om verschillende programma’s te ontwikkelen en te initiëren die het Deaf Centre op de kaart zetten.
Expert
In oktober 2019 heeft een bezoek plaatsgevonden. Dit bezoek stond in het teken van het initiëren en voorbereiden van drie projecten die op het Deaf Center worden uitgevoerd, te weten: het SPAT project, de B&B, en de reisorganisatie Umoja Travel. Dit zijn de projecten waarop de focus zal worden gelegd de komende jaren. Een vierde focus zal liggen op individuele begeleiding naar werk en inkomen door internationale experts.
SPAT project
Na het oriënterende bezoek in Februari is het voorstel gedaan om in navolging van Ethiopië het SPAT programma te introduceren in Kwale. SPAT staat voor Sport and Physical Activity Trainer, en is gericht op het opleiden van mensen met een handicap tot sportleraar. In Ethiopië bestaat het programma al 10 jaar en richt zich op zowel doven als mensen met een lichamelijke beperking. Een lokale stichting (DIRES) heeft daar 12 mensen met een handicap in dienst en zij geven dagelijks sportles op scholen in en om Addis Ababa, met name aan kinderen die ook een handicap hebben. In Kwale is het plan om het uitsluitend te richten op dove leraren. Zij kunnen dan sportles gaan geven op dovenscholen in de omgeving, maar ook op reguliere scholen en bijvoorbeeld aan kinderen met een verstandelijke beperking.
Inmiddels hebben er drie trainingssessies plaats gevonden in Kwale.
Oktober/Nov. 2019: Een circusproject: De training bestond uit een introductie van circusactiviteiten met een trainingsgroep van 15 dove deelnemers. Naast aan het leren van allerlei praktische vaardigheden, werd er ook aandacht besteed aan overdracht, didactiek en methodiek van de vaardigheden, waarbij instructiekaarten, vertaald in het Engels en voorzien van duidelijke striptekeningen) een belangrijke ondersteunende rol speelden. Veel praktijkervaringen en het leren lesgeven aan elkaar vormden de kern van de workshops. Onderdeel van de training was het lesgeven aan basisscholen met dove leerlingen in Kwale en Kinango. De uitvoering van de stageopdrachten werd op de scholen met veel enthousiasme ontvangen. De vraag van de directies van de scholen naar meer van deze lessen met circusspel voor de dove leerlingen kwam snel ter sprake. Daarnaast is er een circusvoorstelling gegeven bij een congres met basketbaltournooi op het Deafcentre. Tot slot zijn uit de 15 dove deelnemers van de workshops naar aanleiding van een assessment 5 kandidaten gekozen om door te gaan in hun opleiding tot SPAT-trainer.
Januari 2020: de workshops die nu verzorgd werden aan een select (gekozen op basis van interesse en bekwaamheid) groepje van 5 dove SPAT-ters, zijn samengesteld uit sport- en spelactiviteiten en werden voorbereid door 2 SPAT-trainers uit Ethiopië, Tizita en Ezedin en Tsega zorgde voor de vertaling. Deze SPAT-trainers hebben beiden al een schat aan ervaring opgebouwd in het 10-jarig traject van Respo in Ethiopië. Zij zijn bovendien zeer gemotiveerd en goed in het doorgeven van kennis, vaardigheden en ervaringen. Heel veel spelletjes doen, overdracht van regels en inhoud spelletjes; regels en aanpassingen mogelijkheden van deelnemers en diverse activiteiten op het gebied van sport. Vanuit verschillende posities zijn de activiteiten aangeboden: de leerkracht die een spel voordoet en leidt en daarna de ‘cursist’ die de activiteit leidt. Na een paar activiteiten werd er tijd uitgetrokken om het geleerde op te schijven en zo individueel een ‘spelenboekje’ op bouwen.
Ook nu is gebruik gemaakt van stagescholen om het geleerde in de praktijk te kunnen toepassen. In Kwale op de Dove school en daarna in Kinango op de Dove school. Belangrijk is de gulle gift die van Deaf Europe Football Trip Organisation voor aanschaf circusmaterialen en materialen voor Sport- en Spel. Ook de kerken in Vlaardingen hebben een substantiële bijdrage geleverd om materialen aan te schaffen voor uitvoering van de taken. Deze materialen kunnen worden ingezet voor trainingsdoeleinden en voor stageopdrachten. Zodra er samenwerkingscontracten zijn opgesteld, komen er materiaalkisten op de samenwerkingsscholen zodat de sport- en circuslessen ook zonder SPAT-ters uitgevoerd kunnen worden. Er hebben al gesprekken plaatsgevonden met scholen in de omgeving om draagvlak te creëren voor SPAT-activiteiten in de toekomst. Het doel was dat de dove SPAT-ters in de tweede helft van 2020 aan de slag gingen als SPAT trainer en zelfstandig les zouden gaan geven op scholen in de omgeving. Het doel heeft een bijstelling ondergaan door de Covid virus. Alles is nu gericht op 2021.
Maart 2020: een trainingsprogramma waar gekozen is voor diepgang van activiteiten. Met diepgang wordt bedoeld dat er niet alleen een overdracht plaatsvindt van een aantal spelletjes, of activiteiten, maar dat gezocht wordt naar methodische en didactische principes en tevens wordt een slag gemaakt met diverse organisatievormen. Tot slot zijn deze activiteiten ingedeeld volgens thema’s. Deze thema’s kregen diverse kleuren als vaandel: groene kleur zijn spelletjes die gebaseerd zijn op samenwerking: samen een opdracht invullen en oplossen; oranje kleur: spelletjes of activiteiten de activiteit zo lang als mogelijk op gang wordt gehouden: veel tikspelen; waarbij bijvoorbeeld af-zijn geen straf is, maar dat de speler een opdracht moet doen om weer mee te kunnen doen; blauwe kleur: naast elkaar spelen, individueel spelen, waarbij ook circusactiviteiten ingedeeld kunnen worden en tot slot de rode kleur: competitieve spelen, maar ook bijvoorbeeld atletiekvormen waarbij men tegen elkaar sport.
De organisatie, uitvoering en bezieling lag in handen van Rob Storm, een expert die deze activiteiten met succes uitvoert vanuit het programma Beweegwijs.
De activiteiten worden door de spirant-SPAT-ters met succes ontvangen en door middel van co-educatie door de eigen groep gespeeld en de laatste twee dagen hebben ze les geven op de Kwale Deafschool, aan het Vocational Trainingscentre en aan de school met kinderen met een verstandelijke beperking. Tevens werd voor de tweede keer met succes door dove leerkrachten lesgegeven aan een gewone basisschool. Dit is een doorbraak en een unieke ervaring. De dove SPAT-ters leren hier enorm veel van: overdracht gaat niet alleen om regels en vaardigheden van activiteiten via de ‘signlanguage’ over te dragen. Ook werd de schroom van mogelijke communicatie achterstand overwonnen en met een groeiend vertrouwen les gegeven aan een gewone basisschool. Zowel kinderen als leerkrachten hebben enorm genoten van de inzet van de “ SPAT-ters”: de Circusschool was ook plaatsvervangend trots! Dit is een prachtige vorm van integratie: integreren vanuit je eigen kracht.
Bovengenoemde trainingssessies in okt./nov. 2019, jan. en maart 2020 zijn stappen in de opbouw van een curriculum Bewegingsonderwijs voor de SPAT op het gebied van Spel en Sport, waarbij Circus een prachtig thema is voor alle basisscholen in de buurt van Kwale.
Tussen deze sessies door hebben de SPAT-ters uit eigen beweging al lesgegeven op de eerder genoemde scholen om hun vaardigheden te verscherpen en te vergroten en de contacten met de ‘voedingsscholen’ te intensiveren. Dit is een uiting van grote motivatie van de SPAT-ers en de waarde, lees zinvolheid van de activiteiten op de scholen.
Een vervolg op het programma zal nog plaatsvinden en aanvulling zal gezocht worden bij drama-activiteiten die een breed spectrum aan mogelijkheden zullen beslaan en tevens voortbouwen op de zelfstandigheid en zelfvertrouwen van de cursisten.
Bij vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met: Anne Kuipersinfo@circushannes.nl +316-23199819
Bekijk HIER het YouTube filmpje over Kwale Deaf Centre.