Poliflw

Het aanpassen van Europese regels moet zorgen voor betere en betaalbare huizen, dat staat in een initiatiefvoorstel over wonen van Europarlementariër Kim van Sparrentak. “Veel Europese regels zorgen ervoor dat steden en landen onvoldoende actie kunnen ondernemen om te zorgen voor betaalbare woningen. Met deze voorstellen zetten we het recht op wonen boven winstbejag van grote investeerders en huisjesmelkers.

“In veel steden in Europa is een betaalbare woning vinden bijna onmogelijk geworden en ook in Nederland kunnen we spreken van een wooncrisis. Het recht op wonen is gewoon een grondrecht, maar blijkt door marktwerking steeds moeilijker te waarborgen”, aldus Van Sparrentak.

 In het rapport doet GroenLinks onder andere de volgende voorstellen:

Meer betaalbare woningen. Met het aanpassen van de Europese staatssteunregels, om ervoor te zorgen dat meer geïnvesteerd kan worden in sociale woningen voor zowel lage-, als middeninkomens.  Aanpakken van de marktwerking van de huizenmarkt. Door te zorgen voor strengere regels over de verkoop en eigendom van woonpanden.  Illegale verhuur stoppen. Aanpassen van Europese regels voor vrij verkeer van diensten en digitale platformen, waardoor steden meer zeggenschap krijgen over verhuur via platformen zoals Airbnb en Booking.com. Daardoor blijven meer woningen over voor werkelijke bewoners.  Einde aan dakloosheid. Een doelstelling om dakloosheid tegen 2030 te beëindigen in de EU. En het ondersteunen van landen en steden die zorgen voor een woning voor mensen die dakloos zijn, zonder daar voorwaarden aan te verbinden.

Vandaag dient Van Sparrentak de voorstellen in, na de zomer wordt het rapport in de commissie voor Werkgelegenheid en Sociale Zaken besproken. In december stemt deze commissie over het rapport, waarna in januari 2021 de plenaire stemming plaatsvindt.

Meer weten? Ga naar eerlijkwonen.nu of lees hier meer over het rapport van Kim.

Europees Parlement heeft ingestemd met de controle van het jaarverslag van de Europese Investeringsbank (EIB) 2018. Het rapport van GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout geeft aanbevelingen om de EIB tot een klimaatbank om te vormen en de transparantie van besluitvorming te verbeteren.

Eickhout: “De EIB krijgt een steeds belangrijkere rol in de financiering van de Europese economie en is een sleutelspeler in het economisch herstel van de coronacrisis. De miljarden die de EIB beheert zijn publiek geld en moeten dus terecht komen in een toekomstbestendige economie.”

De EIB heeft ambitieuze doelen gesteld om per 2025 de helft van het geld aan klimaat en milieubescherming te besteden en in 2020 alle investeringen af te stemmen in lijn met het klimaatakkoord van Parijs, om zo de ‘klimaatbank van Europa’ te worden. Maar in 2018 ging de EIB nog akkoord met de miljardenfinanciering van verschillende gigantische gasprojecten. Op voorstel van Eickhout vraagt het Europees Parlement aan de EIB opheldering over hoe dergelijke projecten te rijmen zijn met de belofte van de EIB om alle financiering af te stemmen met de klimaatdoelen.

Fossiele energie

De EIB besloot vorig jaar tot het stoppen met financieren van fossiele energie per 2021, hoewel er uitzonderingen blijven bestaan. De volgende belangrijke stappen zijn de precieze uitwerking van het klimaatbeleid en de herziening van het leningenbeleid aan de transportsector. Het Eickhout-rapport merkt op dat de EIB de afgelopen jaren te veel investeerde in wegen en luchtvaart en te weinig in treininfrastructuur. Het Europees Parlement wil dat de Europese Commissie de Europese taxonomie, die bepaalt wat duurzame investeringen zijn, uitbreidt naar definities voor schadelijke investeringen. Deze taxonomie kan dan ook worden toegepast door de EIB. Ook wil het Europees Parlement dat de EIB alleen financiële steun geeft aan bedrijven die geloofwaardige doelen hebben hun uitstoot te verlagen.

Eickhout: “De EIB beweegt in de goede richting, maar harde afspraken zijn nodig om te zorgen dat er echt geen publiek geld meer gaat naar investeringen die het klimaat en de biodiversiteit schaden.”

Financiering

Het rapport benadrukt ook het belang van transparante en democratische besluitvorming over de financiering door de EIB. De lidstaten en de Europese Commissie nemen besluiten vaak zonder dat parlementen precies weten wat er speelt. Op voorstel van Eickhout eist het Europees Parlement dat de Europese Commissie voortaan openheid geeft over haar opstelling in de Raad van Bestuur van de EIB. Eickhout: “Om de gevolgen van de coronacrisis aan te pakken, heeft de bank de opdracht om 240 miljard euro aan extra financiële steun en investeringen te financieren. De controle op de miljarden die deze bank in handen heeft, moet echt beter.”

Het Europees Parlement stemt over plannen die de komende jaren richting geven aan het EU-beleid op chemische stoffen. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout is erg te spreken over de voorstellen die het Europarlement op tafel legt: “De Green Deal spreekt over het doel van een non-toxic environment, maar dat is op dit moment nog ver weg. We hebben een strenge toepassing en uitbreiding van het chemicaliënbeleid nodig. Dat is precies wat het Europarlement nu eist.”

Eickhout: “Chemicaliën brengen uiteraard veel goeds, maar kunnen ook zeer negatieve gevolgen hebben voor mens, milieu en de economie. In Nederland weten we daar met de PFAS-kwestie nu alles van. Industriële chemicaliën zijn inmiddels uitgebreid het menselijk lichaam binnengedrongen, waarvan een aanzienlijk deel schadelijk is. Daarom is strikt beleid en toezicht nodig in het gebruik ervan. Een serieuze prikkel moet innovatie stimuleren naar schone en veilige alternatieven voor schadelijke stoffen.”

De EU heeft al goede wetten rond chemicaliën, met name de REACH-wet. Volgens Eickhout voert de Commissie deze wetgeving echter niet goed uit: “Om de chemische industrie uit de wind te houden, vinden er vaak onvolledige beoordelingen plaats of een schadelijke stof onmisbaar is. Mega-vergunningen om zeer schadelijke stoffen te gebruiken, worden te gemakkelijk gegeven. Ik heb al vele bezwaren ingediend tegen dit soort slechte besluiten, ook deze week weer over een Russische Chroom-6 leverancier.”  

Extra aandacht 

Naast een betere toepassing van de wet, wil het Europees Parlement dat de wetgeving wordt uitgebreid naar kwesties die extra aandacht verdienen. Zoals de veiligheid van nanomaterialen, het aanpakken van hormoonontregelaars en combinatie-effecten die kunnen optreden als verschillende chemicaliën gezamenlijk toegepast worden. Ook vraagt het Parlement om het opschonen van materiaalstromen, zodat deze veilig gerecycled en hergebruikt kunnen worden. Eickhout: “Dat laatste punt is extra belangrijk voor een circulaire economie. Er is veel druk om veiligheidseisen af te zwakken om zoveel mogelijk, ook vervuild, materiaal te kunnen recyclen. Dat klopt natuurlijk van geen kant: schadelijke materialen moeten eerst volledig verwijderd worden, pas dan kan je ze recyclen. Ook daar doet het Europees Parlement krachtige uitspraken over.”   De Europese Commissie is de nieuwe chemicaliënstrategie momenteel aan het ontwikkelen, het rapport waarover gestemd wordt draagt daaraan bij. De nieuwe strategie wordt naar verwachting in september gepresenteerd.

GroenLinks dient vandaag een wetsvoorstel in waardoor bedrijven die hun hoofdkantoor verhuizen naar een land zonder dividendbelasting een eindafrekening gepresenteerd krijgen. Multinationals met zogenaamde ‘uitgestelde winsten’ moeten daar bij vertrek alsnog in Nederland dividendbelasting over betalen. Als deze initiatiefwet wordt aangenomen geldt de wet met terugwerkende kracht vanaf 10 juli 2020. Jesse Klaver: “Het is eigenlijk doodeenvoudig: wie in Nederland winst maakt, betaalt daar in Nederland belasting over. Bij verhuizing naar het buitenland krijg je gewoon de eindafrekening.

De afgelopen jaren is de dividendbelasting een groot onderwerp geweest in het publieke debat. Het kabinet wilde de dividendbelasting afschaffen om een handjevol bedrijven hier te houden. Dat zou 2 miljard euro kosten. GroenLinks was hier fel op tegen omdat het niet uit te leggen is dat er voor grote multinationals speciale regels werden gemaakt en uiteindelijk is het voorstel gestrand.  

Al jarenlang maakt de partij zich hard voor een eerlijk belastingsysteem waarin zowel burgers, kleine bedrijven als grote bedrijven belasting betalen. In 2018 leidde een GroenLinks wetsvoorstel ertoe dat de dividendbelasting niet werd afgeschaft. In 2019 werd een wetsvoorstel van GroenLinks overgenomen waardoor grote bedrijven meer winstbelasting gaan betalen. En nu zet GroenLinks een nieuwe stap om belastingontwijking tegen te gaan.

Vrijwel alle Europese landen hebben een dividendbelasting. Het Verenigd Koninkrijk is hierop een van de weinige uitzonderingen. De eindafrekening in de dividendbelasting geldt alleen voor grote bedrijven (met een omzet van meer dan €750 miljoen) die zich verplaatsen naar een land waar geen dividendbelasting wordt geheven. In een dergelijke situatie is er namelijk sprake van een fiscale mismatch waarbij de dividendbelasting in geen enkel land wordt geheven en de belastingclaim tussen wal en schip valt. GroenLinks wil dat er een einde komt aan deze vorm van belastingontwijking en gaat het heffingslek met dit wetsvoorstel dichten. GroenLinks Kamerlid en initiatiefnemer Bart Snels: “Het is niet uit te leggen dat grote bedrijven hier jarenlang vermogen kunnen opbouwen dankzij alle goede voorzieningen in Nederland en dan plotseling de belasting ontlopen door naar het buitenland te vertrekken”.  

Grote bedrijven die na 10 juli 2020 uit Nederland willen vertrekken, zullen belasting moeten betalen over hun winst die in Nederland is opgebouwd. Hierdoor hebben ze minder fiscale redenen om te verhuizen naar een land zonder dividendbelasting. Dit kan ertoe leiden dat hoofdkantoren gaan heroverwegen of het wel verstandig is om te vertrekken uit Nederland. Snels: “Dit wetsvoorstel is een ultieme poging om grote bedrijven die overwegen te vertrekken naar het Verenigd Koninkrijk op andere gedachten te brengen”.

Vijfentwintig jaar geleden viel de Bosnische enclave Srebrenica. Nederlandse militairen konden niet voorkomen dat duizenden mannen en jongens werden vermoord. Na het uiteenvallen van Joegoslavië, stonden de bevolkingsgroepen die voorheen samenleefden, plots tegenover elkaar. De genocide in Srebrenica was een van de dieptepunten in de oorlog. Een zwarte bladzijde in de geschiedenis van Europa.

Hoe machteloos was de Europese Unie? Een unie van toen 15 landen die niet konden of wilden ingrijpen in een oorlog op hun eigen continent. We zagen het allemaal gebeuren op televisie.

Laten we niet vergeten in welke tijden onze Europese Unie is opgericht. Na twee verwoestende wereldoorlogen was een nauwe samenwerking tussen aartsvijanden Duitsland en Frankrijk de garantie voor vrede. Als onze economieën verweven zijn, dan is oorlog geen optie meer, zo was de gedachte. En dat klopt.

Die belofte van vrede moeten we ook waarmaken aan de landen op de Westelijke Balkan. Economische samenwerking en het versterken van de rechtsstaat zorgen voor stabiliteit in deze regio. Slovenië en Kroatië zijn al lid van de EU geworden. We zijn het aan onszelf verplicht om Bosnië, Servië, Montenegro en Noord-Macedonië hetzelfde perspectief te bieden. We helpen ze om te voldoen aan de voorwaarden, zodat ze volwaardig lid kunnen worden van de Europese Unie. 

Het is bewonderenswaardig hoe leraren flexibel insprongen op de corona-crisis. En alles op alles zetten om kinderen het onderwijs en de aandacht te geven die ze nodig hadden. Het is dringend nodig dat Nederland meer investeert in deze beroepsgroep. Vanuit het belang van leraren én van kinderen. Dat betoogt Lisa Westerveld, aan het begin van een welverdiende zomervakantie.

"Toen in maart werd besloten dat de scholen gingen sluiten, stroopten leraren de mouwen op, en gingen aan de slag: in een mum van tijd werd het klaslokaal verruild voor de laptop. Aan de keukentafel, vanuit de slaapkamer, het washok, of in een leeg klaslokaal. Ineens moesten ze zich allerlei computerprogramma’s eigen maken en apps installeren om lessen zoveel mogelijk door te laten gaan. En zo ontstonden allerlei nieuwe vormen van onderwijs.

Maar hoe kun je lesgeven zonder contact? Ik hoorde verhalen van leraren die op de fiets al hun leerlingen bezochten. Om een boek te brengen, maar stiekem ook om even te kijken hoe het ging. Leraren die soms kilometers moesten rijden om die ene leerling te bezoeken die verder weg woonde. Ik zag hoe ze computers regelden voor leerlingen van wie de ouders het niet konden betalen. En hoorde van leraren die de kosten uit noodzaak uit eigen zak voorschoten.

De crisis vergroot verschillen Leraren maakten zich geregeld zorgen. Lagen wakker lagen, omdat ze piekerden over bepaalde leerlingen. Want niet overal gaat het thuis goed. En niet alle ouders kunnen hun kinderen helpen met moeilijke rekensommen, of taalonderwijs. Helemaal niet in gezinnen waar veel spanning is vanwege geldproblemen en het verliezen van werk.

Leraren zien de verschillen groter worden tussen leerlingen, en dat steekt. Want voor hen zijn alle kinderen gelijk. Thijs, een leerkracht die een prima baan had op een goede school, koos er zelfs voor elders te gaan werken. Op een school waar hij meer nodig is. Op een school waar kinderen zijn aandacht harder nodig hebben.

Ik werd uitgenodigd door Henk, examinator in het voortgezet onderwijs, die liet zien hoe hij leerlingen helpt met online oefenexamens. En me regelmatig appt met mooie ideeën voor deze leerlingen die een extra steuntje in de rug nodig hebben.

Ik zag hoe op Samen naar School klassen juist wél werd gekozen om kinderen met een handicap blijvend te begeleiden, omdat kinderen met een handicap fysiek contact nodig hebben. Maar ook om ouders te ontlasten voor wie de zorg voor hun kind best zwaar kan zijn.

Meer aandacht mogelijk En van mijn teamgenootje Roos, linksback in mijn voetbalteam en juf op een basisschool, hoorde ik dat ze zo blij was de kinderen weer te zien. Maar het ook fijn is om de helft van de klas te hebben. Niet vanwege minder werkdruk, maar juist omdat ze leerlingen dan méér individuele aandacht kan geven.

Deze crisis had niemand willen meemaken. Maar het brengt ook nieuwe kansen. Van deze verhalen, van leerlingen en leraren, kunnen we leren. Deze crisis heeft ouders die ineens zelf hun kinderen thuis moesten begeleiden, doen inzien wat een ongelofelijke berg werk leerkrachten verzetten. Altijd al, maar helemaal in coronatijd.

Politiek is aan zet Nu zijn de politici in Den Haag aan zet. We moeten investeren in het onderwijs, zorgen dat de werkdruk minder wordt en er meer handen in de klas komen. We moeten zorgen dat leerlingen meer individuele aandacht krijgen door de klassen te verkleinen. Dat zijn we verplicht aan onze leerkrachten, en zeker ook aan onze kinderen."

Een opinie-artikel van Lisa Westerveld met deze strekking verscheen vandaag ook in De Gelderlander. 

Het Europees Parlement stemde zojuist in met regels die de  werkomstandigheden en veiligheid in de transportsector aanzienlijk verbeteren. Echter, dat ‘gelijk loon voor gelijk werk’ niet gegarandeerd wordt, is wat GroenLinks betreft een gemiste kans. GroenLinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak: “De regels over rij- en rusttijden verbeteren de werkomstandigheden voor 5 miljoen mensen. Dit toont het belang aan van een sterk Europa dat actie onderneemt op sociaal vlak. De strijd voor eerlijke salarissen blijven we voeren.”

Met het ingaan van de nieuwe regels moeten werkgevers zorgen dat vrachtwagenchauffeurs in een hotel kunnen overnachten wanneer ze een verplichte langere rustpauze nemen. Ook zorgen de nieuwe regels ervoor dat rij- en rusttijden beter kunnen gecontroleerd worden dankzij de invoering van een slimme tachograaf. Een belangrijke stap in de strijd tegen brievenbusfirma's is de verplichting voor trucks om elke 8 weken terug te keren naar het hoofdkwartier.

Van Sparrentak is kritisch op de afspraken met betrekking tot het loon van chauffeurs die in het buitenland aan het werk zijn: “Deze regels bevatten zoveel uitzonderingen, dat ze geen echte stap vooruit betekenen. Hiermee zorgen we, helaas, nog steeds niet voor gelijk loon voor gelijk werk en laten we de deur open voor sociale dumping."

GroenLinks en D66 stellen voor om 2023 uit te roepen tot herdenkingsjaar slavernij. Dat jaar is het honderdvijftig jaar geleden dat de slavernij in Nederland ten einde kwam. De bedoeling is om dat jaar extra aandacht te besteden aan de afschaffing van de slavernij en het Nederlandse slavernijverleden door middel van tentoonstellingen, voorstellingen, debatten en aandacht in onderwijs en media. Dit jaar werd op vergelijkbare wijze 75-jaar bevrijding gevierd.

Slavernij werd formeel afgeschaft in Nederland op 1 juli 1863. Maar om te voorkomen dat de Nederlandse plantages plotseling stil zouden vallen werd per wet geregeld dat tot slaaf gemaakten nog tien jaar onder ‘bijzonder toezicht’ van de staat werden gesteld om het werk op de plantages te blijven uitvoeren. In de praktijk was de slavernij in Nederland dus pas in 1873 ten einde, nu bijna honderd vijftig jaar geleden.

De inhoud van het herdenkingsjaar zou in het voorstel van GroenLinks en D66 mede moeten worden vormgegeven door een brede coalitie van instellingen en stichtingen zoals bijvoorbeeld NiNsee en The Black Archives die al jaren aandacht vragen voor het Nederlandse koloniale verleden. Ook opening van het Nationaal Slavernijmuseum dat op dit moment in Amsterdam wordt ontwikkelt wordt zou deel uit kunnen maken van het herdenkingsjaar.

Morgen gaat de jaarlijkse huurverhoging in. En dat terwijl de prijzen van veel huurwoningen nu al  torenhoog zijn. Om huurders te laten zien wat hun woonruimte eigenlijk kost, lanceert GroenLinks vandaag een online huurcalculator. Daarmee wil de partij huurders bewust maken van het teveel dat zij betalen. En het kabinet motiveren huurprijzen te begrenzen en wonen weer eerlijk en betaalbaar te maken.

Er is in Nederland een groot tekort aan woonruimte. Huisjesmelkers en speculanten gebruiken de schaarste om huurprijzen steeds verder op te schroeven. Voor veel mensen wordt huren daarmee bijna onbetaalbaar. Met de huurcalculator kunnen mensen nu zelf hun eerlijke huurprijs berekenen. De online rekenmodule kijkt naar objectieve standaarden, zoals het aantal vierkante meters, de beschikbaarheid van buitenruimte en de kwaliteit van keuken en badkamer.

Eerlijke huur Vorige week diende GroenLinks al een initiatiefwet ‘Eerlijke huur’ in, die huurprijzen berekent op basis van dit objectieve, reeds bestaand puntensysteem. Dat systeem geldt nu al voor sociale huurwoningen tot 720 euro en moet ook gaan gelden voor huurwoningen in de vrije sector, vindt de partij.

“Speculanten en huisjesmelkers verdienen geld aan het simpele feit dat mensen een dak boven hun hoofd nodig hebben. Dat is onwenselijk. Wonen is een basisbehoefte, een grondrecht. Huisvesting zou geen handelswaar moeten zijn, verhuur geen verdienmodel. Daarom willen we huren begrenzen”, zegt Tweede Kamerlid Paul Smeulders.  

Weg met de woekerprijzen Op dit moment slokken de woonlasten bij particuliere huurders gemiddeld 42% van hun inkomen op. Verhuurbedrijven adverteren met kamers van 6m² voor 850 euro per maand of studio’s van 40 m² voor 1500 euro. Dit probleem speelt in het hele land, vooral in grotere steden.  

“De stijgende prijzen zijn het gevolg van politieke keuzes. Te lang heeft het kabinet marktwerking gestimuleerd, met woekerprijzen als gevolg. De overheid is verantwoordelijk voor goede huisvesting van mensen. Daarom zeggen wij: grijp in en zorg voor eerlijk wonen”, aldus Smeulders.

Huurders kunnen het verschil in prijs doorgeven, zodat GroenLinks op basis daarvan druk kan zetten op het kabinet om verandering te brengen. Als de initiatiefwet het haalt, daalt de huur van zo’n 95% van de woningen met soms honderden euro’s. Zodat ook mensen met een laag of gemiddeld inkomen een fatsoenlijke woonruimte kan betalen.