Onze fractievoorzitter, Ellen Out, pleitte in de algemene beschouwingen onder andere voor versnelling van maatregelen tegen klimaatverandering en voor maatregelen tegen de gevolgen daarvan (droogte, hitte, wateroverlast, Japanse duizendknoop en eikenprocessierups). Complementen werden gemaakt voor het zorgvuldig en open proces om te komen tot verantwoorde bezuinigingen op de zorg. Daarbij wordt de positie van vrijwilligers, mantelzorgers, verenigingen en buurthuizen versterkt. Zij vormen de fundering van onze Edese samenleving.
De afgelopen twee weken debatteerde de raad over de perspectiefnota. Daarin worden de plannen op hoofdlijnen voor de komende jaren gepresenteerd en wordt de financiële dekking besproken. Vorige week waren de themadebatten. Daarin vroeg GroenLinks ook aandacht voor veiligheidsmaatregelen op de N224, verbetering van de luchtkwaliteit in onze gemeente, de realisatie van meer sociale huur en goedkope koopwoningen, de kansen voor woningbouw door te streven naar een mix van woningen en bedrijven op bedrijven-terreinen. Daarnaast vraagt GroenLinks om een goed burgerparticipatieproces om de invulling van Noord- en Zuidplein rond het nieuwe NS-station te regelen. “Hopelijk wordt het dan net zo’n succes als de invulling van ons marktplein”.
Lees verder voor de totale bijdrage van onze algemene beschouwingen…
Hierbij de totale tekst van de algemene beschouwing van GroenLinks:
Voorzitter,
‘Aan het eind van m’n geld houd ik altijd een stuk maand over’
Voor veel minima is deze uitspraak van Loesje helaas dagelijkse realiteit. Voor andere mensen is het soms moeilijk voor te stellen wat dit betekent. Maar langzamerhand lijken we als gemeente(n) in een zelfde schuitje te zitten. Wij krijgen vanuit o.a. het Rijk steeds meer taken met steeds minder dekking. De belangrijkste en meest in het oog springende daarvan is het SD maar we zien het ook bij de OddV, VGGM, Passend Onderwijs, inburgering statushouders... Structureel te weinig inkomsten voor te veel kostenposten. Net als in een minimagezin.
Maar: je kunt geen eisen stellen zonder goed te faciliteren. De rekening verschuiven naar anderen, hetzij in het heden, hetzij in de toekomst is uiteindelijk de oplossing niet. (Wij bereiden een Motie Begrotingsevenwicht voor met als strekking een oproep Rijk en Tweede Kamer tot voorspelbaar en betrouwbaar financieel beleid)
Het jaarlijkse gepuzzel om de begroting rond te krijgen gaat steeds meer aandacht, tijd en geld kosten. En dus stress. Er moeten pijnlijke en impopulaire keuzes worden gemaakt. Met het risico dat een korte termijn bezuiniging op lange termijn de situatie alleen maar slechter maakt.
Belangrijk is dus dat er verstandige, gezonde en duurzame keuzes worden gemaakt. Het pakket dat nu voorligt is wat GL betreft redelijk in evenwicht…..
Toch moeten we waken voor korte termijn keuzes als te weinig geld en menskracht voor energietransitie, klimaatadaptatie, luchtkwaliteit. Noodgedwongen gemaakt maar niet de ‘verstandigste’ keuze... De lasten worden deels verschoven naar anderen: onze inwoners, vrijwilligers, mantelzorgers en zorgaanbieders. Maar ook naar de natuur en het klimaat.
Klimaatadaptatie
De gevolgen van klimaatverandering hebben wij vorige zomer aan den lijve ondervonden. Dit jaar hebben we al de heetste junimaand ooit achter de rug.
Bij mij thuis zorgen meerdere bomen voor een heerlijk koele omgeving. Ik gun dat iedereen. Dat betekent dat we minder moeten kappen en snoeien en meer moeten aanplanten. Eindelijk begint de wal het schip te keren en raken inwoners en organisaties als Natuurmonumenten doordrongen van nut en noodzaak van bomen. Wij van GL zijn niet meer de enige boomknuffelaars. We moeten zoveel mogelijk van de natuur afblijven en niet alles naar onze hand zetten maar kijken naar wat de natuur nodig heeft. Naast schone lucht, zuurstof en koelte biedt het groen ook ruimte voor de versterking van biodiversiteit. Meerdere vliegen in één klap.
We worden vandaag de dag geregeerd door Den Haag maar ook door het weer, de Japanse duizendknoop en de eikenprocessierups.
Om bepaalde ingrijpende keuzes niet te hoeven maken worden belangen en verworvenheden nog fanatiek verdedigd maar in het licht van het klimaat is dit het ultieme achterhoedegevecht. 130 rijden, goedkoop en vaak vliegen, vuurwerk, houtstook, terrasverwarming. Oplossingen die relatief weinig kosten zoals isolatie, optimaal investeren in echt hernieuwbare energie of rekeningrijden worden consequent omzeild. We proberen vooral te interveniëren aan het eind van de rit en hebben we onze hoop gevestigd op innovatie. Maar we moeten aan de voorkant fundamenteel andere keuzes gaan maken en anders gaan leven. Ook hier in Ede moeten we dit debat serieus gaan voeren. De aarde heeft ons niet nodig maar omgekeerd is dat dus wel het geval!
Energie
Ambitieniveau en snelheid zullen drastisch omhoog moeten gezien de laatste inzichten. Terwijl wij nu al niet bepaald hard gaan mbt nota bene onze eigen (minimale) doelstellingen. Ook hier, tegen beter weten in, verzet. Met wetten en praktische bezwaren maar ook met een soms oneigenlijke discussie waarmee wordt vermeden het beest in de bek te kijken.Zodra het concreet wordt haakt men af. Windmolens en zonnevelden zijn inderdaad niet mooi en niemand zit er in feite op te wachten. Maar ze zijn hoogst noodzakelijk dus laten we met elkaar proberen het op een goede manier voor elkaar te krijgen!
En nogmaals: laten we daarbij ook stevig inzetten op het terugdringen van gebruik dmv gedrag. Hier is tot 10% reductie mogelijk.
Onze fractie vindt het onbegrijpelijk dat het college de motie ‘Zonnepanelen op nieuwe bedrijfspanden’ niet uitvoert. Het draagvlak voor (noodzakelijke) zonnevelden hangt een-op-een samen met hoe de daken worden benut.
Lastenverzwaring
Dat het afvalstoffen systeem niet dekkend is en dat daardoor de heffing omhoog moet, is goed uit te leggen. Dit heeft ip niets met het diftarsysteem te maken. We hebben weliswaar geadverteerd dat het goedkoper zou zijn maar we verkopen dus eigenlijk onder de kostprijs. Geen ondernemer zou hier in trappen. Inwoners moeten dit kunnen begrijpen. Zij kunnen ook op een andere manier hun afval en dus kosten omlaag brengen. De vervuiler betaalt.
Graag zouden wij de discussie voeren over inzetten op minder plastic. We noemen het dan wel grondstof maar het is toch eigenlijk idioot dat dit nog steeds de grootste bulk is en gratis wordt afgevoerd terwijl de aanvoer evenzo hard doorgaat.
De lasten voor onze inwoners mogen van sommige partijen niet omhoog. Ze hebben het dan over geld, dus over afvalstoffenheffing of ozb. Maar volgens GL zijn de lasten in feite allang omhoog en blijven ze stijgen. Steeds meer verwachten wij van onze inwoners dat ze hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Wat GL betreft niet meer dan terecht. Maar inmiddels worden zij ook geacht de verantwoordelijkheid van anderen en zelfs van de overheid over te nemen.
Nulde lijn versterken
Onze inwoners, vrijwilligers, mantelzorgers, verenigingen, buurthuizen. Bij elkaar vormen zij de fundering van onze samenleving. Deze moet stevig zijn. We kunnen daarbij iedereen gebruiken, ongeacht kleur, afkomst, beperking, religie, geaardheid. Als mensen zich welkom, gesteund en deel van het geheel voelen, zijn zij tot veel bereid en in staat. Voor deze sociale basis wordt een miljoen extra uitgetrokken en daar zijn wij heel blij mee.
De nuldelijn versterken is in feite preventie in de ware zin des woords. Daarnaast moeten we voorkomen dat er überhaupt problemen kunnen ontstaan. Goed onderwijs, goede zorg, werk, betaalbaar en passend wonen, een sociaal netwerk, financiën op orde. Zodat er ooit geen armoede meer is. En Kleding- en Voedselbank overbodig. Zijn zijn voor nu helaas noodzaak. Zij verdienen optimale ondersteuning van de gemeente.
Goede zorg voor al onze inwoners en vooral voor de meest kwetsbaren staat voorop. Daarbij moeten wij enerzijds bemoeizucht voorkomen en anderzijds tegemoet komen aan de behoefte. Dit vereist fijngevoeligheid en nabijheid maar ook gepaste afstand. Het pakket maatregelen dat er nu ligt kan vooralsnog grotendeels op onze steun rekenen. Veel moet nog worden uitgezocht en op (kosten)effectiviteit worden beoordeeld.
Twee maatregelen zijn wat GL betreft echter nu al niet acceptabel. Zij zijn niet in lijn met de uitgangspunten dat kwetsbare mensen worden ontzorgd, dat de kwaliteit niet wordt aangetast en dat we alleen maatregelen goedkeuren die zijn onderbouwd en afgestemd met betrokkenen. Mbt de eigen bijdrage voor thuisondersteuning van mantelzorgers zijn wij mede-indiener van het amendement van de CU om dit te laten vervallen. Mbt de verruiming van de km grens voor leerlingenvervoer hebben wij zelf het initiatief genomen.
Als laatste willen wij aandacht vragen voor het feit dat we deze zware klus samen met partners, zorgaanbieders en inwoners moeten klaren. Dit vergt nauwe afstemming en samenwerking. Dit op op zijn beurt vergt vertrouwen in elkaars competenties en intenties. Laten we alsjeblieft voorkomen dat we verzanden in controle op controle op controle.
Tot slot: heel veel dank aan ambtenaren en college voor het vele werk en het open en zorgvuldige proces!
Namens GroenLinks Ellen Out - 4 juli 2019