De PvdA Kerkrade maakt zich in toenemende mate zorgen over het fenomeen ‘brievenbushuizen’. Dit zijn woningen die door de eigenaar in meerdere appartementen verdeeld zijn om deze te verhuren. Deze huisjesmelkers doen dit om meer huuropbrengsten te genereren, maar zowel de eigenaar als de huurders blijken zich doorgaans weinig te interesseren voor de overlast in en rondom de woning en het verval van de woning. Om deze verloedering en overlast te bestrijden willen wij een integrale oplossing voor het steeds groter wordende probleem in Kerkrade.
Aan of naast de voordeur vind men wel eens een groot aantal brievenbussen. Het zijn meestal grote en oude woningen waar grote gezinnen in woonde maar die nu onverhuurbaar zijn. In de afgelopen decennia is de marktwaarde van zulke woningen explosief gedaald waardoor deze in handen zijn gekomen van verhuurders die de woning per kamer gingen verhuren. Het blijkt een lucratief handeltje te zijn dat goed geld opbrengt. Echter brengt dit soort verhuur vaak grote overlast met zich mee; zo willen verhuurders amper of niets investeren in de staat van de woningen en blijkt deze woonvorm een bepaald ‘homogene’ groep huurders aan te trekken die (nog) niet in aanmerking komt voor een sociale huurwoning via een corporatie. Verslaafden en ex-gedetineerden lijken hierbij oververtegenwoordigd te zijn.
Het bijeenzetten van een dergelijke groep gaat eveneens zelden probleemloos. De directe omgeving ondervindt bijvoorbeeld last van drugsgebruik, drughandel of gedumpt huisafval. Het spreek voor zich dat er niet gesproken kan worden van humane omstandigheden: kleine woonruimtes, die voor relatief veel geld te huur zijn en waarbij bewoners de voorzieningen met elkaar moeten delen. De PvdA Kerkrade volgt deze ontwikkeling al enkele jaren en heeft aangestuurd op het voorkomen en bestrijden van deze soort bewoning.
Nu er uit de aanstaande wijziging van de algemene plaatselijke verordening (apv) geen beleidswijziging voortkomt, eist de partij van de burgemeester en het college een integrale aanpak. Het college van B&W, en de burgemeester worden verzocht om aan de raad een advies te formuleren waarbij naar juridische, sociale en stedenbouwkundige aspecten gekeken is.
Aspecten
De reden om ook – naast het juridische – onderzoek te doen naar sociale en stedenbouwkundige aspecten, is ingegeven door de veronderstelling dat de staat van de woningen niet zal verbeteren op het moment dat de woning ongesplitst is. Daarnaast kan handhaving gevolgen hebben voor de groep huurders die nu een woonruimte huurt of van plan is om te huren. Antwoorden op vragen als: ‘waar kunnen deze huurders verder een woning huren?’; en ‘verplaatst het probleem zich?’ moeten inzicht geven in de te nemen afwegingen en bijdragen aan een effectieve oplossing van het probleem.
Juridische aspecten
Middels de apv van de gemeente Kerkrade is de verdeling van woonruimte in meerdere wooneenheden gebonden aan het hebben van een vergunning. Echter – ondanks het bestaan van deze bepaling – zijn er veel panden in Kerkrade die in een ruim aantal wooneenheden gesplitst zijn. Van veel andere panden doet het aantal brievenbussen dit vermoeden.
De PvdA wilt weten op welke wijze hiertegen gehandhaafd wordt en in hoeverre dit succesvol is. Daarnaast moet uit het onderzoek uitdrukkelijk blijken binnen welke kaders de gemeenteraad, de burgemeester en het college zich mogen begeven en welke speelruimte de raad heeft om nadere regels te stellen. Niet alleen moet er gehandhaafd worden tegen oneigenlijke splitsing van panden, maar ook tegen de overlast die de huurders veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan geluidsoverlast en aanbieden van huisafval.
Stedenbouwkundig aspect
De partij vindt de verloedering van de historische panden zeer schadelijk voor het uiterlijk aanzien van de gemeente. Gevels en kozijnen raken in verval, en aan tuinen wordt geen onderhoud gepleegd. Een en ander is niet aantrekkelijk voor het straatbeeld.
In 2011 heeft de gemeenteraad geld beschikbaar gesteld in de vorm van een subsidie voor het opknappen van gevels van zwaar verloederde panden. Hiervoor werd vereist dat de eigenaar een groot deel van de renovatiekosten zelf moest bekostigen, het andere deel werd ondervangen door de subsidie. Deze aanpak bleek succesvol. Diverse panden werden opgeknapt en het straatbeeld verbeterde. Een aantal eigenaren van verwaarloosde panden is echter – tot grote spijt – niet ingegaan op het aanbod van de gemeente.
De PvdA vindt dat er gericht onderzoek verricht moet worden naar mogelijkheden om de verloedering en het verval van deze (historische) panden te voorkomen. Daarbij kan volgens de partij gedacht worden aan een herbestemming of een verplichting van de eigenaar om de woning op een bepaalde kwaliteit te houden. Ook hier moet meer zicht komen op de mogelijkheden.
Sociale aspecten
De aanpak moet niet alléén gericht zijn op de handhaving van regels en het verbeteren van het straatbeeld. Zo zal ook moeten worden gedacht aan de huidige en potentiële groep huurders die zich veelal in dit soort woningen vestigt of is gevestigd. Het is doorgaans een homogene groep die laagopgeleid en één of meer problematieken kent. De participatiedeelname lijkt zeer laag te zijn, terwijl deze groep – zoals eerder beschreven – oververtegenwoordigd lijkt in de criminaliteit en/of overlast. Indien er tegen deze vorm van huisvesting strikt gehandhaafd kan worden, zal deze groep zich elders huisvesten is het idee. De PvdA wilt onderzocht hebben wat de gevolgen voor deze groep kunnen zijn en welke mogelijkheden er bestaan om de problematiek en de overlast te voorkomen en te bestrijden.
Van de burgemeester en het college wordt verwacht dat zij de raad inzicht geeft in deze aspecten middels een adviesrapport. Met dit adviesrapport kan in de raad het toekomstig beleid vaststellen.
De PvdA heeft hiervoor een motie ingediend. Indien de raad deze motie aanneemt, dan zal het uiteindelijk advies uiterlijk in mei 2017 verwacht worden.
Andrew van Horssen