Zondag 13 oktober gebeurde er in het programma Buitenhof iets opmerkelijks. Jesse Klaver zat samen met verschillende vertegenwoordigers van boeren om tafel. Ze hadden het over CETA, een nieuw handelsverdrag tussen de Europese Unie en Canada. Opmerkelijk éénsgezind en met een duidelijk gemeenschappelijk doel: CETA moet worden tegengehouden.
Samenwerking tussen GroenLinks en boerenorganisaties? Dat is opmerkelijk gezien alle leuzen en opmerkingen bij de laatste boerenprotesten, of toch eigenlijk niet? Ons raadslid Pieter Gerard van de Berg legt uit wat CETA is, waarom GroenLinks en boerenorganisaties kiezen voor samenwerken om dit verdrag tegen te houden en hoe dit ook het belang van de Edese boeren raakt.
Even opfrissen wat is CETA ook alweer? CETA is een handelsverdrag tussen de EU en Canada. Hiermee wordt diverse vrijhandel geregeld tussen de EU-lidstaten en Canada. Het gaat dan over afspraken over goederen, diensten en het wegnemen van douane belemmeringen (https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ceta-handelsverdrag-met-canada/wat-is-ceta).
Er komen wellicht nog meer van dit soort verdragen (Er wordt ook nog onderhandeld over het Mercosur-verdrag tussen de Europese Unie en Zuid- en Midden-Amerikaanse landen). Er is een groeiend besef in de EU dat deze verdragen vooral in het voordeel zijn van grote bedrijven en over het algemeen slecht zijn voor kleinere bedrijven, het milieu en de koopkracht van minderdraagkrachtigen, en zelfs bedreigend kunnen zijn voor het kunnen nemen van democratische besluiten.
Bas Eickhout, fractievoorzitter van GroenLinks in het Europese parlement zei bij de stemming het volgende: “CETA zal de onvrede over oneerlijke globalisering verder aanwakkeren. Dat is precies het verkeerde antwoord op het toenemende protectionisme en nationalisme in de wereld. Het Europese handelsbeleid moet mens en milieu voorop stellen om te zorgen dat iedereen profiteert van de wereldhandel. Dit verdrag maakt democratie en welzijn ondergeschikt aan de wensen van multinationals”. Helaas heeft het Europese parlement voor het verdrag gestemd en is het nu aan de lidstaten om het verdrag goed te keuren (net zoals bij het Oekraïneverdrag moet iedere lidstaat instemmen).
De standpunten van GroenLinks over CETA zijn helder (https://beweging.groenlinks.nl/vijfredenen-ceta):
CETA leidt tot afschrikwekkende claims en vleugellam milieubeleid CETA doet te weinig voor dierenwelzijn en milieu CETA benadeelt Europese boeren CETA leidt tot meer CO2-uitstoot CETA geeft grote bedrijven nóg meer macht.
Ook onder veel boeren groeit de weerstand tegen dergelijke verdragen sterk. De import vanuit het buitenland wordt veel makkelijker. Boeren moeten dan nog meer concurreren tegen producten die onder andere omstandigheden, minder zware regelgevingen en vaak ook grootschaliger kunnen worden geproduceerd. Dat is niet eerlijk. Hierop kunnen onze boeren maar op één manier op reageren en dat is nog verder hun eigen productiemiddelen en grond uitknijpen om er nog meer uit te halen. Dat is niet goed voor de kwaliteit van het voedsel en het milieu en dat willen veel boeren helemaal niet.
Dus daarom was er deze bijzondere gelegenheidscoalitie bij het Buitenhof. Als je dan kijkt hoe boeren de afgelopen weken op andere manieren in de media kwamen dan lijkt zo’n samenwerking best bijzonder. Maar één ding is duidelijk: agrariërs heb je in alle soorten en maten en er is niet één oplossing voor de problemen waar de agrarische sector voor staat. Het zou in ieder geval een goede zaak zijn voor de boeren als deze verdragen niet doorgaan en zowel GroenLinks als veel boeren denken hier hetzelfde over!
In de gemeenteraad van Ede hebben we onlangs gediscussieerd over de nieuwe landbouwvisie. Het merendeel van de partijen is het er wel over eens dat er meer mogelijkheden moeten komen voor de agrarische bedrijven om tot gemengde bedrijfsvoering te komen, natuur-inclusieve kringlooplandbouw met korte verkoopketens tussen boer en consument is de nieuwe koers. Dat vraagt niet alleen om een verandering bij de producent maar ook bij de consument, die bereid moet zijn om een goede prijs te betalen voor zijn eten.
De gedachte van een verdrag als CETA is dat de wereld één markt is waarin je ongelimiteerd voedsel van het éne continent naar het andere sleept en het voor niemand meer uitmaakt waar en hoe je voedsel geproduceerd wordt. GroenLinks wil eerder het tegenovergestelde: produceer maatschappelijk verantwoord, weet wat je eet en zorg voor een directe relatie tussen producent en consument. Juist dit is iets dat we in FoodValley verband zouden moeten willen. Veel boeren zijn het daar mee eens. Ook zij zien de “rat-race” naar nog meer bulkproductie-met-een-zo-laag-mogelijke-kostprijs, en grote afstand tot de consument niet meer zitten.
Daarom wil GroenLinks zich inzetten om samen met boeren een vuist te maken tegen CETA.