ALGEMENE BESCHOUWINGEN 2023, 5 juli 2023

Voorzitter, dank u

Geacht college, gemeenteraad, ambtelijke organisatie, maar bovenal zeer geachte inwoners van de gemeente Zevenaar.

Het is een groot genoegen mijn eerste Algemene Beschouwingen als fractievoorzitter van Lokaal Belang uit te mogen spreken. Hierin zal ik tevens de motie toelichten, waarmee ik dan binnen de 10 minuten probeer te blijven.

Het jaar 2023, is voor mij persoonlijk een zeer bijzonder jaar. Het zal velen onder u dan ook niet verbazen dat ik begin met een citaat van mijn grootste voorbeeld: Walt Disney.

“The way to get started is to quit talking and begin doing”. Kort vertaald: “De manier om te beginnen is om te stoppen met praten en te beginnen met doen”

Een citaat die op deze Kadernota van toepassing is. Deze Kadernota is de eerste volledige onder de nieuwe coalitie. Een coalitie die het anders wil doen, samen! Ik citeer uit onze gezamenlijke Algemene Beschouwingen van 2022: Door de krachten te bundelen kunnen we veel voor elkaar krijgen, einde citaat. Dit in het belang van alle inwoners, ondernemers, verenigingen en instellingen van onze mooie gemeente Zevenaar. Dit mag zeker in deze Algemene Beschouwingen weer benoemd worden.

In deze Kadernota wordt uitgegaan van de financiële situatie zoals gepresenteerd in de 1

Voortgangsrapportage. Huidige en recente ontwikkelingen zoals die genoemd worden in de Kadernota leiden tot een structureel nadelig begrotingssaldo. Met het College is Lokaal Belang het eens dat er terughoudendheid dient te zijn met voorstellen van actualisatie van bestaand beleid en ook nieuw beleid die leiden tot structurele lasten. Want structurele lasten leiden tot een grotere nadeliger begrotingssaldo.

Inmiddels hebben we de Raadsinformatiebrief ontvangen waarin een toelichting is gegeven op de Meicirculaire van het Rijk. Uit deze Raadsinformatiebrief valt te lezen dat de gemeente Zevenaar voor 2024 een extra bedrag van € 4,5 miljoen van het Rijk zal ontvangen. Ja u hoort het goed, een extra bedrag van € 4,5 miljoen. Maar tevens valt te lezen dat ruim 95% van dit bedrag, namelijk € 4,3 miljoen direct apart gezet gaat worden. Het gaat apart gezet worden om de budgetten te verhogen met de gestegen inflatie. Dit roept bij ons toch een financiële vraag op. Uit de cijfers van de Kadernota blijkt voor het jaar 2024 namelijk dat het totaal van de budgetten al met € 5 miljoen is verhoogd.

De concrete vraag aan de portefeuillehouder Financiën is dan of hij eventueel inzichtelijk heeft, en dat hoeft natuurlijk niet op de komma nauwkeuring, hoeveel van de totale gestegen budgetten van

€ 5 miljoen in deze Kadernota al gecompenseerd kan worden met het volgend jaar van het Rijk te ontvangen en apart te zetten bedrag van € 4,3 miljoen? Met andere woorden zijn in de Kadernota de budgetten wellicht al meer verhoogd dan met de gestegen inflatie? En is het apart zetten van € 4,3 miljoen dan wel helemaal nodig?

Wij kunnen er uiteraard ook mee volstaan dat pas na het zomerreces hieromtrent een uitleg gegeven kan worden. Ik vraag dit met de achterliggende gedachte om hiermee rigoureuze bezuinigingen eventueel te voorkomen. Want iets eenmaal wegbezuinigd krijg je niet meer zo eenvoudig terug vindt Lokaal Belang

Een van onze speerpunten is dat er aandacht dient te blijven voor onze dorpen en wijken. Wij prijzen het College met het voorstel om dorpen en wijken te ondersteunen in de uitwerking van hun dorps- en wijkplannen. Deze worden ontwikkeld door de inwoners van de dorpen en wijken zelf. Vanuit de bevolking, van onderop dus! We gaan een stapje verder, door voor deze plannen een bestemmingsreserve te vormen. Een motie is hiertoe ingediend. en mede ondertekend door het CDA-Zevenaar en D66. Het is een motie gezamenlijk met partijen uit de coalitie en een partij uit de oppositie.  Door deze motie behoeven in de budgetten van 2024 en 2025 de bedragen van € 100.000 per jaar in de begroting niet meer opgenomen te worden. Naast een beter begrotingssaldo, zal het weerstandsratio uitstekend blijven.

Tevens wil Lokaal Belang dat we blijven inzetten op cultuur, welk een bouwsteen is voor onze samenleving. De expositie “Met de Romeinen de hemel in?” in het Liemers Museum welke mede mogelijk is gemaakt door de gemeente, is hier een mooi voorbeeld van.

Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor zorg- en ondersteuning, op basis van de Participatiewet, de Jeugdwet en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Het begrotingsjaar 2024 is hiermee dan ook het 10

jaar van de decentralisaties, waar we als gemeente de zorg hebben over het volledige sociaal domein. Maar is het ook een jubileum om te vieren? Als partij vinden wij het belangrijk dat we zelf sturing kunnen geven om zo inhoudelijk en financieel meer grip te krijgen. In het sociaal domein probeert Lokaal Belang de nadruk te verleggen van curatieve naar preventie. Dichter bij mensen, minder bureaucratie en een betere afstemming van de inzet van hulp en zorgverleners. Preventie en zogenoemde vroeg signalering op kwetsbaarheid zijn de pijlers waarop dit rust. Dit willen wij bereiken door consequent te zijn in het proces van beleid, inkoop en verantwoording en zeker het gesprek aan te gaan over wat goede zorg is en met scholen afspraken te maken over al te snelle doorverwijzigingen.

Voorzitter, het gemiddelde aantal zelfdodingen onder mensen tot dertig jaar was een jaar geleden gemiddeld iets boven de 20 per maand. Maar er zijn steeds meer maanden waarin dat getal boven de 30 uitkomt. Het gemiddelde loopt op. Steeds meer jongeren kampen met eenzaamheid, depressie en suïcidale gedachten. Wij maken ons daar grote zorgen over. Tijdens de raadsvergadering van 23 november 2022 is de motie 1K Z1E J3 aangenomen. Het moet mij nu echt van het hart dat de streefdatum van afdoening, 30 juni 2023 niet gehaald is. Onze fractie verzoekt uw College met klem dit uiterste gevoelige onderwerp meer prioriteit te geven. Elke suïcide is er één te veel en dat moet iedereen aangaan.

Wij verzoeken uw College nog eens goed te kijken naar de verhoogde budgetten van € 5 miljoen in de Kadernota en dat zeker in combinatie met het komend jaar te ontvangen en apart te zetten bedrag van € 4,3 miljoen. Wij vinden namelijk dat rigoreuze bezuinigingen voorkomen dienen te worden. Tevens is Lokaal Belang van mening dat, eventuele, voorstellen van bezuinigingen met de raad ruim van te voren kenbaar gemaakt dienen te worden. Zodat de raad een weloverwogen besluit daarover kan nemen en niet overhaast. Ook zou er eens gekeken dienen te worden aan het op enigerlei wijze duurzaam inzetten van onze, hoge,  Algemene Reserves. Het weerstandsratio is uitstekend, benut dit dan ook. Ga in overleg met de Provincie Gelderland en vraag welke mogelijkheden er zijn, welke de goedkeuring kan dragen van de Provincie.

Als hoogste orgaan van onze gemeente is ook onze raad, daarmee wij allemaal, aan zet daar waar het gaat om de invulling van onze kaderstellende taak. Kaders die op basis van een (politiek)constructieve en positieve samenwerking via een respectvolle discussie gesteld kunnen worden en waar we met zijn allen achter staan! En die de basis vormen voor een goede samenwerking binnen onze raad in de komende jaren. Dat verdienen onze inwoners.

Ik kom tot een afsluiting, voorzitter. Ook het komende jaar 2024 zal een bijzonder jaar worden. Niet in de minste plaats voor Lokaal Belang zelf, waarin we ons 20 jarig bestaan zullen vieren. Lokaal Belang kijkt uit naar de uitvoering van de Kadernota en zullen gaan voor maatwerk voor de inwoners en zullen het komende jaar doorpakken. Lokaal Belang voelt zich verantwoordelijk en verplicht voor een verantwoorde duurzame toekomst voor natuur, cultuur en financiën. De samenleving centraal en de gemeente dienstbaar.  Samen maken we het wonen, werken en leven in onze gemeente nog mooier en lokaler.

Dank u wel.