Poliflw

Een flink aantal zzp’ers wordt hard getroffen door de coronacrisis. We hebben meer dan 1000 zelfstandigen uit de gemeente Doetinchem ondersteund in hun levensonderhoud. Veelal gaat om mensen met een dienstverlenend beroep, persoonlijke verzorging, horeca, detailhandel en rijscholen. Kortom: het zijn in onze regionale economie beroepen van wezenlijk belang en het gaat om mensen met een enorme ondernemersgeest. Maar is er perspectief?

Zelfstandigen cruciaal in onze regionale economie

Gemeente Doetinchem telt ongeveer 3800 zzp’ers. De meesten van hen werken in de zakelijke dienstverlening, gezondheid, bouw en detailhandel. Zelfstandigen zijn cruciaal in onze regionale economie. De meeste zelfstandigen ervaren veel voordeel van hun zelfstandigheid. Toch hebben zelfstandigen vaak ook minder zekerheden. Juist in deze tijd kunnen zij problemen ervaren.

Geen normaal ondernemersrisico

We merken dat mensen het moeilijk vinden om over financiële problemen te praten. Dat geldt nog eens extra voor kleine zelfstandigen. Als ondernemer laat je uiteraard graag zien hoe succesvol je bent. Als het dan even tegen zit en je de rekeningen niet meer kunt betalen dan is het juist voor ondernemers geen automatisme om te erkennen dat het niet goed gaat. Het is logisch dat je liever het beeld van succes in stand houdt. Toch is iedereen het erover eens: dit is geen normaal ondernemersrisico.

Stilte voor de storm?

Nog vrijwel geen zzp’er heeft zich gemeld voor schuldhulpverlening. Dat is ook wel logisch, omdat er nu gebruik kan worden gemaakt wordt van de Tozo. NVVK verwacht dat ongeveer 20 procent van het aantal ondernemers dat de eerste Tozo heeft aangevraagd in de financiële problemen zal komen. We zien inderdaad dat een kleine 200 zelfstandigen nu nog gebruik maakt van de Tozo. In de gemeente Doetinchems staan we klaar om ondersteuning te bieden. Het is altijd belangrijk om er vroeg bij te zijn. Het is dan eenvoudiger om een regeling te treffen met schuldeisers.

Doorzetten of een nieuwe stap

In de afgelopen tijd heb ik verschillende zelfstandigen gesproken. Hoewel het ondernemerschap in deze gesprekken voorop stond, merkte ik ook wat de coronacrisis voor hen betekent. Vanuit de onzekere situatie zag ik dat juist deze mensen zelf actief de stap zetten naar het anders invullen van hun onderneming, of het (tijdelijk) overstappen naar een andere sector. Ik sprak twee mensen die succesvol de overstap maakten naar een baan in loondienst. Iemand is direct gestart met een omscholingstraject. Steeds bleek: er blijven volop kansen. Soms is daar alleen wel wat hulp bij nodig.

Zoek deskundige hulp

Ik vind het belangrijk dat elke zelfstandige die ondersteuning nodig heeft daar ook een aanvraag voor doet en door deskundigen geholpen wordt. Als je als zelfstandige in de gemeente Doetinchem woont, kun je ook nu nog een Tozo aanvraag doen. We bieden niet alleen financiële ondersteuning (overigens ook buiten de Tozo), maar ook hulp bij heroriëntatie. Je hoeft (nog) geen grote problemen te hebben om toch in gesprek te gaan. Schroom niet om contact te leggen.

De coronacrisis raakt ons allemaal. Naast onzekerheid over gezondheid is er bij een groep inwoners ook sprake van financiële onzekerheid. Ik zie dat mensen die nooit verwacht hadden schulden te krijgen, nu wel in die situatie dreigen te komen. Wij willen vroegtijdig ondersteuning bieden. Tegelijkertijd staan we ook voor lastige keuzes, want er is een grens aan de middelen. Afgelopen week sprak ik met de gemeenteraad over ons armoedebeleid in coronajaar 2020.

Minder mensen in armoede, maar wel complexere schulden

De meest recente cijfers (CBS, december 2020) laten zien dat het aantal mensen met een inkomen tot de lage inkomensgrens in de gemeente Doetinchem in de afgelopen jaren gedaald is van 3800 naar 3300. Tegelijkertijd is duidelijk dat het aantal mensen dat vier jaar of langer een inkomen tot de lage inkomensgrens heeft gestegen is van 1100 naar 1300. Op dit moment betreft dit in onze gemeente ongeveer 800 huishoudens. Dit komt overeen met ons beeld, namelijk dat het aantal mensen met schulden daalt, maar dat het aantal mensen met een langduriger en complexere schuldenproblematiek daarentegen stijgt.

Effect van corona op de gemeentelijke schuldhulpverlening

Op dit moment is nog niet duidelijk wat het effect van de pandemie precies zal zijn. We zagen in 2020 een lichte stijging naar ongeveer 735 inwoners die gebruik maakten van de gemeentelijke schuldhulpverlening (2018: 653, 2019: 699). In 2020 hebben we veel aandacht besteed aan communicatie over ons aanbod. De stijging is dan ook niet direct toe te schrijven aan de pandemie. Landelijk wordt aangegeven dat een deel van de mensen een terugval ervaart in inkomen. Ook in onze gemeente wordt ruim gebruik van de steunmaatregelen (NOW, TOZO, TVL, TONK). Deze maatregelen zorgen er hoogstwaarschijnlijk voor dat mensen nog niet direct in de problemen komen. We houden er dan ook rekening mee dat (na afronding van de steunmaatregelen) het aantal mensen met schulden, ook in onze gemeente, zal stijgen.

Op weg naar financiële zelfredzaamheid

Mensen raken dikwijls in schulden, zonder dat zij daar invloed op konden hebben. Zij komen ongewild en onverwacht in een afhankelijke positie. Een belangrijk uitgangspunt van het armoedebeleid is het streven dat inwoners die we ondersteunen stappen zetten op het gebied van financiële zelfredzaamheid. Daarmee beogen we dat een gevoel van eigenwaarde, zelfstandigheid en vrijheid terug komt. Om te bepalen of dit voor de inwoner werkt, stemmen we hierover af en leggen we dit ook vast. Het bepaalt mede de inzet van onze dienstverlening.

Taboe

Er rust een taboe op armoede. Mensen schamen zich over het algemeen voor hun situatie. Dit geldt zeker voor mensen waarmee het altijd goed is gegaan (bijvoorbeeld ZZP’ers). We willen dat mensen die schulden verwachten of al schulden hebben geen drempel ervaren om met de gemeente in contact te treden. Gemiddeld duurt het 6 jaar voordat iemand zich meldt voor schuldhulp. Deze termijn willen we drastisch verkorten. Vandaar dat wij op veel verschillende manieren actief communiceren.

De Rondkomers

In Doetinchem zetten we volop in op preventie: bewustwording en het voorkomen van schulden. Er is een actieve coalitie tegen armoede ‘De Rondkomers’. Hierin werken Buurtplein, Laborijn, UWV, Rabobank, De Graafschap en de gemeente samen. Concrete acties zijn een lesprogramma, een theatervoorstelling, een 18+ wijzer en informatie via social media en een nieuwsbrief. Onze toegang is ontschot. Het maakt niet uit waar je je meldt: je wordt altijd geholpen.

Gemeente Doetinchem sluit aan bij de Nederlandse Schuldhulproute 

We willen dat alle inwoners kunnen rondkomen, meedoen en schuldzorgenvrij zijn. Daarom wil ik dat de gemeente Doetinchem zich aansluit bij de Nederlandse Schuldhulproute. Onze inwoners kunnen zo nog eerder de informatie of de hulp krijgen die ze nodig hebben.

Zelf je schulden regelen

Mensen die er vroeg bij zijn en op zoek zijn naar de aanpak om zelf hun schulden te regelen, kunnen zelf hun schulden regelen. Hulp nodig? We staan bij de gemeente Doetinchem klaar met onze schulddienstverlening. Hier kun je je aanmelden.

Wet gemeentelijke schuldhulpverlening: vroegsignalering

Per 1 januari 2021 is het wettelijk kader aangescherpt. Het primaire doel van de wetswijziging is het beter en vroeger helpen van mensen met schulden. Voor de gemeente Doetinchem betekent dit dat we volop door kunnen gaan op de ingeslagen weg. We hadden al de nodige afspraken met zorgverzekeraars, woningcorporaties en energie- en drinkwaterbedrijven over het uitwisselen van gegevens over betalingsachterstanden in het kader van vroegsignalering. Dit heeft in Doetinchem al lang een hoge prioriteit en dat blijft onverminderd zo.

Beschermingsbewind

Gemeente Doetinchem biedt sinds 2019 als één van de eerste gemeenten in ons land beschermingsbewind aan. Uitgangspunt daarbij is dat bij de gemeente het totale pakket aan schuldhulpverlening beschikbaar is. De bewindvoerder helpt om zelf weer regie te nemen over de financiën. Er wordt aandacht besteed aan vaardigheden en gedrag. Dit hoeft niet te betekenen dat iemand alle geldzaken helemaal zelfstandig regelt. Het kan ook zijn dat iemand zoveel mogelijk zelf bepaalt hoe hij zijn geld beheert. De gemeente Doetinchem verwijst inwoners dus niet (altijd) meer door naar externe bewindvoerderskantoren.

Toeslagenaffaire

Door problemen bij de uitvoering van de kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst zijn naar verwachting 40 gezinnen in de gemeente Doetinchem getroffen. Bij de gemeente is niet bekend welke inwoners dit zijn. De Belastingdienst wil herstellen wat fout is gegaan en heeft daarvoor ouders benaderd. Er is informatie beschikbaar via deze website. De Belastingdienst compenseert de gedupeerden, maar dit is niet altijd voldoende om uit de problemen te blijven. Er kunnen bijvoorbeeld andere problemen zijn ontstaan rondom inkomen, schulden of zorg. Wij ondersteunen hen dan graag. Gedupeerden kunnen contact opnemen met de gemeente. Inmiddels heeft een aantal mensen dat gedaan.

Ondersteuning ondernemers

De verwachting is dat er een toename zal zijn van (zelfstandig) ondernemers met schulden. De gemeente Doetinchem biedt zelfstandig ondernemers inkomensondersteuning levensonderhoud en/of een lening voor bedrijfskapitaal. Laborijn voert deze ondersteuning uit, die valt onder de ‘Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers’ (Tozo). Naast financiële ondersteuning is er ook hulp bij heroriëntatie (bedrijfsadvies, omscholing, trainingen). In Doetinchems Vizier verscheen afgelopen week dit artikel.

Sneller uit schulden

Mensen wachten vaak te lang voordat zij zich bij de gemeente melden. Vaak hebben zij dan schulden bij veel verschillende schuldeisers en hebben zij geen overzicht meer en geen uitzicht meer op een schuldenvrije toekomst. Zowel onze inwoner als de schuldeisers hebben er belang bij dat wij een sterke regie voeren op de weg naar een schuldenvrije toekomst. Daarom zullen wij in Doetinchem de komende tijd nagaan hoe we met een collectief van schuldeisers afgestemd schulden kunnen saneren. Daarnaast willen we waar nodig een adempauze inlassen voor mensen met schulden. Een saneringskrediet werkt in specifieke gevallen. In dat geval neemt de gemeente (wij werken met Kredietbank Nederland) de schulden over en betaalt deze af. Dit maakt deel uit van een traject waarmee we beogen dat de inwoner stappen zet naar financiële zelfredzaamheid. Een belangrijk punt hierbij is dat ‘werken loont’. Wij willen dat elke stap op het gebied van (parttime) werk voor onze inwoners ook een stap is op weg naar een schuldenvrije toekomst.

Pieter Herngreen, fractievoorzitter, januari 2021

Het crisisjaar 2020 voorbij

Hoe anders verliep vorig jaar dan wat we ervan verwachtten. We begonnen de raadsvergaderingen de eerste maanden tamelijk rustig. Maar in maart werd alles anders. Op de raadsagenda stond het controversiële agendapunt ‘Tankstations Oostelijke Randweg’. Er waren duidelijk tegengestelde standpunten in de raad en zelfs binnen onze fractie waren we verdeeld. Voor mijzelf was er de lastige afweging tussen het beginsel van bestuurlijke betrouwbaarheid en onze principes als D66-ers. De overweging dat we niet in de laatste plaats staan voor landschaps- en natuurbehoud, planologische zuiverheid en duurzaamheid, maakte dat we uiteindelijk overtuigd van een goede afweging tegen het bestemmingsplan stemden. Dat ging in tegen het standpunt van het merendeel van onze coalitiegenoten. Dat gaf ongemak in de coalitie, maar heeft ook de robuustheid van onze samenwerking getoond. Het coalitieakkoord bleek niet zo dwingend dat we als coalitiegenoot niet volgens onze eigen uitgangspunten hebben kunnen stemmen. Maar vervolgens kon een afspraak om te bespreken wat dit voor de coalitie zou betekenen niet doorgaan. We gingen in ‘intelligente lock-down’, fysiek bijeen komen was geen optie meer. Jammer, want ik was het gesprek graag aangegaan.

Video vergaderen werd de norm en dat laat geen diepgaande evaluatieve gesprekken toe, althans niet op dat moment. Al met al stond het afgelopen jaar in het teken van kluistering aan het beeldscherm, met fantastische hulp van onze griffie. Zoals we ook videovergaderen in de fractie en in de steunfractie. Maar echt wennen zal het wat mij betreft nooit. Zaken die we goed hebben kunnen behandelen waren onder meer de rekenkamerrapporten over Verbonden Partijen en over Participatie in Doetinchem, de rol van de gemeente in de aanpak van de coronacrisis, de oprichting van een kinderraad en niet als minste de voorjaarsnota. Die voorjaarsnota gaf een niet al te somber beeld van de financiële situatie, maar beheersing van de uitgaven stond voorop. Nog steeds sprongen de tekorten in het sociaal domein het meest in het oog.

De tweede helft

Na de zomer konden we nog fysiek vergaderen in weliswaar een aangepaste [lees: uitgedunde] opstelling, maar die vreugde was van korte duur. Belangrijk was het raadsbesluit tot oprichting van het Sportbedrijf. Met deze verbonden partij en de andere BV’en die Doetinchem eerder oprichtte, voltooide de gemeente de ontwikkeling naar een regiegemeente. De gemeente houdt daarmee de uitvoering van wezenlijke kerntaken in eigen beheer. De dienstverlening in het sociaal domein, cultuur, sport en de fysieke omgeving [BUHA] is ondergebracht in overheids­- BV’en. In het najaar hebben we verder ingestemd met een initiatiefvoorstel van de SP voor een referendumverordening. Belangrijk voor Doetinchem is het besluit om een vestiging van Hotel van der Valk toe te laten bij de Europaweg, vlak bij de A18. Wij denken dat de gemeente er een goede voorziening bij krijgt die ook past bij de groeiambities in de begroting 2021 naar 70.000 inwoners die Doetinchem heeft voor de jaren tot 2037. Een begroting trouwens die op zich een redelijk gezond financieel perspectief laat zien en die de raad unaniem [!] heeft vastgesteld.

Het is niet te veel gezegd wanneer ik vaststel dat we in de coalitie een goede samenwerking hebben opgebouwd. Dat willen we zo houden. Maar tegelijkertijd weten we dat 2021 het laatste jaar voor de raadverkiezing is en dat we in maart verkiezingen voor de 2e Kamer hebben. Dat kan invloed hebben op de politieke verhoudingen. Hoe dat D66 zal vergaan moeten we zien. We hebben een gedreven lijstrekker en een helder landelijk programma. Ik hoop dat het profiel dat D66 uitdraagt voor de kiezer aantrekkelijk genoeg zal zijn. Dat is ook belangrijk voor ons in Doetinchem, hoewel de landelijke uitslag niet in alle opzichten voorspellend hoeft te zijn. D66 Doetinchem scoorde de laatste raadsverkiezing buitengewoon goed. Niettemin kán het komen­de jaar in politiek opzicht spannend worden! We zullen er alles aan moeten doen om D66 in Doetinchem een rol van betekenis te laten spelen.

Wat er komen gaat

Politieke spanningen gelden trouwens niet alleen in onze gemeente. Er staan ons veranderingen te wachten. De Brexit laat de economie niet ongemoeid wat ook gevolgen zal hebben voor de gemeentebegroting. Wat de Britten van hun soevereiniteit mogen verwachten, moeten ze maar zien. Voor mij is duidelijk dat we van Europa afhankelijk zijn – in positieve zin wel te verstaan en ook wat onze soevereiniteit betreft. In een globaliserende wereld waar autocraten een bedreiging voor de democratie zijn [ja, ook in de grootste democratie ter wereld], kunnen we niet verzaken op versterking van de samenwerking binnen Europa. Hoewel we ook daar bedenkelijke ontwikkelingen zien zoals aantasting van de onafhankelijke rechtspraak en persvrijheid en toenemende overheidscorruptie. Wat voor mij vast staat is dat zonder wederzijdse erkenning door de Europese naties van hun afhankelijkheid en noodzaak tot samenwerking, hun voorspoed niet vanzelfsprekend is, evenmin als hun soevereiniteit.

Maar ik wil niet somber zijn. In tegendeel. Ik zie voor Doetinchem het komende jaar met optimisme tegemoet – de pandemie hopelijk voorbij en genoeg [politieke] uitdagingen om onze schouders onder te zetten. We zullen aandacht geven aan het belang van een goede werking van het sociaal domein. Met onder meer accent op de voorzieningen in de jeugdzorg waar de wachtlijsten nog steeds te lang zijn en lang niet ieder kind op tijd op de juiste plek komt. Komend jaar zullen ook duurzaamheid, energietransitie en klimaat en vergroening van onze economie het debat bepalen. De komende discussie over het initiatief voor windturbines aan de Barlhammerweg zal laten zien hoe de gevoelens in onze gemeente liggen. Ik denk dat we als D66 kleur zullen moeten bekennen, maar dan toch eerst bij onszelf te rade gaan. Wat daarbij speelt is  namelijk onder meer de vraag hoe Doetinchem haar bijdrage aan de regionale energiestrategie zal invullen. Tenslotte zullen we ons moeten inspannen om gezond uit de crisis te komen. In de eerste plaats natuurlijk individueel, met in achtneming van de maatregelen en je laten vaccineren. Maar ook als coalitiepartij in onze gemeente, met een open oog voor de noden van degenen die door corona zijn getroffen in hun gezondheid, inkomen en welbevinden. Doetinchem slaagt erin een gedegen begroting uit te voeren. De omstandigheden als gevolg van de crisis vragen daarbij om onze politieke afweging tussen wat maatschappelijk en economische wenselijk en wat financieel mogelijk is.

Ik wens iedereen een gezond, voorspoedig en gelukkig nieuw jaar toe.

De laatste weken is het erg snel gegaan. Het aantal positieve coronatests in de Achterhoek nam sterk toe en in onze gemeente was er in de afgelopen week zelfs sprake van meer dan een verdubbeling: 297 Doetinchemmers werden positief getest. Juist nu kerst en oud & nieuw voor ons liggen en de zorg overbelast raakt merk je aan alles: zonder strikte lockdown zal dit niet goed gaan.

Vandaag was ik even bij Laborijn. Er wordt in de laatste dagen van dit jaar flink gewerkt om onze inwoners die hun werk verloren of geen inkomen hebben op de juiste manier te ondersteunen. Inmiddels is er gerichte begeleiding voor ZZP’ers bij vragen over hun toekomst. Er zijn gelukkig veel mensen die al dan niet via hun werkgever tijdelijk of definitief in een andere sector aan de slag zijn. Mooi dat dit in de Achterhoek gewoon gedaan wordt.

Wat de GGD inmiddels al maanden lang doet is ongekend. De capaciteit in teststraten is opnieuw uitgebreid. Ook tijdens de kerstdagen wordt er doorgewerkt. Vandaag laat Ashis Brahma van onze GGD in RTL Nieuws zijn onbegrip blijken over mensen die het niet zo nauw nemen: “Er zijn simpele maatregelen die je moet volgens als je klachten hebt. Houd je daar alsjeblieft aan. Wees wijs!” Ik zou zijn boodschap van de daken willen schreeuwen.

Zorghotel De Slingebeek in Gaanderen

In Gaanderen hebben thuiszorg, ziekenhuizen en huisartsen samen zorghotel De Slingebeek ingericht, speciaal voor coronapatiënten. Een belangrijke oplossing, omdat zij nu niet als spoedpatiënt in het ziekenhuis belanden. De 32 bedden liggen continu vol. De personele capaciteit staat onder druk. Vandaar dat er een oproep is gedaan aan verpleegkundigen en verzorgenden individuele gezondheidszorg om bij te springen.

Kerstviering dit jaar anders

De kerken in onze gemeente nemen hun verantwoordelijkheid. Ik weet uit ervaring hoe belangrijk het is om kerst samen (juist ook in de kerk) te vieren, maar een uitzonderingspositie kan nu écht niet. Er zijn door de Doetinchemse kerkgemeenschappen alternatieven gevonden voor de vieringen. Dit draagt bij aan het doel om verdere verspreiding van het virus te stoppen en ook aan het draagvlak voor de coronamaatregelen.

Kerst in kleine setting

Ik wens je fijne kerstdagen. In elk geval zal het een kerst worden in een kleine setting. Misschien heb je ook lekker eten besteld bij onze lokale ondernemers. Misschien is er ook voor jou gelegenheid om ook wat buiten te sporten. Vast en zeker kom je nog dichter bij de voor jou meest dierbare mensen.

We maken ons op diverse manieren en via diverse projecten sterk om jongeren in de Achterhoek te behouden of te werven. Achterhoekse werkgevers hebben behoefte aan goed opgeleide jongeren, dit geldt voor sommige sectoren nu al en dat geldt voor alle sectoren op termijn. Daarom leggen we de rode loper uit voor jongeren.

Provincie Gelderland geeft 4 miljoen euro steun aan zes arbeidsmarktregio’s om knelpunten op de arbeidsmarkt aan te pakken die door de coronacrisis zijn ontstaan. Samen sloegen de zes Gelderse regio’s de handen ineen met een plan van aanpak voor werk(behoud). Om de mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, die door de coronacrisis wordt vergroot, in te dammen. In de Achterhoek willen wij jongeren tussen 16 en 27 jaar aan het werk te krijgen, houden of de mogelijkheid bieden zich om te scholen.

Jongeren onevenredig hard getroffen

Jongeren tot 27 jaar worden onevenredig hard getroffen op de arbeidsmarkt tijdens de coronacrisis. Met verlies van baan, het niet kunnen starten met werken na studie of geen stage- of afstudeerplek kunnen vinden. In de Achterhoek hebben we de nodige paden uitgezet om deze doelgroep op de werkvloer te houden of te verwelkomen. Met de extra financiële steun van de provincie wordt ingezet op twee lijnen; werk-naar-werk-trajecten en snelle omscholing én het beschikbaar maken en houden van stages en leerbanen.

Rode loper voor jongeren in de Achterhoek

In nauwe samenwerking werken we aan het aanbieden van stages, leerwerkplekken en jongerenwerving. In een jongerenloket wordt alle bestaande dienstverlening gebundeld, voordat aanvullende dienstverlening wordt ontwikkeld. Het doel is het zo structureel mogelijk verbeteren van het arbeidsmarktperspectief van jongeren. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat het behalen van een startkwalificatie voorrang krijgt op vinden van werk op korte termijn. Wanneer het kan, worden beiden speerpunten uiteraard gecombineerd. Jongeren kunnen ondersteund worden met een voucher waar nodig. Het initiatief sluit aan bij ZEG Achterhoek, Dé digitale toegangspoort tot school en werk voor Achterhoekse jongeren tussen 16 en 27 jaar.

Achterhoekers die een training of opleiding willen volgen en zelf geen toegang tot scholing hebben, kunnen vanaf nu gebruik maken van het Achterhoeks Fonds voor Talentontwikkeling. Doel van het Fonds is om de krapte en mismatch op de arbeidsmarkt te verminderen zowel in kwantitatieve als kwalitatieve zin, en de cultuur van Leven Lang Ontwikkelen binnen de regio te bevorderen.

 

Veel mensen willen zich binnen hun vakgebied ontwikkelen of overstappen naar een andere branche. In de Achterhoek kunnen wij hen adviseren en zo nodig een opleidingscheque aanbieden. We investeren in ontwikkeling van talent. We hebben iedereen nodig. Ondernemers, onderwijs en overheid werken zo samen aan een toekomstgerichte arbeidsmarkt.

Omscholen of bijscholen

De start van het Achterhoek Fonds voor Talentontwikkeling komt precies op het goede moment: midden in de coronacrisis en bij een stijgende werkloosheid. Er was al langer een mismatch op de arbeidsmarkt, maar door de coronacrisis is dat probleem nog versterkt. Met het fonds willen we dit probleem aanpakken. De bedoeling is dat zowel werkenden als werkzoekenden zich kunnen blijven ontwikkelen. In de uitzendbranche, de horeca en de evenementensector zitten veel mensen werkloos thuis. Het zou mooi zijn als zij aan de slag kunnen in sectoren waar juist mensen nodig zijn, zoals de handel, transport, techniek, ICT en zorg. De training, cursus of opleiding die ze willen volgen, moet dan wel relevant zijn voor de arbeidsmarkt.

De werkwijze: advies, ondersteuning en vouchers

De hele arbeidsmarktregio werkt in dit fonds samen: acht gemeenten, het UWV, VNO-NCW, vakbonden en ook de Achterhoekse onderwijsinstellingen. De uitvoering ligt bij het Leerwerkloket. Iedere inwoner uit de Achterhoek kan zich hier melden voor een oriënterend gesprek in het kader van een Leven Lang Ontwikkelen. In dat gesprek krijgen mensen algemene informatie over de mogelijkheden om scholing te volgen. Als dat van toepassing is komt ook het nieuwe Fonds voor Talentontwikkeling aan de orde.

Een boost voor de leercultuur

Het fonds bevat 4 miljoen euro voor de komende vier jaar. Daar dragen zowel overheid, onderwijs als ondernemers aan bij. We hopen met dit fonds de leercultuur in de regio een boost te geven. Dat doen we overigens ook op andere manieren. Binnenkort komt er ook een Jongerenloket, waarbij we inzetten op werk-naar-werk-trajecten, omscholing en het beschikbaar maken en houden van stages en leerbanen.

Tijdens de raadsvergadering van 5 november 2020 heeft Pieter Herngreen namens D66 Doetinchem de volgende woordvoering ingebracht over de begroting van 2021:

 

 

Voorzitter,

De corona pandemie confronteert ons sinds lange tijd met de kwets­baarheid van de economie, de betrekkelijkheid van onze sociale conven­ties en de smalle basis waarop onder andere de publieke gezond­heids­zorg moet functioneren. Het getuigt van durf en visie dat het college te midden van alle onzekerheden in deze begroting een heldere focus voor de toekomst van Dtc formuleert. Wij waarderen dit zeer. In mijn bijdrage wil ik ingaan op de publieke gezondheidszorg, de groeiambities, het sociaal domein en duurzaamheid.

Allereerst wil ik iets kwijt over de publieke gezondheidszorg. De corona­pandemie heeft ons aller aandacht en onze gemeente verzet veel werk om de klappen op te vangen. D66 heeft grote waardering voor de wijze waarop de GGD invulling geeft aan testen, bron- en contact­onderzoek en het informeren van eenieder. Toch dringt juist nu de vraag zich op of het streven naar efficiëntie en kostenbeheersing bij de GGD er niet ook toe leidt dat de basis te smal is om als rampbestrijdings­orga­nisatie adequaat en doelgericht te kunnen opschalen. De eerder door de GGD aangekondigde takendiscussie komt eigenlijk op een lastig moment, maar kunnen we ook als kans benutten. D66 vindt het belangrijk dat het college daarbij nagaat in hoeverre de robuustheid van de GGD in het licht van de huidige stand van zaken voldoende is. Want net als bij politie en brandweer vinden we het vermogen tot opschalen door de publieke gezondheidszorg waar de GGD de belangrijkste actor is, een essentieel onderdeel van de taakstelling. We dringen er bij het college op aan de sturing van de GGD als gemeen­schap­pelijke regeling tegen het licht te houden. Het is belangrijk dat voor een democratische sturing en verant­woording het college en de gemeenteraad in positie blijven.

Het college heeft de ambitie geformuleerd om onze gemeente naar 2036 te laten groeien naar 70.000 inwoners. Onvermijdelijk is dat de woning­voorraad daarbij moet passen, de werkgelegenheid evenredig groeit en de economische positie en het verdienvermogen verder verstevigt. Dat lijkt kansrijk aangezien ondernemers positief zijn over het ondernemingsklimaat. Graag zien we dit begrotingsjaar een routekaart tegemoet voor de uitbreiding en aan­passing van de woningvoorraad in relatie met de groeiplannen, maar ook met de omgevingsvisie. Er zijn nog veel plekken beschikbaar voor woningbouw, zeker ook in Gaanderen en Wehl. Transformatie van winkel- en bedrijfspanden is zeer kansrijk zoals De Veentjes aantoont. De verwachting is dat er in de komende tijd behoefte is aan kleinere, toekomstbestendige, duurzame en energiezuinige woningen. D66 ziet dat er met name wensen liggen bij starters en hoger opgeleiden. Bij de groeiambitie van het college roepen we gelijk op om alle mogelijkheden op technologisch en sociaal gebied tot innovatie en verduurzaming toe te passen. Dat duurzaamheids­streven zou D66 willen verheffen tot het leidende beginsel voor de uitvoering van de ambitie. Het bedrijfsleven kan daarin een heel belangrijke rol spelen.

De tekorten in de budgetten voor het sociaal domein zijn voor onze gemeente vergeleken met vele andere nog beheersbaar. Toch vindt D66 dat verruiming van de financiering nodig is en daarvoor bij het Rijk blijvend aandacht te vragen. De inzet van de task force sociaal domein maakt dat er meer grip is op de uitgaven. In met name de jeugdzorg en de jeugd GGZ blijken de beoogde bezuinigingen echter niet haalbaar. Wij vinden dat het goed is de kosten terug te dringen, maar ook dat de toegang tot de jeugdzorg adequaat geregeld moet zijn en onbelemmerd is. We gaan er dan ook van uit dat de regionale inkoop in de jeugdzorg als ook in de andere sectoren van het sociaal domein leidt tot een zorgaanbod dat verwachtingen waar maakt. Wat D66 daarbij graag ziet is goede sturing op resultaten, kostenbeheersing, zo goed mogelijk gebruik van voorliggende voorzieningen en tenslotte elke cliënt op het juiste moment op de juiste plek met de juiste zorg. Een flinke groep inwoners zit bij dagbesteding en ontvangt daarnaast een bijstands­uitkering. Van mensen die onder de Participatiewet vallen verwachten we enig perspectief op werk. Daarvoor is het belangrijk om in samenwerking tussen Laborijn en Buurtplein te kijken naar wat voor elke Doetinchem­mer het beste is. D66 vindt maatwerk belangrijk, maar ook dat het college kijkt naar de overlap Participatiewet-WMO en naar mogelijkheden op de arbeidsmarkt, opdat zelfredzaamheid toch een belangrijk en voor veel inwoners haalbaar doel blijft.

De ambitie tot groei moet de kwaliteit van onze leefomgeving niet aan­tasten maar juist bevorderen. Zoals ik eerder zei: aan de groei moeten wij duurzaam­heid als leidend beginsel koppelen. In de begroting worden initia­tieven genoemd om mee te doen aan de energietransitie. We missen echter concrete aanzetten om duurzaamheid en de energietransitie in de groeiplannen te verwerken, terwijl daar juist kansen liggen. Het gaat om finan­ciële impulsen [subsidie], maar ook om doordachte plannen voor zonne-energie, ruimtelijke plannen voor zonnevelden en windturbines, aardgas­vrij wonen. Doetinchem heeft weinig ruimte op het eigen grond­gebied voor grootschalige toepassingen, dus we zien graag de visie van het college hierop. Het blijkt uit recente berichten dat Dtc achter loopt bij het halen van de klimaatdoelstellingen. In Dtc zal de discussie duidelijkheid moeten geven over de vraag hoe energieneutraliteit te behalen en de ruimte rond onze kernen effectief te benutten met behoud van landschapswaarden en natuur. Ook hier zien we graag een visie van het college. De stap van duurzaamheid als beleidsbeginsel naar bevordering van milieuvriendelijke bereikbaarheid is niet groot. Uiteraard vinden we bereikbaarheid met de auto belangrijk, maar onze infrastructuur moet uiteindelijk zo zijn dat de energie spa­rende keus de gemakkelijke keus is. Dus openbaar vervoer en fiets­bereik­baar­heid blijvend verbeteren. De doorfietsroute De Huet – Wehl is een goede eerste stap. De eerste verkenningen voor de Regio Express zijn een goed begin. Een treinverbinding als levensader is immers onmisbaar voor de groei­ambities.

Voorzitter, wij stemmen graag in met de begroting. In mijn bijdrage heb ik een paar zaken aangestipt waar D66 waarde aan hecht. Tenslotte werp ik daarom de vraag op wat voor gemeente Dtc. wil zijn. Wat ons betreft gaat het om een gemeente die inclusiviteit bevor­dert, die schone bedrijvigheid de ruimte geeft, een ruimhartig maar vooral ook recht­vaardig stelsel in het sociaal domein hanteert. Kortom, er is voor alle mensen. Dat beleid voeren in deze periode waarin we Covid-19 moeten verslaan een lastige opgave is, is duidelijk. Laten we elkaar steunen in een tijd waarin het van een sociale instelling getuigt fysiek afstand te houden, hoe tegennatuurlijk ook, in plaats van elkaar te omhelzen en nabijheid te zoeken.

Doetinchem lijkt wel gek geworden! 70.000 inwoners in 2036, waar vinden al die mensen een woning? Afgelopen week presenteerde het college de begroting voor 2021 en daarin gaven we een duidelijke doorkijk naar de langere termijn. Wil de gemeente Doetinchem een aantrekkelijke gemeente zijn en blijven, dan zullen we kansen moeten benutten. Een verdere groei, waaronder ook verdere toename van de werkgelegenheid, is daarin essentieel.

In de laatste vijf jaar is het aantal banen in de gemeente Doetinchem sterk gestegen. Er is volop werk. Zelfs in deze tijd is de vraag nog groter dan het aanbod. In technische beroepen, maar ook in de transport en logistiek en zorg & welzijn worden nu en in de komende tijd mensen gevraagd. Met de vestiging van een heel aantal nieuwe bedrijven zal die werkgelegenheid verder toenemen.

Onderwijs

Wanneer we er de komende tijd in slagen om door middel van goed onderwijs mensen omscholingskansen te bieden, dan wordt het ook aantrekkelijker om de overstap naar een andere sector te maken. In Doetinchem maken we daar in samenwerking met het Graafschap College en andere onderwijspartijen werk van. Een eerste belangrijke stap is het bieden van voldoende leer- en werkplekken. Het is goed om te zien dat werkgevers dat zelf ook belangrijk vinden.

Duurzame investeringen

Uitgangspunt voor verdere uitbreiding is dat er kwalitatief goede bedrijven en goede woningbouw komt. Waar geïnvesteerd wordt, zal dat duurzaam moeten zijn. We hechten er grote waarde aan dat partijen, of dat nu particulieren zijn of bijvoorbeeld Sité, duurzaamheid bij woningbouw voorop zetten. Wat dat betreft is het mooi om te zien hoe bijvoorbeeld op Wijnbergen, maar ook aan de Hofstraat en op Iseldoks energieneutraal gebouwd wordt. In de gemeente Doetinchem is reeds relatief veel ‘zon op dak’, maar het is vast mogelijk dat nog meer te realiseren.

Begroting

De begroting wordt in de komende tijd besproken in de gemeenteraad. Ik zie er naar uit om verder te spreken over de plannen die we hebben. We kunnen en moeten rekening houden met flinke opgaven op het gebied van werk & inkomen. Daar zetten we volop op in in onze gemeente en ook in de regio Achterhoek staat dit hoog op de agenda. In de afgelopen week bleek opnieuw dat het kabinet blijft investeren op dit gebied. Wij mogen daar voor een flink deel invulling aan geven en dat vind ik een goede zaak. Wij kennen de mensen en wij kennen de ondernemers. Samen werken we eraan.

#ikdoewelmee

De effecten van de verspreiding van het coronavirus zijn groot. In de afgelopen week zagen we het aantal besmettingen (ook in onze regio) flink oplopen. Het vraagt veel van ons, in alle opzichten. Het is betreurenswaardig dat de regels verder aangescherpt moeten worden, maar we moeten vooral vrezen voor een nieuwe toename van het aantal ziekenhuisopnames. Laten we zorg voor elkaar hebben en verdere besmettingen voorkomen.

 

Op donderdag 24 september zal Maarten Hebels worden benoemd tot gemeenteraadslid van de gemeente Doetinchem. Hij vult daarmee definitief de vierde zetel van D66 in de raadsfractie, nadat Astrid Wenneker zich vanwege gezondheidsredenen moest terugtrekken. Maarten is interim manager en organisatieadviseur en kent daardoor diverse gemeenten van binnen uit. Fractievoorzitter Pieter Herngreen: “Wij zijn Astrid Wenneker dankbaar voor haar werk in de raad. D66 is blij dat Maarten Hebels zijn brede kennis van onder andere het sociale domein kan gaan inbrengen”.

De laatste tijd heeft D66 in Doetinchem verschillende nieuwe leden mogen verwelkomen. Er zijn veel actieve leden die in de steunfractie hun rol hebben. Robert Hollander is door de fractie gekozen als raadsopvolger. Robert: “Voor mij is het politieke werk nog helemaal nieuw. Ik draai al wel een aantal jaren actief mee in de steunfractie en ik zie er naar uit om in de politiek te kijken naar kansen en mogelijkheden voor de inwoners van Doetinchem”.

Met de nieuwe benoemingen is de fractie van D66 weer op volle sterkte. In de komende tijd zal de fractie het accent leggen op het realiseren van punten in de coalitieagenda die nog aandacht verdienen. Het gaat dan om het verder versterken van het verdienvermogen van Doetinchem als centrumstad door het aantrekken van nog meer mooie bedrijven, het bouwen van woningen voor jongeren en een goed sport- en cultuurbedrijf. De coronacrisis maakt dat we juist nu moeten investeren in goed werk en goed onderwijs. Dit alles in een veranderende leefomgeving, waarin D66 duurzame energie-opwekking en hergebruik van grondstoffen voorop zet.

Op de foto v.l.n.r.: Jordy Mullink, Pieter Herngreen, Eugenie Ketting, Maarten Hebels, Robert Hollander

Tijdens de behandeling van de kadernota 2021 heeft Pieter Herngreen namens de fractie de volgende woordvoering ingebracht:

Voorzitter,

Vorig rond deze tijd stond ik hier met de nodige zorgen over de toekomst van de financiële positie van onze gemeente. Doetinchem staat bekend om zijn behoedzame financiële beheer, en nu een jaar later hebben we een begroting waarin bezuinigingen zijn doorgevoerd en worstelen we met een pandemie waarvan we de gevolgen voor onze economie en financiën niet kunnen overzien. In onze vooruitblik naar de begroting 2021 wil ik ingaan op de financiële positie, de economische toekomst, het sociaal domein en de toekomst van de duurzaamheid.

Financiële positie en vooruitzicht

We hebben vorig jaar ombuigingen in de begroting doorgevoerd om de financiële toekomst van onze gemeente te borgen. Dat was pijnlijk maar noodzakelijk. Zoiets gebeurt ook met het risico dat het voorzieningenniveau en wat wij het verdienvermogen van Doetinchem noemen worden aangetast. Maar een goed weerstandsvermogen is nodig om toekomstige nadelen te kunnen opvangen. We zijn nu een half begrotingsjaar verder, maar merken vooral de verstorende effecten van de coronacrisis. De maanden die nodig waren om de maatregelen door te voeren en de effecten te monitoren, zijn overschaduwd door de gevolgen van corona. En ook al is 2019 financieel gunstig afgesloten, de risico’s waarvan we de omvang, ernst en gevolgen nauwelijks kunnen overzien maken dat we niet zo maar de begroting weer kunnen bijstellen. Gemeenten waar de inkomsten ook afhankelijk zijn van toerisme, hebben de meeste last. Een ruwe schatting die juist vanmorgen door Binnenlands Bestuur werd genoemd laat zien dat de kosten voor alle gemeenten 1,5 tot 3 miljard belopen, dat is ruwweg €90 á 180 per inwoner, voor Doetinchem ruim m€5.  We zijn het eens om €1,5 als buffer voor de kosten van corona in de begroting op te nemen, waarbij we hopen op een ruime compensatie van de rijksoverheid voor de rest.

Doetinchem centraal

Het is vaker gezegd maar blijft essentieel: een vitale binnenstad en evenzo vitale kernen zijn voorwaarde voor Doetinchem als aantrekkelijke woongemeente. Het bepaalt mede het vestigingsklimaat, waarbij niet alleen het goed functioneren van de gemeentelijke diensten belangrijk is, maar ook een woningmarkt die maakt dat woningzoekenden aan hun trekken kunnen komen. In onze gemeente zijn nog veel plekken beschikbaar voor woningbouw met wat ons betreft een toekomstbestendig en duurzaam karakter. Ook experimentele woonvormen moeten ruim baan krijgen.

Doetinchem moet er alles aan doen om het ondernemingen makkelijk te maken goed gekwalificeerd personeel te werven waartoe een goede woon- en werkomgeving doorslaggevend zijn. De plannen om Doetinchem te laten uitgroeien tot ‘Toplocatie Oost’ steunen we dan ook van harte. Uitmuntend onderwijs is daarbij onmisbaar.

Maar het gaat om meer dan alleen het bedrijfsleven; ook op cultuur, beleving en andere vrije tijdsfuncties moeten we inzetten. Doetinchem moet ook een toeristische hub worden naar de gehele Achterhoek, als verblijfplaats en als oriëntatiepunt voor de bezoeker van elders.

Doetinchem nog steeds sociaal

Ondanks dat we met de keuzerichtingen de begroting hebben aangepast, bevinden onze voorzieningen in het sociaal domein zich op een aanvaardbaar niveau. De Taskforce heeft bereikt dat Doetinchem grip krijgt op de uitgaven, waardoor onze wens om de inwoners hulp en steun te kunnen blijven geven wordt gehonoreerd. Maar er blijven risico’s in de uitgaven door onzekerheid over de BUIG uitkering en de mogelijke kosten als gevolg van ondersteuning aan onze inwoners.

We zouden graag zien dat het sportbedrijf binnen afzienbare tijd uit de steigers komt. Het gaat hier om samenwerking tussen voorzieningen die we belangrijk vinden voor preventie, gezondheid en welzijn, waar ook het onderwijs een rol speelt.

Diversiteitsbeleid staat niet altijd in het middelpunt van de belangstelling, maar voor D66 blijft een inclusieve samenleving een speerpunt. Inwoners moeten zichzelf kunnen zijn ongeacht geloof, nationaliteit of seksuele geaardheid.

Duurzaamheid moeten we bevechten

Het thema duurzaamheid omvat met name de energietransitie en de fysieke bereikbaarheid. De ontwikkeling van de regionale energie strategie is een eind op streek. Het is een proces dat we kritisch zullen volgen wat betreft de haalbaarheid en een realistische verdeling van de doelen over de gemeenten en regio’s. In de ruimtelijke inrichting van onze gemeenten moeten we terdege rekening houden met de toepassing van alternatieve energiebronnen in die zin dat we onze landschappelijke kwaliteiten in stand houden. De RES en de Omgevingswet hangen zo op een complexe manier samen. We zullen de plannen daarop beoordelen.

We vinden uiteraard dat de projecten die de verkeersdoorstroming bevorderen gewoon doorgang moeten vinden. Maar nog belangrijker is het om de voorgestelde doorfietsroute Wehl-De Huet snel doorgang vinden, en dat dit een begin is van meer soortgelijke projecten. Tegelijkertijd steunen wij initiatieven die fietsveiligheid bevorderen, zoals aanpassing van kruisingen en verbreding van fietspaden.

Tenslotte

Voorzitter,

Wij hebben, ondanks alle risico’s die in de realisatie van de begroting aan de orde zijn, er vertrouwen in dat met de beleidsvoornemens in de kadernota een degelijke, sluitende begroting voor 2021 tot stand komt. We stemmen daarom in met het voorstel de kadernota vast te stellen en de opdracht aan het college voor het opstellen van de begroting 2021 met de genoemde randvoorwaarden.

Tenslotte, voorzitter, ter afsluiting wil ik nog het volgende zeggen. We komen uit een lastig eerste halfjaar met vergaderen via het beeldscherm en ander ongemak. Ik wil de griffie complimenteren en danken voor de fantastische steun die we kregen om ons werk mogelijk te maken.