Vraag en antwoord tussen de SP en Gemeentebelangen tijdens raadsvergadering van 27 november gaven mij een aanleiding om dit stuk nu te schrijven. Op de opmerking dat Gemeentebelangen zich niet aan de verkiezingsbelofte te houden met betrekking tot het niet instemmen met het voorgestelde tracé voor de Kortsluiting in Winsum reageerde de woordvoerder van Gemeentebelangen dat een verkiezingsprogramma niet 1 op 1 door te schuiven is naar een coalitieprogramma. Daarop kwam vanuit onze fractie de vraag of de woordvoerder bekend is met het dualistisch systeem en zich dus niet altijd hoeft te conformeren aan het coalitieprogramma. De reactie daarop was kort. “Wij houden ons aan het coalitieprogramma.”
De wet dualisering gemeentebestuur is ingevoerd op 7 maart 2002. Sinds de invoering van de wet zijn de rollen, taken en posities van de raad en het college gescheiden en beschikken beide organen over een eigen ambtelijke organisatie ter ondersteuning. De wet is voorbereid door de Staatscommissie Elzinga onder leiding van Douwe Jan Elzinga. Elzinga toonde zich een groot voorstander van versterking van de lokale democratie.
Belangrijke punten van de wet dualisering gemeentebestuur zijn:
* Ontkoppeling van het wethouderschap en raadslidmaatschap* Versterking van de controlerende bevoegdheden van de gemeenteraad* Invoering van een gemeentelijke rekenkamer of rekenkamerfunctie* Aanstelling van een raadsgriffier
En om het even eenvoudig uit te leggen.. het college regeert, de raad controleert. De raad bepaalt het beleid op hoofdlijnen en neemt de belangrijkste beslissingen. Het college is belast met het bestuur en voert alle besluiten van de gemeenteraad uit.
Het dualistisch systeem zou de democratie moeten versterken. Zou moeten... dat leest u goed. Een raadslid of raadsfractie binnen de coalitie heeft alle ruimte om een ander standpunt in te nemen dan het college. Inwoners mogen dus van alle raadsleden verwachten dat ze objectief, (positief) kritisch opereren en constructief de belangen van de inwoners van de gemeente behartigen. Dat kan dus betekenen dat je niet altijd de voorstellen van het college steunt.
Helaas zien we op Het Hogeland dat verschil van opvattingen en verkiezingsbeloften enkel golden in verkiezingstijd.
In de raadszaal van Het Hogeland wordt in het openbaar nauwelijks gedebatteerd. Regelmatig vindt er een coalitieoverleg plaats en worden standpunten in die gezamenlijkheid gedeeld en bepaald. Dat mag, maar de coalitiepartijen doen daar de democratie, de rol van de oppositie en vooral de rol van volksvertegenwoordiger te kort. Eigenlijk komt het er op neer dat de meerderheid van de raad, de coalitie het college in al haar voorstellen zal steunen en wat de inwoner vaneen deel van de lokale politiek ziet, is dus theater. In plaats van theater zien wij liever lef. Dat zal hier en daar spektakel opleveren, vuurwerk en vooral een debat op inhoud.
De fractie van de SP vraagt zich na 11 maanden raad in de nieuwe gemeente oprecht af..
Is het dualisme en daarmee de democratieop sterven na dood op Het Hogeland?
Door Sandra Herkströter-van Oijen
