Poliflw

Volgens SP-senator Bastiaan van Apeldoorn wegen de voordelen van Noord-Macedonisch lidmaatschap van de NAVO niet op tegen de mogelijke risico’s. Toetreding kan leiden tot onnodige spanningen met Rusland, en het is nog maar de vraag of de gunstige ontwikkelingen in Noord-Macedonië op het gebied van democratie en de mensenrechten in de toekomst door zullen zetten.

Van Apeldoorn: 'Wat als de interne ontwikkeling van de jonge democratie Noord-Macedonië onverhoopt de verkeerde kant op gaat? Het NAVO-verdrag stelt dat de lidstaten geacht de vrijheid van hun bevolkingen te garanderen gebaseerd op de principes van democratie, individuele vrijheid en de rechtsstaat. Maar het lidmaatschap van de NAVO garandeert op geen enkele manier dat landen zich hier ook aan houden. De casus Turkije maakt een en ander helaas pijnlijk duidelijk. Zelfs na Turkije’s illegale invasie van Noord-Syrië staan we binnen het bondgenootschap met lege handen. Want het verdrag voorziet noch in sanctiemogelijkheden, noch in het uit de organisatie zetten van een land dat niet langer handelt in overeenstemming met het verdrag.'

Daarnaast heeft weer een verdere uitbreiding van de NAVO mogelijk geopolitieke gevolgen. Van Apeldoorn: 'De spanningen met Rusland zijn de afgelopen jaren al enorm toegenomen. Willen we dan echt doorgaan op die ingeslagen weg, richting een nieuwe Koude Oorlog met onze Europese oosterburen? En nee, ook wat de SP betreft heeft Rusland zeker geen veto ten aanzien van welke landen wel of niet lid worden van de NAVO. Maar je moet wel een reële inschatting maken van de gevolgen en dan je afvragen of je het dan die prijs waard vindt. Want wat als de zaken echt eens onverhoopt uit de hand zouden lopen op de Balkan en Noord-Macedonië een beroep doet op Artikel 5? Gaan we dan ten oorlog ter verdediging van het dan weer uitgebreide NAVO-grondgebied? En moeten we dat dan willen? Het zou veel beter zijn om in te zetten op conflictpreventie en in het geval van een onverhoopte schending van de Noord-Macedonische territoriale integriteit dit een zaak te laten zijn van de VN Veiligheidsraad.'

Deze globalisering leidt ertoe dat mensen de grip op hun leven verliezen. De lonen blijven achter bij de groei van de economie, door speculatie worden de huizenprijzen en huurprijzen opgestuwd, en doordat de winstbelasting omlaag gechanteerd wordt, moeten wij meer belasting betalen.

Op andere manieren en in verschillende vormen waren er eerder grote protestreacties op de globalisering van het kapitalisme. Rond 2000 de demonstraties van de andersglobaliserinsgbeweging, in 2011 Occuppy in de VS en in 2016 Nuit Debout in Frankrijk. Het waren momenten waarop de deur op een kier stond voor grote veranderingen. De bewegingen zijn voorbijgegaan, de ideeën zijn gebleven. Opnieuw is er momentum om de machtsverhouding tussen arbeid en kapitaal, tussen democratie en kapitalisme te veran­deren.

Zelfs in Den Haag zijn er tekenen aan de wand. Zo nam de Nederlandse regering afgelopen februari een aandeel van 14 procent in KLM. Het lijkt het begin van een koers­wijziging in het Nederlandse beleid, een breuk met wat Menno Tamminga in 2009 omschreef als ‘de uitverkoop van Nederland’. De komende jaren moet blijken of er echt sprake is van een breuk, of slechts van een hobbeltje op de weg van geglobaliseerd kapitaal.

In deze Spanning lees je kritische analyses over de globalisering van het kapitalisme en hoe een uitbreiding van democratie daar paal en perk aan kan stellen. Globalisering is een feit, maar de manier waarop is een keuze.