Poliflw

Iedereen die het nieuws een beetje volgt zal regelmatig berichten tegenkomen over demoeilijkheden die gemeenten hebben bij het financieren van het Sociaal Domein. Ook de gemeente Reimerswaal kampt hier al een aantal jaren mee. Een groot deel van de tekorten in Reimerswaal komen door de jeugdzorg. Daarvoor loopt nu een traject om die kosten onder controle te krijgen. Er zijn concrete plannen die tot kostenverlaging moeten leiden.

Maar dit artikel gaat over de financiering van het maatschappelijk werk, waaronder de WMO. Dit is de tweede pijler in het Sociaal Domein waar we keer op keer te kampen hebben met grote tekorten. En naast de hoge kosten voor de WMO hebben we nu ook de extra kosten in het leerlingenvervoer door het faillissement van TCR.

Voor onze SGP-fractie is dit een lastig dilemma. Aan de ene kant willen we iedereen die hulp nodig heeft die hulp niet ontzeggen. Aan de andere kant moeten we ook verstandig omgaan met de aan ons toevertrouwde financiën. Ook dit geld moet door belastingen worden opgebracht en ook dat kan een zware wissel trekken op het bestedingspatroon van (een deel van) onze inwoners.

Toen vorig jaar de begroting voor 2020 van het SWVO, de instelling die onder andere de WMO voor Reimerswaal uitvoert, aan de orde was, heeft de SGP-fractie met deze begroting ingestemd, maar we hebben wel duidelijk onze bezorgdheid uitgesproken. In het toen voorliggende raadsvoorstel werd ons 6 ton extra gevraagd om de begroting van het SWVO rond te krijgen. Daarmee kwam de Reimerswaalse bijdrage aan het SWVO op bijna 5 miljoen euro per jaar (op een begroting van 50 – 55 miljoen per jaar). Dat was voor de fractie wel even slikken, maar we hebben er wel mee ingestemd en daarnaast de verantwoordelijk portefeuillehouder met klem gevraagd om op zoek te gaan naar mogelijkheden om deze uitgaven onder controle te krijgen zodat we niet ieder jaar met fors hogere uitgaven te maken krijgen.

Toen in mei de begroting van het SWVO voor 2021 en daarnaast een eerste begrotingswijziging voor 2020 ter tafel kwam, bleek dat deze uitgaven (nog steeds) niet onder controle zijn. In tegendeel zelfs, naast de al toegezegde extra 6 ton vroeg het SWVO voor 2020 nog eens om € 384.000 extra voor 2020 en € 529.000 extra voor 2021.

Voor de Reimerswaalse gemeenteraad was toen de maat vol. De hele gemeenteraad, m.u.v. de CUfractie, heeft deze begroting en de begrotingswijziging weggestemd. Voorlopig vinden wij een bedrag van 5 miljoen euro per jaar voor het maatschappelijk werk in Reimerswaal voldoende en hebben de verantwoordelijk wethouder met deze boodschap teruggestuurd naar het Algemeen Bestuur van SWVO.

Of onze tegenstem enige invloed heeft is op moment van schrijven nog niet bekend. Daar het een gemeenschappelijke regeling betreft, wordt het beleid vastgesteld door de deelnemende gemeenten. Dat zijn naast Reimerswaal de ander vier Bevelandse gemeenten, met Tholen en Schouwen-Duiveland. Inmiddels is bekend dat ook Borsele tegengestemd heeft, maar Kapelle en Goes hebben wel ingestemd.

Dit traject is nog niet ten einde. Er moet nog veel veranderen. Maar hopelijk dringt het besef van een voorzichtig financieel beleid ook op dit terrein eens door bij alle verantwoordelijken, zonder daarbij afbreuk te doen aan de hulp die we moeten geven aan hen die hulp nodig hebben.

Rien Bruinooge

Nadat het eerder in twee opinieraden en in de besluitraad van oktober aan de orde was geweest, werd in de besluitraad van december door de gemeenteraad het herziene huisvestingsbeleid arbeidsmigranten opnieuw vastgesteld. Met name voor onze fruittelers is dit een aangelegen onderwerp. Namens de fruittelersorganisatie NFO werd er ingesproken tijdens deze vergaderingen om hun wensen kenbaar te maken. Een belangrijk punt voor fruittelers was de wens om het Agrarisch Keurmerk Flexwonen (AKF) te accepteren als volwaardig alternatief voor de in het beleid opgenomen Focwa keuring voor o.a. stacaravans. Voor de besluitraad van oktober was hiervoor namens de SGP fractie een amendement opgesteld. Op verzoek van het college werden toen de beraadslagingen opgeschort; het amendement werd aangehouden. Wel was duidelijk dat het amendement op unanieme steun van de raad kon rekenen. In de opinieraad van december voelde het college er nog niets voor om het amendement te honoreren. Wel had het Adviescentrum Flexwonen nog een advies uitgebracht dat in belangrijke mate overeen kwam met de visie van onze fractie. Kort voor de besluitraad kwamen er nieuwe stukken van het college, waarin het AKF keurmerk niet alleen werd toegestaan, maar zelfs werd toegejuicht! Met andere woorden, het amendement was nu volledig in de stukken verwerkt en daarmee overbodig geworden.

Lees het amendement

Algemene beschouwingen - Programmabegroting

2020-2023

Mevrouw de voorzitter,

Waar niets is, verliest de keizer zijn recht.

Deze uitdrukking betekent letterlijk dat schulden die niet voldaan kunnen worden, ook niet gevorderd kunnen worden. Toegespitst op de situatie van de gemeente Reimerswaal zou je, vrij vertaald, kunnen zeggen: als er geen geld is, kan men (de Rijksoverheid) ook niet verwachten dat we het uitgeven… Dat is de situatie waar we als Reimerswaal in zitten. Hoewel het laatste bericht over de Rijksbijdrage, de zgn. septembercirculaire, een positiever beeld laat zien dan bij de behandeling van de Kadernota, moet er toch iets gebeuren aan de oplopende kosten binnen het Sociaal Domein. Ik kom daar straks nog op terug. Jubileum

Voorzitter, vorig jaar hebben we als SGP-fractie tijdens de algemene beschouwingen stilgestaan bij het 100-jarig bestaan van de SGP. In 2020 vieren we een ander jubileum. Op 1 januari 2020 bestaat de gemeente Reimerswaal 50 jaar. Over de vraag of we dat moeten vieren waren we het onlangs niet helemaal eens als raad. Overigens ook niet binnen onze fractie. Waar we als SGP-fractie wel eensgezind en heel duidelijk over zijn geweest is dat de suggestie om het Zeeland Nazomerfestival binnen te halen ter ere van dit jubileum wat ons betreft niet aan de orde is. Zeker gezien de recente godslasterlijke optredens bij de opening van het festival in Middelburg, is het voor ons volstrekt helder: het Zeeland Nazomerfestival heeft niets te zoeken in Reimerswaal. Een festival waar het misbruiken van Gods Naam onder de ‘artistieke vrijheid’ wordt geschaard, is wat ons betreft overal ongepast, maar past zeker niet bij de inwoners van Reimerswaal en daar zal de SGP-fractie zich dan ook tegen verzetten. Hoewel dit jubileum pas op 1 januari een feit is vinden we het toch gepast om er nu reeds, bij de begrotingsbehandeling 2020, kort bij stil te staan. Bij een jubileum hoort ook terugkijken en vooruitkijken. Verantwoording afleggen van wat er gedaan is en verantwoording nemen voor de toekomst. Het is soms goed om terug te kijken. Wat is er de afgelopen jaren, met elkaar, veel tot stand gebracht! Veel dingen, of beter gezegd, de meeste dingen zijn gewoon goed geregeld in Reimerswaal. Met elkaar, inwoners, ambtenaren en politiek, hebben we ervoor gezorgd dat het goed wonen en werken is in onze mooie plattelandsgemeente! Maar we moeten ook eerlijk zijn: er zijn ook zaken niét goed gegaan. Daar zijn politici over het algemeen minder goed in. Er is vaak meer aandacht voor nieuwe plannen en mooie beloften, dan voor zaken die in het verleden niet goed zijn gegaan. Vorig jaar hebben we gezegd: ‘Wie zijn verleden niet kent, begrijpt het heden niet en zal zich onvoldoende voor kunnen bereiden op de toekomst.’ Alleen al daarom is het goed om terug te kijken, om te leren van zaken die niet goed zijn gegaan en deze in de toekomst beter te doen. En dan moeten we allemaal maar bij onszelf beginnen. Wie of wat hebben we op het oog bij het bedrijven van politiek? De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we maar al te vaak onszelf op het oog hebben. Jesse Klaver van GroenLinks hekelde onlangs de ‘scorebordpolitiek’. Hij kondigde aan meer te gaan voor de inhoud omdat het uiteindelijk gaat om dit land en haar inwoners vooruit te helpen. Een loffelijk streven dat ook ons een spiegel voorhoudt en breed navolging verdient. Voorzitter, we mogen gelukkig constateren dat we hier in discussies vaak het welzijn van onze inwoners op het oog hebben, ieder vanuit zijn eigen overtuiging. Het goede zoeken voor de inwoners van Reimerswaal, dat is onze opdracht en daar hebben we ook de eed voor afgelegd. Wij zijn er vast van overtuigd dat wij als mensen hier op aarde geschapen zijn tot eer van God, om de aarde te bouwen en te bewaren, maar ook om onze naaste te helpen naar vermogen. Dat geldt voor iedereen, maar zeker ook voor raadsleden en collegeleden die de eed (of belofte) hebben afgelegd. Sociaal Domein

Voorzitter, terug naar de begroting. Door oplopende kosten in de Jeugdzorg en de WMO ontstaat er, ondanks de laatste positieve berichten, een flink gat in de begroting. Vrijwel iedere gemeente in Nederland kampt met dit probleem. Ook hier geldt: Waar niets is verliest de keizer zijn recht. Hoe kan de overheid van de gemeenten verwachten dat zij de problemen oplost terwijl er geen geld bij geleverd wordt? Daarom waren wij wel gecharmeerd van de aanpak van de wethouder financiën uit Zwijndrecht, die aangaf om bewust niet met een sluitende begroting te komen (VNG-magazine) om een krachtig signaal af te geven aan de Rijksoverheid. Deze wethouder, onze voormalige griffier Tycho Jansen, verdient waardering omdat hij zijn nek durft uit te steken.

Voorzitter, we hebben tijdens de behandeling van de kadernota al uitvoerig stilgestaan bij de tekorten binnen het sociaal domein. We hebben toen aangegeven dat we als samenleving in de spiegel moeten durven kijken om te onderzoeken waar de oorzaak ligt. Als SGP-fractie hebben we de vinger gelegd bij de gebrokenheid van de schepping. We doen dat nu weer. Wat doen we tegen de steeds verdergaande individualisering? Hebben we voldoende oog voor elkaar? Of zijn we vooral op onszelf gericht?

Voorzitter, er zijn voor de komende jaren flinke bezuinigingen gepland op het Sociaal Domein. Vraag: In hoeverre zijn deze reëel ingevuld en te onderbouwen? Of is dit, vooralsnog, nattevingerwerk? Het onderzoek naar kostenbesparingen loopt nog en op 10 september konden hierover nog geen mededelingen worden gedaan. We gaan ervan uit dat het college alles-op-alles zet om de voorgestelde bezuinigingen te realiseren. Op dit moment hebben we nog weinig informatie over concrete ingrepen. De SGP-fractie is daar niet helemaal gerust op!

Voorzitter, de Zeeuwse SGP-raadsfracties hebben samen met de Statenfractie nagedacht over de aanpak van de problemen in de Jeugdzorg. Er is een manifest opgesteld met tien punten die belangrijk zijn bij de aanpak van de problemen. We willen daar aan paar punten uit naar voren halen:

Ons vertrekpunt ligt bij het kind, de jongere en hun ouders: schotten en grenzen

rondom het aanbieden van jeugdhulp mogen nooit een belemmering zijn.

Het terugdringen van de administratieve lasten in de jeugdzorg is van groot belang

voor de bevordering van kwaliteit en het terugdringen van kosten.

Leg verbindingen! Bijv. met scholen, kerken en maatschappelijke organisaties. Informele en professionele zorg kunnen veel meer hand in hand gaan. Hiervoor moeten netwerken worden gecreëerd of verder versterkt. Een stabiel gezin is de hoeksteen van onze samenleving. (Dat klink ouderwets, maar is gewoon een gegeven.) Wanneer in het leven van kinderen of jongeren die stabiliteit er niet is, leidt dat vaak tot inzet van jeugdhulp. Wij staan vóór het gezin en zetten in op versterking van relaties en laagdrempelige opvoedondersteuning.

Voorzitter, bij dit laatste punt hebben we in juni ook de vinger gelegd. Daarom waren we ook verbaasd dat we eind augustus een artikel in de krant lazen dat het SMWO (Stichting Maatschappelijk werk en Welzijn Oosterschelderegio) bijeenkomsten belegt voor hulp aan mensen die gaan scheiden. Men merkt bij het SMWO dat aan veel problemen in gezinnen een scheiding vooraf is gegaan. Er werd aangegeven dat ‘in de regio op het preventieve vlak bijna niets wordt aangeboden.’ Maar preventie is heel wat anders dan de helpende hand bieden bij scheiding! Preventie is voorkómen dat er problemen ontstaan door van tevoren in te grijpen. Geen symptoombestrijding, maar aanpakken bij de bron! Vraag: Is er bij het SMWO ook voldoende aandacht voor bijv. relatie- of huwelijkscursussen om te proberen partners juist tot elkaar te brengen en echtscheiding te voorkomen? In meerdere gemeenten zijn daar hoopgevende voorbeelden van. We beseffen dat dit moeizame processen kunnen zijn en dat dit niet altijd lukt, maar dat de SMWO zich profileert met bijeenkomsten voor mensen die gaan scheiden, vinden wij echt een brug te ver! Dienstverlening

Voorzitter, in onze inleiding hebben we het gehad over zaken die in het verleden niet goed zijn gegaan. De SGP-fractie is van mening dat excellente dienstverlening door de gemeente  belangrijk is. Iedereen die een vraag of verzoek indient, moet daarop ook antwoord krijgen binnen de gestelde termijn. Dat hoort bij behoorlijk bestuur. Als mensen geen antwoord krijgen doet dat afbreuk aan het vertrouwen dat ze in de overheid hebben. Als er zaken mislopen, moet dit uitgezocht en opgelost worden. En dan horen we ook niet met een 6,8 voor onze dienstverlening tevreden te zijn, ook al doen we het iets beter dan onze buurgemeenten. Vraag: Wat gaat het college doen om de dienstverlening verder te verbeteren. Welke ambitie heeft het college op dit vlak? Gemeenschappelijk regelingen

Voorzitter, de SGP-fractie heeft zorgen over de stijgende kosten voor gemeenschappelijke regelingen. Het algemeen bestuur (AB) van een GR stelt jaarlijks een begroting vast die steevast kostenstijgingen met zich meebrengt voor de deelnemende gemeenten. De kosten worden hoger, terwijl de invloed van de gemeente beperkt is. Dit gevoelen leeft breed. In dit verband vernam ik dat er gisteravond in De Heyzon, tijdens de bijeenkomst van GR de Bevelanden, vrij brede consensus was onder de aanwezige raadsleden dat uitbreiding van de GR geen prioriteit moet hebben, kwaliteit gaat boven kwantiteit. Dus pas op de plaats.  We roepen het college op om in de vergaderingen van de verschillende AB-en daar de discussie over te voeren. In juli hebben we een negatieve zienswijze ingediend in reactie op de begroting van de VRZ. We hebben begrepen dat er binnen de VRZ nagedacht wordt over het niveau van veiligheid die redelijkerwijs geboden kan worden en ook betaalbaar is. Wettelijke normen moeten we hanteren, daarover geen discussie. Maar we moeten ook beseffen dat 100% veiligheid niet bestaat. Vraag: Kan de portefeuillehouder iets zeggen over de stand van zaken van deze discussie binnen het AB van de VRZ? Energietransitie

Voorzitter, we missen in de begroting een paragraaf over de energietransitie en CO2-reductie doelstelling. Er komt een belangrijke taak voor de gemeente om hier invulling aan te geven. Vraag: Is dit in beeld? Wordt hier voldoende geld voor gereserveerd? Wat zijn de doelstellingen? We missen indicatoren zoals het percentage duurzaam opgewekte energie dat gebruikt wordt in onze gemeente. Ten opzichte van andere gemeenten doen we het niet slecht, maar dit vraagt serieuze aandacht en inzet. Vraag: Wanneer gaat de portefeuillehouder hier echt mee aan de slag? Verkeersmaatregelen

Voorzitter, verbeteren van gevaarlijke verkeerssituaties is belangrijk. We denken daarbij aan aan de afslag Kruiningen/Yerseke (vanuit Goes) waar op werkdagen dagelijks gevaarlijke situaties ontstaan, en waar ook regelmatig ongelukken gebeuren. We zijn positief over het besluit van de provincie om voorlopig tijdens de drukke uren verkeersregelaars bij de afrit neer te zetten totdat er tijdelijke verkeerslichten worden geplaatst. Compliment voor de portefeuillehouder, die voortdurend aandacht heeft gevraagd voor dit probleem. Een ander probleem is ook al veel ter sprake geweest: de Zanddijk. De meningen en voorkeuren zijn genoegzaam bekend. De provincie is aan zet. We gaan ervan uit dat het college alles doet om, samen met de provincie, tot een gedegen, toekomstbestendige oplossing te komen. Afvalstoffenbeleid

Voorzitter, afval is helaas een bijproduct van onze manier van leven. We hebben allemaal de taak om als goede rentmeesters met onze leefomgeving om te gaan. Bewustwording en gedragsverandering is daarbij noodzakelijk. Daar moeten we als gemeente ook op inzetten. We vragen ons af of we in 2020 de zgn. VANG-doelstelling van 100 kg/inwoner restafval gaan halen. Dat wordt een grote opgave, maar is niet onmogelijk. In de begroting staat als indicator voor de komende 3 jaren 258 kg/inw. opgenomen. Dat bevreemdt ons. We hebben toch hopelijk wel meer ambitie? Vraag: Wanneer denkt het college deze VANG-doelstelling behaald te hebben? Bij het nieuwe afvalbeleid is communicatie erg belangrijk. De pilot 100-100-100 is inmiddels afgerond. Vraag: Wanneer kunnen we de eerste communicatie verwachten, en hoe ziet dat er uit? Voorzitter, in vergelijking met andere gemeenten is onze afvalstoffenheffing ca. 30% hoger. Dit komt o.a. omdat de kwijtscheldingcomponent en een gedeelte van de BOA ook betaald worden uit de afvalstoffenheffing. Mogelijk zijn er nog andere factoren die hier debet aan zijn. Heeft het college dit in beeld? De vraag is of we dit moeten willen. De SGP-fractie vindt dat we na moeten denken of we dat moeten blijven handhaven. Graag hoor ik ook van de andere fracties wat ze hiervan vinden. Woonvisie/ bouwgrond

Voorzitter, we hebben tijdens de behandeling van de regionale woonvisie kritische opmerkingen geplaatst over de ruimte die deze visie biedt voor woningbouw in onze gemeente. Wij dringen er nogmaals op aan om voldoende ruimte te geven voor woningbouw in Reimerswaal en dat in de gemeentelijke woonvisie een plaats te geven. Onze eigen inwoners, onze kinderen moeten toch de mogelijkheid hebben om in onze gemeente te blijven wonen. Dit is ook noodzakelijk voor het behoud van allerlei voorzieningen in onze relatief kleine kernen. Wij pleiten ervoor dat er geen enkele kern ‘op slot’ gaat en dat er ook in de kleine kernen van Reimerswaal mogelijkheden zijn om te bouwen. Op 30 oktober 2018 is er door de gemeenteraad een motie opgenomen om binnen 12 maanden (dat is dus eind deze maand!) grond uit te geven in plan Rozeboom in Krabbendijke. In deze begroting wordt hierover gesteld dat in de 2e helft van 2020 pas de kavels aangeboden zullen worden. Vraag: Wat gaat het college er aan doen om dit te versnellen? Gezondheid

Voorzitter, een gezonde leefomgeving is goed voor iedereen. Een gezonde leefwijze is ook belangrijk. Er wordt ingezet op het verminderen van drankgebruik door jongeren. Als rookvrije gemeente hoort daar ook het terugdringen van roken bij. Ook het tegengaan van drugsgebruik moet prioriteit hebben. Goede voorlichting op jonge leeftijd is erg belangrijk. We weten dat scholen daar ook aan meewerken. Dat heeft onze volledige steun, en we verwachten ook van het college dat het daar actief mee bezig is. Streng handhaven hoort hier ook bij. Wij steunen de actieve controle op alcoholverkoop aan minderjarigen en het consequent voor drie maanden sluiten van drugspanden!  Raadsvoorstel

Voorzitter, we zijn blij dat het college het geamendeerde raadsvoorstel bij de behandeling van de Kadernota serieus heeft opgepakt. Wij hebben toen gepleit voor maatregelen binnen het Sociaal Domein omdat daar de tekorten ook ontstaan zijn. We zijn daar net al op ingegaan. We hebben ook aangegeven dat we de reserve bouwgrond niet willen gebruiken om geld over te hevelen naar de algemene reserve. Gelukkig is door het voordeel uit de septembercirculaire dit ook niet meer nodig. Ook een verhoging van de OZB in 2023 is geschrapt. Dat vond de SGP-fractie een slecht plan. Er is nog een klein bedrag nodig uit de algemene reserve. Als SGP-fractie kunnen we daar mee akkoord gaan, zij het dat we moeten beseffen dat de algemene reserve niet bedoeld is om de begroting sluitend te maken. Reden temeer om alles-op-alles te zetten om de andere bezuinigingen te realiseren. Naar alle uitgaven moeten we kritisch durven kijken, ook naar ons personeelsbeleid. Niet voor iedere verandering zijn nieuwe mensen nodig. Sommige zaken kunnen ook opgepakt worden door bijv. een verandering van functie binnen de organisatie. Dat kan ook heel uitdagend zijn voor onze medewerkers. Tenslotte

Tenslotte voorzitter, we begonnen onze bijdrage met de spreuk: Waar niets is verliest de keizer zijn recht. Het college heeft geprobeerd om met de beschikbare middelen een sluitende begroting te presenteren. En dat is gelukt. Daarom complimenteren we het College met deze begroting en bedanken de ambtelijke staf en medewerkers voor het opstellen van deze begroting. We wensen raad, college en ambtenaren Gods zegen toe bij het werk in het komende begrotingsjaar.

Dank u wel.

 

8 oktober 2019 SGP-fractie Maarten Both

Mevrouw de voorzitter, allereerst willen we als SGP-fractie het college danken voor de Kadernota die ter bespreking voorligt. De Kadernota is een belangrijk instrument om als raad aan te geven welke kant we als gemeente opgaan. Dank ook voor de beantwoording van de vragen, zowel op 7 mei alsook de schriftelijk gestelde vragen.

Voorzitter, vorig jaar hebben wij aangegeven dat we o.b.v. de toen voorliggende Kadernota 2019-2022 en de Jaarrekening 2017 konden constateren dat de gemeente Reimerswaal een financieel gezonde gemeente was. Nu, een jaar later staat de vlag er duidelijk anders bij. Je zou kunnen zeggen dat we gezond waren, maar een ‘forse griep’ hebben opgelopen. De uitdaging de komende tijd is om er met de juiste ‘medicatie’ weer snel bovenop te komen. Dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor raad en college. Daar moeten we met z’n allen de schouders onder zetten en duidelijke, maar wellicht ook pijnlijke besluiten nemen. Daar kom ik straks nog op terug.

Het college vond het noodzakelijk om de Kadernota nogmaals te behandelen en heeft ook aanvullende besluiten genomen. Er wordt aangegeven dat er nog behoorlijk wat onzekerheden in deze Kadernota zitten waardoor de uitkomsten ‘zeer voorlopig’ zijn. Dit kan zowel positief als negatief uitvallen. Wij zijn daarom ook benieuwd naar de doorrekening van de meicirculaire. Kan de portefeuillehouder daar al iets over zeggen?

Voorzitter, in de raadsnotitie wordt aangegeven dat het tekort volledig veroorzaakt wordt door de uitgaven binnen het Sociaal Domein. Hier moeten we dus wat mee! Het past in het landelijke beeld. Veel gemeenten kampen met tekorten binnen het Sociaal Domein, maar dat is op dit moment een schrale troost… De provinciale toezichthouder heeft de gemeenten opgeroepen reëel te begroten binnen het Sociaal Domein. Een terechte aansporing. De afgelopen jaren is dat duidelijk niet gedaan, wat ook blijkt uit de Jaarrekening. De reserves zijn meerdere keren gebruikt om het gat te dichten en de bodem is reeds in zicht… Het tekort komt dus niet als een verrassing. Afgelopen jaar is de toezegging gedaan door het college dat er ambtelijk gebrainstormd zou worden over de aanpak van de oplopende kosten in de Jeugdzorg. Onze vraag aan het college: hoe staat het daarmee? Wat is er de afgelopen tijd gebeurd op dat vlak?

Voorzitter, voordat we naar een oplossing zoeken is het belangrijk om te onderzoeken waar de oorzaak ligt. Als SGP-fractie zijn we ervan overtuigt dat de diepere oorzaak ligt in de gebrokenheid van de schepping. We zijn als samenleving ver verwijderd van onze opdracht: God liefhebben boven alles en onze naasten als onszelf. Hebben we voldoende oog voor elkaar? Of gaan we allemaal gejaagd onze eigen weg? Problemen bij de jeugd, eenzaamheid bij ouderen. Uit cijfers blijkt dat bij 80% van de kinderen binnen de specialistische Jeugdzorg sprake is van gebroken gezinnen. Allemaal wrange vruchten van het individualisme dat hoogtij viert. Laten we de echte oorzaak onder ogen zien en daar wat aan doen. Hoe? Verantwoordelijkheid nemen voor mensen om je heen, zonder direct naar de overheid te kijken. Je naasten liefhebben als jezelf. Heel praktisch: je hand uitsteken naar mensen in je omgeving, in je dorp, die (dringend) hulp nodig hebben.

Voorzitter, we moeten reëel begroten. Maar, is het reëel, is het te verdedigen om een bedrag van ca. 6 miljoen Euro uit te geven binnen het Sociaal Domein? Waar wordt dat geld aan besteed? Kan het college een overzicht geven van de besteding van alle gelden binnen het Sociaal Domein? Welk bedrag gaat naar de verschillende taakvelden? (Per jaar, sinds de start van de decentralisatie t/m 2018. Graag schriftelijk antwoord.) En waar zitten de keuzemogelijkheden tot het beperken van de uitgaven? Zijn er mogelijkheden om bijv. eigen bijdragen te vragen? Sommige zaken zijn wettelijk voorgeschreven, maar op het gebied van WMO bijvoorbeeld zijn het ook lokale keuzes die de kosten bepalen. We zijn ervan overtuigd dat de meeste mensen die in de Jeugdzorg werkzaam zijn dit werk vol overgave doen. Betrokken mensen die hun werk zo goed mogelijk proberen te doen. Ook binnen de ouderenzorg en andere vormen van maatschappelijke ondersteuning (WMO) doen veel mensen heel goed werk. Maar, gebeurt het allemaal efficiënt? Hebben wij daar voldoende zicht op? De SGP-fractie is daar niet van overtuigd. De voorbeelden zijn bekend dat tal van hulpverleners om bepaalde gezinnen heen staan. Is dat nodig? Worden veel zaken niet dubbel gedaan? Daarnaast moeten we onszelf afvragen of alle hulp die geboden wordt wel noodzakelijk is. Zijn we niet te erg doorgeschoten in ons zorgaanbod? Wie bepaalt of iemand zorg nodig heeft? Meestal zijn dat de zorgverleners zelf! Hoewel dat deels onvermijdelijk is, ligt hier wel het gevaar op de loer dat er alleen maar in zorgoplossingen gedacht wordt. Voor iemand die goed overweg kan met een hamer lijkt ieder probleem op een spijker. Het is niet voor niets dat de gemeente Goes een toegangsmedewerker bij de huisartsen geplaatst heeft en dat uiteindelijk nog maar 30% van alle gevallen die een huisarts diagnosticeert uiteindelijk in de specialistische jeugdhulp terecht komt. Voorzitter, accepteren we nog een bepaalde ongelijkheid bij onze jeugd? Of moet ieder kind perfect zijn? Afgelopen week stond er een artikel in het VNG-Magazine van een wethouder die hier over schreef. Het was ons uit het hart gegrepen. Hij schreef: “Pech moet weg. Steeds meer hulp voor steeds kleinere problemen. Problemen die vaak behoren tot het normale opgroeien, maar niet passen in ons drukke bestaan waar succesvol en gelukkig zijn tot norm zijn verheven. In plaats van het kind passend te maken, pleit ik ervoor de samenleving meer passend te maken voor onze jeugd.”

Hoe ver gaan we in ons zorgaanbod? Is het nodig dat betaalde krachten eenzame mensen gezelschap houden? Initiatieven als Handje Extra in Krabbendijke juichen we toe en moeten we proberen uit te bouwen(er zijn er meer te noemen). Ook verenigingen, maatschappelijke organisaties en kerken pakken vaak mooie initiatieven op. De gemeente zou daar op een positieve manier aandacht aan moeten schenken. Hiermee geef je het signaal af dat het heel normaal, maar ook waardevol is om naar elkaar om te zien. In hoeverre is de gemeente (financieel) verantwoordelijk voor alle dagbesteding van jongeren en ouderen met een indicatie? Vragen waar wij geen pasklaar antwoord op hebben, maar die wel aan de orde moeten komen.

De SGP-fractie staat een gezond financieel beleid voor. Reëel begroten betekent voor de SGP dat de uitgaven afgestemd worden op de inkomsten. Dan ontkomen we er niet aan om keuzes te maken, juist binnen het Sociaal Domein. Het college stelt voor om onze reserves aan te spreken om de tekorten te dekken. Dat is een kant die we als SGP-fractie niet op willen. Als incidentele overbrugging moet er iets gebeuren, dat begrijpen wij ook wel, maar wat ons betreft zal in eerste instantie binnen het Sociaal Domein de financiële ruimte gezocht en gevonden moeten worden.

De SGP-fractie is voor een brede kerntakendiscussie, maar laten we die eerst en vooral voeren binnen het Sociaal Domein. Wat komt er binnen en wat geven we uit? Dat moet in balans zijn. Het kan niet zo zijn dat we onze hele begroting verschralen omdat we binnen één taakveld een tekort hebben. We roepen het college op om een grondig onderzoek uit te voeren naar de inkomsten en uitgaven binnen het Sociaal Domein (Jeugdzorg en WMO) en met concrete voorstellen te komen voor taakstellende bezuinigingen. Is het college bereid dit onderzoek in gang te zetten? We overwegen hiervoor tijdens de besluitraad een motie in te dienen.

Voorzitter, nog iets over een brede kerntakendiscussie. De SGP staat voor een kleine overheid waarin mensen zelf verantwoordelijkheid nemen en niet bij elk probleem naar de overheid kijken. Als we door deze bril de hele Kadernota beschouwen zijn er nog wel wat kanttekeningen te plaatsen. Het valt ons op dat de Kadernota een aaneenrijging van extra uitgaven is. Soms komt dat door nieuwe regelgeving, soms doordat zaken intern anders georganiseerd moeten worden. Het bevreemdt ons dat zelfs als er taken wegvallen de uitgaven gelijk blijven! Uiteraard met allemaal goed beargumenteerde redenen, maar het effect is dat over de gehele linie extra financiële middelen gezocht moeten worden. Ook daar moet naar gekeken worden. Welke taken zijn nu echt kerntaken en welke kunnen wel een tandje minder? Ook binnen de gemeenschappelijke regelingen zien we deze beweging. Meer is niet genoeg en ieder jaar zijn er weer tal van plausibele redenen om de gemeentelijke bijdrage te verhogen. (Rupsje nooit genoeg. Wanneer stopt dit? Hoelang kunnen we dit nog dragen?)

Voorzitter, nog een paar afsluitende opmerkingen. We hebben ons als SGP-fractie al eerder uitgesproken over de kostendekkendheid van belastingen. Opbrengsten vanuit de afvalstoffenheffing en de rioolheffing dienen gebruikt te worden voor het doel waarvoor ze bedoeld zijn, en het is niet nodig daar geld op te potten. Opvallend is dat de afvalstoffenheffing in de jaarstukken een dekkingspercentage aangeeft van 114%. Bij de discussie over het nieuwe afvalbeleid moeten we dit meenemen. Er is een PM-post opgenomen voor de viering van het 50-jarig bestaan van de gemeente. Er wordt onder meer aangegeven dat het Zeeland Nazomerfestival in onze gemeente gehouden gaat worden. De SGP-fractie voelt daar niets voor, zeker niet als daarvoor een financiële bijdrage vanuit de gemeente nodig is. Laten we daar alvast maar helder over zijn. Voorzitter, er wordt aangegeven dat er waarschijnlijk meer investeringen aankomen voor het zwembad. Daar zal de discussie nog over gevoerd moeten worden, maar als dat voornemen er is lijkt een PM-post opnemen onverstandig.

 

Voorzitter, ik ga afronden. Samengevat kijken we als volgt naar deze Kadernota.

We hebben een fors financieel probleem. De SGP is tegen het verschalen van de Begroting (kaasschaaf) om dit probleem op te lossen. Ook reserves zijn hier niet voor bedoeld. Het probleem moet vooral opgelost worden binnen het Sociaal Domein. Daarvoor is een brede herbezinning nodig op de uitgaven binnen de Jeugdzorg en de WMO. Er zullen pijnlijke keuzes gemaakt moeten worden. Van het college verwachten we een grondig onderzoek naar de uitgaven, waarna een discussie gevoerd moet worden over nut en noodzaak van die uitgaven. Doel is en blijft om in het najaar een structureel sluitende Begroting vast te stellen.

 

Voorzitter, we wensen ambtenaren, college en raad Gods Zegen toe in hun werk.

 

11 juni 2019

Tijdens de opinieraad van 2 april is het collegevoorstel besproken met betrekking tot het verplaatsen van de sportvelden in Krabbendijke. Als SGP hebben we een alternatieve locatie voorgesteld, aan de Schapendijk. De bijdrage in de eerste termijn is hier te lezen.