Poliflw

In reactie op de Turkse militaire inval in Noordoost-Syrië nam het Europees Parlement donderdag een resolutie aan die een wapenembargo en de invoering van sancties eist tegen de regering van Turkije. Op die manier moet de Turkse president Erdogan geforceerd worden zijn troepen terug te trekken en de Syrische vluchtelingen te beschermen. 

Europarlementariër Tineke Strik onderhandelde namens de Europese Groenen over de aangenomen resolutie: “Het is hoog tijd dat de Europese Unie zich actief gaat inzetten voor de-escalatie in Syrië. Daarom roept het Europarlement de EU-landen op tot effectieve economische sancties en een wapenembargo.”

“We moeten we voorkomen dat president Erdogan Syrische vluchtelingen terugstuurt naar Syrië. De bescherming van de Syrische en Koerdische bevolking heeft nu prioriteit”, aldus Strik

Sancties

De sancties starten met het bevriezen van tegoeden en visa voor de Turkse autoriteiten en het opschorten van de handel in landbouwproducten. Mocht dat geen succes hebben dan volgt als laatste drukmiddel de opschorting van de douane-unie tussen Turkije en de Europese Unie.

Naast sancties tegen Turkije, dringt het Europees Parlement daarom aan op meer Europese verantwoordelijkheid voor de opvang en bescherming van Syrische vluchtelingen, onder andere door het eerlijker herverdelen van Syrische vluchtelingen uit Turkije, Jordanië en Libanon.

“Terugsturen van Syrische vluchtelingen naar Noordoost-Syrië betekent een schending van het Vluchtelingenverdrag, omdat de regio absoluut geen veiligheid biedt. De creatie van een 'safe-zone' verandert daar niets aan. We kunnen daarom geen Syrische vluchtelingen terugsturen naar Turkije zolang ze daar gevaar lopen op deportatie. Maar tegelijkertijd zullen we als EU ook eerlijker moeten delen in de bescherming van Syrische vluchtelingen in deze overbelaste regio”, aldus Strik. 

Een overduidelijke meerderheid van het Europees Parlement wijst de kandidatuur van de Franse Eurocommissaris voor de Interne Markt en Industrie, Sylvie Goulard, af. Zij lag sinds het begin van haar voordracht onder vuur door ethische kwesties. Ook een tweede hoorzitting met Goulard was niet overtuigend. GroenLinks stemde tegen haar kandidatuur.  

Groenlinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak: “Ze was niet overtuigend op inhoud en liet geen blijk van inzicht zien op ethische kwesties. Bovendien stapelen zich ook op juridisch gebied donkere wolken op. Goulard stapte hiervoor op als Franse minister, maar ze vindt zichzelf wel geschikt als Europees Commissaris. Daarmee hanteert ze een dubbele standaard en dat is onacceptabel. Bovendien weigert Goulard duidelijk te stellen dat ze opstapt indien ze in beschuldiging wordt gesteld door het Franse gerechtshof.”   Goulard moest vandaag terugkomen voor een tweede hoorzitting en kon de leden van de commissies Interne Markt en Industrie niet overtuigen. “De Europese Commissie moet een toonbeeld zijn op vlak van ethiek en integriteit. Deze zaak toont de noodzaak om de neveninkomsten van Europarlementariërs te beperken en om een onafhankelijk orgaan op te richten dat toeziet op ethische regels. Op het gebied van ethiek en transparantie zullen wij als Groenen altijd het voortouw blijven nemen”, aldus Van Sparrentak. Het is nu aan Frankrijk een nieuwe kandidaat aan te leveren.

Elke vorm van militaire samenwerking met Turkije moet met onmiddellijke ingang worden opgeschort. Dit stelt GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver in reactie op de Turkse bombardementen op Syrië die zojuist zijn gestart. Europa moet leiderschap tonen en Turkije tot de orde roepen.

Jesse Klaver: “Dit is een ramp voor de Koerdische burgerbevolking. Europa kan nu iets doen om nog verdere escalatie te voorkomen. Met een onbetrouwbare partner als Turkije moet niet langer militair worden samengewerkt.”

Nederland heeft het afgelopen jaar voor 29 miljoen euro aan wapens naar Turkije geëxporteerd. Deze export moet volgens GroenLinks onmiddellijk worden stilgelegd. Vanuit de Europese Unie werd in 2017 voor bijna 3 miljard aan wapens geëxporteerd. 

GroenLinks doet de voorstellen op donderdag 10 oktober tijdens het VAO over de Raad Buitenlandse Zaken.

Er moet een verbod komen op de export van Nederlandse surveillancesoftware naar China. Dit stelt GroenLinks maandag in een debat. Afgelopen zomer ontdekte de Correspondent dat twee Nederlandse bedrijven software leveren aan het Chinese veiligheidsministerie. Deze software kan onder meer door de Chinese autoriteiten worden gebruikt om Oeigoerse burgers te bestraffen en belonen voor hun gedrag.

GroenLinks-Tweede Kamerlid Bram van Ojik: “In China hangen miljoenen camera’s die elke stap van burgers volgen. Bewoners die contact hebben met dissidenten of aanwezig zijn op de verkeerde plek, kunnen direct door het Chinese regime worden bestraft. Dat Nederlandse bedrijven hier een bijdrage aan leveren moet direct worden gestopt. Mensenrechten gaan voor handelsbelangen.”

De bedrijven die software leveren zijn Vicar Vision uit Amsterdam en Noldus uit Wageningen. Zij verkopen hun software ‘Facereader’ aan het Chinese veiligheidsministerie. Deze software kan emoties en gezichtsuitdrukkingen herkennen en de etniciteit en gender van een persoon vaststellen. 

Het kabinet zegt in antwoord op Kamervragen van GroenLinks het onwenselijk te vinden dat mensenrechtenschendingen plaatsvinden met behulp van Nederlandse technologieën. Maar het kabinet wil dit niet nationaal regelen voor er Europese overeenstemming op dit onderwerp is. GroenLinks wil hier niet op wachten. Van Ojik stelt daarom voor door middel van nationale wetgeving een vergunningsplicht in te stellen voor surveillancetechnologie.

 

China investeert miljoenen in surveillancetechnologie. Via een uitgebreid systeem kunnen de 1,4 miljard inwoners constant worden gevolgd - van medische data en online gedrag tot de plaatsen waar zij zich begeven. In de noord-westelijke regio Xinjiang zitten een miljoen Oeigoeren vast in strafkampen. Bewoners van de provincie Xinjiang worden constant gemonitord door de Chinese staat. Ook exporteert China de technologie naar andere totalitaire regimes, zoals dat in Venezuela.

De commissie Juridische Zaken van het Europees Parlement maakt bezwaar tegen twee kandidaat-eurocommissarissen, Rovana Plumb (Roemenië) en László Trócsányi (Hongarije), vanwege belangenverstrengeling. 

“Het is een goede zaak dat het Europees Parlement kandidaat-commissarissen afwijst die twijfels over belangenverstrengeling niet kunnen wegnemen”, reageert Europarlementariër Bas Eickhout. 

“Onder deze omstandigheden kan hun hoorzitting niet doorgaan. Dit is een duidelijk signaal naar Boedapest en Boekarest dat ze op zoek moeten naar andere kandidaten van onbesproken gedrag.”

De procedure voor een grondige controle van belangenverstrengeling kwam vijf jaar geleden onder druk van de Groene fractie in het Europees Parlement tot stand, naar aanleiding van de hoorzitting met klimaatcommissaris Miguel Arias Cañete, die financiële familiebelangen had in de oliesector.

Ongeschikt

Naast de constatering van belangenverstrengeling is de Hongaarse kandidaat Trócsányi onacceptabel voor GroenLinks op zijn beoogde portefeuille van Uitbreiding. “Een minister die actief meewerkte aan het afbreken van de Hongaarse rechtsstaat is ongeschikt om toetredingslanden te toetsen op de kwaliteit van hun democratie en rechtsstaat. Ik hoop dat Ursula von der Leyen bij een nieuwe kandidaat van de Hongaarse premier Orbán een betere inschatting maakt in haar verdeling van portefeuilles”, aldus Eickhout.

Het Europees Parlement begint vanaf maandag 30 september met de hoorzittingen voor kandidaat-eurocommissarissen. Iedere voorgestelde eurocommissaris beantwoordt in een sessie van drie uur vragen van Europarlementariërs. Zo kan het Europees Parlement beoordelen of een kandidaat-eurocommissaris geschikt vinden voor zijn of haar portefeuille. Dit webartikel zullen we steeds updaten met het laatste nieuws uit de hoorzittingen.

Belangenverstrengeling

Update donderdag 26 september

Al voordat de hoorzittingen daadwerkelijk zijn begonnen, is er nieuws te melden. De commissie Juridische Zaken van het Europees Parlement maakt bezwaar tegen twee kandidaat-eurocommissarissen, Rovana Plumb (Roemenië) en László Trócsányi (Hongarije), vanwege belangenverstrengeling. “Onder deze omstandigheden kan hun hoorzitting niet doorgaan. Dit is een duidelijk signaal naar Boedapest en Boekarest dat ze op zoek moeten naar andere kandidaten van onbesproken gedrag”, regeert Eickhout.

Spoorboekje

Om 25 eurocommissarissen te horen is er een schema opgesteld waarin in blokken van drie uur steeds twee eurocommissarisen in twee aparte bijeenkomsten gehoord worden. Europarlementariërs uit de relevante parlementscommissies stellen de vragen, waarna een eurocommissaris steeds een paar minuten tijd heeft voor een antwoord. Uiteraard zijn alle hoorzittingen openbaar, ze zijn live te volgen op de website van het Europees Parlement. 

Na afloop van een hoorzitting komen per parlementscommissie de coördinatoren van de politieke fracties bijeen. In een gezamenlijke brief aan de voorzitter van het Europees Parlement geven zij hun oordeel over de hoorzitting. Daarin kunnen ze bijvoorbeeld de kandidaat teruggeroepen voor een tweede hoorzitting of duidelijk maken dat ze een kandidaat ongeschikt vinden voor een portefeuille. In het verleden zijn er regelmatig eurocomisssarissen gesneuveld na een zo’n hoorzitting.

De hoorzittingen beginnen met de eurocommissarissen met de ‘lichtste’ portefeuilles, de drie uitvoerende vicevoorzitters, Timmermans, Vestager en Dombrovskis, sluiten af op dinsdag 8 oktober. Het volledige overzicht staat op de website van het Europees Parlement.

Portefuilleverdeling

Het is aan de EU-landen om ieder een eurocommissaris voor te dragen, maar het is aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, om de portefeuilleverdeling te maken. Die stelde ze voor op 10 september. Samen Europarlementariër Bas Eickhout bespraken we in onze podcast Bellen met Bas sommige opmerkelijke keuzes.

Blijf op de hoogte

Meer weten over de Europese politiek? De medewerkers van GroenLinks in het Europees Parlement sturen wekelijks een EuropaUpdate uit met daarin een overzicht van het laatste nieuws. 

De digitale economie zorgt voor flinke veranderingen. Consumenten kunnen online veel sneller, makkelijker en goedkoper aan een dienst of product komen. Mensen kunnen hun diensten makkelijk aanbieden. Maar het heeft ook een schaduwkant. Bedrijven, waaronder grote onlineplatforms, laten steeds vaker mensen werk verrichten zonder voldoende zekerheid en bescherming. We moeten daarom dringend met oplossingen komen voor de Europese digitale markt, zoals goed verankerde sociale rechten voor werknemers.

Maaltijd- en pakketbezorgers die per rit geld ontvangen. Klikwerkers die met kleine opdrachtjes op internet per klik betaald worden. Taxichauffeurs die via platforms als Uber hun diensten aanbieden. Het zijn allemaal voorbeelden van werk in de gig economy, waarin mensen zelfstandig korte opdrachten uitvoeren voor een platform. Deze schijnzelfstandigen hebben momenteel weinig sociale rechten, bijvoorbeeld bescherming tijdens ziekte en een redelijk minimumloon. Bedrijven, zoals Deliveroo en PostNL, kunnen daarom hun plicht ontlopen deze mensen fatsoenlijk te behandelen.

Een stap vooruit nam Californië deze week door een wet aan te nemen die die schijnzelfstandigheid wettelijk verbiedt. Die wet verplicht platforms om mensen die hun werk uitvoeren, in dienst te nemen. In Amerikaanse staat, waar veel grote techplatforms geboren zijn, is er dus eindelijk oog voor de nadelige sociale gevolgen van de platformeconomie.

Schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheid is ook een groot probleem in veel EU-landen, waaronder Nederland. Geen enkel EU-land heeft momenteel duidelijke wetgeving rondom platformwerk. Recent zijn er wel eerste bescheiden stappen gezet om de minimumrechten van werknemers met flexibele contracten te verbeteren. Toch zit de Europese wetgeving de aanpak van schijnzelfstandigheid soms juist in de weg. En dat is onacceptabel is. Doordat we een gezamenlijke Europese interne markt hebben, moeten we dit probleem van schijnzelfstandigheid op Europees niveau aanpakken. Daar ga ik me als lid van de parlementscommissies Sociale zaken en Interne markt voor inzetten.

Te lang zijn deze Europese interne marktregels heilig verklaard. De rechten van werknemers mogen niet langer ondergeschikt gemaakt worden aan deze regels. Vanaf volgende week zijn de hoorzittingen van de nieuwe commissarissen Sylvie Goulard (interne markt), Nicolas Schmidt (werkgelegenheid) en Margrethe Vestager (digitaal, mededinging). En dit thema valt onder hun portefeuilles. Ik zal de aanstaande Eurocommissarissen dan ook daarover aan de tand voelen.

Een krappe meerderheid van het Europees Parlement heeft ingestemd met de voordracht van Ursula von der Leyen tot voorzitter van de Europese Commissie. GroenLinks stemde niet in met haar benoeming. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “GroenLinks en groene partijen in heel Europa gingen de Europese verkiezingen in met een agenda voor verandering. Die agenda zien we onvoldoende terug, zowel in haar achterkamertjesbenoeming als in haar inhoudelijke plannen.”

“Deze benoeming is niet de verandering waar Europeanen op hebben gestemd. Von der Leyen blijft te vaag over klimaatmaatregelen, overtuigt niet bij het opkomen voor de rechtsstaat en blijft te veel steken op business as usual in de aanpak van sociale ongelijkheid”, stelt Eickhout. “De drie grote fracties, de christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen, verzwakken het Europees Parlement door in te stemmen met een deal tussen de regeringsleiders in plaats van een breed gedragen programma te bouwen dat recht doet aan de verkiezingsuitslag.”

Politieke richting

Von der Leyen speelde geen rol in de Europese verkiezingen. Hierdoor gaf ze het Europees Parlement pas op het allerlaatste moment enigszins inzicht in welke politieke richting ze zou kiezen Eickhout: “Het is positief dat ze zich in de afgelopen dagen genoodzaakt voelde om meer ambitie uit te spreken voor duurzaamheid, maar ik teken niet bij het kruisje zonder serieuze dialoog en concrete afspreken. Ik vroeg in het debat of ze de artikel 7-procedure tegen Hongarije steunt, maar kreeg geen antwoord. Dat geeft mij geen vertrouwen."

Nu Von der Leyen benoemd is met 383 stemmen, kan ze aan de slag om de volledige Europese Commissie samen te stellen op basis van kandidaten die de lidstaten voordragen. GroenLinks zal er in het Europees Parlement alles aan doen om betere garanties te krijgen dat de voltallige Commissie-Von der Leyen daadwerkelijk stappen zet in daadkrachtig klimaatbeleid, een socialer en een democratischer Europa. “Wij zullen ons constructief en kritisch blijven opstellen tegenover de nieuwe Europese Commissie”, aldus Eickhout.