Willen we dat onze ouderen lachend tachtig worden, dan moet het schot weg tussen zorg en welzijn. Dat is de kern van de vandaag verschenen notitie Lachend Tachtig, waarin Kamerlid Corinne Ellemeet de toekomstvisie van GroenLinks op ouderenzorg ontvouwt.
Voor een toekomst die is gericht op de leefkwaliteit van een groeiende bevolkingsgroep, moet het ministerie van Volksgezondheid zijn aanpak wijzigen. Er moet een aanpak komen voor het bestrijden van eenzaamheid. Er zijn meer geschikte woningen nodig. Hulp moet dichtbij in de wijk georganiseerd worden. En behandelaren die gespecialiseerd zijn in ouderenzorg geven we een prominentere plek bij behandelingen.
Daarmee kan volgens Corinne Ellemeet morgen al worden begonnen. “Voor betere samenwerking tussen zorg en welzijn heb je geen stelselwijziging nodig,” zegt Ellemeet. “Wel bevlogenheid. Want er wordt bij ouderenzorg niet goed genoeg nagedacht over de ouderen die thuis wonen. En dan heb je het dus over 94 procent, want slechts zes procent woont in verzorgingshuizen.”
Goede voorwaarden voor fijn thuis wonen blijven achter“Ouderen willen zo lang mogelijk de regie over hun leven houden en dat kan ik me heel goed voorstellen. Maar terwijl het aantal bewoners in tehuizen afnam, is de ontwikkeling van goede voorwaarden voor fijn thuis wonen niet toegenomen.”
En daar heeft het met name een deel kwetsbare ouderen last van. “Die mensen vallen tussen wal en schip: dreigen te vereenzamen, lopen onnodige risico’s vanwege de indeling van hun huis, doen steeds vaker een beroep op de spoedeisende hulp die daardoor overbelast raakt.”
Lachend tachtigGroenLinks vindt dat deze groep een gelukkiger oude dag verdient. “Lachend tachtig worden, dat is wat alle ouderen verdienen. Dus moeten de welzijn en zorg samen werken. Ministers De Jonge en Bruins moeten op dat punt ook echt de handen ineenslaan: verschillende regels en geldstromen zijn hartstikke interessant voor bewindslieden en volksvertegenwoordigers, maar de mensen over wie het gaat hebben gewoon recht op soepele hulp.”
Ellemeet wil bijvoorbeeld af van het ziekenhuis als groot instituut op afstand waar alles wordt geregeld. “Voor ouderen is toegankelijkheid het toverwoord. Organiseer hulp dichterbij. En vertel een eerlijk verhaal. Door ons bekostigingssysteem in de zorg, worden soms rare keuzes gemaakt: zo is het soms bijna onmogelijk om een tijdelijk bed te vinden voor iemand die even niet thuis kan wonen. Je moet niet hoeven leuren met mensen van de ene locatie naar de andere.”
Specialisten in ouderenzorg eerder betrekkenVerder moet de expertise van artsen die zijn gespecialiseerd in ouderenzorg veel eerder worden ingezet. “Het aantal ouderen groeit en doet in toenemende mate een beroep op onze ziekenhuizen. Iedereen moet behandeld kunnen worden, maar je moet de vraag durven stellen of je iets opschiet met een operatie of een chemokuur. Geriaters zijn in staat om vast te stellen of een oudere baat heeft bij medisch handelen. Vaak gaan mensen juist achteruit na een ziekenhuisopname.”
Politiek een heikel punt. “Het is de roze olifant in de Kamer. Niemand wil er over praten omdat het verwijt op de loer ligt dat je wilt bezuinigen op ziekenhuiskosten die ouderen maken. Daar is GroenLinks absoluut niet op uit. Maar als we het eerlijke verhaal vertellen en benoemen dat risicoprofielen voor behandelingen zijn gericht op mensen van middelbare leeftijd, en niet op ouderen, en dat een operatie mensen vaak juist verzwakt, denk ik echt dat veel mensen passen voor verdere behandeling. De zorg is daar nu niet op ingericht. Dat moet veranderen.”