Deze tekst sprak fractievoorzitter Melanie van Driel vanavond uit bij de eerste begrotingsraad.
De Algemene Beschouwingen die ik vorig jaar voor Progressief Oegstgeest uitsprak waren uiterst kritisch. We riepen het college op om te stoppen met het aanbidden van de Elsevier ranglijst van beste woongemeenten. Dit omdat betaalbare woningbouw en daardoor een instroom van mensen met een laag en middeninkomen in een gemeente, binnen deze ranking niet positief worden gewaardeerd. Ook de top 3 woongemeenten van dit jaar hebben weer een ruim ondermaats percentage sociale huur.
Positief waren we over het feit dat het college na een periode van struisvogelpolitiek in Oegstgeest eindelijk inzichtelijk had gemaakt hoeveel achterstalligonderhoud er was in Oegstgeest. Weer kritisch waren we op het blindstaren op de gemeentelijke schuldquote als leidend criterium voor de hoeveelheid investeringen die werd voorgesteld.
Richting de verkiezingen riepen wij op tot een bredere discussie en een integrale afweging op basis van de lange termijn gevolgen van het wel of niet doen van investeringen voor onze inwoners. Sindsdien heeft de kiezer gesproken, en vandaag bespreken we de Programmabegroting waarin de ambities van ons coalitieakkoord “Zorgen voor Oegstgeest” zijn vertaald. Ik dank iedereen die de afgelopen maanden hard aan de begroting heeft gewerkt, en de inwoners die ons het vertrouwen hebben gegeven om in deze tijden verantwoordelijkheid te dragen.
Deze begroting presenteert een duidelijke visie. De verwijzing naar de Elsevier ranglijst is vervangen door de ambitie, verwoord in de inleiding, dat dit college inzet op een Oegstgeest dat voor iedereen beschikbaar is, inclusief ouderen, jongeren, vluchtelingen en minder draagkrachtigen. Het wordt tijd. Ook essentieel is dat in lijn met onze oproep het college ons dorp gaat prepareren voor de toekomst. We investeren duurzaam in scholen, groen, wegen, bruggen, infrastructuur en zetten daarbij ook in op de weerbaarheid van onze inwoners tegen hittestress, wateroverlast en stijgende prijzen voor afval en energie.
We investeren nu, en doen daarvoor nu een beroep op de toeristenbelasting en OZB, omdat elk jaar dat we wachten de rekening voor Oegstgeestenaren verder oploopt. De hoogte van dit beroep zal in euro’s variëren. Voor huiseigenaren met een vrijstaande villa kan het oplopen, voor een huis rond de 3 ton is de schatting een bedrag van 5 euro per maand, ofwel 60 euro voor het jaar. De algehele lastendruk wordt enigszins gedempt door andere heffingen, die iets lager uitvallen.
Hoe reëel het is dat de rekening voor onze inwoners oploopt als we dit nu niet doen, maar een jaartje wachten, is het afgelopen jaar al pijnlijk duidelijk geworden bij de kosten voor onderwijshuisvesting, die reeds meerdere malen naar boven bijgesteld werden. En dat gaat niet om kleine verschillen, maar soms om miljoenen extra. Maar denk ook aan de vele tonnen die we extra kwijt zijn aan onderhoud van de duikerburg als gevolg van te laat ingrijpen. En vergist u niet, ook na deze periode moeten er nog nieuwe investeringen worden gedaan.
Ongebruikte middelen zijn dan ook geen overschotten, zoals sommigen misschien willen doen geloven. Ze gaan direct in een potje bedoeld voor investeringen in het dorp. We zetten in op de benodigde extra capaciteit om deze investeringen tijdig te kunnen uitvoeren.
Deze begroting is dus wat ons betreft een goed begin van deze nieuwe periode.
Naast de investeringen in de fysieke infrastructuur, is het van belang te investeren in mensen. We moeten oog houden voor kwetsbare groepen, die het mogelijk moeilijk krijgen door de gestegen energieprijzen en overige inflatie. Om die reden willen wij zes voorstellen doen:
De eerste drie doen we samen met onze coalitiepartners;
We vragen het college versneld uit te zoeken hoe we minimaregelingen kunnen uitbreiden, en huidige minima beter kunnen bereiken.
We vragen het college om mensen, maar ook maatschappelijke organisaties en het MKB, meer dan hiervoor te ondersteunen in hun zoektocht om de energierekening naar beneden te brengen en hun huis of pand te verduurzamen.
In de context van gestegen energieprijzen stellen we daarnaast voor om de precario-compensatie voor 2023 niet door te voeren. Dit deel van de OZB-stijging was reeds ingeboekt, maar kan wat ons betreft uitgesteld worden nu de verwachte daling van energietarieven uitgebleven is. Door dit voorstel, dat we dekken uit het positieve resultaat van de Najaarsnota, ontzien we Oegstgeestenaren dus van een deel van de OZB-stijging in de meest kwetsbare periode, zonder daarbij in te leveren op onze ambities.
Vervolgens doen we twee voorstellen samen met D66
Het eerste voorstel komt voort uit ons streven om de gemeente nooit de oorzaak te laten zijn van problematische schulden van inwoners. Wij vragen het college om flexibiliteit bij het betalen of terugbetalen van gemeentelijke heffingen, en doen specifiek het voorstel om ook voor de hondenbelasting kwijtschelding voor lage inkomens mogelijk te maken.
Het tweede voorstel ziet toe op een structurele bijdrage van de gemeente Oegstgeest aan de voedselbank.
Tot slot doel we een voorstel;
Met D66, de VVD en HvO, om menstruatiearmoede tegen te gaan.
Met dit pakket doen we recht aan de ambitie waar Oegstgeest om gevraagd heeft en die zij ook verdiend, maar wel met oog voor kwetsbaren in deze lastige periode.
Het blijft echter belangrijk dat het college monitort waar problemen kunnen ontstaan, en wij roepen het college dus ook op om in gesprek te gaan met inwoners. Wat ons betreft mag geen kind zonder eten naar school, en niemand mag in de kou komen te zitten. Als het college nieuwe kansen ziet om mensen die in de problemen komen te helpen zien wij daar graag voorstellen voor.
Tot slot verwachten wij dat het college zich gaat beraden op impact van inflatie en rentestijgingen op onze plannen. Wat is ervoor nodig om betaalbare woningbouw te realiseren in deze context? Hoe kunnen we ons daarop voorbereiden? Hoe zit met de noodzakelijke investeringen in scholen? Wij roepen op tot een open dialoog hierover, waarbij we op zoek gaan naar manieren om voor onze inwoners de beste resultaten te bereiken in een vooralsnog onzekere tijd.
Want alleen samen kunnen we zorgen voor Oegstgeest.
Melanie van Driel
