Voor ons ligt een sluitende begroting. De D66-fractie realiseert zich dat we in onze handen mogen knijpen dat we in deze turbulente tijd een dergelijke begroting voor hebben liggen. Maar de tevredenheid over de sluitende begroting betekent niet dat we onbezorgd over kunnen tot de orde van de dag. Want ondanks de inzet van alle betrokkenen bij de totstandkoming van deze begroting – waarvoor we uiteraard onze complimenten willen maken – biedt de begroting veel minder dan in voorgaande jaren de houvast die je als raad graag zou willen hebben.
Dat heeft, zoals gezegd, niets te maken met de kwaliteit van deze begroting, maar wel alles met de complexe, disruptieve tijd waarin we leven. De snelheid en intensiteit waarmee de tweede corona-golf over ons heen spoelt, maakt duidelijk dat we niet al te veel kunnen bouwen op langere termijn prognoses en oude zekerheden, maar dat we ook als gemeente wendbaar moeten zijn en snel in moeten kunnen spelen op veranderingen.
Bijspringen waar nodig
Gelukkig zien we dat dat op meerdere terreinen ook gebeurt. In het voorjaar heeft de gemeente bijvoorbeeld snel besluiten genomen met betrekking tot de huur voor de sport- en welzijnsvoorzieningen. Binnen no-time was er een campagne ‘Koop lokaal’ op poten gezet om onze middenstanders te steunen. En terwijl er natuurlijk ook zorg was over de financiële consequenties, is er vooral gedaan wat er gedaan moest worden.
Maar dat was de eerste golf. Inmiddels zitten we middenin de tweede golf, waarvan duidelijk is dat die veel langer zal gaan duren. En dat op een moment dat veel inwoners, ondernemers en verenigingen al op hun tandvlees lopen! Er wordt ook nu weer naar de gemeente gekeken. Wat ons betreft blijft de gemeente haar rol pakken, door er te zijn en te ondersteunen waar dat kan en verantwoord is, maar ook in het besef dat bij de gemeente de zakken niet oneindig diep zijn.
Structurele oplossingen
Deze tijd vraagt dan ook niet alleen om noodmaatregelen, maar ook om structurele oplossingen. Corona is niet alleen een probleem op zichzelf, maar het maakt ook al langer gaande ontwikkelingen extra duidelijk. Eerder pleitten wij als D66 al voor een bredere visie op onze dorpscentra. Door onder andere de opkomst van online winkelen zullen behoorlijk wat fysieke winkels, hoe vervelend ook, gaan verdwijnen. Het online inkopen doen is alleen maar versneld door de corona-crisis. Een heroriëntatie op onze dorpscentra – waarbij een combinatie van commerciële, maatschappelijke en woonfuncties centraal staat – is nog urgenter geworden.
We kunnen ons in Pijnacker-Nootdorp gelukkig prijzen met een actief verenigingsleven. Veel leden zijn lid gebleven tijdens deze crisis, hoewel er eerst niet en nu maar beperkt gesport kan worden. Verenigingen spelen een belangrijke rol bij de sociale cohesie. Wij zien ook mogelijkheden voor een bijdrage in het sociaal domein, bijvoorbeeld als het gaat om het tegengaan van eenzaamheid. Maar ook het behouden van maatschappelijke betrokkenheid en mogelijk ook re-integratie naar werk zou bij geholpen kunnen worden. Daarover spreekt de raad over twee weken met de sportverenigingen.
Eenzaamheid
Juist nu, in deze crisis, kunnen verenigingen deze belangrijke rol vervullen. Want naast het gezondheids- en economisch aspect van deze crisis, heeft misschien het sociaal-maatschappelijk aspect nog wel de meest langdurige invloed. Eenzaamheid en depressie liggen op de loer en hebben in een toenemend aantal gevallen al toegeslagen. Dit is natuurlijk vreselijk voor de mensen die het treft, maar er is ook een zakelijke kant. De maatschappelijke en economische kosten zijn hoog en vaak meerjarig. We vertrouwen er op dat dit aspect dan ook de hoogste aandacht heeft van het College, en dat er in samenspraak met maatschappelijke partners zoals SWOP, jeugd- en jongerenwerk en de bibliotheek wordt gewerkt aan een adequate reactie. Het spreekt vanzelf dat wij hierover graag op de hoogte worden gehouden, liever een keer te vaak dan een keer te weinig.
De Corona pandemie trekt ook diepe sporen in de levens van onze mantelzorgers; in aanvulling op onze Begrotingsvraag over Respijtzorg hebben wij nog een vervolgvraag. Omdat ons signalen bereiken dat bij Respijtzorg voor dementerenden er zich problemen kunnen voordoen met betrekking tot vrijheidsbeperkende maatregelen in de gecontracteerde huizen, vragen wij het College of zij heeft nagedacht over alternatieven. Bijvoorbeeld respijtzorg thuis via particuliere aanbieders of andere oplossingen.
Duurzaamheid
Voorzitter, veel aandacht voor de huidige corona-crisis. En terecht. Maar we moeten ook aandacht houden voor die andere belangrijke crisis, op het gebied van klimaat en energie. Gelukkig loopt die trein door. In het kader van de energietransitie zijn we blij met de rijksbijdrage voor Gasloos Klapwijk. We zetten belangrijke stappen als het gaat om het verminderen van afval: er komt eindelijk vaart in Het Nieuwe Inzamelen en vorige week nog besloot de raad tot invoering van de JA-JA sticker. De nieuwe wijken bouwen we niet alleen gasloos maar ook klimaatbestendig. En er zijn ook op het oog kleinere initiatieven die helpen; daarom spreken we later deze week bijvoorbeeld over de laadpalen voor elektrische auto’s.
Waar wij nog kansen zien, is in het verder mobiliseren van onze inwoners om hun steentje bij te dragen aan de energietransitie. Natuurlijk pakt de gemeente haar faciliterende en soms ook verdergaande rol, zoals een gemeentelijke bijdrage aan energieadvies en de duurzaamheidslening. Maar wil de opgave echt slagen, dan zullen we ons moeten blijven realiseren dat één van de belangrijkste succesfactoren is, een verdere verandering in de houding, motivatie en feitelijk gedrag van onze inwoners als het gaat om energiebesparende maatregelen aan het eigen huis en bewuster mobiliteitsgedrag. Dat verder stimuleren zien wij als een belangrijke opgave voor de gemeente voor de komende jaren.
Tot slot, voorzitter, juist in tijden van crisis kan het erom gaan spannen en kunnen er korte lontjes ontstaan. Ook in de politiek. Bij ons ligt de verantwoordelijkheid om mogelijke tegenstellingen niet te verdiepen, maar om samen te werken en hier met elkaar goed uit te komen. Er staat ons nog heel wat te wachten. Dat vraagt om betrouwbaar en transparant bestuur, en daar zal D66 zich uiteraard ten volle voor blijven inzetten.