Geschreven door Lydi Groenewegen
In het dorpshuis van mijn woonkern vond een bijzondere happening plaats: tijdens een besloten bijeenkomst was de voorvertoning te zien van een aflevering van het TV programma ‘Verslaafd’, waarin de hoofdrol was weggelegd voor een jonge bewoner uit het dorp. Ik was ontroerd: het hele dorp was uitgelopen om de jongen een hart onder de riem te steken voor zijn deelname aan het programma.
Onze burgemeester had een brief gestuurd aan alle inwoners en die sprak mij enorm aan omdat wij in ons GroenLinks programma specifiek dat hebben opgenomen wat ook in de brief stond: het taboe rond drugsgebruik doorbreken door het bespreekbaar te maken. Op het grote scherm zagen we hoe de jongen van zijn bed werd gelicht. Hij wilde wel mee. Verzette zich niet.
De familie nam emotioneel afscheid, het afkickavontuur was begonnen. De hoofdrolspeler verdween uit zijn gevaarlijke dorp. In de brief stonden een aantal vragen waarop na afloop van de voorstelling zou worden ingegaan: hoe nemen we de zorg weg bij ouders van kinderen die nog niet met drugs in aanraking zijn gekomen; hoe maak je het onderwerp bespreekbaar in gezin en vereniging; hoe herken je drugsgebruik.
Dat beloofde wat. Want dat zijn precies de vragen waar wij als GroenLinksers ook mee aan de slag willen. De uitzending werd in alle stilte bekeken. Jongeren met opgeschoren koppies waren stil. Moeders en vaders met jonge kinderen waren stil. Tantes en ooms, buurvrouwen en buurmannen, opa’s en oma’s. Iedereen was stil. Niet alleen tijdens de uitzending, ook daarna. Er waren geen vragen. Toen stelde de presentator zelf de hoofdpersoon maar wat vragen: Hoe het nu met hem ging. ‘Goed wel, ik woon nu in een veilige omgeving.’ Of hij weer terug zou willen komen naar zijn dorp. ‘Voorlopig niet, te gevaarlijk, teveel verleiding. Er wordt overal gedeald en gebruikt.’ Waar hij nu mee bezig was. ‘Met het realiseren van mijn dromen.’ Wat het belangrijkste moment was geweest in de behandeling. ‘Dat we thuis weer gingen praten met elkaar.’
Ik voelde tranen opkomen. Zo simpel is het eigenlijk. Durven praten met elkaar. Hobby’s en interesses aanwakkeren zodat er weer dromen mogen zijn. De verveling geen kans geven. Niet alleen maar wijzen naar foute vrienden, de maatschappij, maar ook naar onszelf, onze taak als ouders ter discussie durven stellen. We weten immers dat familiesystemen problemen soms in stand kunnen houden. De avond was opeens afgelopen. Er werden nog welverdiende bloemen aan de held van de avond en zijn familie uitgereikt, er was een laatste oproep van Peter van de Voorst, de maker van het programma: meld je aan of geef het door als je denkt dat iemand hulp nodig heeft, en er klonk nog een geruststellende mededeling vanuit de ‘Yes We Can’ kliniek door de zaal: alles wordt betaald door de verzekering! Even dacht ik aan de aankomende stijgingen van de ziektekostenpremies - waar waarschijnlijk de meeste bezoekers van de avond verontwaardigd over zullen zijn - en dat voorkomen waarschijnlijk goedkoper is dan genezen ...
Het antwoord van één van de aanwezige hulpverleners op de vraag die niet werd gesteld blijft me het meeste bij: Je hoeft maar één ding te veranderen en dat is alles! Op onze GL poster staat in grote letters: Verandering Begint Hier! Laten we dus vooral die taak serieus nemen en ervoor zorgen dat de held van de avond weer terug durft te keren naar zijn eigen dorp.