Poliflw

Provinciale Staten moeten de regie op de plannen voor een railterminal bij Valburg terug pakken. Dat zegt Eric van Kaathoven, fractievoorzitter van de Gelderse SP, in reactie op de antwoorden op onlangs gestelde Statenvragen. Er zijn teveel vragen over veiligheid en de begroting van het plan waar Provinciale Staten geen goed zicht op hebben. Van Kaathoven: ‘Zo kunnen Provinciale Staten hun controlerende taak niet goed uitvoeren!’

Onlangs stelde de Gelderse SP schriftelijke vragen over de veiligheid en kosten van de plannen voor Railterminal Gelderland bij Valburg. Onafhankelijk milieuexpert Cor Coenrady had in opdracht van de gemeenteraadsfracties van Burgerbelangen Overbetuwe (BOB) en de PvdA een kritisch rapport over dit onderwerp geschreven. De SP vroeg zich af of de brandveiligheid wel goed is meegenomen in de plannen en in de begroting. En hoe de kosten hiervoor zich verhouden tot de afspraak in het Gelderse coalitieakkoord dat er geen extra geld komt voor de railterminal?

De antwoorden van het college van Gedeputeerde Staten zijn inmiddels bekend en stellen niet gerust. Voor de lokale fractie van BOB schreef expert Coenrady een reactie op de antwoorden en deze is gedeeld met alle provinciale fracties. In zijn toelichtende mail stelt de fractievoorzitter van BOB, Ard op de Weegh, het antwoord als volgt samen: “Niet zeuren, er is niets aan de hand. En wat er in de begroting staat, vertellen we niet”. De nota van repliek roept in ieder geval veel extra vragen op bij de gegeven antwoorden. Zo is er discussie over de vraag of de voorgenomen brandveiligheidsvoorzieningen voldoende zijn.  

Omstreden project Ook is niet duidelijk of deze maatregelen passen in de begroting. Gedeputeerde Staten willen de begroting geheim houden en geven geen antwoord op vragen hierover. In de vorige Statenperiode is een meerderheid van de Staten akkoord gegaan met het verschuiven van haar eigen verantwoordelijkheid het project en de begroting naar Gedeputeerde Staten. De Gelderse SP wil die afspraak nu opnieuw ter discussie stellen, gezien de nieuwe bevindingen uit de onderzoeken van Coenrady. Van Kaathoven: ‘Het gaat hier om tientallen miljoenen gemeenschapsgeld waar Provinciale Staten, de gekozen volksvertegenwoordigers, geen enkel zicht meer op hebben. Bovendien is in het coalitieakkoord afgesproken dat er geen cent extra naar het project gaat. Hoe kunnen we zo onze controlerende taak uitoefenen?’ 

De SP is ook niet akkoord met het nu al voor de tweede keer verlengen van de termijn voor een aanbesteding voor een exploitant. Van Kaathoven: ‘Als er geen exploitanten zijn dan moet de streep door het project, zo heeft zelfs de nieuwe coalitie afgesproken. Dan kun je niet de termijn maar eindeloos verlengen, zeker in zo’n omstreden project als dit.’

Zie ook: Gelderse SP stelt vragen over veiligheid en kosten Railterminal :: SP Gelderland

UPDATE

Op 8 november diende de SP een motie in om als Staten de regie over de Railterminal weer terug te pakken. De motie van de SP kreeg helaas geen meerderheid. Naast indieners SP en PvdD stemden alleen PVV en FVD voor de motie die openheid in de begroting van 65 miljoen wilde. Wel kwam er een harde toezegging van de gedeputeerde: de aanbesteding van de Railterminal, die nu al twee keer verlengd is, zal geen derde keer verlengd worden. De huidige aanbesteding loopt tot en met 31 december. Als er op deze datum geen initiatiefnemer gevonden is die hem wil aanleggen, gaat de Railterminal niet door.

De SP heeft inmiddels vervolgvragen ingedien, zie bijlage

Bijlage: 

Lees hier het antwoord op de vragen van de SP

Lees hier de nota van repliek van Cor Coenrady op de antwoorden

Lees hier de vervolgvragen van de SP

De bescherming van beschermde diersoorten als vleermuizen en het isoleren van woningen hoeven elkaar niet in de weg te zitten. Dat blijkt uit het antwoord op schriftelijke vragen die de Gelderse SP-fractie stelde aan de provincie. Maar of de provincie Gelderland genoeg doet, is nog maar helemaal de vraag. Het college wil zo min mogelijk doen. Zo doet Gelderland niets aan het trainen van medewerkers van na-isolatiebedrijven en het subsidiëren van woningbezitters en woningcorporaties om natuurinclusief na te isoleren. De SP vindt dat de provincie meer moet doen.

Onlangs bepaalde de Raad van State dat een ecoloog moet onderzoeken of in een woning beschermde vleermuizen in de spouwmuren leven voordat de muren geïsoleerd kunnen worden. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat isolatie van woningen een stuk duurder wordt en langer gaat duren dan gebruikelijk. De SP vindt dat onwenselijk omdat in het kader van energiebesparing voor klimaat en betaalbare energierekeningen het isoleren van spouwmuren van groot belang is, naast het beschermen van bedreigde diersoorten. In de wet staat trouwens al twintig jaar lang dat goed onderzoek gedaan moet worden naar vleermuizen bij bouwen of isoleren, dus men had voorbereid kunnen zijn.

Goede ervaringen in Utrecht als voorbeeld? In de provincie Utrecht is ervaring met een aanpak die hoge kosten en vertraging kan voorkomen. De medewerkers van installatiebedrijven krijgen een training, kosteloos aangeboden door de provincie Utrecht. In die training leren ze diervriendelijke na-isolatie. Bijvoorbeeld door eerst alle gaten groter dan 7 millimeter te dichten, flappen te plaatsen waar vleermuizen uit kunnen vliegen (maar niet meer terug) en na vijf dagen wachten, wanneer eventueel aanwezige vleermuizen zijn uitgevlogen, de isolatiewerkzaamheden te verrichten. Aanvullend wordt een speciaal verblijf voor vleermuizen gemaakt waar ze terug kunnen komen.

Ook wordt er in de provincie Utrecht gewerkt met ontheffingen voor een hele gemeente (na uitgebreid tweejarig ecologisch onderzoek). 21 van de 26 gemeenten in Utrecht hebben zo’n ontheffing waardoor de vleermuis daar geen belemmering voor isolatie schijnt te vormen. Het Rijk heeft 40 miljoen beschikbaar gesteld aan gemeenten om dit soort ecologisch onderzoek uit te voeren. De Gelderse SP-fractie wilde graag weten hoe de situatie in Gelderland is en stelde hierover schriftelijke vragen. Deze zijn nu beantwoord.

Gelderland doet zo min mogelijk

De uitspraak van de Raad van State was 2 augustus dit jaar. In navolging van de Utrechtse aanpak wil Gelderland begin 2024 komen met een Gelderse variant. Deze zal zo minimaal mogelijk ingevuld worden. Er wordt ook gewerkt aan een subsidieregeling om gemeenten met deze Gelderse aanpak te laten werken. Daarnaast faciliteert Gelderland gemeenten met deze subsidieregeling om ook een gemeente-brede ontheffingen te ontwikkelen. Het trainen van medewerkers van na-isolatiebedrijven en het subsidiëren van woningbezitters en woningcorporaties om natuur inclusief na te isoleren is vooralsnog niet in het plan van het college. De SP vindt dat een belangrijk gemis. Het kan leiden tot vertraging of zelfs het vermijden van na-isolatie vanwege de kosten en procedures.

Huidige situatie in Gelderland

In Gelderland is er slechts één gemeentebrede ontheffing zo blijkt uit de antwoorden. Het gaan om de gemeente Apeldoorn. Een afgegeven ontheffing voor de gemeente Ede is sinds september 2022 verlopen. Hiernaast lopen er twee pilots voor de Waalsprong in Nijmegen en het bomenbeheer in de gemeente Lochem. Tenslotte zijn voor twee dijkverzwaringsprojecten SMP’s in werking, het gaat daarbij om de trajecten Gorinchem-Waardenburg en Tiel-Waardenburg.

Om beschermde diersoorten (waaronder vleermuizen) óf hun nest- en rustplaatsen te mogen verstoren is een ontheffing van de provincie nodig. De provincie verleent deze ontheffing ‘na gedegen onderzoek waaruit valt af te leiden welke dieren worden verstoord, welke nest- en rustplaatsen verloren gaan en hoe deze nest- en rustplaatsen worden gemitigeerd c.q. gecompenseerd in de directe omgeving’. Maar Gelderland wijst er ook op dat het voor particulieren kostbaar is om dit onderzoek te doen. Onduidelijk is in welke mate de wet gehandhaafd wordt en wat de provincie eraan doet om de kosten voor particulieren laag te houden.

Bijlage: 

Lees hier het antwoord op de vragen van de SP

De SP-fractie in de Gelderse Staten stelt schriftelijke vragen over het varend ontgassen door binnenvaarttankers op de Gelderse rivieren. Op 1 juli 2024 gaat er een verbod in. In plaats van gasresten de lucht in te blazen moeten schippers dan gebruik gaan maken van gecertificeerde ontgassingsinstallaties. In Gelderland blijken die installaties er echter nog lang niet te zijn ondanks de belofe in 2018. “De provincie moet snel zorgen voor voldoende ontgassingsinstallaties en middelen om het verbod op ontgassen gaan handhaven, zodat alle omwonenden geen gezondheidsrisico's meer lopen. De volksgezondheid gaat voor bedrijfsbelangen", vindt de SP.

  Tankers vervoeren jaarlijks 199 miljoen vloeistoffen over de rivieren. Hiervan is een groot gedeelte giftig (bijvoorbeeld nafta en benzeen). Bij het vervoer ontsnapt normaal gesproken zo’n 1% hiervan, maar daarnaast kunnen tankers onbestraft hun tankers ontgassen (restanten laten vervliegen door de luiken te openen) in diverse ‘groene’ gebieden langs onze rivieren en kanalen. In deze zogenaamde ‘groene zones’ wonen echter ook mensen, en ook de natuur komt in contact met deze gassen die neerslaan. Daarnaast wordt het personeel op schepen onvoldoende beschermd. Hoewel de Tweede Kamer in 2017 al akkoord ging met een verbod op varend ontgassen, komt het er volgend jaar pas van. Vanaf dan wordt er ook pas gehandhaafd. Volgens de SP hoog tijd – in diverse buurlanden is het al verboden, waardoor er ‘ontgassingstoerisme’ plaatsvindt naar Nederland. “We weten al jaren dat varend ontgassen schadelijk is voor de volksgezondheid. Toch heeft het al die tijd door kunnen gaan. We moeten stoppen met gedogen van varend ontgassen en nu volledig overgaan op ontgassingsinstallaties, gecertificeerd volgens de strengste milieu-eisen. Daarvan is er nu slechts één in Nederland, in Moerdijk (Noord-Brabant). In Gelderland zijn er nog geen. Dat moet dus snel geregeld zijn, zodat de schippers een alternatief hebben. Schippers die nu niet varend wíllen ontgassen worden vaak door hun werkgever onder druk gezet om de luiken te openen en zelf in de gifwolk te zitten.”

Bijlage: 

Lees hier de vragen van de SP

De fractie van de Gelderse SP zal bij de vergadering van provinciale staten op 27 september een amendement indienen om de voorgestelde 115.000 euro bijdrage aan het EK Baanwielrennen bij Omnisport in Apeldoorn 2024 te schrappen. De SP vindt dat er geen gemeenschapsgeld in topsportevenementen gestopt moet worden en wil dat geld liever inzetten voor breedtesport.

Bij de behandeling van de Najaarsnota 2023 in provinciale staten ligt een voorstel voor van het college van Gedeputeerde Staten om een subsidie van € 115.000 te verstrekken aan Libéma profcycling B.V voor het ondersteunen van het EK baanwielrennen 2024. De Gelderse SP is tegen gemeenschapsgeld voor topsportevenementen. Met het amendement kunnen provinciale staten een streep zetten door de provinciale subsidie.

Het geld dat daarmee bespaard wordt kan dan besteed worden aan initiatieven die ervoor zorgen dat iedereen kan sporten. Bijvoorbeeld door een extra bijdragen aan het Jeugdfonds Sport en Cultuur. In Nederland groeien gemiddeld 2 à 3 kinderen per klas op in een gezin met geldzorgen. Zij kunnen niet op voetbal, streetdance, judo, zwemles of muziekles. Het jeugdfonds betaalt de contributie of het lesgeld voor deze kinderen en jongeren.

Fractievoorzitter Eric van Kaathoven wijst erop dat telkens weer blijkt dat topsportevenementen niet leiden tot meer sporten. Toch blijft de provincie Gelderland telkens opnieuw weer gemeenschapsgeld aan topsport-evenementen besteden. Vorig jaar nog aan het WK vrouwen volleybal en eerder onder andere aan de start van de Giro. Telkens met mooie verhalen en beloften vooraf die dan niet waargemaakt worden. Van Kaathoven denkt dat de commercie prima kan voorzien in topsportevenementen en gebruikt gemeenschapsgeld liever voor andere noodzakelijke dingen: ‘De SP ziet liever de jongens en meiden uit de buurt voetballen op een trapveldje en de buren baantjes trekken in het zwembad, dan de bestuurders op de (vip)tribune bij de openingsceremonie van een groot evenement.’

Onafhankelijk milieuexpert Cor Coenrady schreef in opdracht van de gemeenteraadsfracties van de PvdA en Burgerbelangen Overbetuwe een rapport over veiligheid en kosten rond de voorgenomen railterminal bij Valburg. Dit rapport is voor de fractie van SP Gelderland aanleiding om schriftelijke vragen te stellen. De SP vraagt zich af of de brandveiligheid wel goed is meegenomen in de plannen en in de begroting. En hoe de kosten hiervoor zich verhouden tot de afspraak in het Gelderse coalitieakkoord dat er geen extra geld komt voor de railterminal?

Bij de Railterminal Gelderland zullen als de plannen doorgaan naast gewone containers ook tankcontainers met brandbare gassen en tankcontainers met giftige stoffen worden overgeslagen. Dat blijkt uit het Provinciaal Inpassingsplan. Dat maakt dat bijzonder blusvoorzieningen nodig zijn volgens het rapport van Coenrady. Deze zijn echter in het Provinciaal Inpassingsplan niet opgenomen. Er zal een blusvoorziening gerealiseerd moet worden aan beide zijden van de Railterminal Gelderland met een capaciteit van 6.000 l/m (360 m3 per uur), binnen 15 minuten voor minimaal 4 uur. Daarnaast moet er een zogenaamde stationaire ringleiding van tenminste 400 meter aan beide zijden van de Railterminal Gelderland aangelegd worden met twee bluspompen, die onafhankelijk van elkaar moeten kunnen functioneren. Er dient een voorziening (reservoir) aangelegd te worden, zodat er altijd voldoende bluswater aanwezig is, volgens Coenrady.

Brandveiligheid De aanleg van deze voorzieningen vergt volgens een toelichting van de gemeenteraadsfracties een investering van vele miljoenen euro’s. In de begroting van de provincie Gelderland is hierin volgens hen niet voorzien. En ProRail heeft aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat aangegeven geen financiële bijdrage te willen leveren aan deze noodzakelijke voorzieningen. Daarnaast zijn er zorgen over onvoldoende materieel en know how bij betreffende brandweerkorpsen om mogelijke calamiteiten bij de Railterminal Gelderland het hoofd te bieden. Om die reden zal de exploitant hoogst waarschijnlijk een bedrijfsbrandweer op moeten richten, zo is de inschatting.

De Gelderse SP-fractie heeft vanaf het begin grote vraagtekens bij nut-noodzaak, wenselijkheid en kosten van de railterminal. Wat de SP betreft had er al lang een streep door gezet moeten worden. Het rapport van Coenrady opgesteld voor de Overbetuwse gemeenteraadsfracties, baart ook de SP-fractie in provinciale staten zorgen. Is de veiligheid goed geregeld en wie betaalt daarvoor de rekening?

Bijlage: 

Lees hier de vragen van de SP

De Gelderse SP maakt zich zorgen over probleembussen op de Veluwe. Uit berichtgeving van Omroep Gelderland blijkt dat de problemen met deze bussen, waaronder een afwijking naar rechts, nog steeds niet zijn opgelost. De omroep spreekt van ‘rammelbussen’ waar chauffeurs klachten van krijgen. Wat de Gelderse SP betreft is de tijd van kinderziektes nu wel echt voorbij en moet het college ervoor zorgen dat de problemen op korte termijn opgelost worden. De fractie stelde daarom een aantal schriftelijke vragen.

Op de Veluwe rijdt vervoerder EBS met ‘probleembussen’ die zijn overgenomen van vervoerder Keolis. De bussen van het Chinese merk BYD rijden naast in een deel van Gelderland ook in Overijssel en Flevoland. Een groot deel van de bussen heeft problemen of problemen gehad met stoelen die niet in de goede positie staan en trekt naar rechts als rechtdoor gereden moet worden. Hierdoor ontstonden lichamelijke klachten (rug-, schouder- en armklachten) bij buschauffeurs. ‘Je zit steeds scheef op de stoel. Als ik drie uur gereden heb, loop ik daarna heel slecht’ zegt een chauffeur bij Omroep Gelderland.

Nog 13 jaar De bussen moeten in de verleende concessie nog 13 jaar in dienst zijn en de problemen zijn al een tijd bekend. De aanbesteding was destijds gewonnen door Keolis maar vanwege gesjoemel kwam er een nieuwe aanbesteding gewonnen door EBS met verplichten overname van de bussen. EBS klaagt nu echter over onvoldoende gekeurde bussen. Omroep Gelderland bericht ook van trillingen in de bus, een bedieningspaneel van de verwarming dat niet goed werkt en mogelijk excessieve roest. Volgens Omroep Gelderland is het probleem met de naar rechts trekkende bussen nog niet opgelost en wordt er met BYD onderzocht of andere banden kunnen bijdragen aan de oplossing van dit probleem. Onduidelijk is of er met houtje-touwtje oplossingen voldoende kwaliteit geleverd kan worden voor de komende jaren of dat dat eigenlijk kan door nieuwe bussen aan te schaffen. Ondertussen zitten de buschauffeurs volgens de berichten van Omroep Gelderland met klachten veroorzakend slecht materieel.

Verantwoordelijkheid provincie Het nieuwste bericht van Omroep Gelderland was voor de SP-fractie reden om schriftelijke vragen te stellen. "Wij maken ons zorgen en willen dat de problemen nu eens eindelijk worden opgelost", zegt SP-fractielid Ton Ammerlaan. "Buschauffeurs hebben recht op fatsoenlijk materieel waar ze geen klachten van krijgen." Volgens de SP is de provincie Gelderland verantwoordelijk voor goed openbaar vervoer en kan het college zich niet verschuilen achter concessies en uitvoerende bedrijven. De SP wil dat naast het oplossen van de problemen bij betreffende bussen ook onderzocht wordt hoe het zover heeft kunnen komen. Wat is er misgegaan en wat kan de provincie doen om dit bij nieuwe concessies te voorkomen? Ammerlaan: “Bij de provincie moeten ze zich ook maar eens gaan afvragen of bedrijven op zoek naar winstmaximalisatie wel verantwoorde keuzes maken en of de kwaliteit van het materieel voor de buschauffeurs en passagiers wel voldoende gewaarborgd is op deze manier?”

Bijlage: 

Lees hier de vragen van de SP

Lees hier het antwoord op de vragen

Door: Eric van Kaathoven, fractievoorzitter SP Gelderland Tijdens de behandeling van de perspectiefnota (een soort algemene beschouwingen) hebben we als SP Gelderland tegen de aanstaande bezuinigingen op natuur, milieu en cultuur gepleit maar er was ook ruimte om even stil te staan bij de wat meer persoonlijke drijfveren. Voor mij is dat de totaal uit de hand lopende klimaatverandering en de gevolgen voor de armste mensen in ons land en de armste landen elders. Hieronder een bewerking van de tekst.

Voorzitter, ik wil even stilstaan bij waar ik soms letterlijk wakker van lig: de totaal uit de hand lopende klimaatverandering of eigenlijk beter gezegd de oververhitting van de aarde als gevolg onder andere het maar blijven stoken van brandstoffen, de ontbossing en de intensieve veehouderij. Hoe leefbaar is straks de aarde, ons land en onze provincie nog? Een jaar of dertig geleden – toen we allang wisten dat opwarming van de aarde een probleem was - zou ik gezegd hebben, hoe leefbaar is het straks nog voor onze kleinkinderen, een jaar of tien geleden - toen we nog veel meer wisten en met een veel grotere zekerheid – hoe leefbaar voor onze kinderen en nu maak ik me met heel veel mensen waaronder ’s werelds beste wetenschappers zelfs al zorgen over wat wij zelf nog voor onze kiezen gaan krijgen in de rest van ons leven. Hoe leefbaar is onze wereld straks nog? Voorzitter, wij behoren tot de eerste generaties die al lijden onder de gevolgen van klimaatverandering en tot de laatste generaties die er nog wat aan kunnen doen. En de noodzaak om dat heel snel te doen wordt elke dag groter. We hebben echt geen tijd te verliezen. Dat is nu geen slogan op een hip T-shirt van Greenpeace meer zoals in de jaren negentig NO TIME TO WASTE. Het is de keiharde realiteit waar we in leven. Als je daarbij stilstaat is dat eng, doodeng eerlijk gezegd. Elke zomer loopt het klimaat verder uit de hand. Extreme hittegolven, bosbranden, ongekende droogtes op de Veluwe en in de Achterhoek, extreem lage waterstanden in onze grote en kleine rivieren, smeltende ijskappen, en dan weer tijden van extreme regenval en heftige stormen.

En voorzitter laten we ook eerlijk zijn, het zijn de armste mensen en de armste landen die het meest lijden onder de gevolgen van klimaatverandering. Zoals bij alles in de kapitalistische samenleving zijn ook hier zijn de lasten niet eerlijk verdeeld. Mensen met geld kunnen voorlopig nog de gevolgen van klimaatverandering afkopen. Zij wonen in goed geïsoleerde huizen met warmtepompen of airco’s steeds vaker een zwembad in de tuin, ze gaan in hun auto met airco naar hun ge-airconditioneerde kantoor, ze betalen zonder blikken of blozen voor veel hogere benzine, diesel, stroom- en gasprijzen, kopen het beste beschikbare voedsel om zelf op te eten of erger nog, voor een groot deel door het vee te laten opeten dat op hun bordje beland. En dat terwijl de armste 50 procent van de wereldbevolking maar voor 10 procent van de CO2 uitstoot verantwoordelijk is en de rijkste tien procent van de wereldbevolking verantwoordelijk is voor ongeveer de helft van alle CO2-uitstoot. Daarom is de strijd tegen de klimaatcrisis ook een sociale strijd. De klimaatcrisis en de enorme verschillen tussen arm en rijk zijn twee kanten van hetzelfde kapitalistische systeem. Want ondertussen worden rijken en grote bedrijven steeds rijker en armen steeds armer.

Voorzitter, dat wij dit laten gebeuren en dat we niet massaal in verzet komen tegen dit systeem is een van de grote vragen van deze tijd. Natuurlijk gaan toekomstige generaties zich afvragen waarom wij niet meeeeer deden, en waarom zo laat? We zagen toch allang dat het misging? Dat dit systeem niet werkt? Dat het geen leefbare wereld achterlaat.

Voorzitter, wij zouden ons bij elk besluit in deze staten de vraag moeten stellen wat onze kinderen en toekomstige generaties zouden vinden van onze besluiten? Hoe laten we een leefbare wereld achter, een wereld waar de kloof tussen arm en rijk niet groter maar juist kleiner wordt?

De SP heeft bij de behandeling van de perspectiefnota in de staten van 5 juli opnieuw tegen de provinciale bezuinigingen op maatschappelijke organisaties gestemd. Fractievoorzitter Eric van Kaathoven: “De SP was er altijd al voor om dingen wel of niet te doen en organisaties wel of niet te ondersteunen op basis van hun maatschappelijk nut en niet op basis van boekhoudkundige regeltjes.”

Kort voor de Statenverkiezingen van maart besloten de oude Staten tot ‘herijkingen’, een ambtelijk eufemisme voor bezuinigingen. De SP was toen al als een van de weinige partijen tegen. En in de praktijk is er voor de verkiezingen al van afgeweken door een aantal culturele organisaties toch te ondersteunen. En na de verkiezingen is die trend door de coalitie voort gezet. In een amendement van de coalitie, kwam er toch geld voor een aantal organisaties die heel goed werk doen en waar de SP heel blij mee is: Jeugdfonds sport en cultuur, de ondersteuning van de voedselbanken, molensubsidies, ondersteuning van vrijwilligerswerk voor natuur en landschap en educatie. Ook was er een toezegging van de gedeputeerde dat de bezuinigingen op provinciaal bibliotheekwerk en de aanpak van laaggeletterdheid van tafel gaan. De SP heeft dan ook voor het amendement gestemd.

Geloofsbelijdenis Maar daarmee is de herijking volgens fractievoorzitter Van Kaathoven een geloofsbelijdenis geworden. Van Kaathoven: “Partijen betuigen het strikt scheiden van incidenteel en structureel geld maar wijken er daarna gewoon vanaf. Laten we ophouden met die poppenkast en eerlijk zeggen wat er hier gaande is: de coalitie bezuinigt een aantal organisaties weg die heel nuttige dingen doen voor de Gelderse samenleving op het gebied van cultuur, natuur en milieu. En dat met miljarden op de bank. Organisaties die de coalitie welgevallen, krijgen nog wel geld en de andere niet. Dat is niet uit te leggen en daarom verschuilen het college en de coalitie zich lafjes achter boekhoudkundige regeltjes. Daar trappen wij dus niet in. Bezuinigingen zijn bezuinigingen en de SP stemt daar niet mee in!”

De provincie moet zich gewoon aan de geldende wolvenprotocollen houden en niet op de stoel van deskundigen gaan zitten. Dat zegt SP-Statenlid Carla Claassen. “We moeten meer doen aan preventie, wat twee dingen betekent: bewoners en wandelaars in gebieden waar wolven komen voorlichten, en boeren compenseren voor de kosten van wolfwerende maatregelen. Afschieten, zoals sommige partijen graag roepen, mag wettelijk nu eenmaal niet en moeten we ook niet willen.”

Het verbaast de SP dat er steeds weer door verschillende partijen aangedrongen wordt op ‘beheersmaatregelen’, wat een eufemisme is voor afschieten. Schieten met een paintbalgeweer, zoals de provincie eerder dit jaar probeerde, is gesneuveld bij de rechter. Claassen: “Tijdens de rondetafel op 14 juni is nogmaals duidelijk aangegeven dat het wettelijk niet mogelijk is om een strikt beschermde diersoort te verjagen of te doden. Nu worden zelfs de deskundigen van BIJ12 en de Zoogdierenvereniging in twijfel getrokken. Er ligt er zelfs een motie waarin staat dat Provinciale Staten vaststelt of een wolf al dan niet hybride is. De SP gaat niet op de stoel van deskundigen zitten. Die deskundigen kunnen dat beter dan wij. Het enige wat er volgens de SP nu moet gebeuren is dat er meer aandacht voor de preventieve maatregelen moet komen om te voorkomen dat de wolf schaapskuddes aanvallen.

"Wat de SP betreft moet er wel iets gebeuren op het moment dat er een situatie is waarin een wolf probleemgedrag vertoont zoals de wolf op de Hoge Veluwe. Hiervoor biedt het interprovinciaal Wolvenplan richtlijnen over wat te doen als een wolf probleemgedrag vertoont. Bij de wolf op de Hoge Veluwe zou dat betekenen dat zenderen en verjagen de eerste stap is. Dat verjagen wil Gedeputeerde Staten wel maar het zenderen slaan ze over. Terwijl zenderen belangrijk is om te kunnen volgen wat de betreffende wolf doet nadat hij is verjaagd. Het internationaal Wolvenplan is ook door Gelderland vastgesteld en de SP vindt dat GS zich moet houden in de daarin vastgestelde protocollen. Zeker als echte deskundigen het adviseren.”

UPDATE: op 5 juli diende de SP een motie in (zie bijlage) die de provincie opriep zich aan de geldende wolvenprotocollen te houden. Helaas werd de motie weggestemd.

Bijlage: 

Lees hier de vragen van de SP

Lees hier het voorstel van de SP

De nieuwe Gelderse coalitie van BBB, VVD, CDA, ChristenUnie en SGP is volgens de SP geen frisse wind, maar oude wijn in nieuwe zakken. Beloften over het verbeteren van het openbaar vervoer, het aanpakken van de woningnood, onze energie weer in eigen handen nemen en het schrappen van dure prestigeprojecten als de geplande railterminal worden niet waargemaakt. “De gevestigde partijen trekken nog steeds aan de touwtjes”, constateert fractievoorzitter Eric van Kaathoven.  

De grote overwinning van BBB op 15 maart heeft in Gelderland niet tot grote veranderingen geleid, stelt de SP vast. “Na de langste formatie in de recente Gelderse geschiedenis zitten we nu met een in de Gelderse traditie wel erg eenzijdige coalitie. De formateur was van CDA-huize en de belangrijkste kandidaat-gedeputeerde van BBB is de oud-fractievoorzitter van het CDA in de Provinciale Staten. Wat nou uitdagen van de zittende macht? Het is gewoon weer de combinatie CDA/VVD die het voor het zeggen heeft. Het is gewoon weer het belang van de bio-industrie boven het algemeen belang.” 

Openbaar vervoer 

De SP vroeg aan de nieuwe coalitie om er linksom of rechtsom voor te zorgen dat het openbaar vervoer niet uitgekleed wordt, maar juist beter wordt. Van Kaathoven: “Als we het coalitieakkoord lezen dan zijn we daar bepaald niet gerust op. Zeker als het gaat om volwaardig openbaar vervoer en niet van die flex-nepoplossingen. Gelukkig is onlangs wel een Statenbrede motie aangenomen die ons behoud voor verdere kaalslag voor nu.” 

Woningnood 

In 2013 al presenteerde de SP een plan voor 10.000 extra sociale huurwoningen, met steun van woningcorporaties en Bouwend Nederland. De woningnood is sindsdien alleen maar groter geworden. “Zeker voor voldoende sociale huurwoningen lijkt geen aandacht bij deze coalitie. Dat baart ons grote zorgen. De woorden ‘sociaal’, ‘sociale’ en ‘huur’, komen niet eens voor in de tekst. De SP wil 50 % sociale huur en daarnaast een mix van betaalbare huur en koop.” 

Energie 

De energiecrisis heeft laten zien dat het belangrijk is om democratische controle te hebben over onze energie. Nu is onze energie in handen van marktpartijen die niet naar de mensen luisteren, maar naar hun aandeelhouders. Terwijl gezinnen afgelopen winter in de kou zaten om torenhoge rekeningen te vermijden, streken de energiebedrijven miljoenenwinsten op. “NUON had nooit verkocht mogen worden. Energie is een basisbehoefte en die moet je niet afhankelijk maken van de vrije markt. Er komt al een Gelders warmtebedrijf. Onze oproep was: verbreed dat tot een Gelders energiebedrijf dat geen winst hoeft te maken maar zich volledig kan richten op duurzame en betaalbare energie voor iedereen. Vooral voor die mensen die toch al grote moeite hebben om rond te komen en extra zwaar getroffen zijn door de huidige stijgende prijzen.” Ondanks de steun van BBB voor energie in eigen handen tijdens de campagne - partijleider Caroline van der Plas zei de oproep van de SP te steunen - is hier weinig over terug te zien in het Gelderse coalitieakkoord. 

Railterminal 

Vóór de verkiezingen was BBB duidelijk: net als de SP wilde zij af van de geldverslindende en overlast veroorzakende plannen voor een railterminal bij Valburg. “Je hoeft geen expert te zijn op dit gebied. Iedereen met gezond verstand kan zien dat een projecten als de Noordtak of de railterminal Gelderland eerder politiek wensdenken en ondoordachte ambities zijn dan zinvolle investeringen”, was toen te lezen op de Gelderse BBB-website. Toch gaat de nieuwe coalitie er vooralsnog gewoon mee door. “Dat was voor de verkiezingen, dan word je de grootste en verwachten mensen dat je je beloftes ook waar maakt en niet doodleuk tientallen gemeenschapsgeld over de balk gooit voor zinloze en heel slechte plannen. Waar is nog je geloofwaardigheid als je 180 graden draait op zo’n belangrijk punt?”