De presentatie van het uiteindelijk voorstel voor het College Uitvoering Programma werd in de raad behandeld door fractievoorzitter Idso Brouwer.
Voorafgaande aan het debat wilde GBD aangeven dat het altijd prima is als een college goede ambities heeft; stilstaan is eigenlijk achteruitgang en daar hebben we als gemeente niets aan. Echter die ambities mogen niet ten koste van alles gaan en daar zijn de zorgen van Gemeentebelangen op gebaseerd.
Dat zijn:
• De financiering van de kosten die deze initiatieven met zich mee brengen
• De status van de initiatieven en de control daarop
• De nu reeds aangekondigde ombuigingen in het voorstel
Financiering kosten:
o Het eerste onderwerp is een wat technisch punt en komt voort uit een vraag die wij gesteld hadden in Agora over het financieren van structurele uitgaven met incidentele uitgaven en dus uit de reserve. In dat antwoord staat “Structurele kosten kunnen incidenteel worden gedekt, als uit het meerjarenperspectief blijkt dat aanvankelijke structurele tekorten na de eerste jaren worden gedekt door structurele inkomsten." Gemeentbelangen vond dat door nu al om ombuigingen te vragen hierdoor niet aan de bovenstaande voorwaarden voldaan werd. Het antwoord van de wethouder financien was dat dit niet automatisch zo was en dat dit allemaal volgens de regels toegestaan was. Deze toezegging was voor GBD voldoende.
Controlerende functie van de raad:
o Het tweede punt dat GBD nu wilde aanstippen heeft te maken met de controlerende functie van de raad. Ik heb het al eerder aangegeven bij de behandelingen van dit onderwerp dat in vorige raadsperiodes door diverse fracties gewezen is op het SMART formuleren van initiatieven, maar dat dit in successievelijke versies van het CUP helemaal niet gedaan is. In het beste geval staat er een beginjaartal in, maar verder is er geen enkel vooruitzicht gegeven over hoeveel van deze initiatieven er binnen deze raadsperiode helemaal klaar zijn en wat de status is van de overgebleven initiatieven. Sterker nog, in het voorstel staat letterlijk: “Ook houden we er rekening mee dat sommige activiteiten in doorlooptijd en benodigde energie kunnen tegenvallen (of meevallen), maar ook dat voornemens bij voortschrijdend inzicht zullen worden aangepast”. M.a.w. we hebben eigenlijk geen idee wanneer we zaken echt gaan oppakken en al helemaal niet wanneer er een einde aan komt. Dit voorspelt niet veel goeds voor zowel de doorlooptijd als de kosten (nu al 1,1 miljoen) van de initiatieven. Wij hebben als raad een controlerende functie, maar hoe kunnen wij met een dergelijke vage planning deze uitvoeren. Het antwoord van de wethoouder was voor GBD niet acceptabel en daarom hebben wij samen met de SPD een motie ingediend om een meer gedetailleerde planning. Deze motie werd door de coaltie fracties verworpen.
Ombuigingen:
Voor de initiatieven in CUP wordt ruim 1,1 miljoen euro gevraagd, een enorm bedrag dat hierdoor dus een grote reden is dat er later bezuinigd moet worden. Voor het grootste gedeelte dit geld gebruikt worden voor het inhuren van personeel dat voorstellen gaat schrijven. Dit is personeel dat aan de SED organisatie toegevoegd wordt en waarvan niet zeker is dat ze alleen voor Drechterland gaan werken. Ook al worden de kosten alleen voor 2019 en 2020 aangevraagd, het is toch niet zo dat werknemers voor maar 1,5 of 2 jaar worden aangenomen ? Op een gegeven moment worden deze werknemers een vaste aanstelling aangeboden en worden dit dus langdurige structurele uitgaven. Ook de andere SED gemeenten hebben extra uitgaven gevraagd voor hun respectievelijke CUP. Voorzitter, het lijkt alsof we via de CUP’s de SED organisatie extra aan het subsidiëren zijn !
Wat ons opviel bij de vragen in de RTG was dat de wethouder financiën niet kon garanderen dat de inwoners niet geraakt worden door deze ombuigingen.
Bij het einde van de vorige raadsperiode stond Drechterland er financieel goed voor, met een grote reserve en een sluitende structurele begroting. Nu opeens worden er juist door deze grote ambities van dit college nu al ombuigingen aangekondigd dit de inwoners gaan raken. Dit is voor GBD niet acceptabel; wij kunnen de inwoners niet laten opdraaien voor de ambities van dit college. Ook bij de verkiezingen vorig jaar was er geen enkele indicatie dat de financiën er op achteruit zouden gaan; hadden de kiezers dit wel geweten dan zou de uitkomst wel eens anders geweest kunnen zijn.
Wij kunnen ons ook niet voorstellen dat partijen als de VVD en CDA voorstander zijn van dit soort “ombuigingen”. Vlak voor de verkiezingen heeft een lid van het CDA nog gezegd: “Sinterklaas is vroeg dit jaar, ik zie weinig reden om de sluizen open te zetten”.
tenslotte had GBD nog het argument dat we moeten zorgen dat we geen ombuigingen hoeven te doen. Inwoners moeten altijd hun uitgaven koppelen aan hun inkomsten, oftewel de goede Nederlandse uitdrukking “de tering naar de nering zetten”. Hoewel wij als gemeente geen geld onnodig hoeven op te potten kunnen wij het ook niet maken dat juist door de ambities van dit college en bezuinigd moet worden. Dus waarom stellen we gewoon de ambities van het college niet bij zodat er juist niet omgebogen hoeft te worden ?
Ook over deze ombuigingen hebben SPD en GBD een paar moties ingediend, maar ook deze werden door de coaltie weggestemd.
Aangezien geen enkele van onze moties werden geaccepteerd en wij zowel de ambities als het financiele risico te hoog vonden konden wij niet anders als tegen dit voorstel stemmen.
Er werd de oppositie verweten dat wij negatief ingesteld waren en het college niet vertrouwde. Dit had echter niets met vertrouwen in het college te maken, maar kwam voort uit de overtuiging dat gedurende de komende raadsperiode er nog veel meer kosten op ons afkomen en daarom maken wij ons zorgen over de financiele situatie tegen het einde van deze periode. We zullen het zeker goed in de gaten houden.
