Poliflw

Het college heeft ons gevraagd een advies te geven over de opvang van ontheemden in onze gemeente. Bij deze de bijdrage van de ChristenUnie.

Bijdrage opvanglocaties asielzoekers

Omzien naar de noden van mensen die om welke reden dan ook vluchten uit hun land,  ligt na aan het hart van de christelijke politiek. Je kunt veel zeggen over het landelijke en europees asielbeleid. Daar hebben wij hier in de raad geen invloed op. Je kunt echter niet wegkijken van het feit dat er een mensen naar ons land komen met verschillende redenen om asiel aan te vragen. Ze zijn er en komen gewoon. De ChristenUnie heeft de principiële overtuiging dat we aan hen een humane plek moeten bieden in afwachting van hun asielprocedure. Mensen die vluchten, om welke reden dan ook, bevinden zich vaak in een afhankelijke en kwetsbare positie. Wij moeten naar hen om zien, ook dit is onze naaste.

Wij vinden dat Steenwijkerland daarin ook haar deel moet doen. Niet passief, “we zien wel een keer of de vraag komt”. Maar we moeten actief op zoek gaan naar mogelijkheden binnen Steenwijkerland en deze ook aanbieden aan de regio. Op uw vraag of we hieraan voorwaarden willen verbinden aan tijd of aantal, konden wij lastig antwoord geven. Wij willen dat u de insteek van ruimhartigheid kiest. Binnen de voorwaarden ruimhartig zijn. En ga heel zorgvuldig om in de communicatie met de omwonenden van de plek/ plekken die worden aangewezen. Wij hebben daarnaast veel maatschappelijke organisaties in onze gemeente die hun steentje zouden willen en kunnen bijdragen bij deze opvang. Betrek actief het lokale netwerk hierbij.

Voorzitter,

In de afgelopen jaren is er binnen Steenwijkerland veel gebeurd. Er zijn inwoners en bedrijven die zelf initiatieven ontplooien in de energietransitie. Een goed begin, want Ik BEGIN, is de slogan binnen onze gemeentegrenzen.

De energietransitie: een containerbegrip die bestaat uit vele losse puzzelstukjes. Verminderen van gebruik, opwekken dicht bij huis, elektrificeren, warmtetransitie, investeringen circulair. Het een is niet belangrijker dan het andere: alles moet voor een duurzame en hoopvolle toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen. We hebben de aarde uitgeput de afgelopen decennia. Als we zo blijven leven, hebben we drie en een halve aarde nodig.

Vandaag gaan we het enkel hebben over het opwekken van (wind)energie. Dit is, zoals al gezegd, één van de puzzelstukjes. Maar wel een hele belangrijke. We worden uitgedaagd in de RES regio om met grote plannen te komen. Plannen die onderaan de streep ook daadwerkelijk een verandering opleveren. En we worden niet alleen uitgedaagd: we zien ook een brief van de provincie waarin stelling wordt genomen. Houden we eigen regie of geven we ons over aan de besluiten van de provincie?

Het college stelt ons 4 vragen. Ik zal onze adviezen meegeven.

Moeten er gebieden aangewezen worden voor grootschalige windopwek: Ja. Maar hoeveel zoekgebieden dan? En hoe zit het met de verdeling van zon en wind?

De discussie over windenergie willen we niet los zien van de discussie over zon op land. De ChristenUnie heeft altijd gepleit voor een mix. Gezien al onze andere opgaven, is wat ons betreft de verhouding in deze mix wel aan het verschuiven. Zon op land heeft veel hectares land nodig. Land dat niet meer gebruikt kan worden voor de woningbouwopgaven, voor de kringlooplandbouw, voor natuurherstel. We moeten dus bij zon op land kritisch zijn welke grond we in gaan zetten. We zijn benieuwd of het college daar ook iets mee gaat doen bij de herijking van het zon op land-beleid. Vanwege de opgaven in ons buitengebied, moeten we misschien wel toewerken naar de verhouding 70/30% of 80/20% wind/zon.

Het opwekken via zon en wind ziet de ChristenUnie als bron voor de komende 20 jaar. We stellen voor om in eerste instantie twee zoekgebieden aan te wijzen. Wetende dat in de toekomst dit misschien nog uitgebreid moet worden. Want het stopt niet bij het Res-bod 2.0. Er is nog meer nodig om energieneutraal te worden.

Lokaal eigenaarschap: voor 100% met een vorm van sociaal beleid

Voor de ChristenUnie is het ook belangrijk om het heft in eigen hand te houden. Eigen regie en niet overgeleverd worden aan de provincie. We willen zelf grip houden. Lokaal kunnen we bijvoorbeeld ook regels stellen ten aanzien van lokaal eigenaarschap. Voor de ChristenUnie gaat het dan om 100% lokaal eigenaarschap, zodat we zeker weten dat initiatieven vanuit ons eigen gebied komen. Daarbij nog wel een aanvullend idee: we willen binnen dit lokale eigenaarschap ook ruimte voor ons sociale gemeente zijn. Binnen de entiteit van het lokale eigenaarschap willen we dat er ook nagedacht wordt over hoe ook inwoners met een kleine beurs deel kunnen nemen aan dergelijke projecten.

In december ’21 heeft het college een masterplan bij ons neergelegd voor een nieuw museum in de binnenstad van Steenwijk. In dit museum worden bestaande musea en de galerie ondergebracht. De ChristenUnie was zeer kritisch op dit plan: te veel vierkante meters, in panden op de markt die oud zijn (wat kom je daar wel niet tegen als je eenmaal gaat verbouwen) en het verhaal achter het museum begrepen we niet. Het gebruiken van de Spijkervetstallen kon onze waardering wel krijgen. Het college heeft dat plan getoetst bij een adviesbureau en op basis van die adviezen ligt er nu een ander plan.

Afgeslankt, minder personeel, helder beeld van wat het voor museum is. Een nieuw plan die de ChristenUnie ook veel beter vindt. In de Spijkervetstallen met een stukje nieuwbouw erbij. Wat dat betreft staan we volledig achter deze mooie plannen! Een impuls voor de binnenstad, maar ook een duidelijke verbinding naar de andere museau in onze gemeente. 

Te ambitieus?

Als je het doet, doe het dan ook goed. Wij noemen het nieuwe plan niet te ambitieus. Alleen, er zitten wat betreft kosten nog wel een aantal onzekerheden in. Die gaan o.a. over betalende bezoekersaantallen en het verwerven van fondsen. We hopen in de toekomst hier meer grip en zekerheid in te kunnen krijgen. Daarvoor moeten volgende stappen in het proces worden gezet.

Nog meer plannen voor Steenwijkerland

Nog los van een aantal financiële onzekerheden en risico’s willen wij het plan integraal afwegen. Het gaat tenslotte wel om een investering van bijna 6 miljoen, waarbij we jaarlijks op de begroting een bedrag van meer dan € 200.000 extra voor de exploitatie en kapitaalslasten terug zien. Het museum is niet het enige grote plan voor Steenwijkerland. Voor de ChristenUnie is investeren in onze basisscholen, maar ook de VO-school in Steenwijk prioriteit. Daarnaast hopen we ook nog nieuwe ontsluitingswegen in Blokzijl en Ossenzijl te realiseren. En zeer belangrijk vindt de ChristenUnie dat ons sociale beleid blijft staan, we gaan niet minderen op ons armoede- en minimabeleid.

We gaan alle afwegingen doen bij de bespreking van de Perspectiefnota. Dan zien we alle plannen samen en kunnen we keuzes maken.

Afgelopen raadsvergadering had één van de partijen in de raad een interpellatie aangevraagd. Via dit raadsinstrument kun je de wethouder bevragen over een actueel onderwerp dat niet op de agenda staat. Het onderwerp was het dossier Icebear, een bedrijf in Steenwijk die onder andere palletblokken produceert. Bij dit productieproces zijn er zorgen bij omwonenden over de gezondheidsrisico's en wordt er veel overlast ervaren (geur, geluid, stof).

Maandag, voorafgaande aan de raadsvergadering, hebben wij de werkgroep Stop Overlast Icebear uitgebreid gesproken. Jantina Drijfhout heeft namens de ChristenUnie de volgende bijdrage gedaan. De volledige behandeling van dit onderwerp in de raad is terug te zien op de website van de gemeente: https://steenwijkerland.bestuurlijkeinformatie.nl/Agenda/Index/2666e79e-2af8-4d68-8ec6-2cf2ccc3740c

In Februari van dit jaar vierde STAVIB (Stichting Aangepast Vervoer in voormalig Brederwiede) haar 40-jarig bestaan.

Boxum: “Deze vrijwilligersorganisatie is niet meer weg te denken in Vollenhove en omgeving. Vele vrijwilligers zijn dagelijks in de weer met het organiseren om de mindervalide inwoners naar hun bestemming rijden met de vier (rolstoel)busjes”. Een blijvend fantastisch initiatief vindt de ChristenUnie! “Een organisatie met zo’n lange geschiedenis in onze gemeente verdient namens de ChristenUnie een pluim”, aldus Boxum.

ChristenUnie raadslid Henk Boxum reikte de pluim uit aan voorzitter Henk Veldkamp en sprak de hoop uit dat STAVIB tot in lengte van dagen dit vrijwilligerswerk kan blijven voortzetten.Zij voorzien in een grote behoefte om vervoer voor deze groep inwoners naar familie, vrienden of voor een ziekenbezoek mogelijk te maken.

----

Foto: Henk Boxum reikt pluim uit aan voorzitter Henk Veldkamp in aanwezigheid van de bestuursleden Doorenspleet, Lindenberg en Eekman.

De vergadering startte met een presentatie over het gehouden onderzoek naar hoe de gemeente in de Tweede Wereldoorlog en daarna om is gegaan met de onteigening en het rechtsherstel van goederen van de in de gemeente woonachtige Joden. Een onderzoek, opgeschreven in een zeer leesbaar verhaal, waar je stil van wordt. Het is goed dat de gemeente dit onderzoek heeft laten uitvoeren. Het is een stuk geschiedenis van Steenwijkerland dat vertelt moet worden.

Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP)De gemeente wil de komende jaren flink investeren in het renoveren en nieuwbouwen van scholen. Voor de ChristenUnie heeft deze investering hoge prioriteit. We zijn blij dat in het nieuwe IHP nadrukkelijk wordt gezegd dat scholen het recht hebben om hun eigen identiteit te behouden en dat kleine scholen niet als ongewenst worden aangewezen. Wel moet er nagedacht worden hoe we ook in de toekomst met deze kleine scholen om moeten gaan. Voor de ChristenUnie is het belangrijk dat kinderen naar school kunnen in het dorp waar ze opgroeien. Maar hier zullen wel strategische keuzes in gemaakt moeten worden. Is dit ook altijd haalbaar? We willen heel graag de stap maken van Bijna Energieneutrale (BENG) scholen naar Energieneutrale (ENG) scholen. Ieder nieuw project van de scholen komt langs de gemeenteraad voor besluitvorming. Wij willen in het voorstel dan terugzien in hoeverre er energieneutraal gebouwd wordt en wat eventueel nodig is om nog een stap verder te gaan. Zijn er obstakels / belemmeringen bij de schoolbesturen om deze laatste stap te bekostigen, dan willen we dat de gemeente meedenkt in mogelijkheden om het alsnog te realiseren. Ook vinden we het heel belangrijk dat het uitgangspunt is om scholen onder één dak te bouwen, met daarbij ook de kinderopvang. En dat daarnaast naar de opgaven in het dorp wordt gekeken welke faciliteiten nog meer toegevoegd zouden kunnen worden aan het nieuwe gebouw. De uitkomst hiervan zou voor ieder dorp verschillend kunnen zijn.

Geen kind zonder ontbijt naar schoolD66 diende een motie in die wij, na uitleg over de inhoud van de motie en na toezeggingen van de wethouder, konden ondersteunen. Scholen en gemeente moeten met elkaar in gesprek gaan over de toenemende zorgen dat steeds meer kinderen zonder ontbijt naar school gaan. Wat kunnen de scholen hierin betekenen en wat kan de gemeente hierin betekenen. De oplossingen moeten in samenwerking tot stand komen, ook omdat de reden zo verschillend kan zijn. 

Actie GIRO 555De VNG heeft gemeenten opgeroepen om een euro per inwoner te doneren aan Giro 555 voor hulp aan Turkije en Syrië nadat deze landen getroffen zijn door een grote aardbeving. Wij hebben deze oproep van harte ondersteund. De omvang van deze ramp is enorm en was voor ons reden, ondanks dat je je de vraag kunt stellen of je hiervoor lokaal belastinggeld moet inzetten, om met dit voorstel mee te gaan. De gehele raad heeft met dit voorstel ingestemd.

Tijdens het tweede gedeelte van de begrotingsvergadering staan de ingediende amendementen en moties centraal. De ChristenUnie heeft hier ook een aantal van ingediend.

Amendement actieprogramma Vitale Ouderen: De vergrijzing in Steenwijkerland is niet te stoppen. Ook het college ziet dit als één van de belangrijkste opgaven, maar had hier geen doelstelling aan gekoppeld voor de komende jaren. Landelijk zijn er allerlei ontwikkelingen die maken dat we de komende jaren veel van onze vitale ouderen gaan vragen, denk hierbij aan de transformatie-agenda, samengevat als ‘meer zelf, meer thuis, meer digitaal (als het kan). In onze gemeente kennen we goede voorbeelden van allianties die samenwerken aan een actieprogramma voor een specifieke doelgroep. Daarom hebben wij met een amendement de tekst in de begroting aangepast en is het uitwerken van een actieprogramma een doelstelling geworden. Dit amendement is aangenomen. Motie communicatie woningbouw: We ontvangen regelmatig signalen van groepen bewoners die willen weten hoe het nu staat met de planning voor het bouwen van woningen in hun dorp. Wij hebben het college opgeroepen om voor 1 januari 2023 met al deze dorpen via de plaatselijke belangen een afspraak te plannen om hierover meer duidelijkheid te geven. Deze motie is aangenomen. Motie pakket stimuleringsmaatregelen bij het nog op te stellen klimaatplan. Het college komt met een klimaatplan. De verandering in het klimaat vraagt ook aandacht en investeringen van inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Wij willen weten welke stimuleringsmaatregelen er landelijk en provinciaal zijn om daarna binnen de raad een gesprek te kunnen voeren welke stimuleringsmaatregelen wij nog meer willen nemen in onze gemeente. Hierover willen wij het college adviseren, voordat het klimaatplan definitief wordt vastgesteld. Deze motie is aangenomen.

Naast deze amendementen en moties zijn wij ook mede-indiener geweest van een aantal andere amendementen en moties.

Amendement ouderenfonds. De gemeente heeft een jeugdfonds en een ouderenfonds. Via dit fonds kunnen jongeren en ouderen meedoen met sport en muziek en culturele activiteiten. Het bedrag voor beide fondsen is verschillend. En dit vinden wij gek. Want als je 18 wordt, val je opeens terug in het bedrag dat je krijgt. Daarom is het voorstel gedaan om beide bedragen gelijk te trekken. Motie nieuwe voedselsystemen. De PVDA diende een motie in voor het mogelijk maken van nieuwe voedselsystemen zoals burgerboerderijen. De strekking van de motie was echter dat de gemeente hierin het voortouw zou moeten nemen. Na overleg met de PVDA hebben we samen de tekst van de motie aangepast en roepen we het college op om initiatieven voor nieuwe vormen van voedselsystemen te omarmen en actief mee te werken – binnen wet- en regelgeving – aan deze initiatieven en eventueel financieel te ondersteunen voor de opstart vanuit beschikbare fondsen.

Naast deze amendementen en moties hebben we ook ingestemd met voorstellen voor een klanttevredenheidsonderzoek na Ruimtelijke Ordeningsprocedures, een pilot in Kuinre ten behoeve van de leefbaarheid, waar mogelijk te kijken naar meer samenwerking / koppelkansen voor sportaccommodaties bij de gebiedsgerichte aanpak,  prioriteit geven aan bouwen voor lokale behoeft als de nieuwe wetgeving er door is, een informatiebrief over de ontwikkelingen in de binnenstad van Steenwijk en het Steenwijkerdiep.

Ook in ons natuurrijke Steenwijkerland maken schapenhouders en andere dierenhouders zich ongerust over de aanwezigheid van de wolf.We konden hem volgen in de Barsbeker Binnenpolder en weten dat ze in het Kuinderbos ook aanwezig zijn.

Via een motie van het C.P.B. werd de raad onder andere gevraagd om, via de provinciebesturen, aan te kloppen bij de Europese Commissie met het verzoek opnieuw te bekijken of de beschermde status van de wolf wel past anno 2022. Als ChristenUnie begrijpen we de emotie van onze inwoners als hun schaap of hun dier door een wolf wordt gedood. Toch is de nieuwe realiteit dat de wolf zich opnieuw vestigt in Nederland.Daarom pleit de ChristenUnie in de Staten (Overijssel/Drenthe) dat schade vergoed moet worden, aanvragen daarvoor gemakkelijk moeten zijn en dat preventieve maatregelen (bijvoorbeeld hekwerken of afrastering) ook vergoed moeten worden. De oproep van het C.P.B. leek de ChristenUnie niet zinvol. Wethouder Harmsma gaf aan in gesprek met de Provincie Overijssel daarvoor te hebben gepleit en dat subsidiemogelijkheden daarop aangepast moeten worden.

Zoek ook in Overijssel – en dus ook in Steenwijkerland - naar een goede balans tussen de nieuwe realiteit van de aanwezigheid van wolven en het vergoeden van schade en noodzakelijke preventieve maatregelen om dieren van onze inwoners te kunnen beschermen tegen de wolf.

Henk Boxum, november 2022.

Foto Credits: DALL·E 1 (https://openai.com/dall-e-2/#demos)

Fractie maakt waardevolle ronde door de Kop van Overijssel

De provinciale fractie van de ChristenUnie stak woensdag 2 november ‘de kop’ op met een werkbezoek aan een uniek Overijssels gebied. Op drie locaties in Steenwijkerland lieten de fractieleden zich informeren over verschillende actuele onderwerpen. Onze partijgenoten van ChristenUnie Steenwijkerland ontvingen de voltallige Statenfractie in Ossenzijl in het Nationaal Park Weerribben-Wieden.

Na kennismaking trapte Wim Liesker af met een presentatie over een belangrijke kwestie die het dorp al jaren bezighoudt. Als voorzitter van Plaatselijk Belang Ossenzijl maakt hij zich met medestanders hard voor een nieuwe randweg om verkeersinfarcten, vaak in toeristisch seizoen, te voorkomen in de toekomst. Liesker nam ons mee in het proces dat na veel hobbels richting een geslaagd einde gaat. ‘De dubbele flessenhals’ bij de centrale ophaalbrug zorgt al lang voor veel verkeersdrukte: “Het dorp loopt zomers vast op weg én water.”Plaatselijk Belang kwam in 2019 in actie. Liesker: ”We moesten uit de krant vernemen dat de gemeenten bij ons een transferium ging bouwen om toerismestromen te verleggen.”Dat bewoners niet eerder waren betrokken bij de plannen bleek een ‘schoonheidsfoutje’. Liesker: “Er was verontwaardiging, het gaat om ons dorp.” Meer toeristen naar Ossenzijl is niet het probleem, maar dan wel met minder verkeer dwars door het dorp. Zo ontstonden de gesprekken met de gemeente over de randweg-optie, waar inmiddels na hard werken een intentieverklaring voor ligt.

Liesker: “We hebben nu de mooie situatie dat we met Gemeente, Provincie en Staatsbosbeheer een totaalplan hebben inclusief een ecologische verbindingszone.” De Provincie is kartrekker van die groene verbinding tussen Weerribbben-Wieden en natuurgebied Rottige Meente, iets ten noorden in Friesland. Fractievoorzitter Renate van der Velde sprak namens de fractie haar waardering uit voor alle geleverde inspanningen van Plaatselijk Belang Ossenzijl.

In het huidige bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer vertelde projectleider Theo de Bruin over een belangrijk onderdeel wat betreft de toeristische ontwikkeling van de Weerribben-Wieden. Hij werkt aan de voorbereidingen van het European Wetland Center, een moderne duurzame ontmoetingsplek op de plek van het huidige bezoekerscentrum. De Bruin: “We gaan hier bouwen aan ‘het huis’ van het nationaal park”. Hij toont fraaie schetsen en voorbeelden hoe met lokale middelen als hard geperst turf en riet een nieuw centrum wordt gebouwd.

De tweede stop van de dag was in Blokzijl, waar we werden onthaald door wethouder Marcel Scheringa. Ook daar speelt verkeersproblematiek, maar dan in de kern van het historische centrum.Zwaar verkeer door nauwe straatjes levert voor verkeerstechnische uitdagingen. Ook in Blokzijl zou een nieuwe weg om het centrum eventueel oplossing kunnen bieden.We maakten samen met de wethouder een wandeling door het schitterende stadje en bespraken de zorgen van bewoners, ondernemers en gemeentebestuur.

In de Gieterse polder waren we daarna te gast op het imposante agri-bedrijf van Pieter Winter. Met een presentatie op zijn kantoor liet Winter zien hoe hij zich als breed georiënteerde veehouder/landbouwer ondernemend ontwikkelt. Met meer dan twintig werknemers in dienst houdt hij Agro Giethoorn draaiend. Hij verbouwt frietaardappelen voor ’s werelds grootste fastfoodketen en ook de marktleider in de chips haalt een substantieel deel van de piepers bij Winters bedrijf. Daarnaast houdt hij ook pluimvee. Wat echt in het oog springt is de energiehuishouding van het bedrijf. Met vier mestvergisters heeft Winter een biogasinstallatie op zijn erf wat onderdeel is van een innovatieve kringloop. De kippenstallen vragen stroom en warmte, maar leveren ook energie in de vorm van mest. Daarmee wordt in combinatie met onder meer restproducten van aardappelen energie opgewekt voor het bedrijf. Voor ons als politici was dit bedrijfsbezoek erg leerzaam. Statenlid Sybren Stelpstra: “Het is goed om dit soort verhalen en praktijken te kennen, met name voor de gebiedsgerichte aanpak wat betreft stikstof.”

We zijn de lokale ChristenUnie-fractie, Jantina Drijfhout en Henk Boxum, heel dankbaar voor het ontvangst en de rondleiding door hun gemeente. Werkbezoeken stonden als gevolg van coronamaatregelen lange tijd op halt. We merkten tijdens het bezoek aan Steenwijkerland opnieuw hoe belangrijk het is om de provincie in te gaan en vanuit inwoners zelf de verhalen te horen.

Voorzitter,

Het is iedere keer weer onvoorstelbaar hoeveel geld er binnen onze gemeente omgaat. Er rust wat dat betreft een zware last op onze schouders. Wijsheid om hier mee om te gaan. Zeker als we kijken naar al die individuele inwoners van Steenwijkerland die de kachel lager of uit hebben gezet omdat de energiekosten niet meer betaalbaar zijn of die maaltijden overslaan omdat de kosten in de supermarkten zo gestegen zijn.

Als ik kijk naar de maatschappij van vandaag, dan kan het niet anders dan dat 2023 het jaar van barmhartigheid moet worden. Het jaar van omzien naar elkaar, want iedereen telt. Elkaar helpen en ondersteunen waar nodig.

We hebben als gemeente grote opgaven. Energie-armoede, bedrijven die omvallen, overvolle asielzoekerscentra, Oekraïners die nog niet veilig terug kunnen naar hun eigen land, Steenwijkerlanders die geen huis kunnen vinden, boeren die nog steeds in onzekerheid zitten wat de stikstofplannen voor hen voor gevolgen hebben. Onmacht en onrecht op allerlei gebied. En ondertussen ook allerlei uitdagingen die we het hoofd moeten bieden: de uitputting van de aarde en de natuur, klimaatverandering, houden we droge voeten, zakt ons huis niet weg? Arbeidsmarktkrapte, zorginfarcten.

Voorzitter, de ChristenUnie zal nu en in 2023 alle voorstellen van het college toetsen aan de criteria ‘Aandacht voor wat écht telt!. Jij telt, iedereen telt. Onze titel van het verkiezingsprogramma. Wij willen dat sterke schouders de minder sterke schouders dragen. We zijn met elkaar verantwoordelijk dat iedereen in onze gemeente kan zeggen: het is goed wonen, werken en recreëren in Steenwijkerland.

In het oude Israel bestond wetgeving die in de bijbel is opgetekend. Wetgeving waar ik bij het schrijven van deze algemene beschouwing aan moest denken. Akkers mochten niet tot aan de rand gemaaid worden. En wat na het maaien op het land bleef liggen, mocht ook niet door maaiers bijeengeraapt worden. Alles wat na de oogst achterbleef moest worden overgelaten aan vreemdelingen, weduwen en wezen. In feite dus het armoede en minimalbeleid in die tijd. Omzien naar de ander.

Voorzitter, in onze voorbereiding hebben wij op twee onderwerpen vragen gesteld intern. Eén was om de kostendelersnorm voor jongeren onder de 29 te laten vervallen, vooruitlopend op veranderende wetgeving. Wat bleek, hier is binnen Stwl al sprake van. Daarnaast wilden we een naar een pauzestop voor mensen in de schuldhulpverlening. Dit is echter niet mogelijk, maar we zijn bijgepraat over de overgang van de GKB naar een nieuwe partij wat een versnelling gaat opleveren in het oppakken van de hulpvraag. Twee voorbeelden die laten zien hoe Steenwijkerland omziet naar de ander. Oog heeft voor haar inwoners. Voorzitter, kunnen wij van de wethouder een toezegging krijgen dat ze ons op korte termijn middels een informatienota of werkvergadering meeneemt in deze wijziging rondom de uitvoeringsorganisatie schuldhulpverlening?

Voorzitter, om onze idealen te verwezenlijken moeten we onze middelen op een goede wijze inzetten.

Daarom wil ik een aantal opmerkingen maken over de begroting 2023 als een korte algemene financiële beschouwing:

de septembercirculaire 2022 meegerekend hebben we een ongekend positief saldo, een forse bestedingsplan, uitbreiding formatie voor beleidsintensivering, meer geld voor onderhoud en beheer openbare ruimte en het fietsplan. Daarnaast nog de reservering voor de twee rondwegen en tel daarbij de reservering op via de NJN voor ondersteuning aan maatschappelijke instellingen. Wat is dit een florissant beeld!

2026 en verder zijn nu nog echt financieel onzekere jaren. We hopen, met alle investeringen in het vooruitzicht, dat we hier snel duidelijkheid over krijgen.

Voorzitter, als laatste wil ik nog wat acht opmerkingen plaatsen over de begroting en wat onze verwachtingen zijn voor de komende jaren. Ik zal hier ook onze mogelijke moties inleiden.

We herkennen in de voorliggende begroting de keuzes die gemaakt worden als afgeleide van ons verkiezingsprogramma en coalitieakkoord, zoals meer aandacht voor duurzaamheid en klimaatverandering. We moeten de komende vier jaar meer en andere stappen zetten dan afgelopen jaren. We hebben ook het gevoel dat de wind in deze raad daar ook wat anders over is gaan waaien. Dat we elkaar ook meer en beter gaan vinden op dit thema. Wel dienen we een motie in rondom het nog op te stellen klimaatakkoord.

U weet dat wij ons heel erg druk maken over alle ontwikkelingen in en rondom onze natuurgebieden, landbouw en rietsector. En dan met name daar waar de provincie aan het stuur zit. Het is voor ons belangrijk dat de komende vier jaar hier aanmerkelijk meer aandacht voor komt. We moeten meer zelf de regie nemen en samen met gebiedspartners afstemmen en communiceren hoe provinciale plannen uitpakken voor agrariërs en riettelers.

De aandacht voor fietsen in onze gemeente zien we ook terug in de begroting. Er komt nog een fietsplan, wat ons betreft wordt dat een ambitieus fietsplan. En zetten we echt een stip op de horizon als het gaat om een goede plek op het zijn van de fietsgemeente van Nederland.

Wat betreft het voorstel voor de musea verwachten wij van het college een voorstel met (keuze)alternatieven. We hopen dat de wethouder dat kan toezeggen. Wat betreft de VO-school hopen we in het voorstel duidelijk de keuzes terug te vinden die we mogelijk hebben als het gaat om basis, luxe en luxer. We hopen ook dat de wethouder dat kan toezeggen.

Het actieplan energie-armoede moet worden opgesteld. Kan de wethouder toezeggen dat dit op korte termijn gebeurd? Want veel van onze inwoners kunnen niet meer wachten. En kunnen wij het plan ontvangen als die gereed is?

In het bestuursprogramma Bouwen missen we de actie dat er nog een goede planning moet komen welke kern wanneer aan de beurt is en hoe deze afwegingen gemaakt wordt. Wanneer kunnen we dit tegemoet zien? Onze inwoners hebben recht op duidelijkheid. Daarom dienen we een motie in.

We voegen middelen toe voor het betalen van de energie van gemeentelijke gebouwen. De ChristenUnie mist hierbij echter de ambitie om gewoon het energieverbruik naar beneden te brengen, los van duurzaamheidsmaatregelen. Wat is het plan hiervoor?

Als laatste voorzitter willen we aandacht voor vitale ouderen. We missen concrete actie op dit punt terwijl het wel een van de zes speerpunten is in het programma samenredzaam. Ook daarom dienen we een motie in.

Voorzitter, ik wil het college en ons als raad veel wijsheid en zegen wensen om in deze tijd van vele uitdagingen en crisissen naar de ander te blijven omzien.