Poliflw

Inspraak is moeilijker dan je denkt

De Dorpsraad Heteren en enkele organisaties wilde het al lang; een groot sportveld in de nieuwe wijk die op het terrein van Gerritsen wordt gerealiseerd. Gewoon doen denk je wellicht. Toch hebben wij, net als de ruime meerderheid van de raad, die wens niet ingevuld.

Woonstichting Heteren is de ontwikkelaar van het plan om 54 woningen te bouwen op het terrein van Gerritsen in Heteren. In het plan zit ook een speelweide die echter niet zo groot is als de Dorpsraad graag wil. Er is veel overleg geweest en de Dorpsraad heeft haar wens goed onderbouwd. De Woonstichting heeft echter ook goede redenen om géén groot sportveld op te nemen in haar plannen. Direct omwonenden én de huurdersvereniging gaven aan geen groot sportveld te willen.

Als we het plan van Woonstichting Heteren afwijzen, komen de woningen er niet of veel later.  Bovendien waren er zowel inwoners vóór als tegen. Er is geluisterd naar alle meningen en dan moet je als Raad de knoop doorhakken. Voor ons gaf de wens om snel woningen te bouwen de doorslag. Daarmee is er zeker een goed proces van inspraak geweest. Helaas betekent dat niet dat iedereen zijn zin krijgt of dat de Raad het voor iedereen kan oplossen!

ELST - “We weten nog steeds niet waarom GBO voor GroenLinks heeft gekozen en niet voor ons,” vertelt Peter de Waard, fractievoorzitter van VVD Overbetuwe. Het nieuwe college van de gemeente Overbetuwe wordt woensdag geïnstalleerd maar ditmaal zonder de VVD die de afgelopen vier jaar wél in het college zat.

Gemeentebelangen Overbetuwe behaalde afgelopen gemeenteraadsverkiezingen een monsterzege: ze gingen van vier naar acht zetels. Samen met het CDA en GroenLinks vormen zijn de komende vier jaar het college van de gemeente. De Waard vindt dit bijzonder, want “bijna alle landelijke partijen hebben bij de verkiezingen zetels verloren, behalve wij. GBO vormt nu een coalitie met twee partijen die bij de verkiezingen hebben verloren."

Ook was hij behoorlijk boos toen GBO openbaar bekend maakte dat ze zonder de VVD een nieuw college zouden vormen. “We hadden een prima samenwerking en ik had het niet meer dan fatsoenlijk gevonden als ze ons hierover van tevoren hadden ingelicht. Maar nee, we weten tot de dag van vandaag niet waarom ze niet vóór ons hebben gekozen.”

‘Helemaal geen slagvaardigheid’

De Waard legt uit dat ‘de wereld niet vergaat als er nu met GroenLinks wordt geregeerd’. Maar hij is wel kritisch, erg kritisch: “Ik had niet mijn handtekening onder dit programma gezet”, legt hij uit. “Het heeft geen kleur, mist ambitie en doelen én laat helemaal geen slagvaardigheid zien”, vertelt hij. “Het is net alsof ze bang zijn om fouten te maken.”

Wie het programma leest, ziet dat ‘participatie’ zeer hoog in het vaandel staat bij het nieuwe college. “Participatie is erg belangrijk, maar ik zit ook in de politiek met een eigen overtuiging”, vertelt De Waard. “Nu is het net alsof het college een spreekbuis is van ambtenaren in plaats van richting geven aan beleid. Je bent toch geen procesbegeleider?” De Waard is bang dat door het vele praten er niet doorgepakt gaat worden. “Dat is iets wat er langer in de gemeente gebeurt: kijk maar naar het Land van Tap bijvoorbeeld, daar praten we toch ook al veel te lang over?”

‘Bij de eerste de beste raadsvergadering ging het al mis’

Het coalitieprogramma heet ‘Samen aan zet’ en de raad krijgt hierin meer zeggenschap. “Bij de eerste beste raadsvergadering, gebeurde er wel meteen iets geks”, legt De Waard uit. Tijdens die raadsvergadering (19 april jl.) stelden wij als raad - naar aanleiding van een motie van BOB - vragen waarom er nu gekozen wordt voor vijf wethouders in plaats van vier. Maar hier kregen we helemaal geen antwoord op. Er werd gewoon gezegd ‘hier reageren wij nu niet op’. Zo’n extra wethouder kost wel extra geld. In een tijd waarin veel burgers het financieel krap hebben door de stijgende prijzen, zet ik hier vraagtekens bij.”

De VVD heeft duidelijk wat ze wel willen én ook hoe ze oppositie gaan voeren. “We willen constructief zijn, dat zijn we ook verplicht naar onze achterban. Wij willen ambitie en meer helderheid brengen. Bijvoorbeeld in de bedrijvigheid in onze gemeente. We moeten - naast wonen en welzijn - echt nadenken over wat voor type bedrijven we over vijf of tien jaar in onze gemeente willen: hierbij moet je echt vooruitkijken. Dat missen we nu in het programma van het nieuwe college.”

Het valt de VVD op dat het splitsen van woningen een toenemend fenomeen lijkt, ook in Overbetuwe. Naast het feit dat woningsplitsing kan bijdragen aan het verkrijgen van meer wooneenheden, kan het ook een aantal nadelige gevolgen hebben. Gezien de mogelijke consequenties van woningsplitsing stelde de VVD een aantal schriftelijke vragen aan het College. Hieronder onze vragen en de antwoorden van het College.

Vraag 1. Is het college bekend met de voorgenomen woningsplitsing aan de Haydnstraat in Elst en heeft het college hiervoor toestemming voor gegeven c.q. is het college voornemens hier toestemming voor te gaan geven?

Het college is bekend met de vergunningaanvraag voor een woningsplitsing aan de Haydnstraat in Elst. Het voorliggende plan is in strijd met het bestemmingsplan en voldoet niet aan de Beleidsregel planologische afwijkingsmogelijkheden gemeente Overbetuwe 2017. Daarom verleent het college voor het huidige plan geen toestemming. 

Vraag 2. Wat is het beleid van het college ten aanzien van woningsplitsing?

We zien dat er een grote behoefte is aan betaalbare woningen in Overbetuwe (zowel huur als koop). Daarom geeft de Woonagenda 2020 de ruimte om het concept woningsplitsing te verkennen. Ook de nieuwe Woonagenda 2025, die in februari 2022 aan de raad voorligt, beschrijft kansen voor woningsplitsing. Woningsplitsing kan een methode zijn om relatief kleine, goedkope woningen toe te voegen aan het aanbod. De eerder genoemde beleidsregel en de meeste bestemmingsplannen spelen hier al op in. 

Vraag 3. Op welk niveau toetst het college aanvragen voor splitsing van woningen. Is dat op gemeentelijk, buurt of pand niveau?

Een woningsplitsing wordt getoetst aan de regels uit het bestemmingsplan. Indien een vergunningaanvraag niet past binnen de regels uit het bestemmingsplan, wordt er getoetst aan de Beleidsregel planologische afwijkingsmogelijkheden gemeente Overbetuwe 2017. Artikel 10.1.6 Woningsplitsing uit deze beleidsregel bevat de regels voor het splitsen van woningen. Dit artikel bevat ook een aantal pand specifieke toetsingscriteria (bijvoorbeeld over de gebruiksoppervlakte). Daarnaast wordt ook altijd getoetst aan Artikel 2 uit de eerder genoemde beleidsregel. Dit artikel zorgt ervoor dat ook de fysieke leefomgeving meegenomen wordt in de afweging. Deze afwijkingsbevoegdheid geldt, conform het Besluit omgevingsrecht (Bor), echter alleen voor panden binnen de bebouwde kom. 

Vraag 4. Welke criteria zijn voor het college van belang om al dan niet medewerking te verlenen aan een initiatief tot woningsplitsing?

Indien een woningsplitsing niet past binnen het huidige bestemmingsplan, dan zijn de criteria uit de Beleidsregel planologische afwijkingsmogelijkheden van toepassing1 . Artikel 10.1.6 Woningsplitsing bevat de volgende toetsingscriteria:

a) De gebruiksoppervlakte woonfunctie van de bestaande woning groter is dan of gelijk is aan 140m2, en; b) De gebruiksoppervlakte woonfunctie van elke zelfstandige woning die als gevolg van de splitsing ontstaat niet kleiner is dan 50m2.

Daarnaast zijn de (algemene) criteria uit Artikel 2.1 van toepassing, waarmee gekeken wordt naar de fysieke leefomgeving:

a) Er vindt geen onevenredige aantasting plaats van het woon- en leefmilieu; b) Er mag geen sprake zijn van aantasting van de ruimtelijke kwaliteit; c) De gebruiksmogelijkheden van de aangrenzende percelen mogen niet onevenredig worden beperkt; d) De activiteit mag voor de omliggende bedrijven niet tot gevolg hebben dat zij in hun bestaande milieurechten worden beperkt; e) Er vindt geen onevenredige aantasting plaats van de verkeersafwikkeling, de verkeersveiligheid en parkeersituatie ter plaatse. 

Vraag 5. Laat het college zelf onderzoek doen of toetst zij de door de initiatiefnemer aangeleverde informatie?

Wij toetsen de door de initiatiefnemer aangeleverde stukken. Deze gegevens dienen wel compleet te zijn, indien nodig vragen we aanvullende gegevens op. We maken vervolgens een afweging op basis van de toetsingsgronden. Indien nodig schakelen we daarvoor externe deskundigheid in, bijvoorbeeld van de ODRA

Vraag 6. Omdat problemen, als die zich voor gaan doen, vooral in de directe omgeving van een gesplitste woning impact hebben, is het betrekken van die omgeving bij een initiatief belangrijk. Hoe geeft het college invulling aan die participatie van de omgeving?

Vergunningaanvragen worden in het Gemeentenieuws gepubliceerd, op de Gemeentepagina. Men kan vervolgens een zienswijze indienen. De zienswijzen beoordelen we om te bepalen of ze gegrond zijn. Als blijkt dat de zienswijze gegrond is, dan wordt deze meegenomen in de afweging om medewerking te verlenen aan de aanvraag. Als een besluit genomen is, komt er wederom een publicatie op de Gemeentepagina te staan. Uiteindelijk staat dan de rechtsgang open voor bezwaar. 

De leden van VVD Overbetuwe hebben tijdens de online ALV de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart 2022 vastgesteld.

Op voordracht van de kandidaatstellingscommissie heeft het bestuur de lijst aan de leden voorgelegd die daar unaniem mee in hebben gestemd.

 

Het bestuur is erg te spreken over de kwaliteit en deskundigheid van de kandidaten. Naast de vertrouwde krachten zijn we erg trots op de nieuwe kandidaten die zich voor de VVD en Overbetuwe in willen zetten. Gelukkig lukt het ook steeds beter om vrouwen te interesseren. Met 40% vrouwen, zowel in de top als in de hele lijst, doen we het wat dat betreft weer iets beter dan vier jaar geleden. Ook vertegenwoordigen de kandidaten een mooie verdeling over de gemeente.  

 

Peter de Waard zegt als lijsttrekker met deze kandidaten enthousiast uit te kijken naar de verkiezingen. We hebben nu een hele sterke fractie en een hecht team. De nieuwe kandidaten sluiten daar al heel goed bij aan. Samen gaan we voor een beter Overbetuwe. We hebben voor Overbetuwe stevige ambities op Wonen, Werken, Welzijn en Zuinig zijn. Met de steun van de inwoners, een flinke fractie en een plek in het college willen we daar graag invulling aan geven.

 

Terug en vooruit kijken

 

Dit is de laatste begroting van dit college. We kijken vanavond daarom graag terug en vooruit.

 

Ik kan me de eerste raadsvergaderingen van deze raadsperiode nog goed herinneren. Op 24 april 2018 dienden we als VVD een unaniem aangenomen motie in over de optimalisatie van de samenwerking tussen raad en college. Het leverde het rapport: Schurende democratie op, waarin werd gesproken over een bestuur centristische bestuursstijl. In Overbetuwe waren we onze tijd vooruit  met de discussie over macht en tegenmacht.

 

We zijn nu 3,5 jaar verder. De bestuurscultuur is met dit college wezenlijk anders en we hebben heel vaak kunnen zien dat de scheidslijn tussen coalitie en oppositie niet met een viltstift, maar met potlood wordt getrokken. Dat is goed. Ook zetten we als raad en college voorzichtige stappen met betrekking tot burgerparticipatie.

 

Toch zijn we er nog lang niet. De overvolle raadsagenda wordt beheerst door de collegevoorstellen. Als VVD vinden we dat we duidelijker moeten inzetten op onze kerntaak, namelijk onze kaderstellende en controlerende rol. 

 

We laten het college wegkomen met vage beleidsdoelen en monitoren op indicatoren die daar niet bij aansluiten. Laten we als voorbeeld Economie nemen. Het beleidsdoel is een Ondernemers vriendelijke gemeente, maar de indicator is het aantal banen. Zo kan het gebeuren dat we een minder ondernemers vriendelijke gemeente zijn geworden, maar het college toch positief is over het beleid.

 

Ander voorbeelden zijn duurzaamheid, maar ook het sociale domein, waar de voorzitter van de rekenkamer (Harry Smeets) er ons in de werkgroep op wees dat de indicatoren niet in lijn zijn met de beleidsdoelen. Dat moeten we dus echt anders gaan doen.

 

Zou het daarom niet verstandig zijn als we tussen de komende kadernota van het nieuwe college en de begroting, op alle 10 de programma’s afzonderlijk zowel de beleidsdoelen als ook de bijbehorende indicatoren vast zouden stellen? Dan houden we ons echt bezig met de hoofdlijnen en met zowel onze kaderstellende als controlerende rol.  

 

Wij doen vanavond een poging op de onderwerpen:

·       Wonen, Werken, welzijn en zuinig zijn.

 

  

1.     Wonen

De woningnood is deze raadsperiode sterk toegenomen. We zijn daar als Overbetuwe niet uniek in, maar het zijn wel onze jongeren en onze inwoners met urgentie die geen woning kunnen vinden en onze winkeliers in Heteren en Zetten die op woningbouw aandringen.

Woningbouwplannen vragen een (te) lange voorbereidingstijd. Deels komt dat door weerstand in de omgeving. We hebben al eerder gezegd: We kunnen aan niemand het recht op vrij uitzicht toezeggen. Als we dat wel doen, kunnen we nergens meer bouwen.

Gelukkig zijn deze periode diverse bouwplannen gestart en is er goede afstemming in de regio. Toch moet er meer gebeuren.

Wij vragen het college om: voor de begroting van 2023 met een concreet plan te komen met daarin waar, wanneer en hoeveel woningen er komende raadsperiode gerealiseerd gaan worden. Wat ons betreft kijken we daarbij ook naar andere samenwerkingsverbanden om tot woningbouw te komen.

Veilig wonen

Wonen is ook groen, duurzaam, bereikbaar en veilig wonen. Vanuit het rijk komt er meer geld beschikbaar voor veiligheid. Onze inwoners en ondernemers moeten dit gaan merken. Hoewel 100% veiligheid niet mogelijk is, wil de VVD haar best doen om daar zo dicht mogelijk bij in de buurt te komen.

Vraag aan de portefeuillehouder: Hoe kunnen we met de extra middelen vanuit het Rijk onze inwoners en ondernemers beter beschermen?

2.     Werken

We zijn kritisch over de ontwikkelingen op het gebied van economie. Overbetuwe is gezakt op de lijst van MKB-vriendelijkste gemeenten, er is niet goed ingezet op de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen en de regels lijken belangrijker te zijn geworden dan het bereiken van het doel.

Positief is de BIZ in Heteren en Zetten en dat er een begin gemaakt is met het ontwikkelen van een economische visie. Wij geloven in een goede samenwerking tussen ondernemers, scholen, organisaties en de gemeente om gezamenlijk belangrijke maatschappelijke doelen te bereiken zoals de energietransitie, integratie, participatie en stageplekken.  

Vraag aan de portefeuillehouder: Hoe ziet het college die samenwerking en hoe gaan we samen die maatschappelijke doelen bereiken? Kan daar het geld van A10 bij helpen?

3.     Welzijn

We denken bij welzijn al snel aan het sociale domein en dat is afgelopen jaren zowel inhoudelijk als ook financieel lastig geweest.

We hebben veel gesproken over beleidskaders en we zijn blij met ontwikkelingen rondom het Sociaal Team Overbetuwe en het sterk verbeterde inzicht dankzij de monitor. Toch blijft ook hier de vraag: in hoeverre is het beleid succesvol en is bijstelling van de beleids- of financiële kaders nodig? We zijn als raad nog altijd niet goed bij machte om die afweging te kunnen maken.

Vraag aan de portefeuillehouder: Hoe gaat hij ons hierbij helpen?

4.     Zuinig zijn

Zuinig zijn op onze inwoners betekent ook luisteren naar onze inwoners en ondernemers. Zuinig zijn, is ook zuinig zijn op de centen. Dat betekent financieel degelijk begroten, maar ook de lasten van onze inwoners en ondernemers beperken. We zijn blij dat het college de financiële ruimte uit de septembercirculaire deels wil aanwenden om tegemoet te komen aan onze OZB-motie bij de kadernota.

We zijn echter oprecht teleurgesteld in de transparantie van dat raadsvoorstel. Het college geeft niet expliciet aan dat de motie maar gedeeltelijk wordt uitgevoerd en geeft daar ook geen enkele motivatie voor.

A9: We dienen amendement A9 in om alsnog tot uitvoering van de motie te komen die is aangenomen bij de kadernota en de stijging van de OZB te beperken tot 2% (inclusief inflatie). Er is geen financiële noodzaak voor een grotere verhoging en we blijven een deel van die ruimte inzetten om de financiële positie te versterken.

Geïnspireerd door het incidentele geld uit de septembercirculaire liggen er enkele amendementen die de bezuinigingen uit de kadernota terugdraaien. Dat klinkt sympathiek, maar wij hebben die niet mee ingediend omdat we twee zorgpunten hebben:

·       Het gaat om incidenteel geld tegenover structurele uitgaven. We hebben dus zorgen of dit wel verantwoord is.

·       Het college heeft bij de behandeling van de kadernota aangegeven het geld niet nodig te hebben. Waarom zouden we het college dan meer geld geven voor: De fietsagenda (A2), Overbetuwe Beweegt (A5), het duurzaamheidsbeleid (A8) en het economische programma (A10)? Het college weet niet wat ze ermee gaan doen en daarmee helpt het ook niet om het beleidsdoel te halen?

De VVD zal alleen instemmen met het beschikbaar stellen van meer geld als dat verantwoord is en als er ook een plan ligt voor een goede besteding van dat geld.

We sluiten af

Er zijn deze raadsperiode belangrijke vorderingen gemaakt, zowel inhoudelijk als ook op het gebied van de bestuurscultuur.

Er moet echter nog veel gebeuren voordat we als raad op de positie zitten zoals we die als VVD graag zien. Het scherp zijn op beleidsdoelen en het goed controleren op de indicatoren hoort daarbij. Zo kunnen we er als raad samen met het college voor zorgen dat het Goed leven blijft in Overbetuwe. 

De roep dat de politiek beter moet luisteren naar de mensen in het land is sterk. En terecht! Politici zijn volksvertegenwoordigers en zij moeten goed blijven luisteren naar de mensen door wie ze gekozen zijn. Als VVD hebben we ons daarom sterk gemaakt om de informatie aan en participatie door inwoners en ondernemers te versterken.

 

Toch blijft dat een uitdaging

Bij veel voorstellen vraagt de Raad aan het College hoe ze hierover met de inwoners hebben overlegd. De mening van inwoners is immers erg belangrijk bij de besluitvorming. Naast hun wens moet echter ook naar bijvoorbeeld regelgeving en financiën worden gekeken. Er moet dus goed naar inwoners worden geluisterd. Als de uitkomst anders is dan door hen gehoopt, wil dat dus niet persé zeggen dat er niet goed naar inwoners is geluisterd.

 

Het wordt nog lastiger als inwoners het onderling niet eens zijn

Met een motie in de afgelopen Raadsvergadering wilden enkele fracties de wens van een paar bewoners aan de Aurelius doordrukken. Andere bewoners konden gelukkig op tijd inspreken om duidelijk te maken dat zij daar anders over dachten. Politici moeten dus ook uitkijken dat ze te snel achter mensen aanlopen die als eerste of als hardste iets roepen.

 

Gelukkig zijn we met de Aurelius-motie als Raad niet de bocht uitgevlogen

Aan ons de taak om goed naar alle inwoners te luisteren en hen te betrekken bij de besluiten die we namens hen in onze mooie gemeente mogen nemen.