Afgelopen zondag liepen meer dan 40.000 mensen mee met de klimaatmars in Amsterdam. Onder hen ook het echtpaar Jan en Gery Woltinge. Zij staan al maanden elke donderdag op de Grote Markt te demonstreren. GroenLinks Zwolle ging bij ze langs voor een goed gesprek.
Jan en Gery Woltinge, GroenLinks-leden van het eerste uur, zijn in Zwolle bekend vanwege hun betrokkenheid bij het milieu en klimaat. Het meest recente voorbeeld daarvan is hun organisatie van de Zwolse tak van Grootouders Voor Het Klimaat. Onder deze naam staat het echtpaar samen met gelijkgestemden zes donderdagmiddagen in februari en maart te demonstreren op de Grote Markt om aandacht te vragen voor de klimaatverandering.
Grootouders Voor Het Klimaat is een beweging van ouderen die zich inzetten voor een leefbare aarde voor de generaties na hun. Ongebonden aan politieke partijen organiseert de beweging allerlei activiteiten, van lezingen tot fietstochten. Het meest bekend zijn de demonstraties in steden door heel Nederland. Naar aanleiding van een landelijke oproep tot het organiseren van meer demonstraties, vatten Jan en Gery het plan op om dit in Zwolle op te pakken. Donderdag 14 maart, de laatste donderdag voor de provinciale statenverkiezingen, is de laatste demonstratie. Jan: “Het idee is om mensen op te roepen een groene, duurzame keuze te maken in het stemhokje. We hebben wel overwogen om na de verkiezingen door te gaan, maar zo’n demonstratie gaat je niet in je koude kleren zitten.” Als ze er staan en hun flyers uitdelen doet de positieve respons van omstanders de demonstranten goed. Al leeft niet iedereen zo mee: “Soms heb je er wel een tussen die zegt ‘van mij mag het tot in december wel dertig graden zijn’”, vertelt Jan. “En pas zei een mevrouw: ‘maar ik woon niet in Zwolle’, alsof klimaatverandering niet een zaak van iedereen is!” De meeste reacties zijn echter erg positief, en daar krijgen de demonstranten hernieuwde inspiratie van.
De waardering voor het milieu is voor Jan en Gery ontstaan vanuit hun christelijke achtergrond en het christelijke concept van rentmeesterschap. Gery: “Wij geloven dat we de aarde niet alleen voor onszelf hebben, maar ook voor de mensen na ons. We moeten goed zorgen voor Gods schepping.” Jan staat als inval-predikant voor gemeentes in de wijde omtrek van Zwolle, en hij heeft het regelmatig over zorg voor de aarde in zijn preken. Het echtpaar wilde graag naar de klimaattop in Parijs in 2015, maar dat lukte toen niet. Vervolgens hoorden ze op het nieuws over de afspraken die daar gemaakt waren. Jan: “Op dat moment besloot ik: vanaf nu gaat er geen zondag meer voorbij dat ik als dominee ook hier aandacht aan besteed.” De meeste kerkgangers zijn na afloop zeer positief over het feit dat hij dit thema bespreekt. Jan lacht: “éen keer zei een mevrouw na afloop, ‘ik vind u maar een rare dominee’. Maar de meeste mensen vertellen me dat ze het waarderen dat er in de kerk ruimte is voor dit thema.”
Jan vindt het jammer dat de Protestantse Kerk in Nederland zich niet meer uitspreekt over klimaatverandering. “Ik snap het ook wel; het is een grote, logge organisatie. Tegen de kernwapens heeft de PKN zich indertijd ook uitgesproken, maar nu gaan ze wat huiveriger om met klimaatverandering.” Toch is er wel een verschuiving te zien binnen de PKN: onlangs is de beslissing genomen om officieel een delegatie van de PKN naar de klimaatmars te sturen. Ook heeft de Protestantse Kerk een afdeling Groene Kerken, die lokale kerken oproept om hun gebouw duurzamer te maken.
Het stel verbaast zich over de hedendaagse weggooicultuur. Gery: “Onze ouders gooiden niets weg wat niet stuk was. Die probeerden het altijd eerst te repareren.” Ze verwondert zich erover dat de naoorlogse generatie in de loop van de jaren zo gewend is geraakt aan verspilling. Om hun eigen steentje bij te dragen aan het tegengaan van verspilling doen ze vrijwilligerswerk bij een Repair Cafe in Zwolle: Jan met de intakes, en Gery met kledingreparatie. Gery: “Als je door de stad fietst zie je dat er zoveel mooie dingen langs de kant van de weg worden gezet. Dat is toch jammer? Ik denk dan, het kan zo makkelijk gerepareerd worden. Het is bij het Repair Cafe heel stimulerend en gezellig om dat met gelijkgestemden te doen.”
Gery: “Er wordt zoveel verpakt in plastic tegenwoordig. Geen verpakking is de beste verpakking, vind ik. Vroeger was ik helemaal trots als ik zonder plastic van de markt thuis kon komen.” Nu maakt ze elke week in de buurt een rondje om zwerfafval op te ruimen. “Ook voor de buurtkinderen. Die moeten helemaal niet zien dat er wietzakjes of peuken bij de speeltuin liggen.”
Afgelopen zondag waren Jan en Gery met Grootouders Voor Het Klimaat-leden uit het hele land bij de klimaatmars in Amsterdam. Samen met jongere generaties trokken ze op om een boodschap af te geven aan politiek en samenleving. Gery: “Sommige mensen zeggen dat op het gebied van klimaat Nederland niet het braafste jongetje van de klas hoeft te zijn. Maar wat is er mis met het braafste jongetje van de klas? Laten we die dan ook hier hebben. Onze expertise is internationaal heel wat geld waard. En tenslotte heeft ons land altijd al graag een voortrekkersrol gehad.” Jan vult aan: “De kiezer heeft daar grote invloed op. Ik geef geen stemadvies vanaf de kansel, maar zeg wel: denk goed na op wie je stemt, zodat je na afloop geen spijt krijgt!”