D66 is een sociaal-liberale partij. Wij staan in een traditie van politieke vernieuwers die streven naar een vrije en rechtvaardige samenleving, waarin mensen zoveel mogelijk zelf kunnen beslissen en hun verantwoordelijkheid kunnen nemen. Over hun eigen leven, maar ook voor andere mensen in hun omgeving en voor de samenleving als geheel. Daarom kiezen wij voor een Zwolle waar we iedereen vrij laten én niemand laten vallen.
D66’ers zullen zich altijd inzetten voor individuele vrijheid en voor gelijke kansen. Voor een overheid die mensen niet laat vallen en voor meer democratie. Voor een schone economie die welvaart voor iedereen genereert en die niet ten koste gaat van onze gezondheid, het klimaat, natuur, kortom van de volgende generatie.
Vanuit dit perspectief heb ik de afgelopen 8 jaar het woord mogen voeren over de begroting. Met enige weemoed kijk ik nu al terug op die debatten. Als fractievoorzitter van D66 als coalitiepartij en de laatste jaren als oppositiepartij. We zetten ons in voor klimaat en duurzaamheid, riepen creatieve geesten en betrokken inwoners op om met initiatieven te komen en wilden ruimte om te ondernemen, te spelen en kunst te maken. Zwolle werd Shelter City en de schoonheid van de stad, de architectuur stond en staat nog steeds hoog op onze agenda. In 2015 sprak ik over sloop van de V&D (dat al sinds 2010 in ons verkiezingsprogramma stond) in mijn betoog bij de begroting en nu wordt dat werkelijkheid. Schone schoolgebouwen, biodiversiteit, lokale democratie, onderwijs voor elk kind, eigen regie in de zorg en natuurlijk de oproep voor meer atelierruimte en werkplekken voor kunstenaars. Het kwam in al die jaren allemaal voorbij. Al die ambities voor Zwolle waarvan wij denken dat ze fundamenteel zijn voor die verrassende groene en gezonde stad waar je jezelf kunt zijn en de ruimte krijgt om te werken, te ondernemen en te genieten van het leven. Voor mij was het een cadeau van de Zwolse inwoners dat ze mij elke keer kozen om hun vertegenwoordiger te zijn in de Zwolse gemeenteraad. En daar wil ik hen heel erg voor bedanken.
En nu moet ik een bruggetje maken naar deze begroting. Bij deze!
De gemeentelijke begroting voor 2022 is ook een cadeau. Van de Zwolse inwoners die er via de rijksbelastingen voor zorgen dat dit college geld uit kan geven. Bij de Perspectiefnota waren we bezorgt over het huishoudboekje van de gemeente vanwege alle risico’s, de grote investeringen die nodig zijn voor de toekomst en de precaire financiële situatie. Die zorg is niet weg.
Financiële positie zorgelijk
D66 is een partij die waakt over een toekomstbestendige solide financiële basis. Dat betekent bijvoorbeeld dat we geen structurele lasten met incidentele middelen willen financieren en voldoende buffers willen hebben voor tegenvallers en investeringen in de toekomst. Ook daar toetsen wij een begroting aan.
Dit college maakt in deze begroting een mooie eindsprint als je bedenkt dat er al bijna vier jaar vooral plannen zijn blijven liggen en besluiten zijn uitgesteld, maar het gaat ten koste van de financiële robuustheid die zo kenmerkend was voor Zwolle. De reserves slinken (buffer sociaal domein en concernreserves) en keuzes worden doorgeschoven. Begrotingsregels worden bijgebogen als ze niet uitkomen.
De scherpe keuzes die het college had moeten maken als er geen extra geld was geweest, hoeven niet gemaakt te worden. Op dit moment. Maar is dat eerlijk? Of is het financieel perspectief dat het college neerlegt het houten huisje uit het sprookje van de drie biggetjes? Immers, we staan voor grote investeringen de komende jaren en het wil niet zo lukken met de besparingen op jeugd en het sociaal domein. Besturen is (soms pijnlijke) keuzes maken, dat gaat dit college uit de weg.
Afval over de schutting
Dit komt het meest zichtbaar tot uitdrukking in het voorstel voor het grondstoffenplan, ons afval. De ontstane situatie zet zelfs het structureel sluitende perspectief op de tocht. Wat het college doet is hun afvalzak in het bos dumpen en dat een kans noemen voor iemand anders die het op kan ruimen. Daarbij heeft het college het lef om te zeggen dat er zo comfort ontstaat en het volgende college en raad de kans krijgt de juiste maatregelen te nemen. College, vertel het eerlijke verhaal: de tarieven zijn niet kostendekkend! De miljoenen die we in dit verhaal stoppen gaat ten koste van iets anders. Zwollenaren die hun best doen afval te scheiden worden daar niet voor beloond. De vervuiler betaalt niet en daar is hij zich niet van bewust want dat moffelt het college weg. De lasten van inwoners stijgen in de tussentijd door, een hogere energierekening, straks waarschijnlijk ook hogere waterschapslasten en onvermijdelijk een hogere afvalstoffenheffing. Wij stellen daarom voor, om te voorkomen dat onze inwoners straks in één keer veel meer moeten betalen, nu alvast een ingroeiplan op te stellen. Ook zouden we het netjes vinden van dit college als zij voor de verkiezingen de mogelijkheden om tot een sluitend perspectief op afval te komen op een rij zet. Dat zou een volgende raad en college misschien nog enig comfort geven op het spijkerbed dat het college achterlaat op dit dossier.
Cadeautjes voor iedereen
Er zitten gelukkig ook mooie voorstellen in deze begroting en deze is op veel punten dan ook voor D66 een cadeautje: we investeren in cultuur, de Nooterhof en bomen, Shelter City. Ook het groenbeleid in combinatie met de watervisie en recreatie wordt gemaakt en wonen met zorg wordt integraal onderdeel van gebiedsontwikkelingen.
Maar, als je de organisatie met 80 man en met 8 miljoen laat groeien, verwacht D66 een onderliggend plan. Hoe zijn al die losse fte bepaald en hoe zijn ze gekoppeld aan de doelstellingen? De omgevingsvisie vraagt bijvoorbeeld nogal wat van de organisatie. Niet alleen op het gebied van participatie, maar ook het integraal denken en handelen. Hoe is dit door-vertaald? Het verbaasde onze fractie overigens dat er geen extra voor ecologen komen, immers alle ontwikkelingen in het fysieke domein moeten de natuur versterken. Is daar wel genoeg mankracht voor in de huidige organisatie?
Leegstaande kantoren sneller ombouwen tot woningen
Dan over wonen. Zwolle is helaas niet meer voor iedereen een stad waar je kunt wonen. Een landelijk probleem en in elke woonklasse heerst er chagrijn. Op Rijksniveau moeten er maatregelen genomen worden, maar ook lokaal moeten we er alles aan doen om het probleem kleiner te maken. Versneld inbreiden bijvoorbeeld en zo bijdragen aan de stap naar stedelijkheid.
Afgelopen jaar is er een motie aangenomen van GroenLinks voor een stadsscan en D66 heeft een toezegging van de wethouder gekregen om ook te kijken naar bedrijventerreinen. Een kwaliteitsimpuls die tot meer gemixte gebieden en dus meer woningen zou kunnen leiden staat ons daarbij voor ogen. Hoe staat het daarmee en passen beide binnen de bestaande begroting of is ook daar een extra investering nodig om echt stappen te kunnen zetten?
En hoe staat het in Zwolle eigenlijk met de transformatie van kantoren naar woningen? Deze week kwam in het nieuws dat het stagneert en met tien procent is gedaald terwijl 8 procent leegstaat in Nederland. Stagneert het in Zwolle ook en bent u bereid te kijken hoe het een stapje sneller kan?
En waarom wordt er eigenlijk geen extra inzet voorgesteld voor de begeleiding van mensen die zelf willen bouwen, als individu of collectief? Volgens de inspreker van vorige week laat de ondersteuning vanuit de gemeente te wensen over en wij zien het ook erg weinig in Zwolle. Of valt dit straks in het Woonteam of Flexwonen project?
Ideeën van inwoners voor Zwolle
Voor de begroting is er een ideeënmarkt geweest, een creatieve en leuke vorm van participatie. Er zit zoveel creativiteit, denkkracht en ondernemerschap in de stad! D66 heeft zich net als de andere partijen verbonden aan een aantal plannen waarover we graag meedenken. Een van die plannen is de ontmoetingssteiger in Zwolle Zuid. Een plan dat mede naar aanleiding van de motie die we in juni indienden is ingebracht. Ontzettend leuk om te zien!
Die creativiteit zie je ook bij ondernemers, zoals bij starters en start-ups. Zij dragen bij aan stedelijkheid en geven je stad een ‘boost’ in aantrekkelijkheid. Ze zijn innovatief en dat is juist wat we nodig hebben: nieuwe oplossingen voor de uitdagingen van vandaag zoals de circulaire economie. Zwolle verliest helaas veel starters en startups en wil dus terecht investeren in ondersteuning en het ecosysteem. D66 ziet graag dat we vanuit de gedachte zoals die in Den Haag vorm heeft gekregen start-ups uitdagen oplossingen te bedenken die bijdragen aan de leefomgeving zoals participatie of afval. Wij dienen hiervoor een motie in. Ook denken we dat er veel kansen liggen om aan te sluiten bij bijvoorbeeld een stad als Amsterdam. De stap naar een internationale markt maak je makkelijker als er veel bedrijfjes in de buurt zijn waar je kansen mee kunt versterken. Voor buitenlandse starters is Zwolle bij wijze van spreken een buitenwijk van Amsterdam. Hier kun je dus ook prima werken en wonen.
En sporten! D66 pleit al jaren voor sport in de openbare ruimte. Nu we een QR code moeten tonen in de sportzaal is buiten sporten nog
wenselijker en makkelijker. Ga dit maar stimuleren! Het skatepark en calisthenics, maar ook andere initiatieven. Hiervoor dienen wij een motie in.
Op naar een sportief en gezond 2022!
Sonja Paauw