Poliflw

De CDA-fractie in de Eerste Kamer heeft vóór het beëindigen van de gaswinning bij het Groningerveld gestemd om Groningers zekerheid te geven. De Raad van State benoemt de balans tussen leveringszekerheid en veiligheid waar de politiek een weging in moet maken. De CDA-fractie kiest bewust en nadrukkelijk voor de veiligheid en gezondheid van Groningen en vindt het goed dat de Groningers nu zekerheid krijgen. Dat er gekozen wordt voor afbouw en stoppen van gaswinningen in Groningen en Noord-Drenthe is voor de CDA-fractie al ruim tien jaar een gegeven. ‘Iedereen die óf uit dit gebied komt, óf er bekend is, óf zich erin heeft verdiept, moet de pijn en het verdriet van de mensen aldaar inmiddels wel snappen. En waar de materiële schade wellicht nog enigszins te vergoeden of te repareren is, is dat onmogelijk als het om fysieke veiligheid, het gevoel van veiligheid, de gezondheid en het welbevinden van de inwoners gaat’, aldus fractievoorzitter Theo Bovens. Dat de CDA-fractie kiest voor Groningen, betekent niet dat zij haar kop in het zand steekt inzake de discussie over leveringszekerheid. Die discussie speelt al 12 jaar en speelde dus ook bij de voorbereiding en uitgebreide behandeling van de wet die nu voorligt. In de discussie bleef een laatste element over: de vraag of in Groningen een soort van waakvlamsituatie over zou blijven. De brief van het Staatstoezicht op de Mijnen van juni 2023 biedt voor de CDA-fractie hierop een voldoende antwoord: ook de waakvlam-situatie is onveilig. Daarnaast heeft de regering uitputtend en overtuigend in de toelichting op de wet aangetoond dat de leveringszekerheid geborgd is. ‘Als je bij leveringszekerheid wilt blijven denken aan gaswinning in Groningen, doet dat iets met het vertrouwen van Groningers in de nationale politiek. Het zou opnieuw het breken van beloftes inhouden. Daar doet het CDA niet aan mee’, aldus Theo Bovens. Leveringszekerheid vergt volgens de CDA-fractie andere politieke keuzes: bijvoorbeeld met betrekking tot vergunningverlening gaswinning Noordzee, tempo met energiebesparingsmaatregelen, snelle omschakeling naar duurzame vormen van energie, inschakelen kernenergie.

De afgelopen jaren is Nederland geconfronteerd met een aantal grote problemen in de uitvoering van beleid. Mensen kwamen knel te zitten, problemen werden te laat opgelost. Dat vraagt om een beter bestuur van ons land maar de Tweede Kamer moet daarbij ook eerlijk naar zichzelf kijken. Haar werk zorgvuldiger doen. Het invoeren van een quotum voor het aantal moties dat mag worden ingediend, is daarvoor wat mij betreft noodzakelijk. Nieuwe problemen liggen op de loer wanneer de Kamer de instrumenten die zij tot haar beschikking heeft, niet zorgvuldig gebruikt. Wekelijks wordt er in de Tweede Kamer gestemd over voorstellen die we moties noemen. Die moties worden door de verschillende partijen in de Tweede Kamer voorgesteld. In 2022 werden er meer dan 5000 moties ingediend (!) terwijl dat er tijdens de eeuwwisseling slechts 1000 waren. Dat is een absurde stijging. En hoewel dat in eerste instantie misschien klinkt alsof de Tweede Kamer hard aan het werk is, maak ik mij juist zorgen. Want als we eerlijk kijken naar de moties die worden ingediend dan moeten we onszelf de vraag stellen: hoeveel van die moties leiden er nu écht tot het oplossen van de grote problemen in ons land? Een groot deel van de moties is overbodig, mist een financiële dekking - en verkoopt dus eigenlijk gratis bier - of is vooral bedoeld om politiek te scoren. In andere landen, zoals Duitsland, ligt het aantal moties veel lager. De Kamer heeft haar belangrijkste instrument zelf bot gemaakt. We kunnen nog lang blijven praten over het verbeteren van de politieke cultuur. Beter is het om daadwerkelijk eerste stappen te zetten. Het CDA wil de komende jaren voorstellen doen om het parlement daadwerkelijk beter te laten functioneren. Daar heeft de samenleving recht op. Daarom presenteren we vandaag ons voorstel om een motiequotum te introduceren voor het aantal moties dat een fractie per jaar en per debat mag indienen. Dat is een stevig voorstel, dat besef ik goed. Maar het zal ervoor zorgen dat het instrument van de motie haar waarde weer terugkrijgt. Middels een initiatiefwet voor het Reglement van Orde van de Tweede Kamer stel ik voor dat elke politieke partij in de kamer maximaal 150 moties per jaar mag indienen + het aantal zetels van de partij. Voor het CDA zouden dat er bijvoorbeeld 155 worden. En elk debat mogen er maximaal twee moties per fractie worden ingediend. Op deze manier denken we dat het aantal moties dat de Kamer jaarlijks indient, kan worden gehalveerd. Het wordt tijd dat de Tweede Kamer zichzelf serieuzer neemt en disciplineert. Een nieuwe politieke cultuur begint allereerst bij de Tweede Kamer zelf. Minder sensatie, meer keuzes die er echt toe doen. Het CDA doet een concreet voorstel om hieraan bij te dragen. Zo zetten we woorden om in daden en werken we aan een politiek die écht werkt aan de oplossingen van de problemen in ons land. Met vriendelijke groeten, Henri Bontenbal

CDA-woordvoerder financiën Inge van Dijk vindt dat de Voorjaarsnota laat zien dat het demissionair kabinet de verantwoordelijkheid neemt voor de maatschappelijke opgaven waar Nederland mee kampt én gezonde overheidsfinanciën. De extra middelen voor onze veiligheid, het recht doen aan gedupeerden van gaswinning in Groningen en de toeslagenaffaire en voor gemeenten en provincies als eerste overheidsloket zijn nodig om de basis op orde te krijgen. Inge van Dijk over de Voorjaarsnota: "In tijden van oorlog op ons continent en veel onrust in de wereld is het essentieel dat we investeren in onze veiligheid. Het is goed nieuws dat Nederland de komende drie jaar de Navo-norm wil halen, maar de fout uit het verleden om in vredestijd te bezuinigen op defensie mag niet worden herhaald. Daarom moet worden vastgelegd dat er structureel 2% van het bbp wordt geïnvesteerd in defensie. Het extra geld voor de hersteloperaties Groningen en toeslagenaffaire is nodig om recht te doen aan de gedupeerden. Het onderstreept tegelijkertijd de trieste realiteit dat deze mensen nog lang niet uit de problemen zijn en dat de overheid keihard moet blijven werken aan oplossingen met een menselijke maat. Gemeenten en provincies piepen en kraken al jaren door het grote takenpakket waar te weinig financiële mogelijkheden tegenover staan. Het CDA heeft lang en hard geknok voor het afschaffen van de opschalingskorting en een betere structurele financiering van decentrale overheden. Dat hier nu een stap wordt gezet, geeft hun de broodnodige ademruimte om als eerste loket van de overheid dienstbaar te zijn aan de samenleving. Het CBS bracht vorige week het nieuws dat de bestaanszekerheid in 2022 op het hoogste niveau ooit was, het gemiddelde inkomen is gestegen en de armoede is gedaald. Desondanks mag de Tweede Kamer bij de behandeling van de Voorjaarsnota niet blind zijn voor de verschillen binnen groepen en de mensen die door het ijszakken.”

De mestcrisis in Nederland wordt steeds nijpender voor veehouders. De brief van het kabinet schetst duidelijk welke mogelijkheden en onmogelijkheden er zijn om de pijn van het verlies van de derogatie te verzachten, maar er lijkt te weinig draagvlak in de Tweede Kamer om nu iets te doen. Het gevolg is een koude sanering van de veehouderij. Tweede Kamerlid en boer Eline Vedder schreef daarom onderstaand opiniestuk in het vakblad Nieuwe Oogst. De mestcrisis is ernstig en niet op te lossen door er maar genoeg geld tegenaan te smijten. Het besef dat we razendsnel afstevenen op een financieel én fysiek probleem, is op het boerenerf al pijnlijk voelbaar. In Den Haag daalt het echter nog nauwelijks in. Om het plat te slaan: vanaf 1 september is er te veel stront en te weinig grond. De afbouw van derogatie en aanwijzing van NV-gebieden doen de melkveehouderij de das om. De verwerkings- en exportroute heeft niet de capaciteit of marktvraag, om dit op te lossen. Ook op onze boerderij zitten we met de handen in het haar. Als we ons geen weg ingevochten krijgen op de mestmarkt, blijft de keuze over: koeien naar de slacht, of een milieudelict begaan. Als Kamerlid, met de laarzen in de modder, vind ik het daarom volkomen onverantwoord als de overheid nu niks doet of geen richting kiest om deze shit in de toekomst voor zijn. Ik zie boeren om me heen afhaken. Dat zijn niet alleen boeren op leeftijd zonder opvolger. Het is de toekomst van de sector die het niet meer ziet zitten of domweg niet meer volhoudt. Nu niks doen, ís niet niks doen. Nu niks doen, is willens en wetens aansturen op een ongerichte koude sanering of generieke korting. Nu niks doen, zet de toekomst van het platteland op het spel. Voor het CDA is dat onverteerbaar, voor boeren is dat onverteerbaar en voor minister Adema is dat onverteerbaar, gezien zijn brief. De opdracht voor die brief heeft de Tweede Kamer zelf gegeven, maar het is de vraag of er ook een Kamermeerderheid bereid is om daadwerkelijk iets aan de mestcrisis te dóén. Aan de formatietafel worden geen knopen doorgehakt over acute en gevoelige onderwerpen, en dat veroorzaakt onzekerheid en valse hoop. Mijn opa leerde mij: je moet het doen met de kaarten die je hebt. Maar ik baal als een stekker van deze kaarten. Het is niet uitlegbaar dat graslandderogatie niet mogelijk is, want juist dát is gunstig voor waterkwaliteit.Het is niet verteerbaar dat er buffers worden aangewezen na de belofte dat N2000 geen trickle-down-effect zou hebben. Dus moet het kabinet in Brussel blijven pleiten voor betere kaarten. Maar wachten op betere kaarten kán niet de enige strategie zijn. Dan zetten we kwetsbare bedrijven in de etalage en begint de onvrijwillige uitverkoop van het platteland. Daarom is het belangrijk dat er knopen worden gehakt over mogelijkheden en onmogelijkheden. Het is verdrietig genoeg dat er zo veel interesse is voor de brede beëindigingsregeling. Maar een wijker kan tegelijk ook ruimte en perspectief bieden voor boeren die door willen. Dan moeten we wel vrijkomende stikstofruimte inzetten om PAS-melders en interimmers eindelijk te legaliseren en de grond in de sector houden, zeker het grasland. Wil je grasland behouden, moet je melkveehouderijen behouden. In de gebieden waar meer dan de helft van de melkveehouderijen is verdwenen, verdween het grasland ook. Het CDA wil dat een graslandnorm wordt aangevlogen vanuit behoud van grasland, niet een zo groot mogelijke krimp van de veestapel. Koe weg, is gras weg. De uitvoering is cruciaal en juist daar heb ik veel vraagtekens bij. Échte ruimte en toekomst voor gras en koe: daar lig ik wakker van en dat staat in mijn Kamerwerk centraal. Zodat we de hoog drachtige pinken in de wei weer kunnen zien voor wat ze zijn: Een hoopvolle belofte voor de toekomst, verpakt in een glanzend gevlekt jasje. Eline Vedder is melkveehouder en Kamerlid voor het CDA.

Positieve mijlpalen op deze Paaszaterdag. Sportzaal 't Paradijs in Oud-Beijerland is na een grondige renovatie prachtig geworden, zowel de sportzaal, kleedkamers als de kantine zijn om door een ringetje te halen. Bij de feestelijke heropening gaf Volleybalvereniging DVO - Oud-Beijerland en Tafeltennisvereniging Sorry demonstraties van hun kunnen. Wat een slagkracht tegen de volleybal door de damesteams waarbij het geluid door de nieuwe inrichting bijzonder goed gedempt werd . Jolanda Koning en Ad Valkenbu namen het allebei spontaan in een potje tafeltennis op tegen Ronald Breuseker, de voorzitter TTV Sorry. Heerlijk, dat sportieve competitieve gevoel. Ook andere sportverenigingen presenteren zich zoals karateschool l Tenryu Do jo die zich met behulp van sportinzet om kinderen en jongeren meer weerbaar te ontwikkelen. De middag was voor Korfbalvereniging Korbatjo . Kelly de Vos-Chaudron, voorzitter van deze supergezellige en succesvolle korfbalvereniging, sprak juichend de vele leden toe bij de langverwachte opening van de nieuwe kunstgrasvelden. Samenwerking en geduld waren de sleutelwoorden; samenwerking met de eigen bestuursleden, trouwe geduldige leden, andere belanghebbenden zoals het Hoeksch Lyceum , CSG Willem van Oranje en Gemeente Hoeksche Waard . Verschillende leden werden in het zonnetje gezet. Daarna werden de velden in gebruik genomen met schotoefeningen en barsten in de kantine van de gesprekken. CDA Hoeksche Waard feliciteert alle sporters met deze mijlpalen en wenst hen veel sport- en spelplezier.

Na een jaar vol klachten over het groenonderhoud is Ad Valkenburg van het CDA aan de slag gegaan om door middel van een motie verbetering te bespoedigen. De drijfveer 'Onderhoud op orde in de openbare ruimte' werd door het CDA gezamenlijk met SGP, VVD en Lokalen HW voorgesteld. Deze motie kon op steun van een grote van de leden van de gemeenteraad rekenen. Groen en ecologisch waar dat kan en functioneel waar je dat mag verwachten. Denk bij functioneel aan grasvelden in de woonwijken en bij de speelplaatsen zodat kinderen er prettig kunnen spelen, de plantenoenen langs kruispunten tijdig gesnoeid vanwege de verkeersveiligheid, goed begaanbare brandgangen en goede presentatie van winkelstraten et cetera. En op andere plekken duidelijk groen en ecologisch om de biodiversiteit te belasten. Van traditioneel naar ecologisch beheer is een grote verandering, waarbij het CDA het belangrijk vindt dat alle inwoners daar voldoende in meegenomen worden. Dus uitleg over waar het anders gaat zien en waarom. Het CDA is van mening dat het goed is om deze aanpak op een beperkt aantal plekken in dorpen samen met de inwoners uit te rollen en praktisch te leren hoe mannen het meest gestimuleerd wordt om hierin bij te dragen. Maximaal effect creëren op de plaats van ongenoegen over onduidelijke ecologische snippers. Om de biodiversiteit een extra boost te geven heeft het CDA samen met D66 een tweede motief ingediend genaamd Bomen voor Burgers. Het houdt van een plan te ontwikkelen om voor elk kind dat geboren wordt in de gemeente een boom planten. En voor elk huis dat gebouwd wordt twee bomen. Andere partijen bleken nog niet zo ver te zijn.

De situaties in de gesloten jeugdzorg zoals geschetst in het onderzoek “Eenzaam en gesloten” zijn schrijnend. Het is verschrikkelijk om te lezen dat deze jongeren niet opgevangen en begeleid worden, dat er geen veilige omgeving wordt gecreëerd en dat ze worden blootgesteld aan opsluiting. Daarnaast wordt er weinig tot geen onderwijs gegeven, is er soms sprake is van scheldpartijen en zelfs seksueel misbruik. Dat het ministerie hier een onafhankelijk onderzoek naar laat doen is voor het CDA van het grootste belang. Met als conclusie erkenning voor alle jongeren die hier het slachtoffer van zijn geworden. Instellingen waar dit gebeurt zouden het label jeugdzorg eigenlijk niet mogen dragen. Kinderen die wettelijk niets verkeerd hebben gedaan mogen niet vast komen te zitten. Daarom heeft het CDA samen met de PvdA november 2021het voortouw genomen om te stoppen met de gesloten jeugdzorg en in te zetten op meer kleinschalige en bovenal liefdevolle zorg. Aan de uitvoering daarvan wordt nu gewerkt. We zien nu ook het aantal kinderen dat in de gesloten jeugdzorg wordt opgevangen dalen. Sinds dit initiatief is het aantal kinderen in de gesloten jeugdzorg gedaald van circa 900 naar 480 kinderen. We zien daarnaast dat het aantal plaatsen voor kleinschalige jeugdzorg niet snel genoeg groeit. De redenen dat de afbouw van de gesloten jeugdzorg langzaam gaat zijn talrijk en divers, maar wel bekend bij de Kamer en in het veld. Er zijn talloze rapporten en onderzoeken over de problemen in de jeugdzorg verschenen zoals het rapport van de commissie De Winter. Een beknopte parlementaire enquête over de gesloten jeugdzorg zal niets aan de eerdere onderzoeken toevoegen. Het is achteruitkijken naar onszelf, terwijl het nu aan ons is om vooruit te kijken en oplossingen te bieden voor de kinderen en hun toekomst. Een parlementaire enquête biedt daarvoor geen oplossingen. Het beeld wat nu geschetst wordt – dat als je tegen een parlementaire enquête bent, dan ben je er niet voor de kinderen in de jeugdzorg – is kwalijk, en draagt niet bij aan het verbeteren van de jeugdzorg. De hervormingsagenda, waar de afbouw van de gesloten jeugdzorg een belangrijk onderdeel van is, moet door. Dit mag niet stil komen te staan, omdat de Kamer onderzoek doet naar een probleem dat bekend is. Na stapels rapporten is het nu van belang dat we de kinderen op de eerste plaats zetten. Er is maar één manier om dat waar te maken: Het afbouwen van de gesloten jeugdzorg. Dát was onze inzet en ís onze inzet en daar gaan we stevig mee door komende tijd.

CDA senator Janny Bakker vindt het ‘teleurstellend’ dat de kleinst mogelijke meerderheid in de Eerste Kamer de Wet Toezicht Gelijke kansen bij Werving en Selectie dinsdag 26 maart heeft weggestemd. De wet richt zich op het aanpakken van arbeidsdiscriminatie. Al sinds de jaren ’70 proberen verschillende kabinetten de positie van minderheden op de arbeidsmarkt te verbeteren, zonder het gewenste resultaat. In een fatsoenlijk land krijgt iedereen een eerlijke kans op een baan. Met name ouderen, mensen met een beperking en mensen met een migratieachtergrond worden geconfronteerd met arbeidsdiscriminatie. Voor die groepen vond het CDA het belangrijk om voor deze wet te stemmen. Tijdens het debat heeft de CDA fractie wel twijfels geuit over de werkbaarheid voor het mkb. Eerste Kamerlid Janny Bakker diende daarom een motie in met het verzoek de handhaving van de wet uit te stellen, waardoor werkgevers meer tijd krijgen om zich voor te bereiden op de wettelijke verplichtingen. Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid deed daarop de toezegging de handhaving uit te stellen tot 1 juli 2027. Daarnaast heeft de CDA fractie bij de behandeling in de Tweede Kamer gepleit voor het uitzonderen van bedrijven met minder dan vijftig medewerkers. Na de discussie in de Eerste Kamer toonde Minister Van Gennip zich bereid de wet op dit punt aan te passen.

Vandaag presenteerde de Commissie Sterk haar advies naar aanleiding van een evaluatie van de afgelopen verkiezingscampagne. De commissie sprak met meer dan 70 mensen binnen en buiten het CDA. De opdracht vanuit het bestuur was om een toekomstgericht advies op te stellen over wat goed ging en wat beter kan in de volgende campagnes, gebaseerd op de periode vanaf de val van het kabinet tot aan de verkiezingen in november 2023. Voorzitter van de commissie, Mirjam Sterk: “Eén element dat telkens weer terug kwam in de gesprekken die wij hebben gevoerd, was de goede sfeer. Henri Bontenbal, de kandidaten en het hele campagneteam hebben daarmee echt nieuwe energie gebracht in de partij. Het is nu zaak om verder door te bouwen op die energie en op het fundament dat deze campagne is gelegd.” “Een partij die werk wil maken van haar idealen, kan echter niet tevreden zijn met vijf zetels”, vervolgt Sterk. Daarom geeft de commissie ook een aantal adviezen en aanbevelingen over wat in de aanloop naar de volgende verkiezingen beter kan. Een gefragmenteerd politiek landschap vraagt om een onderscheidend CDA-verhaal. De commissie adviseert om als CDA inhoudelijk scherpere keuzes te maken op een aantal thema’s. “In de wetenschap dat je niet altijd iedereen tevreden kunt stellen. Die thema’s moet je als partij vervolgens ook regionaal, provinciaal en landelijk goed uit werken”, aldus Sterk. De commissie benadrukt verder in haar advies het belang van het continu opleiden van talent binnen de partij, van permanente campagne en een sterke organisatie; waarbij heldere communicatie en verantwoordelijkheden cruciaal zijn. Het advies is volgens Sterk ook een appèl op alle CDA-leden: “Voor de komende campagnes zal er hetzelfde gedaan moeten worden, maar wel met minder mensen als gevolg van de verkiezingsuitslag. Leden, kandidaten, vrijwilligers en volksvertegenwoordigers: we hebben iedereen hard nodig. Over de hele linie is het rapport dus positief over de afgelopen campagne. “De energie is terug in het CDA, dat hebben we deze campagne kunnen zien. Laten we met zelfvertrouwen en optimisme naar de toekomst kijken. Het vertrouwen herwinnen bij de kiezers gebeurt niet van de ene op de andere dag. Dat heeft tijd nodig, maar we zijn op de goede weg”, aldus Sterk.

Den Haag, 27 februari 2024 Geachte heer Putters, In deze brief geef ik u graag namens de CDA-fractie in de Tweede Kamer onze zienswijze op de te volgen stappen voor de formatie van een nieuw kabinet. Zoals het CDA in haar brief aan de vorige informateur heeft aangegeven, zijn wij van mening dat allereerst gezocht moet worden naar een stabiele meerderheidscoalitie in de Tweede Kamer. De partijen die het grootst zijn geworden (PVV, GL/PvdA, VVD, NSC), zijn nu aan zet om verkennende gesprekken te voeren en te onderzoeken welke coalities mogelijk zijn die op een stabiele meerderheid in het parlement kunnen rekenen. Een goede verkiezingsuitslag behalen betekent ook een grote verantwoordelijkheid voor het bestuur van ons land. Het doen van beloftes aan de kiezer in een verkiezingscampagne moet gepaard gaan met de moed om verantwoordelijkheid te nemen en de wil om de gedane beloftes daadwerkelijk waar te maken. Onder leiding van de PVV is een eerste informatieronde gedaan en deze is zonder resultaat afgesloten. De nieuwe informateur is door de Kamer gevraagd om eerst goed naar de vorm van een nieuw kabinet te kijken alvorens te zoeken naar overeenstemming op de inhoud. In de voorgaande informatieronde is door de vorige informateur nog geen definitieve conclusie getrokken dat partijen niet bereid zijn tot een meerderheidskabinet. Daardoor is nu al overgegaan tot gesprekken over andere vormen van samenwerking voorbarig en moet eerst de meerderheidsvariant onderzocht worden. Naar onze mening wordt nu te snel naar nieuwe vormen van een kabinet gekeken. De suggestie om nu een extraparlementair kabinet te onderzoeken, vindt het CDA ondoordacht en te voorbarig. Een extraparlementair kabinet waarmee de Tweede Kamer naar de strikte uitleg geen directe inhoudelijke afspraken maakt tussen coalitiefracties en een kabinet, zou op dit moment niemands voorkeur moeten hebben. Deze tijd met een aantal grote maatschappelijke en geopolitieke opgaven vraagt juist om een gezamenlijke, samenhangende visie. Er zijn, alles overwegend, twee opties: een meerderheidskabinet of een minderheidskabinet met gedoogsteun, vastgelegd in een coalitieakkoord en een gedoogakkoord. Het Deens model, waarnaar ook gekeken wordt, is in essentie een minderheidskabinet met gedoogsteun. De wens om een grotere afstand tussen kabinet en Kamer te realiseren, is legitiem, maar staat los van de vorm van dat kabinet. Een coalitieakkoord op hoofdlijnen kan deze lossere band bewerkstelligen, evenals het opnemen van ‘vrije kwesties’ daarin. Tegelijkertijd is voor een stabiele regering een gemeenschappelijk kader nodig en is eenheid van kabinetsbeleid een randvoorwaarde voor een stabiele regering. Overigens zijn de discussies hierover niet nieuw: vergelijkbare discussies zijn ook te vinden in de verslagen van voorgaande kabinetsformaties. Als met ‘extraparlementair’ bedoeld wordt dat de politieke leiders in de fracties in de Tweede Kamer blijven zitten en/of bewindspersonen niet uit de coalitiefracties gezocht worden, dan zou dat de moeite waard zijn om te onderzoeken, maar dit volgt uiteindelijk altijd na vaststelling van een inhoudelijke visie op de opgaven van deze tijd. Wat betreft de rol van het CDA: het CDA zal, zoals eerder aangegeven, niet deelnemen aan een coalitie met de PVV, ook niet in een gedoogconstructie. Wij vinden dat de PVV de democratische rechtsstaat, de grondrechten die daarin verankerd zijn en het daarbij horende democratische ethos onvoldoende respecteert en in de praktijk brengt. Gegeven de uitslag van de verkiezingen past het CDA een rol in de oppositie. Als een verantwoordelijke partij zullen wij, ook vanuit deze rol, invulling geven aan het mandaat dat we ontvingen van onze kiezers door altijd op een constructieve wijze het goede te zoeken, in het algemeen belang. Wij zullen voorstellen op inhoud beoordelen en de samenwerking zoeken met andere partijen. Met hoogachting, H.Bontenbal