Poliflw

Ede, 21 december 2023 – Mens en Milieu Ede verwelkomt het besluit van Provinciale Staten van Gelderland om een streep te zetten door de subsidie voor de World Food Experience. De gemeente Ede rest nu niets anders dan te erkennen dat de Experience niet levensvatbaar is en staat voor de taak een andere bestemming voor de Mauritskazerne te vinden.

Nu het doek is gevallen voor de Experience is het tijd om een nieuwe bestemming voor de Mauritskazerne te vinden. Voor Mens en Milieu Ede is het essentieel dat inwoners van Ede hier vanaf het begin serieus bij worden betrokken. Na de aangenomen motie in Provinciale Staten kan er geen sprake meer van zijn dat het college de Mauritskazerne aan de TeKa-groep verkoopt, aldus MME, dat een heel andere kant op wil en enkel kansen ziet. Het gebouw leent zich voor allerlei functies, zoals sociale woningen, bijvoorbeeld gecombineerd met een filmhuis, een muziekpodium of een onderwijsfunctie. De partij wil de Edenaren hierover aan het woord laten.

Van onderop

Mens en Milieu Ede stelt voor om de vrijkomende miljoenen die voor de Experience gereserveerd waren, deels ook in te zetten om voedselinitiatieven van onderop te ondersteunen, bijvoorbeeld door het aankopen van grond voor duurzame voedselproductie voor de inwoners van Ede, zoals moestuinen.

Steeds gepleit om te stoppen

Mens en Milieu Ede heeft de Experience altijd bestempeld als een megalomaan project dat in Ede nooit populair is geweest en dat voor de gemeente grote financiële risico’s met zich meebracht. In de gemeenteraad hebben wij er steeds voor gepleit om te stoppen met de World Food Experience. De vernietiging van het bestemmingsplan voor de Experience door de Raad van State in december 2022 was reden genoeg geweest om een punt achter dit project te zetten, maar het college van burgemeester en wethouders heeft alles in het werk gesteld om de plannen voor de Experience toch door te laten gaan. In juni werd voor de vorm een stop-scenario aan de raad gepresenteerd dat door het college en een meerderheid in de raad nooit als serieuze optie is beschouwd. Hierdoor is de gemeente Ede in de afgelopen maanden nog eens tienduizenden euro’s extra kwijtgeraakt aan het project, terwijl het in juni al ten dode was opgeschreven.

Ede, 22 september 2023 – Tijdens de besluitvormende vergadering van de gemeenteraad werd gisteren gestemd over het bestemmingsplan uitbreiding bedrijventerrein De Stroet (agendapunt BV08 van de besluitvormende vergadering).

Inbreng Mens en Milieu Ede tijdens oordeelvormende vergadering op 7 september 2023

De fractie van Mens en Milieu Ede plaatst grote vraagtekens bij het uitbreidingsplan voor de Stroet. Een mooi en vruchtbaar agrarisch landschap dreigt verloren te gaan. Daarvoor in de plaats komt een bedrijvenpark met veel bebouwd en bestraat opper­vlak, geflankeerd door enkele schamele restanten van de waardevolle houtsingels die nu door dit gebied lopen.

Een bescheiden uitbreiding van De Stroet vinden wij gerechtvaardigd, maar wij zijn allerminst overtuigd van nut en noodzaak van het voorliggende plan. Wij kunnen er als raad ook voor kiezen om dit gebied een agrarische bestemming te laten houden. Een stads- of beter dorpsboerderij voor Lunteren zou hier veel beter passen en dit zou ook in lijn zijn met het recente beleidsstuk “Voedsel dichtbij”. Heeft het college zo’n groene bestemming overwogen? Zo nee, waarom niet?

In het gebied zitten nu steenuilen, dassen en vleermuizen, allemaal beschermde soorten. Gaan die daadwerkelijk verhuizen naar de nog aan te leggen groenstrook langs de Lunterse Beek? Of worden de dassen straks door de bouwwerkzaamheden uit hun bosje verjaagd? De gemeente heeft in een anterieure overeenkomst al toegezegd dat de bestemming van het bosje gewijzigd kan worden “als vast is komen te staan dat de dassenburcht ter plaatse niet meer in gebruik is.” Dus zodra de dassen vertrokken of verjaagd zijn, komt de weg vrij om het bosje te kappen en op die plek nog een bedrijfspand neer te zetten. Ik hoor graag van het college of ik dit goed gelezen heb en wat het college hier zelf eigenlijk van vindt.

Tenslotte het punt van de grondaankopen tijdens een eerdere fase van het besluit­vormingsproces. Uit gegevens van het kadaster blijkt dat de initiatiefnemers ontbrekende percelen tot aan de Westzoom hebben aangekocht op een moment dat college en raad nog spraken over een versie van de Nota van Uitgangspunten die zag op een uitbreiding van ruim 10 ha. Een maand later stelde het college een wijziging in de Nota van Uitgangspunten voor die de deur openzette naar een uitbreiding tot aan de Westzoom (20 ha). Wisten de initiatiefnemers misschien vooraf dat ze op zo’n wijziging van de Nota van Uitgangspunten konden rekenen? Ik wil dat hier helderheid over komt. Voordat de raad over het bestemmingsplan besluit moet er volledige transparantie komen over de gang van zaken eind 2019.

Stemverklaring van Mens en Milieu Ede tijdens de besluitvormende vergadering van 21 september 2023

De ‘Bezorgde Lunteranen’ hebben in hun zienswijze overtuigend aangetoond dat uitbreiding van bedrijventerrein De Stroet tot aan de Westzoom niet nodig is om in de lokale behoefte aan bedrijfsterrein te voorzien. Uitbreiding betekent dat de dassen, steenuilen, vleermuizen en honderden prachtige bomen in het gebied het veld moeten ruimen. Een groep ‘Groene Boeren’ vraagt in een brief aan de raad om deze gronden te bestemmen voor groene landbouw. De uitbreiding van het bedrijventerrein wordt door veel Lunteranen afgewezen. Het bestemmingsplan zal vrijwel zeker bij de rechter aangevochten worden.

Genoeg redenen voor Mens en Milieu Ede om TEGEN dit bestemmingsplan te stemmen.

Helaas werd het bestemmingsplan met een meerderheid van 30 VOOR en 7 TEGEN goedgekeurd.

Ede, 22 september 2023 – Ons raadslid Erik Wesselius stelde tijdens het vragenuurtje in de raadsvergadering van 21 september 2023 een aantal vragen naar aanleiding van twee publicaties in de Edese Vos over een brief die advocatenkantoor Dirkzwager namens de gemeente aan de redactie van de Edese Vos had gestuurd: Gemeente Ede intimideert en bedreigt lokale journalisten (18 september 2023) en De Edese Vos en de Code voor de Journalistiek (19 september 2023).

Namens het college beantwoordde wethouder Versteeg (Personeel en Organisatie) de vragen van Mens en Milieu Ede. Op verzoek van Mens en Milieu Ede heeft het college de controversiële advocatenbrief openbaar gemaakt en deze is nu hier beschikbaar: Brief van advocatenkantoor Dirkzwager namens de gemeente Ede aan de Edese Vos, dd 15 september 2023.

Mondelinge vragen (Erik Wesselius

“De Edese Vos is een zelfstandig (onderzoeks)journalistiek platform voor en over Ede dat sinds begin dit jaar bestaat. Een paar weken geleden publiceerde de Edese Vos een artikel over problemen met het aanbieden van PMD-afval bij de WonenWij in de Rietkampen, die ook na herhaaldelijke klachten van een bewoonster nog steeds niet door de gemeente waren opgelost. Het college maakte er bezwaar tegen dat in het artikel de voornamen van enkele betrokken ambtenaren werden genoemd . In mijn vragen ga ik vooral in op wat er daarna gebeurde.

Waarom heeft het college ervoor gekozen om niet zelf met de redactie van de Edese Vos in overleg te treden, maar al in een vroeg stadium de huisadvocaat in te schakelen?

Is het college het eens met Mens en Milieu Ede dat politieke vragen, lastige vragen of controversiële vragen die door de media aan het college worden gesteld, bij voorkeur direct door de verantwoordelijke wethouder beantwoord zouden moeten worden? Graag een nadere toelichting.

Vindt het college de verstuurde juridische brief ook na de publicaties daarover door de Edese Vos nog steeds gepast? Graag een toelichting.”

Antwoorden van het college (wethouder Versteeg)

“In zijn algemeenheid maakt de gemeente zich zorgen over het afkalvende medialandschap in Nederland. Als gemeente staan wij achter een actief medialandschap. We leven in een open, vrije en democratische samenleving, en de vrijheid van meningsuiting is een groot goed. De media vervullen in deze een belangrijke functie als publieke waakhond. Iedereen die hieraan een bijdrage levert is een welkome aanvulling, wat het college betreft.

Het college is van mening dat wij als goed werkgever een belangrijke rol hebben om ons personeel te beschermen. In het artikel ging het om namen van medewerkers die geen functie hebben waarbij het voor zich spreekt dat zij openbaar gemaakt worden, zoals woordvoerders of bestuurders. Dit strookt niet met zowel de Code als Leidraad van de Journalistiek.

Daarnaast worden onze medewerkers ervan beschuldigd hun werk niet goed te doen, zonder dat zij zich kunnen verdedigen. Zeker in het huidige tijdsgewricht, waarbij social media en internet makkelijke ingangen gaan bieden tot onveilige situaties en bedreigingen vinden wij dat zeer onwenselijk. Eén van onze woordvoerders heeft de redactie van Edese Vos gevraagd de namen te verwijderen en daarbij ook aangegeven dat de medewerkers het zelf heel vervelend vonden. Na een week waren de namen nog niet verwijderd.

Nee, het college heeft hiervoor een uitvoeringsorganisatie die haar ten dienste staat. Onder andere zijn onze woordvoerders hier onderdeel van. Elke wethouder en de burgemeester heeft een woordvoerder die namens hem of haar de pers te woord kan staan. Natuurlijk vindt er afstemming, ook met ons, plaats voordat de beantwoording van lastige vragen gaat plaatsvinden.

Ja dat vinden wij en de toelichting heb ik gegeven in het antwoord op vraag 2.”

Aanvullende vraag (Erik Wesselius)

“Dank u voor de antwoorden. In uw antwoord op mijn tweede vraag zegt u dat de woordvoerder contact heeft opgenomen met de Edese Vos en heeft gevraagd om die namen te verwijderen. Toen dat na een week nog niet was gebeurd, heeft u er dus voor gekozen om die advocaat in te schakelen. Ik vind dat nog steeds erg snel. Ik vind dat een heel minimale interactie met de Edese Vos en ik vraag me af of u een volgende keer niet toch zou willen overwegen om niet meteen naar zo’n zwaar middel te grijpen van zo’n advocatenbrief?”

Antwoord wethouder Versteeg

“Nadat wij gemeld hebben dat wij verzocht hebben om de namen te verwijderen is, en dat zeg ik in mijn eigen woorden, het bericht teruggekomen van de Edese Vos dat ze hier nog op terug zouden komen. Maar na een week was dat nog niet het geval en die namen van medewerkers stonden nog steeds on line en daarom hebben wij dit middel aangegrepen.”

Commentaar Mens en Milieu Ede

Mens en Milieu Ede vindt de beantwoording van onze vragen onbevredigend, zeker nu vandaag bekend is geworden dat burgemeester Verhulst in april, toen de Edese Vos net een paar maanden actief was, bij het Openbaar Ministerie heeft gepolst of onderstaande ‘oproep tot lekken en bronbescherming’ in een e-mailnieuwsbrief van de Edese Vos strafbaar was.

In zijn email aan de officier van justitie schreef burgemeester Verhulst op 17 april 2023:

“Men noemt zich burgerjournalist maar is vooral op de gemeente gericht met veel vragen aan medewerkers en het op de korrel nemen van B&W en raadsleden.

Journalistieke principes van onafhankelijkheid, hor en wederhoor zegt men te hebben, in de praktijk is mij dat nog niet gebleken.”

en even verderop:

“Mijn zorgen zijn vooral

1) Methode en manier van bericht [Verhulst bedoelt de oproep tot ‘lekken’ in de mailnieuwsbrief van de Edese Vos] geven een beeld wat negatieve bejegening en mogelijk meer oproept richting medewerkers en politici, in een tijd dat steeds meer ambtsdragers hiermee geconfronteerd worden.”

Terecht concludeerde de officier van justitie “dat het geen haalbare kaart is om tot een succesvolle vervolging te komen en dat een aangifte geen meerwaarde heeft”. Duidelijk is dat het college indertijd met de gedachte speelde om aangifte te doen tegen de Edese Vos, en dat de motivatie daarvoor niet in lijn was met de door wethouder Versteeg afgelopen donderdag namens het college verwoorde erkenning dat “de media […] een belangrijke functie als publieke waakhond [vervullen].”

Wordt vervolgd.

Ons 25-puntenplan is er duidelijk over: geen cent meer naar de World Food Experience. Mens en Milieu Ede vindt dat de gereserveerde miljoenen beter kunnen worden besteed aan de strijd tegen klimaatverandering, bijvoorbeeld door 10.000 bomen aan te planten in de hele gemeente.

Maar voorlopig gaan de plannen voor de megalomane voedselattractie gewoon door, terwijl de kosten verder oplopen. Dat laatste bleek uit de voortgangsrapportage die Stichting WFC Experience afgelopen voorjaar aan het college van B&W stuurde. De Stichting had de voortgangsrapportage ruim vijf weken te laat ingediend en vervolgens duurde het nog eens vijf weken voordat de gemeenteraad dit stuk van het college mocht ontvangen.

Voor mij is dit aanleiding om meer informatie over de Stichting en haar verhouding tot de gemeente Ede en de provincie Gelderland boven water te willen krijgen. Daartoe heb ik zowel bij de gemeente als bij de provincie een verzoek ingediend op grond van de Wet Open Overheid (WOO).

De eerste resultaten van het verzoek aan de gemeente Ede zijn nu binnen. De oorspronkelijke versie van de voortgangsrapportage en het Rapport inzake de jaarrekening 29 januari 2020 t/m 31 december 2021 van de Stichting WFC Experience.

In de jaarrekening valt op dat er in de eerste twee jaar dat de Stichting bestaat bijna een miljoen is uitgegeven aan personeelskosten:

Uit de jaarrekening blijkt verder dat op 31 december 2021 € 6.552.306,- aan subsidie was ontvangen en er voor € 4.882.449 aan kosten is gemaakt. Dat is € 3.189.259 meer dan in deze jaarrekening verantwoord wordt. Uit de jaarrekening valt niet op te maken waar die ruim drie miljoen euro aan is besteed. Hierop heeft de Stichting intussen per e-mail toelichting gegeven:

De post van €3.189.259 bestaat uit: • voorbereidingskosten voor de bouw van het vastgoed, hierin zijn de kosten van de architect en alle adviserende disciplines opgenomen (constructeur, brandveiligheid, akoestiek, ontwerp groen, installatieadviseur, bouwkostenadviseur en dergelijke). • voorbereidingskosten voor de Experience, hierin zijn de kosten van BRC, adviseurs businesscase, inhoudelijke adviseurs, Raad van Advies en dergelijke meegenomen.

Erik Wesselius

Fractievoorzitter Mens en Milieu Ede