Dinsdag 17 september werd door onze koning een optimistische troonrede uitgesproken. Het kon allemaal niet op en Nederland stond er heel goed voor. Er was veel ruimte voor investeringen en nu zou écht iedereen hier financieel van gaan profiteren.
Nog geen maand later kantelde dit beeld compleet. De hoeveelheid stikstof in de bodem van natuurgebieden zorgde ineens voor een crisis. Vervuiling in grond (PFAS), waar niemand eerder over had gehoord, werd óók verondersteld een enorm probleem te zijn. Het effect hiervan is bekend, want een groot deel van bouwend en transporterend Nederland werd op slot gegooid.
Daarnaast bleek er veel ontevredenheid en onbegrip in meerdere sectoren van de maatschappij over o.a. de werkdruk en de hoogte van het salaris. Zoals bij de leraren, de politie en werknemers in de zorg. De boeren maken zich ernstig zorgen over het voortbestaan van hun bedrijven. En de problemen bij de belastingdienst blijken nog weer groter dan gedacht. Veel commotie over diverse thema’s, met soms zelfs intimiderende acties tot gevolg.
Zo snel kan het dus veranderen. De genoemde problematiek en anderzijds de wijze waarop dit allemaal tot uitdrukking komt, is grotendeels toe te wijzen aan verkeerde beleidskeuzes. Aan opportunistisch handelen, mismanagement op het hoogste niveau en gebrekkige communicatie. Aan te ver doorgevoerde en onwerkbare compromissen. Aan de waan van de dag en aan de angst (of juist de gretigheid) voor de uitslagen van te frequente opiniepeilingen.
De problemen zijn enorm en de grote vragen op dit moment zijn: hoe krijgen we de geest weer terug in de fles en wie heeft voldoende autoriteit, vermogen en middelen om oplossingen te realiseren en daarmee de rust te doen terugkeren?
Ook in de gemeente Lisse was er sprake van een snelle kanteling van het beeld en de feitelijke situatie. Bij de begroting van 2019 werd nog uitgegaan van een verwacht negatief resultaat van €735.000. Uit de eerste tussentijdse rapportage bleek dit bedrag inmiddels te zijn opgelopen tot bijna 3,4 miljoen euro negatief. Viel zomaar uit de hoge hoed. Grote urgentie tot ingrijpen dus!
Deels wordt deze verslechtering toegeschreven aan moeilijk beïnvloedbare oorzaken van buitenaf. Zoals de tekorten op de rijksbudgetten voor jeugdzorg. Maar ook door bijvoorbeeld de rijks uitspraak dat vanaf 2022 geen precariorechten meer geheven mogen worden over de kabels onder de grond van nutsbedrijven. Dan heb je het meteen over grote structurele bedragen.
Maar ook hier geldt dat huidige en voormalige colleges en gemeenteraden medeverantwoordelijk kunnen worden geacht voor de ontstane tekorten. Door keuzes voor enorme investeringen bijvoorbeeld. Als gevolg hiervan hebben we een pracht aan voorzieningen in het dorp, maar wel met hoge structurele lasten. Willen we dat allemaal in stand houden, en zo ja hoe gaan we dat dan betalen? Wij zeggen: keuzes maken en zorgen dat de lasten structureel omlaaggaan.
Gelukkig zijn er bij de vaststelling van de meerjarenbegroting 2020-2024 de eerste keuzes gemaakt. Soms ingrijpend en niet altijd de keuzes die wij voorstaan, maar toch. Het ziet ernaar uit dat we er de komende jaren weer bovenop komen, maar dat vraagt wel een ijzeren discipline. En dan is het te hopen dat er niet al te veel nieuwe financiële tegenvallers op ons afkomen.
Mede als gevolg van grote thema’s die landelijk spelen staat Lisse ook voor (nieuwe) grote opgaven. De invoering van de omgevingswet en de uitwerking van een omgevingsvisie die hieraan voorafgaat. De energietransitie en de consequenties van het klimaatakkoord. Hoe houden we het betaalbaar en hoe krijgen we voldoende draagvlak? Hoe gaan we Lisse en de streek verder verduurzamen? En hoe betrekken we op een adequate wijze onze inwoners bij deze onderwerpen?
Daarnaast thema’s als mobiliteit en bereikbaarheid van Lisse. Komt de Duinpolderweg er wel of niet en in welke vorm? Hoe ontwikkelt het openbaar vervoer zich? Met welke oplossingen kunnen we (al dan niet met hulp en inzet van Keukenhof) Lisse bereikbaarder en daarmee leefbaarder houden? Hoe realiseren we voldoende nieuwe woningen voor doelgroepen als starters, alleenstaanden en middeninkomens?
Grote onderwerpen, waarvoor wij ons ook het komende jaar op constructieve wijze en met veel energie zullen inspannen. Dank voor het vertrouwen dat u ons hiervoor heeft gegeven.
Wij wensen u voor het nieuwe jaar een goede gezondheid en een leefbaar en levendig Lisse toe!