Poliflw

De topman van ING krijgt toch geen salarisverhoging. Een verstandig besluit. Jammer dat vooraf dit inzicht ontbrak en er grote maatschappelijke druk nodig was om het kwartje te laten vallen. Want toen ik las over die verhoging was ik verontwaardigd. Ook al is hij geen ambtenaar en zou je dus denken dat ik er als politicus en zeker als liberaal niks mee te maken heb. Maar ik vond het schaamteloos en niet passend bij onze samenleving. Was het de hoogte van het salaris? Nee, ik juich ook voor topvoetballers die meer verdienen. In Oranje dan, bij mijn PSV betalen ze dat geloof ik niet. Een ondernemer die op eigen risico een bedrijf uit de grond stampt, zich netjes aan de regels houdt en er veel succes mee heeft, mag van mij best meer dan 3 miljoen verdienen. Dus de hoogte kan het niet zijn. Was het dan de motivatie? “Hij acteert op eredivisieniveau, maar werd nog betaald op Jupiler niveau.” Ja, ik vond die motivatie lachwekkend. Wat is-ie dan zoveel beter gaan doen? Maar nee, eerlijk gezegd was ik al verontwaardigd voordat ik de motivatie hoorde. Dus dat kan de reden ook niet zijn. Nu moet je niet op je eerste reactie afgaan, maar ook na flink nadenken bleef ik het een slecht besluit van ING vinden. Een topman van een bank is namelijk niet hetzelfde als een ondernemer die met z’n eigen bedrijf risico’s neemt en dan rijk wordt. Een bank, vooral een grote bank, is vervlochten met onze samenleving. De risico’s liggen namelijk niet alleen bij de bank en haar aandeelhouders. Als het echt goed mis gaat draaien de belastingbetalers op voor het miljardengelag. Dat hebben we een paar jaar geleden wel gezien. Bij de vrijheid van ondernemen en geld verdienen, hoort ook verantwoordelijkheid nemen voor de risico’s die je voor onze samenleving vormt. Als liberaal zie ik het liefst dat deze verantwoordelijkheid door mensen zelf genomen wordt en niet door de overheid wordt afgedwongen. ING heeft het besluit teruggedraaid. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Maar wat moet je als liberaal doen als die moraal ontbreekt? Het is goed dat GroenLinks een initiatiefwet heeft geschreven en dat het kabinet voorstellen heeft aangekondigd. Dan kunnen we alles naast elkaar leggen en kijken wat het meest effectief en het beste is. Persoonlijk denk ik dat het niet per se helpt als je de minister aan tafel zet bij de salarisonderhandelingen, zoals GroenLinks voorstelt. Dan staan we straks een paar keer per jaar in de Kamer over zo’n salaris te debatteren. Mijn hoofdlijn bij het beoordelen: als het prima gaat en je geen risico’s op de samenleving afwentelt, dan bepalen de aandeelhouders maar wat het salaris is. Dan kun je als klant gewoon naar een ander als je het er niet mee eens bent. Maar bij banken zijn er wel degelijk risico’s voor de samenleving en hele grote ook. Dus moet er wel iets geregeld zijn voor die verantwoordelijkheid als het mis gaat. Het is niet goed dat de samenleving moet betalen als het misgaat en de makers van de fouten dan vrijuit gaan met hun vorstelijke beloning - die ze weliswaar ontvingen maar klaarblijkelijk niet verdienden. Je kunt de maatschappelijke functie van banken en het maatschappelijke risico als het misgaat vormgeven door bescheiden salarissen voor bestuurders. Een andere optie is dat als het mis gaat en je bank een beroep moet doen op belastinggeld, de bestuurders persoonlijk maar fijn hun hoge salaris terugbetalen. Sowieso de bonus, maar ook dat hoge salaris. Misschien is alles boven het eredivisieniveau een goed richtsnoer - en dan ben ik nog in een milde bui. Dat zal een gezond effect hebben op hun risicobewustzijn. Dat zullen bankbestuurders natuurlijk niet vrijwillig doen, dus gaan we nu uitzoeken hoe we die maatschappelijke verantwoordelijkheid het beste kunnen regelen. Want met het besluit van ING om deze verhoging terug te draaien, is het onderliggende probleem nog niet weg.