Poliflw

Op 14 juni organiseerden D66, CDA en Beter Amersfoort een rondetafelgesprek over het onderwerp “oog voor roze ouderen”. Een mooie ronde met openhartige en indrukwekkende verhalen over wat homoseksuele ouderen in hun leven allemaal hebben meegemaakt (zie ook het boek van Eveline van de Putte, stormachtig stil) en hoe het doorwerkt in de huidige verzorgingshuizen.

Ongemak en handelingsverlegenheid

Het ongemak zat in de vraag hoe de (zorg) instellingen omgaan met de LHBTI+ ouderen die onder hun dak wonen. We luisterden naar twee inspirerende voorbeelden van hoe dit kan. Het antwoord van de vertegenwoordigers van de instellingen uit Amersfoort op deze vraag was, dat ze hier eigenlijk niet mee omgaan omdat men niet goed weet hoe. Er sprak een grote handelingsverlegenheid uit hun betogen en ook was er de vraag in hoeverre je nu voor de LHBTI+ bewoners iets specifieks moet doen of dat je moet streven naar diversiteit in het algemeen dus ook voor mensen met een andere culturele achtergrond. Ook bleek dat de combinatie van deze twee voor ingewikkelde problemen kan zorgen.

Taboesfeer

Duidelijk werd dat er juist rondom de LHBTI+ bewoners anno 2022 nog een taboe sfeer hangt.  De instellingen zijn er niet open over en de bewoner verstopt het. Zij hebben het gevoel opnieuw uit de kast te moeten komen maar doen dat niet omdat de sfeer niet als veilig wordt ervaren. Leven in een onveilige sfeer kan niet de bedoeling zijn.

Veiligheid waarborgen

Het omarmen van een roze loper zou voor de LHBTI+ oudere kunnen helpen de sfeer veiliger te maken. De roze loper is een certificaat waarmee instellingen aangeven sociale acceptatie en zichtbaarheid van seksuele diversiteit en genderidentiteit in zorg en welzijn te vergroten. Beter Amersfoort wil dat meer zorginstellingen in Amersfoort deze roze loper omarmen als waarborg voor de veiligheid van de oudere LHBTI+ bewoner.

Onder deze titel vond op 18 juni het jubileumcongres plaats van het Netwerk van Organisaties voor Oudere Migranten, afgekort NOOM.

kleurrijk

We waren met een kleurrijk gezelschap in het kleurrijke gebouw van het museum voor beeld en geluid in Hilversum, een passende omgeving in meerdere opzichten. Zo werden we naast alle kleur ook getrakteerd op archiefbeelden van de migranten van toen bijv. de aankomst van de Kota Inten, de snelle ontwikkeling van het begrip gastarbeider via allochtoon naar de inclusieve samenleving en het verhaal van de “opvang” van de Molukkers in Nederland en meer beeldmateriaal uit de film archieven van het museum. Eppo van Nispen tot Sevenaer, de directeur van het museum liet hiermee zien dat deze migranten van toen de ouderen van nu zijn.

Samen, samen, samen…

Samen moeten wij ervoor zorgen dat zij in hun belevingswereld, die cultuurspecifiek is juist bij het ouder worden beter worden gezien. Veel van deze ouderen hebben nu behoefte aan zorg en ondersteuning omdat zij bijv. Alzheimer krijgen. Zij worden hierbij teruggeworpen op de omgeving waarin zij opgroeiden en hebben in de Nederlandse samenleving geen aanknopingspunten. Herinneringen van taal, gebeurtenissen, gewoonten, geuren, eten, muziek liggen in de cultuur waarin zij als kind en jongvolwassenen opgroeiden. Sommigen zijn gaandeweg het ziekteproces ook de Nederlandse taal vergeten en raken hierdoor in een isolement. Hun kinderen, die in Nederland zijn opgegroeid en deelnemen aan de westerse samenleving kunnen dit binnen de normen en waarden van hun cultuur niet meer oplossen, mede doordat goede ketenzorg en faciliterende woonvormen ontbreken.

Cultuurspecifieke zorg, ook in Amersfoort?

In maart 2021 hebben Grace Tanamal en Jeanny Vreeswijk-Manusiwa vanuit het NOOM in Amersfoort onderzoek gedaan naar de behoefte en het aanbod van cultuurspecifieke zorg[1]. Dit is tot stand gekomen door een motie  van Beter Amersfoort (voorheen Lijst Sanders).  De behoefte naar cultuurspecifieke zorg is er, dat is onomstreden. Eén van de aanbevelingen van dit onderzoek is dat er een integrale stedelijke conferentie moet komen waarbij partijen met elkaar spreken over het verbeteren van de ketenzorg waaronder huisvesting, delen van kennis, mensen en middelen, waarbij ook  groepen migranten ouderen moeten worden betrokken met als eindresultaat een convenant tussen woningbouwcorporaties, zorg- en welzijnsinstellingen en de gemeente.

Beter Amersfoort wil cultuurspecifieke zorg bevorderen zodat ook deze groep zich welkom voelt in Amersfoort.

[1] NOOM, “Oud worden in een herkenbare omgeving met Kleuren en geuren van vroeger”, Een onderzoek naar de behoefte en het aanbod van Cultuurspecifieke zorg in Amersfoort, maart 2021, NOOM

Door de bewoners van Vreeland werd ik uitgenodigd om te komen kijken naar de appartementen die ooit in de jaren ‘50 door architect David Zuiderhoek waren getekend. De eerste hoogbouw was wereldberoemd en mensen uit de hele wereld kwamen hiernaar kijken. Helaas waren de oorspronkelijke schelpvormige balkons nu onderstut met stempels omdat er waarschijnlijk betonrot is geconstateerd waardoor de bewoners niet meer op de balkons mogen komen. Daarnaast hadden de bewoners klachten over water in de berging, vocht, schimmeloverlast, asbest, geluidsoverlast door de dunne wanden en tocht. Ze konden geen spijker in de muur slaan, dan kwam het kalk naar beneden. Kortom niet meer gezond en als er al iemand kwam van de Alliantie dan kon die vaak de problemen niet verhelpen omdat het nu eenmaal oude gebouwen zijn. Het valt onder beschermd stadsgezicht en dus mag het niet gesloopt worden. Overigens kan de gemeenteraad wel beslissen om dat etiket eraf te halen.

Tot overmaat van ramp vielen de stempels onder de balkons uit, zodat er extra gevaarlijke situaties ontstaan. Ook klaagden de bewoners over ‘kwetsbare mensen’ die in de appartementen worden geplaatst met alle gevolgen van dien. Mensen die zichzelf en hun omgeving verwaarlozen zodat er ongedierte komt, mensen die schreeuwen en zelfs tot aan zelfmoord plegen aan toe. Er wonen relatief veel alleenstaande moeders met kinderen.  De Alliantie zegt dat het prima woningen zijn, wel een beetje geluidsoverlast maar verder niets aan de hand. Voor de balkons hebben ze een korting van 20% van de huur aangeboden. Maar dat is maar een kleine tegemoetkoming in alle ellende. Dan zijn er veel mensen die een uitkering hebben, en die hebben niets aan de korting want dat wordt meteen in mindering gebracht op hun uitkering. Volgens Beter Amersfoort zijn de woningen niet meer van deze tijd en zijn ze zelfs gevaarlijk.

Daarom heeft Beter Amersfoort een motie opgesteld om een onafhankelijke controle door de gemeente te laten uitvoeren en met de bewoners in gesprek te gaan om te kijken naar alternatieven zoals bijvoorbeeld slopen van deze woningen met een terugkeergarantie. Jammer van de wereldberoemde architectonische parel van Zuiderhoek, maar leefbaarheid van de woningen voor de bewoners gaat voor.

Gelukkig was de hele gemeenteraad het hiermee eens. We gaan er nog een ronde aan wijden hoe de problemen van de bewoners opgelost zouden kunnen worden. Dus wordt vervolgd!